Datos Identificativos 2024/25
Asignatura (*) A voz profesional Código 652G04040
Titulación
Grao en Logopedia
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Cuarto Optativa 4.5
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Fisioterapia, Medicina e Ciencias Biomédicas
Coordinación
Lodeiro Fernández, Leire
Correo electrónico
leire.lodeiro@udc.es
Profesorado
Lodeiro Fernández, Leire
Correo electrónico
leire.lodeiro@udc.es
Web http://https://pdi.udc.es/es/File/Pdi/7N78E
Descrición xeral Trátase de unha asignatura optativa de cuarto curso del Título de Grado en Logopedia que consta de clases expositivas de forma presencial e interactivas con maior peso na parte práctica/interactiva. Impártese no primer cuatrimestre. En horario de mañá e tarde (mércores)

Competencias / Resultados do título
Código Competencias / Resultados do título
A1 Coñecer e integrar os fundamentos biolóxicos da Logopedia: a Anatomía e Fisioloxía.
A6 Coñecer a clasificación, a terminoloxía e a descrición dos trastornos da comunicación, a linguaxe, a fala, a voz e a audición e as funcións orais non verbais.
A8 Coñecer os fundamentos do proceso de avaliación e diagnóstico.
A11 Redactar un informe de avaliación logopédica.
A12 Realizar unha avaliación tras a intervención.
A13 Coñecer os principios xenerais de la intervención logopédica.
A15 Coñecer e aplicar os modelos e as técnicas de intervención.
A21 Saber deseñar e elaborar informes logopédicos.
A26 Adquirir un coñecemento práctico para a avaliación logopédica.
A28 Adquirir un coñecemento práctico en intervención logopédica (formación práctica en ámbitos escolares, clínico-sanitarios e asistenciais).
A29 Adquirir a formación práctica para o traballo individual, grupal, cooperativo e de mediación con facilitador.
A30 Coñecer a actuación profesional e os contornos onde se desenvolve a práctica.
A32 Utilizar tecnoloxías da información e da comunicación.
B1 Acceso, selección e xestión das fontes de información relevantes para a práctica profesional.
B5 Aprender autonomamente, e motivarse para facelo de forma continuada.
B8 Capacidade de observar e de escoitar de forma activa.
B10 Capacidade para motivarse e procurar a calidade na actuación profesional.
B11 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional.
B12 Comunicarse de maneira efectiva nun contorno de traballo.
B13 Coñecer e manexar as novas tecnoloxías da comunicación e da información.
B14 Destreza e empatía nas relacións interpersoais.
B15 Poñer en valor a súa profesión no contorno en que desenvolve o seu traballo.
B17 Saber expresarse en público.
B18 Ser creativo no exercicio da profesión.
B19 Ter compromiso ético.
B23 Traballar de forma colaborativa.
B24 Traballar en equipo e, de ser o caso, de forma interdisciplinar.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias / Resultados do título
1- Coñecer a información xeral respeto das estructuras e sistemas funcionais que interveñen na producción da voz e na determinación dos distintos procesos patolóxicos que a afectan. 2.- Provir información detallada sobre os procesos que afectan a funcionalidade vocal: aspectos etiolóxicos, patoxénicos, clínicos e prospectivos, así como dos factores emocionais que acompañan e/ou determinan as perturbacions da voz profesional. 3.- Aportar os alumnos os coñecementos prácticos da clasificación vocal, técnicas vocais e alteracions que estas producen no aparato fonatorio para previr, diagnosticar y levar a cabo un plan terapéutico completo de culquer tipo de afectación vocal dos profesionais da voz cantada e falada. A1
A6
A8
A11
A12
A13
A15
A21
A26
A28
A29
A30
A32
B1
B5
B8
B10
B11
B12
B13
B14
B15
B17
B18
B19
B23
B24
C1
C2
C3
C6
C7
C8

Contidos
Temas Subtemas
Tema 1: Fundamentos básicos e introductorios da voz Conceptos fundamentais e recordo anatómico-fisiolóxico da voz.
Audición: acústica e parámetros vocais.
Musicalidade, oído musical e tipos de voces.
Avaliación dá voz profesional.
Tema 2: A Voz Profesional A voz como ferramenta de traballo.
Importancia da formación do terapeuta vocal.
Profesións de voz e requirimentos vocais: docentes, cantantes, actores e outros profesionais.
Voz cantada e voz falada. Diferenzas.
Voz cantada: esquema corporal e sensibilidades propioceptivas.
Voz normal e voz patolóxica: recordatorio.
Tipos de disfonías profesionais.
Tema 3: Técnica vocal e medidas de hixiene Medidas de hixiene vocal para o correcto uso da voz.
Técnica vocal para o uso correcto dá voz: esquema corporal/postura, respiración, relaxación, pronuncia, prosodia e impostación.
Exercicios de tracto vocal semiocluído para a voz cantada e voz falada.
Erros máis habituais: toma de conciencia e indicacións para a súa corrección.
Tema 4: Técnica de dicción para falar en público Linguaxe corporal e voz.
Ritmo do fala e manexo de #o #estrés.
Organización do discurso.
Uso do micrófono e do teléfono.
Expresión oral nos medios de comunicación e nas redes sociais.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciais e virtuais) Horas traballo autónomo Horas totais
Estudo de casos A8 A11 A12 A13 A28 B8 B11 B12 B15 B17 B18 B19 C6 2 2 4
Prácticas clínicas A8 A13 A21 A26 A30 9.5 19 28.5
Sesión maxistral A1 A6 A8 A21 A26 A28 A32 B5 B13 B15 B17 C1 C6 C7 C8 10 30 40
Proba obxectiva A12 A13 C7 1 1 2
Traballos tutelados A13 A15 A28 A29 B24 B23 B19 B18 B17 B15 B14 B12 B11 B10 B5 B1 C1 C2 C3 9 27 36
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Estudo de casos O profesor presentará casos clínicos relacionados cos contidos.
Prácticas clínicas Servirán para poñer exemplos dos errores vocais e do seu correcto uso.
Sesión maxistral Impartiranse os contidos teóricos e os prácticos, de forma consecutiva. Os teóricos impartiranse en sesión maxistral con soporte de diapositivas e videos. E a parte práctica mediante exercicios prácticos relacionados coa explicación teórica.
Proba obxectiva Exame tipo test dos contidos teórico-prácticos
Traballos tutelados Elaboración de material de intervención a partir de pautas facilitadas polo profesor.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Descrición
Trátase dun traballo grupal que poderán desenvolver coa axuda titorizada do profesor e que estará moi ligado ás prácticas clínicas que levarán a cabo durante as clases interactivas. O alumnado que non asiste regularmente ás clases interactivas (xa sexa por dispensa académica ou por outros motivos) deberá incorporarse a un grupo de traballo con compañeiros que si acudan regularmente ás clases. Ademais, todo o alumnado poderá consultar as dúbidas que xurdan a través de titoría en liña ou presencial.

Avaliación
Metodoloxías Competencias / Resultados Descrición Cualificación
Proba obxectiva A12 A13 C7 Valora os coñecementos adquiridos sobre a materia. Tipo test de resposta única. 30
Traballos tutelados A13 A15 A28 A29 B24 B23 B19 B18 B17 B15 B14 B12 B11 B10 B5 B1 C1 C2 C3 Valora a capacidade de elaboración de material de intervención acorde cos fundamentos prácticos da materia
70
 
Observacións avaliación

Para superar a materia é necesario obter un 5 sobre 10 na
Proba obxectiva-Exame e no Traballo Tutelado. A asistencia ás clases
interactivas é primordial para poder levar a cabo devandito Traballo Tutelado
porque se basea na exposición dos coñecementos e aprendizaxes adquiridos nas
clases interactivas. A proba obxetiva-examen supón un 30% da nota final e o Traballo Tutelado un 70%. Sin embargo, no caso do alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial, dispensa académica con exención de asistencia ou alumnado que non cumpra cunha asistencia mínima do 75% deberá poñerse ao día coa progresión das clases e integrarse nalgún dos grupos de traballo do alumnado que asiste con regularidade a clase se quere que puntúe o seu Traballo Tutelado. No alumnado con asistencia inferior ao 75% das clases (xa sexa por dedicación a tempo parcial, dispensa académica ou ausencias con ou sen xustificación), a ponderación das notas será á inversa, tendo o exame un peso do 70% da nota final e o Traballo Tutelado un 30%. 

Todos
os aspectos relacionados con “dispensa
académica”, “dedicación ao estudo”, “permanencia” e “fraude académica” rexeranse de acordo coa normativa
académica vixente da UDC
.

ESPECIFICACIÓNS ADICIONAIS:

1.     Aplicaranse
estes mesmos criterios avaliadores en todas as convocatorias (1ª, 2ª e convocatoria adiantada).

2.     O Traballo
Tutelado será entregado na mesma data por parte do todo o alumnado, caso de non
entrega, non puntúa. A data de entrega establecerase ao longo do transcurso das
clases, será unha vez finalizadas as clases interactivas e indicarase en
Moodle.

 


Fontes de información
Bibliografía básica Caballero C. (2004). Como educar la voz cantada. México. Ed. Edamex
Schüller Moreno, T. (2021). Guía de intervención logopédica en disfonías. Ed. Síntesis
Theodore , JR Dimon (2013). La voz cantada y hablada. Ed. Gaia
Jackson-Menaldi, MC (2019). La voz normal y patológica. Ed. Panamericana
Le Huche F, Allali A. (1994). La voz, Tomos 1,2,3.. Barcelona. Ed. Masson
Bustos Sánchez I. (2007). La voz. La técnica y la expresión. Ed. Paidotribo, Madrid
Dinville C. (1996). Los trastornos de la voz y su reeducación. Barcelona. Ed. Masson

Outra bibliografía podría actualizarse ao longo do curso.

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Anatomía dos órganos da audición e a linguaxe/652G04001
Intervención logopédica nos trastornos da fala e a voz/652G04027
Fisioterapia do aparato bucofonador/652G04039

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Intervención logopédica nos trastornos da fala e a voz/652G04027
Fisioterapia do aparato bucofonador/652G04039

Materias que continúan o temario

Observacións

Esta materia é útil para entrenarse no uso profesional da voz y para ensinar a entrenala. 

Recoméndase a asistencia ás clases debido ao seu elevado contido práctico

GREEN CAMPUS: Para axudar a conseguir un entorno inmediato sustentable e cumprir co obxectivo estratéxico 2 do "V Plan de Acción do Programa Green Campus FCS (2023-2025)", os traballos documentais que se realicen nesta materia:

1.     Maioritariamente solicitaranse en formato virtual e soporte informático.

2.     De realizarse en papel: 

  • Non se empregarán plásticos
  • Realizaranse impresións a dobre cara
  • Empregarase papel reciclado
  • Evitarase a realización de borradores


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías