Datos Identificativos

2024/25

Asignatura (*)

Patoloxía da audición. voz e deglución

Código

652G04015

Titulación

Descriptores

Ciclo

Período

Curso

Tipo

Créditos

Grao

1º cuadrimestre

Segundo

Obrigatoria

Idioma

Castelán

Modalidade docente

Presencial

Prerrequisitos

Departamento

Bioloxía
Didácticas Específicas e Métodos de Investigación e Diagnóstico en Educación
Fisioterapia, Medicina e Ciencias Biomédicas
Pedagoxía e Didáctica
Psicoloxía

Coordinación

Vázquez Barro, Juan Carlos

Correo electrónico

juan.carlos.vazquez.barro@udc.es

Profesorado

Vázquez Barro, Juan Carlos

Correo electrónico

juan.carlos.vazquez.barro@udc.es

Web

Descrición xeral

Análise e estudo das principais alteracións otorrinolaringolóxicas desde o punto de vista etiopatoxénico, diagnóstico e terapéutico.
Análise e interpretación dos métodos diagnósticos otorrinolaringolóxicos con aplicación na actividade logopédica.

Competencias / Resultados do título

Código

Competencias / Resultados do título

Resultados de aprendizaxe

Resultados de aprendizaxe	Competencias / Resultados do título
Capacidade para comunicar o coñecemento adquirido a unha audiencia		B7 B10 B11 B14 B17
Coñecer e integrar os fundamentos metodolóxicos para a investigación en Logopedia.	A1 A4
Coñecer e integrar os fundamentos biolóxicos da Logopedia: a Anatomía e Fisioloxía	A4 A5 A6 A8 A9 A11 A14 A16 A19 A21 A24 A25 A28 A32	B7 B8 B10 B11 B12 B17 B18 B19 B24	C3 C6 C7 C8
Coñecer a clasificación, a terminoloxía e a descrición dos trastornos da comunicación, a linguaxe, a fala, a voz e a audición e as funcións orais non verbais	A1 A2 A4 A5 A7
Redactar un informe de avaliación logopédica.	A1 A4 A5 A6 A8 A9 A11 A14 A16 A19 A21 A24 A25 A28 A32	B7 B8 B10 B11 B12 B17 B18 B19 B24	C3 C6 C7 C8
Capacidade para indagar e producir coñecemento nun determinado campo.	A1 A4 A5 A6 A8 A9 A11 A14 A16 A19 A21 A24 A25 A28 A32	B7 B8 B10 B11 B12 B17 B18 B19 B24	C3 C6 C7 C8
Capacidade para comunicar o coñecemento adquirido a unha audiencia		B7 B10 B11 B14 B17
Capacidade para indagar e producir coñecemento nun determinado campo.		B1 B2 B7 B9 B10
Capacidade para comunicar o coñecemento adquirido a unha audiencia		B11 B14 B17 B18	C1 C2 C3
Coñecer e integrar os fundamentos metodolóxicos para a investigación en Logopedia.	A2 A4 A5 A6 A8 A9
Coñecer e integrar os fundamentos biolóxicos da Logopedia: a Anatomía e Fisioloxía	A1 A3 A4 A5
Coñecer as funcións da Intervención logopédica: prevención, educación, reeducación, rehabilitación e tratamento.	A13 A14 A15 A17 A18 A20 A22 A23
Redactar un informe de avaliación logopédica.	A11 A21 A22
Conocer las características diferenciales de la intervención logopédica en los ámbitos familiar, escolar, clínico-sanitario y asistencial. .	A10 A17 A29 A30
Coñecer a clasificación, a terminoloxía e a descrición dos trastornos da comunicación, a linguaxe, a fala, a voz e a audición e as funcións orais non verbais	A5 A6 A7 A10
Saber deseñar e elaborar informes logopédicos.	A20 A21 A22	B7	C1 C2 C3 C4 C5
Coñecer as funcións da Intervención logopédica: prevención, educación, reeducación, rehabilitación e tratamento.	A4 A5 A6 A7 A8 A10 A13 A16 A17
Adquirir un coñecemento práctico en intervención logopédica (formación práctica en ámbitos escolares, clínico-sanitarios e asistenciais). Utilizar tecnoloxías da información e da comunicación.	A7 A8 A13 A16 A17	B1 B2 B10 B17 B18 B19	C4 C5 C8
Conocer las características diferenciales de la intervención logopédica en los ámbitos familiar, escolar, clínico-sanitario y asistencial. .	A24 A25 A28 A29 A30
Acceso, selección e xestión das fontes de información relevantes para a práctica profesional.	A32	B13	C3 C4
Saber deseñar e elaborar informes logopédicos.	A21 A22	B7 B12
Capacidade de análise e síntese.		B7
Adquirir un coñecemento práctico en intervención logopédica (formación práctica en ámbitos escolares, clínico-sanitarios e asistenciais). Utilizar tecnoloxías da información e da comunicación.	A28 A29 A30 A31
Capacidade de observar e de escoitar de forma activa.		B8 B12 B19	C2
Acceso, selección e xestión das fontes de información relevantes para a práctica profesional.	A32	B1
Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional.		B19	C4 C7
Capacidade de análise e síntese.		B4 B6 B7 B8
Capacidade para motivarse e procurar a calidade na actuación profesional.		B10 B11
Capacidade de observar e de escoitar de forma activa.		B8 B14
Comunicarse de maneira efectiva nun contorno de traballo.		B11 B12 B17 B23 B24	C1 C2 C4
Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional.		B11 B17 B18	C4 C6 C7
Saber expresarse en público.		B17 B19	C1 C2 C4 C5 C8
Capacidade para motivarse e procurar a calidade na actuación profesional.		B10 B11
Ser creativo no exercicio da profesión		B18 B20 B23 B24
Comunicarse de maneira efectiva nun contorno de traballo.		B12 B17 B19 B23 B24
Ter compromiso ético..		B19
Saber expresarse en público.		B17	C1 C2
Traballar en equipo e, de ser o caso, de forma interdisciplinar		B23 B24	C1 C2
Ser creativo no exercicio da profesión		B18 B21
Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.	A32	B13	C3
Ter compromiso ético..		B19
Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse			C5 C6 C7
Traballar en equipo e, de ser o caso, de forma interdisciplinar		B23 B24	C1 C2
Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.			C6 C7
Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.		B13	C3
Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade			C8
Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse			C6
Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.			C7
Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade			C8

Contidos

Temas	Subtemas
Bloque1 Tema 1.- Introducción. Tema 2.- Anatomía e Fisioloxía da Audición Tema 3.- Sordomudez. Detección precoz da xordeira no neno Tema 4.- Implante Coclear Tema 5.- Ototoxicidade Tema 6.- Presbiacusia. Tema 7.- Trauma sonoro agudo e crónico. Bloque 2 Tema 8.- Anatomía e Fisioloxía da larinxe Tema 9.- Evaluación dos trastornos davoz. Examen da voz Tema 10.- Sistemática da exploración da voz. Fisioloxía da fonación. Programas de voz. Tema 11.- Disfonías Infantís Tema 12.- Disfonías Funcionais. Presbifonía. Pautas da hixene vocal. Tema 13.- Patoloxía larinxea benigna. Pseudotumores. Tema 14.- Fonociruxía. Disfonía Espasmódica. Tema 165- Cáncer de larinxe Tema 16.- Problemática global do larinxectomizado total Bloque 3 Tema 17.- Deglución. Disfaxia. Patoloxía da Deglución	Bloque 1. Tema 1.- Reflexión sobre o desenrolo da asignatura. Importancia na logopedia dos trastornos auditivos, da voz e da deglución Tema 2.- Descripción da anatomía do ouvido externo,medio e interno. Fisioloxía do ouvido externo, medio e interno. Tema 3.- Convepto e etioloxía da xordeira e sordomudez Concepto e causas da xordeira severa. Programas de detección precoz da xordeira en Galicia y España. Tema 4.- Concepto de implantes auditivos. Clase de implantes- Indicaciós e Rehabilitación do implantado coclear.- Tema 5 Distintos medicamentos que producen hipoacusia severa que requiran intervención logopédica. Prevención e tratamento da ototoxicidade- Tema 6,. Hipoacusia do anciano e relación coa logopeda. Programas de prevención e rehabilitación da presbiacusia Tema 7 Patoloxía polo ruido, afectación auditiva, Concepto e etioloxía. Diagnóstico da patoloxía auditiva provocada polo ruido. Prevención e tratamento da patoloxía provocada polo ruido.. Bloque 2 Tema 8.- Estudo dos distintos músculos intrinsecos e extrínsecos da larinxe, a súa función e a sua rehabilitación. Producción vocal, Fisioloxía da producción vocal Tema 9.- Distintos parámetros da disfonia. Valoración subjetiva y objetiva da calidade vocal. Conceptos de armónicos e forantes. Concepto de resonancia. Fonetograma. Espectrogramas. Conceptos de Jitter, Shimmer e relación armónico ruido. Tema 10.- Programas informatizados de voz. Parámetros vocales en programas de voz. Aspectos positivos e negativos dos programas informatizados de calidade vocal. Tema 11.- Alteraciós máis frecuentes da voz no neno. Tratamento das disfonía infnatís. Programas de intervención logopédica nas disfonía infantís. Tema 12.- Concepto de Disfonia funcional. Clasdificación das disfonía funcionáis. Diagnóstico das disfonía funcionáis. Fundamentos de rehabilitación vocal na disfonía funcional. Tema 13.- Concepto e diagnóstico de nódulos, pólipos, quistes, edema de Reinke e granuloams voais. Tratamento da patoloxía benigna larínxea. Rehabilitación vocal na patología benigna Tema 14.- Concepto de fonociruxía. Indicación da fonociruxía. Programas de intervención logopédica pre e postfonociruxía. Concepto e tratamento da disfnía espasmódica..- Tema 15.- Lesións larinxeas precancerosas. Etioloxía e diagnóstico do cancro de larinxe. Estadiaxe do cancro de larinxe e tratamento. Rehabilitación logopédica tras o tratamento do cancro de larinxe. Tema 16.- Adistencia global ao larinxectomizado. Rebhabilitación logopédica do larinxectomizado. Programas de deglución e fonación no larinxectomizado.. BLoque 3 Tema 17.- Anatomía oral, farínxea, larínxea e esofágica relacionada coa deglución. Concepto de disfaxia e tipos de disfaxia. Etioloxía e valoración clínica da disfaxia Fibroscopia e videofluoroscopia na avaliación da disfaxia Fundamentos da rehabilitación da disfaxia. Programas de intervención logopéddica no tratamento da disfaxia
Anatomía, fisioloxía e patoloxía da audición	Introducción á patoloxía da audición. Anatomía e fisioloxía da audición. Xordeira. Causas, diagnóstico e intervención logopédica. Programas de cribado da xordeira neonatal. Ototoxicidade, presbiacusia e xordeira polo ruido
Anatomía e fiosioloxía da deglución. Disfaxia.	Conceptos anatómocos e fisiolóxicos da degoución. Etioloxía da disfaxia. Probas diagnosticas na disfaxia. Ontervención logopédica e tratamento da disfaxia.
Anatomía, fisioloxía e patoloxía da voz	Anatomía e fisioloxía da larinxe. Valoración subxectiva e obxectiva da calidade vocal- Sistemática da exploración vocal. Disfonías por lesións benignas, Intervención logopédica. Cancro de larinxe. Causas, diagnóstico e tratamento. Rehabilitación logopédica integral do larinxectomizado. Difonías fuincionáis e disfonía espasmódica

Planificación

Metodoloxías / probas	Competencias / Resultados	Horas lectivas (presenciais e virtuais)	Horas traballo autónomo	Horas totais
Actividades iniciais	A4 A5 A13 A15 B4 B6 B11 B13 C5 C6	2	0	2
Sesión maxistral	A22 A21 A20 A19 A18 A17 A16 A13 A11 A10 A9 A8 A7 A6 A3 A2 A1 A23 A24 A28 A29 A30 A32 B1 B2 B10 B17 B19 B20 C1 C2 C8	20	30	50
Proba de resposta múltiple	A1 A2 A5 A6 A7 A8 A9 A10 A13 A14 A16 A17 A18 A24 A25 B2 B8 B13 B21 C1	2	20	22
Obradoiro	A1 A8 A16 A17 A25 A28 A29 A31 B8 B9 B12 B14 B18 B19 B20 B23 C3 C4 C7	2	22	24
Estudo de casos	A5 A6 A7 A8 A9 A13 A14 A17 A20 A21 A22 A24 A25 A32 B1 B2 B6 B7 B8 B9 B10 B14 B17 B19 B24 C1 C2	5	36	41

Atención personalizada		11	0	11

*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías

Metodoloxías	Descrición
Actividades iniciais	Se presentan os obxectivos, as competencias da materia e a avaliación dos aprendizaxes
Sesión maxistral	sesións en que o profesor presenta os contidos fundamentais dos problemas e informe de traballo / discutir as súas principais fontes documentais
Proba de resposta múltiple	Unha proba tipo test con catro posibles respostas das cales só unha é verdadeora
Obradoiro	Realizaranse traballos temáticos conducidos por un grupo de estudantes previamente acordados, que se discutirá en clase diante do profesor e o resto dos seus compañeiros.
Estudo de casos	Presentaranse casos clínicos con preguntas sobre eles e catro respostas posibles, das cales só unha é verdadeira

Atención personalizada

Metodoloxías

Actividades iniciais

Estudo de casos

Obradoiro

Descrición

Cada alumno terá que facer unha titoría obrigatoria na que presentará dúbidas sobre o estudo dos temas, comentando o estado dos traballos e lecturas establecidas e as dificultades de orde xeral que pode ter. Este titoría é obrigatoria, ao marxe das titorizaz que p propio estudante estabeza ao largo do curso.

Avaliación

Metodoloxías	Competencias / Resultados	Descrición	Cualificación
Proba de resposta múltiple	A1 A2 A5 A6 A7 A8 A9 A10 A13 A14 A16 A17 A18 A24 A25 B2 B8 B13 B21 C1	Unha proba de múltiple elección con catro respostas posibles, das cales só unha é verdadeira	70
Estudo de casos	A5 A6 A7 A8 A9 A13 A14 A17 A20 A21 A22 A24 A25 A32 B1 B2 B6 B7 B8 B9 B10 B14 B17 B19 B24 C1 C2	Unha proba de casos clínicos tipo test con preguntas con catro respostas posibles, das cales só unha é verdadeira	20
Obradoiro	A1 A8 A16 A17 A25 A28 A29 A31 B8 B9 B12 B14 B18 B19 B20 B23 C3 C4 C7	Elaboración e presentación pública dun documento de calquera dos temas abordados no Obradoiro	10

Observacións avaliación
<p> O exame será tipo test e consistirá en 100 preguntas con 4 respostas (só unha é válida). 10 preguntas serán casos clínicos. Para aprobar o exame o alumno deberá ter polo menos 50 preguntas respondidas correctamente, tendo en conta que tres respostas erróneas anulan unha resposta correcta. </p><p>Os alumnos con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia deberán realizar tamén a proba anteriormente explicitada.</p><p>Respecto a comisión de faltas verificadas no proceso de avaliación, o  <em>estudante será cualificado con “suspenso” (nota numérica 0) na convocatoria correspondente do curso académico, tanto se a comisión da falta se produce na primeira oportunidade como na segunda. Para isto, procederase a modificar a súa cualificación na acta de primeira oportunidade, se fose necesario. </em></p>

Fontes de información

Bibliografía básica
	l La voz normal Jackson Menaldi y col. (editorial médica panamericana) 1ª edición (1992). l Otorrinolaringología: cirugía de cabeza y cuello Lee (editorial Mcgraw-Hill) edición (09-abr-02). l Los problemas de la audición y del oído Dervaux, Jean-Loup (editorial de Vecchi, s.a.u.) 1ª ed., 1ª imp. (06/2002). l Audiología práctica. Sebastián y col. (editorial médica panamericana) 1ª edición (1999). l Disfagia. evaluación y reeducación de los trastornos de la deglución + cd Didier Bleeckx (editorial Mcgraw-Hill) 1ª edición (05-enero-04). l Tu voz, tu sonido García, Lidia (ed. Diaz de Santos) 1ª edición (2003). l La audición. guía de la Clínica Mayo ed. mad (oct de 2005). l Diagnostico y tratamiento de las Enfermedades de la Voz. Garcia Tapia R. ed Garsi. Madrid 1992. l Otologia. Prof Gil-Carcedo. Lab Menarini. 1995 l Programa Galego para Detección da Xordeira en Periodo Neonatal. Documentos técnicos de Saude Pública. Dr. Parente P. ed Aroprint. 2002. l La voz patológica Jackson Menaldi. Ed Panamericana 2002 l Evaluation and treatment of swallowing disorders Logeman JA. Ed Pro-ed 1998. l LENGUAJE l http://www.oaid.uab.es/nnc/html/entidades/web/home/home.html l VOZ l http://www.foniatriaonline.com l http://mick.murraystate.edu l http://www.voice-center.com l http://www.gbmc.org/voice l LOGOPEDIA l http://www.asalfa.org.ar l http://www.aidex.es l http://www.ilogopedia.com l http://www.speechmag.com l http://www.asha.org/default.htm l http://logopedia.net l http://www.espaciologopedico.com l DISFAGIA l http://www.novartisconsumerhealth.es l http://www.dysphagiaonline.com/es/index.jsp. language=es
Bibliografía complementaria

Recomendacións

Materias que se recomenda ter cursado previamente

Anatomía dos órganos da audición e a linguaxe/652G04001

Fisioloxía dos órganos da audición e a linguaxe/652G04006

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Audioloxía clínica/652G04018

Materias que continúan o temario

Metodoloxía da investigación/652G04009

Fundamentos de intervención logopédica/652G04005

Fisioterapia do aparato bucofonador/652G04039

A voz profesional/652G04040

Habilidades de comunicación terapéutica/652G04043

Practicum II/652G04045

Traballo de fin de Grao/652G04046

Observacións

(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías