Identifying Data 2024/25
Subject (*) Counselling, Tutorials and Quality Code 652G02012
Study programme
Grao en Educación Primaria
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Graduate 1st four-month period
Second Basic training 6
Language
Spanish
Galician
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Didácticas Específicas e Métodos de Investigación e Diagnóstico en Educación
Coordinador
Rodicio Garcia, Maria Luisa
E-mail
m.rodicio@udc.es
Lecturers
Rodicio Garcia, Maria Luisa
E-mail
m.rodicio@udc.es
Web
General description Nesta materia recóllense os conceptos básicos da orientación e titoría no contexto da Educación Primaria. O/a docente dese nivel eduativo é titor dun grupo de alumnos/as e debe coñecer esa función e saber cómo concretala no día a día da súa aula. Aquí van atopar respostas a cómo facelo para conseguir que a acción titorial sexa, na práctica, parte do "que-facer" docente, contribuíndo así ao desenvolvemento integral do estudantado e a mellorar a calidade da educación na devandita etapa, e ao traballo na liña dos Obxectivos de Desenvolvemento Sostible (ODS).

Competencies / Study results
Code Study programme competences / results
A6 Identificar e planificar a resolución de situacións educativas que afectan a estudantes con diferentes capacidades e distintos ritmos de aprendizaxe.
A12 Abordar e resolver problemas de disciplina.
A18 Participar na definición do proxecto educativo e na actividade xeral do centro atendendo a criterios de xestión de calidade.
A20 Mostrar habilidades sociais para entender ás familias e facerse entender por elas.
A21 Coñecer e saber exercer as funcións de titor e orientador en relación coa educación familiar no período 6-12.
A22 Relacionar a educación co medio, e cooperar coas familias e a comunidade.
A23 Analizar e incorporar de forma crítica as cuestións máis relevantes da sociedade actual que afectan á educación familiar e escolar: impacto social e educativo das linguaxes audiovisuais e das pantallas; cambios nas relacións de xénero e interxeracionais; multiculturalidade e interculturalidade; discriminación e inclusión social e desenvolvemento sustentable.
A24 Coñecer a evolución histórica da familia, os diferentes tipos de familias, de estilos de vida e educación no contexto familiar.
B2 Resolver problemas de forma efectiva.
B14 Capacidade para traballar en equipo de forma cooperativa, para organizar e planificar o traballo, tomando decisións e resolvendo problemas, tanto de forma conxunta como individual.
B15 Capacidade para utilizar diversas fontes de información, seleccionar, analizar, sintetizar e extraer ideas importantes e xestionar a información.
B17 Capacidade de análise e de autoavaliación tanto do propio traballo como do traballo en grupo.
B21 CB1 - Que os estudantes demostrasen posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeneral, e se adoita encontrar a un nivel que, se ben se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo
B22 CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo
B23 CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética
B24 CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado
B25 CB5 - Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences / results
Determinar e propoñer propostas de acción para a atención á diversidade A6
A12
Enumerar as funcións do/a titor/a e orientador/a en relación cos diferentes axentes educativos e explicar o que isto conleva asegurando a calidade do proceso A18
A21
A22
B24
Lembrar o referente á familia (evolución, tipos, funcións, estilos de vida e educación) A24
Poñer en práctica as competencias sociais en relación con alumnado, familias, compañeiros/as e outros/as profesionais A20
B2
B14
B15
C3
Reflexionar sobre a incidencia de factores que afectan á educación familiar e escolar tendo en conta os principios éticos da práctica profesional e persoal. A23
B17
B23
Defender a necesidade da formación continua como profesional e cidadán ou cidadana C5
C7
Reproducir os aspectos máis relevantes da orientación e a titoría como factores chave da calidade do ensino e mostrar a súa aplicación a diferentes situacións. B21
B22
B25

Contents
Topic Sub-topic
Conceptualización da orientación e titoría Carácter polisémico do concepto de orientación
Evolución da orientación dende os seus inicios ata a actualidade
A orientación na aula: concepto de titoría
Liñas prioritarias da acción tutorial na Educación Primaria Áreas da orientación en Educación Primaria
A prevención e o desenvolvemento como prioridade
Metodoloxías para o desenvoivemento persoal
A intervención coas familias
Funcións do profesorado titor Co alumnado
Coas familias
Coa comunidade educativa
Coa comunidade en xeral
Recursos para a acción tutorial: Técnicas e instrumentos A entrevista
A observación
O sociograma
Dinámicas de grupo
Recursos TIC
Principios legais e psicopedagógicos que rexen a orientación e a acción titorial Normativa legal vixente
Os principios psicopedagóxicos da orientación
Aplicación dos principios na acción orientadora
O Plan de acción tutorial (P.A.T.) como elemento de calidade do sistema educativo Definición
Elaboración
Evaluación

Planning
Methodologies / tests Competencies / Results Teaching hours (in-person & virtual) Student’s personal work hours Total hours
Introductory activities A23 2 0 2
Document analysis A21 A22 A24 B15 C3 4 20 24
Collaborative learning A6 A23 B14 B15 B17 B23 B25 C3 6 0 6
Guest lecture / keynote speech A18 A21 A22 A24 B2 9 0 9
Supervised projects A23 12 0 12
Simulation A6 A12 A18 A20 A21 A22 B2 B14 B21 B22 B24 C5 4 6 10
Mixed objective/subjective test B21 B22 B23 2 0 2
Online forum A6 A18 A21 A22 2 2 4
Aprendizaxe servizo A20 A21 A22 A23 B2 B14 B15 B23 B24 7 23 30
Mind mapping B14 B15 B17 B21 C3 3 30 33
Research (Research project) A20 A21 A22 A23 B14 B15 B17 B22 B23 B24 6 6 12
Events academic / information C7 1 0 1
 
Personalized attention 5 0 5
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Introductory activities Actividades de presentación.

Brainstorming para coñecer os preconceitos do alumnado acerca da materia obxecto de estudo.
Document analysis Accederán a textos indicados pola profesora así como a outros aos que chegarán eles/elas sós/soas partindo dalgunha indicación. Terannos que ler e responder a algunhas cuestións que se expoñan.
Collaborative learning Propoñeranse unha serie de actividades grupales, para realizar dentro e fora da aula.
Guest lecture / keynote speech Na que a profesora explicará algún contido teórico da materia.
Supervised projects Haberá unha serie de traballos de diferente nivel de esixencia, que realizarán ao longo do curso baixo a tutela da profesora.
Simulation Terán que deseñar unha actividade de titoría, grabala asumindo os roles que correspondan e subila a Share Point.
Mixed objective/subjective test Terán que demostrar que teñen adquiridos os coñecementos propios da asignatura, así como a capacidade de relacionar a teoría e a práctica
Online forum Empregaránse os foros do campus virtual para ir traballando os contidos. Eles/as teñen que ir incorporando rerlexións, dicindo cómo entenden os conceitos vistos, redactar preguntas que outras persoas intentarán respostar, etc. Si se consideran importantes ao longo do desenvolvemento das aulas, o vai ser de forma explícita nun bloque de contidos específico xa se traballará en "aula invertida" e a sesión presencial será unha posta en práctica do aprendido.
A profesora moderará os foros e só intervirá en caso de que o considere necesario.
A idea é que das súas aportacióss saian as preguntas do exame final, polo que terán que empregarse a fondo.
Aprendizaxe servizo Darase ao alumnado a posibilidade de participar nun proxeto de aprendizaxe-servizo (ApS). Esta metodoloxía trata de poñer en práctica o aprendido na asignatura prestando un servizo concreto á comunidade. O alumnado que decida voluntariamente participar deberá realizar todas as activadles que se planifiquen dentro da ApS e dito traballo será o que se reflexe na aviación continua da asignatura, conmutándose, polo tanto, polas tres actividades previstas para ese efecto nesta guía docente.
Mind mapping Mediante algún programa informático alumnado irá recopilando os contidos básicos da asignatura e os plasmará a modo de mapa mental, mostrando as relacións que se establecen entre eles.
Research (Research project) Se elaborará un proyecto de investigación sinxelo e se realizará empregando todas as fermentas precisas para elo.
Events academic / information Propiciarase a asistencia a algún evento que se realice na Facultade/universidade, e que redunde na súa formación.

Personalized attention
Methodologies
Simulation
Supervised projects
Description
Para a atención personalizada ao alumnado empregaránse os seguintes medios: a titoría presencial no despacho da profesroa, a atención a través do Campus Virtual (a forma preferente), e da plataforma Microsoft Teams.

Con estes medios se poderá orientar na consulta de fontes bibliográficas de interés e facilitar outras axeitadas as necesidades de cada alumno/a, se fará un seguimento dos traballos propostos para desenvolver tanto no contexto da aula coma fora de ela, se farán indicacións axustadas a cada suxeito de cara as exposicións orais propostas e, finalmente, se poderá facer un seguimento da realizacion do mapa conceptual, atendendo ós diferentes xeitos de plantexalo por parte de cada alumno/a.

En calquera caso, a atención ao alumnado no marco das titorías, configuúrase coma unha parte esencial do traballo docente.

Assessment
Methodologies Competencies / Results Description Qualification
Simulation A6 A12 A18 A20 A21 A22 B2 B14 B21 B22 B24 C5 Valórase a capacidade dos alumnos/as para desenrolar unha sesión de titoría o máis realista posible.
Para a súa análise empregarase a técnica de "debriefing". Reflexión guiada que realizase posteriormente a un escenario de simulación e ten como obxectivo analizar, dar sentido e aprender da experiencia vivida, sendo o paso esencial no proceso de aprendizaxe baseado na simulación.
20
Mixed objective/subjective test B21 B22 B23 Esta proba vai constar de: parte tipo test y parte de resposta breve.
Tipo test: de opción múltiple, con catro posibilidades e na que so unha é verdadera. Non computan negativamente os fallos. Deberá obterse 1 punto como mínimo, para pasar á parte de resposta breve. Nesta segunda parte, tamén débese obter un 1 como mínimo para sumarlle a puntuación obtida no test. Valorarase a claridade conceptual, a redacción do discurso, as faltas de ortografía que supoñen un 0,1 menos na avaliación, por cada falta; e o xeito de relacionar teoría e práctica.
40
Aprendizaxe servizo A20 A21 A22 A23 B2 B14 B15 B23 B24 Valoraránse as competencias adquiridas na práctica realizada na ApS e será a puntuación que o alumnado participante teña na avaliación continua da asignatura. Esto supón que puntuará sobre 6 ao igual que o asignado á avaliación continua da asignatura.
Como é voluntario e se conmuta con unha parte da avaliación, non se recolle aquí o peso, porque senón superaríamos a porcentaxe máxima na asignatura.
10
Mind mapping B14 B15 B17 B21 C3 Onde ademáis de elexir ben os conceitos fundamentais da asignatura se terá moi en conta a relación que existe entre eles. 10
Research (Research project) A20 A21 A22 A23 B14 B15 B17 B22 B23 B24 Valoraránse as competencias á hora de definición os obxectivos da investigación, a planificación, o traballo de campo e a capacidad de síntesis á hora de elaborar as conclusóns. 20
 
Assessment comments

In order to be evaluated according to the previous planning, they must have an attendance of 80% to the interactive classes. To pass the subject must have a minimum of 3 points in the test and 2 points in the rest of activities. In the case of passing the practices and not passing the exam the final grade of the subject will be a maximum of 4 (corresponding to a 10 in the practices).

Students who do not meet the previous criterion (80% of attendance to the interactive ones), must make the examination that will be the 100% of the final qualification

.


Sources of information
Basic (). .
Uruñuela, Pedro María (2016 ). Trabajar la convivencia en los centros educativos. Una mirada al bosque de la convivencia. Narcea
Carrera, Celia; López, Teresa; Matías, Paloma y Santamaría, Paloma (2016). Agenda de trabajo del orientador en centros educativos de Educación Infantil y Primaria. Narcea
Vallespir-­Soler, Jordi y Morey-­López, Mercé (2019). La formación del profesorado de educación primaria respecto a la participación de las familias.. Revista Electrónica Interuniversitaria de Formación del Profesorado, 22(3), 77-92
Marrodán Gironés, María José (2003). La acción tutorial en educación primaria. ICCE
Pantoja, Antonio (2013). La acción tutorial en la Escuela. Síntesis
Urosa, Belén y Lázaro, Santa (2017). La función tutorial en educación infantil y primaria: actividades que implica y dificultad percibida por el profesorado en su desarrollo. Educatio Siglo XXI, 35(2), 111-138
Rodicio García, María Luisa (2001). La Orientación en Galicia. RIE
Angulo Vargas, Araceli (2009). La tutoría en la Educación Primaria. Wolters Kluwer
RAMIREZ GARCIA, Antonia (2019). METODOLOGIA DE LA ACCION TUTORIAL EN EDUCACION PRIMARIA. Pirámide
Bisquerra, Rafael (Coord.) (2008). Modelos de orientación e intervención psicopedagógica. Praxis
Sobrado, Luis, Fernández, Elena y Rodicio, María Luisa (2012). Orientación educativa. Nuevas perspectivas. Biblioteca Nueva
Inostroza de Celis, G. e Jara, E.T. (2010). Perfil del mentor basado en competencias. Estudios Pedagógicos XXXVI, 1, 117-129
Monge Crespo, Concepción (2009). Tutoría y orientación educativa. Wolters kluwer

Complementary Rodicio-García, María Luisa e Iglesias-Cortizas, María Josefa (2011). Acoso Escolar. Diagnóstico y prevención. Biblioteca Nueva
Hunter, Carl (2016). Comprender y mejorar la conducta trabajando en grupo. Una metodología centrada en el alumnado. Narcea
Renom, Agnés (2011). Educación emocional. Programa para educación primaria (6-12 años). (Libro electrónico).. Wolters Kluwer
Cantón Mayo, Isabel; Sola Martínez, Tomás y López Sánchez, Manuel (2008). El Plan de Orientación y acción tutorial en Educación Infantil y Primaria: Recursos prácticos para su programación y ejecución . Ed. Universitas S.A.
Marrodán Gironés, María José y Balebona Martínez, Juan Manuel (2008). La calidad en la Orientación escolar. ICCE
Galve, José Luis (2009). PUES, ¡CLARO! Programa de estrategias de resolución de problemas y refuerzo de las operaciones básicas. (Col. De 6-12 años).. CEPE
Uruñuela, Pedro María (2016). Trabajar la convivencia en los centros educativos. Una mirada al bosque de la convivencia. Narcea
Rodríguez Montoya, Feli (2018). ¿Cómo vive el alumnado la transición de la educación primaria a la educación secundaria . Revista de Orientación Educacional, 32(62), 77-87


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before

Subjects that are recommended to be taken simultaneously

Subjects that continue the syllabus

Other comments

..



(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.