Datos Identificativos 2024/25
Asignatura (*) Técnicas de Manipulación e Análise de Proteínas Código 653862322s
Titulación
Máster Universitario en Asistencia e Investigación Sanitaria (semipresencial)
Descriptores Ciclo Periodo Curso Tipo Créditos
Máster Oficial 1º cuatrimestre
Primero Optativa 5
Idioma
Castellano
Gallego
Inglés
Modalidad docente Híbrida
Prerrequisitos
Departamento Bioloxía
Fisioterapia, Medicina e Ciencias Biomédicas
Coordinador/a
Díaz Prado, Silvia María
Correo electrónico
s.diaz1@udc.es
Profesorado
Díaz Prado, Silvia María
Fafián Labora, Juan Antonio
Fuentes Boquete, Isaac Manuel
Sangiao Alvarellos, Susana
Correo electrónico
s.diaz1@udc.es
juan.labora@udc.es
i.fuentes@udc.es
susana.sangiao@udc.es
Web http://https://www.mastermais.udc.es/
Descripción general Estudo das técnicas de manipulación e análise de proteínas.

Competencias / Resultados del título
Código Competencias / Resultados del título
A1 Adquirir la capacidad para elegir y aplicar las metodologías de investigación más adecuadas a la investigación planteada
A2 Desarrollar la capacidad para el diseño experimental y el completo desarrollo de proyectos de investigación en el ámbito sanitario, desde la formulación de la hipótesis de investigación hasta la comunicación de los resultados
B1 Ser capaz de aplicar el método científico en la planificación y el desarrollo de la investigación sanitaria
B2 Tener fluidez y propiedad en la comunicación científica oral y escrita
B3 Adquirir el compromiso por la calidad del desarrollo de la actividad investigadora
B4 Desarrollar la capacidad de análisis y de síntesis
B5 Obtener la habilidad para manejar distintas fuentes de información
B6 Ser capaz de trabajar de forma colaborativa en equipos multi e interdisciplinar
B7 Desarrollar la capacidad de establecer una relación de empatía con los sujetos implicados en el desarrollo de la actividad investigadora
B8 CB6 Poseer y comprender conocimientos que aporten una base u oportunidad de ser originales en el desarrollo y/o aplicación de ideas, a menudo en un contexto de investigación
B9 CB7 Que los estudiantes sepan aplicar los conocimientos adquiridos y su capacidad de resolución de problemas en entornos nuevos o poco conocidos dentro de contextos más amplios (o multidisciplinares) relacionados con su área de estudio
B11 CB9 Que los estudiantes sepan comunicar sus conclusiones y los conocimientos y razones últimas que las sustentan a públicos especializados y no especializados de un modo claro y sin ambigüedades
B12 CB10 Que los estudiantes posean las habillidades de aprendizaje que les permitan continuar estudiando de un modo que habrá de ser en gran medida autodirigido o autónomo
C1 Expresarme correctamente, tanto de forma oral como escrita, en las lenguas oficiales de la comunidad autónoma
C2 Dominar la expresión y la comprensión de forma oral y escrita de un idioma extranjero
C3 Utilizar las herramientas básicas de las tecnologías de la información y las comunicaciones (TIC) necesarias para el ejercicio de su profesión y para el aprendizaje a lo largo de su vida
C5 Entender la importancia de la cultura emprendedora y conocer los medios al alcance de las personas emprendedoras
C6 Adquirir habilidades para la vida y hábitos, rutinas y estilos de vida saludables
C7 Desarrollar la capacidad de trabajar en equipos interdisciplinares o transdisciplinares, para ofrecer propuestas que contribuyan a un desarrollo sostenible ambiental, económico, político y social
C8 Valorar la importancia que tiene la investigación , la innovación y el desarrollo tecnológico en el avance socioeconómico y cultural de la sociedad
C9 Tener la capacidad de gestionar tiempos y recursos: desarrollar planes, priorizar actividades, identificar las críticas, establecer plazos y cumplirlos

Resultados de aprendizaje
Resultados de aprendizaje Competencias / Resultados del título
1. Coñecer e aplicar a metodoloxía para a manipulación e o análise de proteínas na investigación biomedicina. AI1
AI2
BI1
BI2
BI3
BI4
BI5
BI6
BI7
BI8
BI9
BI11
BI12
CI1
CI2
CI3
CI5
CI6
CI7
CI8
CI9
2. Coñecer e utilizar as distintas metodoloxías da técnica ELISA na investigación biomédica. AI1
AI2
BI1
BI2
BI3
BI4
BI5
BI6
BI7
BI8
BI9
BI11
BI12
CI1
CI2
CI3
CI5
CI6
CI7
CI8
CI9
3. Coñecer e aplicar os fundamentos da técnica western-blot na investigación biomédica. AI1
AI2
BI1
BI2
BI3
BI4
BI5
BI6
BI7
BI8
BI9
BI11
BI12
CI1
CI2
CI3
CI5
CI6
CI7
CI8
CI9

Contenidos
Tema Subtema
CONTIDOS TEÓRICOS:
1. Introdución ás técnicas de manipulación e purificación de proteínas.
2. Introdución á proteómica. Tipos de estudos proteómicos.
3. Métodos de preparación de mostras e separación de proteínas.
4. Illamento e detección de proteínas. Western-blot. ELISA.
5. Electroforesis bidimensional.
6. Aplicación á proteómica de outras técnicas (cromatografía líquida, espectrometría de masas, ferramentas bioinformáticas, etc.).
7. Aplicacións da proteómica na clínica.
CONTIDOS PRÁCTICOS:
1. Preparación de extractos proteicos a partir de mostras biolóxicas e cuantificación de proteínas.
2. Separación de proteínas mediante SDS-PAGE.
3. Tinción de proteínas en xeles de poliacrilamida. Dixitalización de imáxenes.
4. Análise mediante espectrometría de masas.
5. Emprego de ferramentas bioinformáticas e busca en bases de datos.

Planificación
Metodologías / pruebas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciales y virtuales) Horas trabajo autónomo Horas totales
Prácticas de laboratorio A1 A2 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B11 B12 C1 C2 C3 C5 C6 C7 C8 C9 15 30 45
Prueba de respuesta múltiple A1 A2 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B11 B12 C1 C2 C3 C5 C6 C7 C8 C9 1 18 19
Sesión magistral A1 A2 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B11 B12 C1 C2 C3 C5 C6 C7 C8 C9 3 15 18
Trabajos tutelados A1 A2 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B11 B12 C1 C2 C3 C5 C6 C7 C8 C9 2 20 22
Análisis de fuentes documentales A1 A2 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B11 B12 C1 C2 C3 C5 C6 C7 C8 C9 1.5 6 7.5
 
Atención personalizada 1 0 1
 
(*)Los datos que aparecen en la tabla de planificación són de carácter orientativo, considerando la heterogeneidad de los alumnos

Metodologías
Metodologías Descripción
Prácticas de laboratorio Metodoloxía que permite que os estudiantes aprendan efectivamente a través da realización de actividades de carácter práctico, tales como demostracións, exercicios, experimentos e investigacións.
Prueba de respuesta múltiple Proba obxectiva que consiste en plantexar unha cuestión en forma de pregunta directa ou de afirmación incompleta, e varias opcións ou alternativas de resposta que proporcionan posibles solucións, das que só unha delas é válida.
Sesión magistral Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución dalgunhas preguntas dirixidas ós estudiantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar o aprendizaxe.
Trabajos tutelados Metodoloxía deseñada para promover o aprendizaxe autónomo dos estudiantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente ó aprendizaxe del ¿cómo facer as cousas? Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudiantes da responsabilidade polo seu propio aprendizaxe. Este sistema de ensinanza baséase en dous elementos básicos: o aprendizaxe independiente dos estudiantes e o seguemento dese aprendizaxe polo profesor-tutor.
Análisis de fuentes documentales Conxunto de procedementos de ensinanza-aprendizaxe guiados de forma presencial e/ou apoiados con tecnoloxías da información e as comunicacións, que se basean na organización da clase en pequenos grupos nos que o alumnado traballa conxuntamente na resolución de tarefas asignadas polo profesorado para optimizar o seu propio aprendizaxe e o dos outros membros do grupo.

Atención personalizada
Metodologías
Prácticas de laboratorio
Sesión magistral
Trabajos tutelados
Análisis de fuentes documentales
Descripción
Al tratarse de un grupo reducido de estudiantes, es posible la resolución de dudas y el seguimiento individualizado durante el mismo proceso de aprendizaje.


ATENCIÓN PERSONALIZADA PARA EL CONJUNTO DEL ALUMNADO
La atención personalizada sirve para el seguimiento del aprendizaje de cada estudiante por parte del profesorado.
A través de la tutoría (presencial o a distancia), el profesorado aborda la resolución de dudas y orienta al estudio.
A tal fin, el alumnado dispone de un horario oficial de tutorías, que podrán realizarse de modo presencial o a través de los medios institucionales de la UDC de atención a distancia.

ATENCIÓN PERSONALIZADA DEL ALUMNADO CON DEDICACIÓN PARCIAL O DIFICULTADES PARA CONCILIAR EL ESTUDIO CON LA VIDA FAMILIAR Y/O LABORAL
La atención personalizada para el alumnado que, de modo justificado, tenga dificultades para conciliar el estudio con la vida familiar y/o laboral, podrá realizarse:
· En las condiciones establecidas para el conjunto del alumnado.
· A demanda, previa solicitud por correo electrónico.

Evaluación
Metodologías Competencias / Resultados Descripción Calificación
Prueba de respuesta múltiple A1 A2 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B11 B12 C1 C2 C3 C5 C6 C7 C8 C9 Proba obxectiva que consiste en plantexar unha cuestión en forma de pregunta directa ou de afirmación incompleta, e varias opcións ou alternativas de resposta que proporcionan posibles solucións, das que só unha delas é válida. 50
Trabajos tutelados A1 A2 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B11 B12 C1 C2 C3 C5 C6 C7 C8 C9 Metodoloxía deseñada para promover o aprendizaxe autónomo dos estudiantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente ó aprendizaxe del ¿cómo facer as cousas? Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudiantes da responsabilidade polo seu propio aprendizaxe. Este sistema de ensinanza baséase en dous elementos básicos: o aprendizaxe independiente dos estudiantes e o seguemento dese aprendizaxe polo profesor-tutor 50
 
Observaciones evaluación

Todos los aspectos relacionados con “dispensa académica” , “dedicación a estudio” , “permanencia” y “fraude académico” se regirán de acuerdo con la normativa académica vigente de la UDC.


Fuentes de información
Básica

Bibliografía:

· Biomedical Applications of Proteomics. Jean-Charles Sanchez, Garry L. Corthals, Denis F. Hochstrasser (2006).

· Handbook of Proteomic Methods. P. Michael Conn (2003).

· Proteins and Proteomics: A Laboratory Manual. Richard J. Simpson (2003). Cold Spring Harbor Laboratory. ISBN: 0879695544

· Introduction to Proteomics: Tools for the New Biology. D. C. Liebler (2002).

· Proteomics for Biological Discovery. Timothy D. Veenstra, John R. Yates. ISBN: 978-0-471-16005-2 (2006)

· Proteome Research - Concepts, Technology and Application. Wilkins, M.R.; Appel, R.D.; Williams, K.L.; Hochstrasser, D.F. ISBN: 978-3-540-71240-4 (2007)

Páxinas web:

· Expasy (http://www.expasy.org)

· Human Proteome Organization (HUPO) (http://www.hupo.org/)

· Swiss 2DPAGE (http://www.expasy.org/ch2d/).

· Uniprot (http://www.uniprot.org/)

· Mascot (http://www.matrixscience.com/)

Complementária


Recomendaciones
Asignaturas que se recomienda haber cursado previamente

Asignaturas que se recomienda cursar simultáneamente

Asignaturas que continúan el temario

Otros comentarios
IMPORTANTE:

Todos los aspectos relacionados con “dispensa académica” , “dedicación a estudio” , “permanencia” y “fraude académico” se regirán de acuerdo con la normativa académica vigente de la UDC.

PROGRAMA GREEN CAMPUS FCS.

Para ayudar a conseguir un entorno inmediato sustentable ycumplir con los objetivos estratégicos del "V Plan de Acción del ProgramaGreen Campus FCS (2023-2025)", los trabajos documentales que se realicenen esta materia:

a. Se solicitaránmayoritariamente en formato virtual y soporte informático.

b. Derealizarse en papel:

- No seemplearán plásticos.

- Serealizarán impresiones a doble cara.

- Seempleará papel reciclado.

- Se evitarála realización de borradores.

POLÍTICAS DE GÉNERO

Según serecoge en las distintas normativas de aplicación para la docencia universitariadeberá incorporarse la perspectiva de género en esta materia (se usará lenguajeno sexista, se utilizará bibliografía de autores/as de ambos sexos, sepropiciará la intervención en clase de alumnos y alumnas...).

Setrabajará para identificar y modificar perjuicios y actitudes sexistas y seinfluirá en el entorno para modificarlos y fomentar valores de respeto eigualdad.

Sedeberán detectar situaciones de discriminación por razón de género y sepropondrán acciones y medidas para corregirlas.



(*) La Guía Docente es el documento donde se visualiza la propuesta académica de la UDC. Este documento es público y no se puede modificar, salvo cosas excepcionales bajo la revisión del órgano competente de acuerdo a la normativa vigente que establece el proceso de elaboración de guías