Datos Identificativos 2024/25
Asignatura (*) Técnicas de Manipulación e Análise de Ácidos Nucleicos Código 653862323s
Titulación
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 2º cuadrimestre
Primeiro Optativa 6
Idioma
Castelán
Galego
Inglés
Modalidade docente Híbrida
Prerrequisitos
Departamento Fisioterapia, Medicina e Ciencias Biomédicas
Coordinación
Díaz Prado, Silvia María
Correo electrónico
s.diaz1@udc.es
Profesorado
Díaz Prado, Silvia María
Fuentes Boquete, Isaac Manuel
Correo electrónico
s.diaz1@udc.es
i.fuentes@udc.es
Web http://https://www.mastermais.udc.es/
Descrición xeral Estudo das técnicas de manipulación e análise de ácidos nucleicos de uso habitual nos laboratorios de investigación biomédica.

Competencias / Resultados do título
Código Competencias / Resultados do título

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias / Resultados do título
1. Coñecer e aplicar diferentes técnicas de illamento de ADN e de ARN e, en particular, a técnica de PCR. AI1
AI2
BI1
BI2
BI3
BI4
BI5
BI6
BI7
BI8
BI9
BI11
BI12
CI1
CI2
CI3
CI5
CI6
CI7
CI8
CI9
2. Coñecer e aplicar diferentes técnicas empregadas para a deteción e a análise da variabilidade xenética e a mutación. AI1
AI2
BI1
BI2
BI3
BI4
BI5
BI6
BI7
BI8
BI9
3. Comprender e utilizar a técnica de PCR en tempo real. AI1
AI2
BI1
BI2
BI3
BI4
BI5
BI6
BI7
BI8
BI9
BI11
BI12
CI1
CI2
CI3
CI5
CI6
CI7
CI8
CI9
4. Comprender e utilizar a técnica de secuenciación de ADN. AI1
AI2
BI1
BI2
BI3
BI4
BI5
BI6
BI7
BI8
BI9
BI11
BI12
CI1
CI2
CI3
CI5
CI6
CI7
CI8
CI9
5. Coñecer técnicas de manipulación xenética e as súas aplicacións en Enxeñaría Xenética. AI1
AI2
BI1
BI2
BI3
BI4
BI5
BI6
BI7
BI8
BI9
BI11
BI12
CI1
CI2
CI3
CI5
CI6
CI7
CI8
CI9
6. Entender os principios da técnica de FISH e coñecer as súas principais aplicacións. AI1
AI2
BI1
BI2
BI3
BI4
BI5
BI6
BI7
BI8
BI9
BI11
BI12
CI1
CI2
CI3
CI5
CI6
CI7
CI8
CI9

Contidos
Temas Subtemas
CONTIDOS TEÓRICOS:
1. Ácidos nucleicos. Estrutura e función. Illamento e cuantificación de ácidos nucleicos.
2. Reacción en Cadea da Polimerasa (PCR). PCR cuantitativa ou en tempo real. Aplicacións en investigación.
3. Variabilidade xenética. Análise da variabilidade xenética: PCR e secuenciación de ADN. Variabilidade do ADN mitocondrial.
4. Análise bioinformático (secuencias de ácidos nucleicos, secuencias codificantes e non codificantes, etc.) para búsca de polimorfismos, variabilidade poblacional, análise de secuencias repetitivas e a súa implicación en diversas patoloxías.
5. Citoxenética molecular. Hibridación in-situ fluorescente (FISH): DNA Breakage Detection-FISH (DBD-FISH) y COFISH.
6. Transformación bacteriana por choque térmico. Selección e análise de transformantes.
CONTIDOS PRÁCTICOS:
1. Illamento de ADN e ARN a partir dun cultivo celular.
2. Desenvolvemento dunha PCR (RT-PCR, PCR en tempo real).
3. Secuenciación de ADN.
4. Software de análise.
5. Estudo citoxenético.
6. Transformación bacteriana.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciais e virtuais) Horas traballo autónomo Horas totais
Prácticas de laboratorio A1 A2 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B11 B12 C1 C2 C3 C5 C6 C7 C8 C9 21 42 63
Traballos tutelados A1 A2 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B11 B12 C1 C2 C3 C5 C6 C7 C8 C9 2 28 30
Proba de resposta múltiple A1 A2 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B11 B12 C1 C2 C3 C5 C6 C7 C8 C9 1 19 20
Sesión maxistral A1 A2 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B11 B12 C1 C2 C3 C5 C6 C7 C8 C9 4 20 24
Análise de fontes documentais A1 A2 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B11 B12 C1 C2 C3 C5 C6 C7 C8 C9 2 10 12
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Prácticas de laboratorio Metodoloxía que permite que o alumnado aprenda efectivamente a través da realización de actividades de carácter práctico, tales como demostracións, exercicios, experimentos e investigacións.
Traballos tutelados Metodoloxía deseñada para promover o aprendizaxe autónomo dos estudiantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente ó aprendizaxe del ¿cómo facer as cousas? Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudiantes da responsabilidade polo seu propio aprendizaxe. Este sistema de ensinanza baséase en dous elementos básicos: o aprendizaxe independiente dos estudiantes e o seguemento dese aprendizaxe polo profesor-tutor.
Proba de resposta múltiple Proba obxectiva que consiste en plantexar unha cuestión en forma de pregunta directa ou de afirmación incompleta, e varias opcións ou alternativas de resposta que proporcionan posibles solucións, das que só unha delas é válida.
Sesión maxistral Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución dalgunhas preguntas dirixidas ós estudiantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar o aprendizaxe.
Análise de fontes documentais Conxunto de procedementos de ensinanza-aprendizaxe guiados de forma presencial e/ou apoiados con tecnoloxías da información e as comunicacións, que se basean na organización da clase en pequenos grupos nos que o alumnado traballa conxuntamente na resolución de tarefas asignadas polo profesorado para optimizar o seu propio aprendizaxe e o dos outros membros do grupo.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Análise de fontes documentais
Descrición
Ó tratarse dun grupo reducido de alumnos, é posible a resolución de dúbidas e o seguimento individualizado durante o mesmo proceso de aprendizaxe.
En particular, a sesión maxistral é participativa, favorecendo o intercambio de opinións, o debate e a resposta das preguntas formuladas.
As prácticas de laboratorio son tuteladas en todo momento polo profesorado e, se é necesario, polo grupo de investigación no que se integra o alumno (desde o comezo do curso, cada alumno se integra no grupo de investigación no que vai desenvolver o seu Traballo Fin de Mestrado).

ATENCIÓN PERSONALIZADA PARA O CONXUNTO DO ALUMNADO
A atención personalizada sirve para o seguimento da aprendizaxe de cada estudante por parte do profesorado.
A través da titoría (presencial ou a distancia), o profesorado aborda a resolución de dúbidas e orienta ao estudo.
A tal fin, o alumnado dispón dun horario oficial de titorías, que poderán realizarse de modo presencial ou a través dos medios institucionais da UDC de atención a distancia.

ATENCIÓN PERSONALIZADA PARA O ALUMNADO CON DEDICACIÓN PARCIAL OU DIFICULTADES PARA CONCILIAR O ESTUDO COA VIDA FAMILIAR E/OU LABORAL
A atención personalizada para o alumnado que, de modo xustificado, ten dificultades para conciliar o estudo coa vida familiar e/ou laboral, poderá realizarse:
· Nas condicións establecidas para o conxunto do alumnado.
· A demanda, previa solicitude por correo electrónico.

Avaliación
Metodoloxías Competencias / Resultados Descrición Cualificación
Traballos tutelados A1 A2 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B11 B12 C1 C2 C3 C5 C6 C7 C8 C9 Metodoloxía deseñada para promover o aprendizaxe autónomo dos estudiantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente ó aprendizaxe del ¿cómo facer as cousas? Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudiantes da responsabilidade polo seu propio aprendizaxe. Este sistema de ensinanza baséase en dous elementos básicos: o aprendizaxe independiente dos estudiantes e o seguemento dese aprendizaxe polo profesor-tutor. 50
Proba de resposta múltiple A1 A2 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B11 B12 C1 C2 C3 C5 C6 C7 C8 C9 Ó tratarse de un grupo reducido de alumnos, é posible un seguimento personalizado que facilita a avaliación continua. Terase en conta a asistencia, a participación activa e o traballo desenvolvido polo alumno. 50
 
Observacións avaliación

Todos os aspectos relacionados con “dispensa académica” , “dedicación a estudio” , “permanencia” e “fraude académico” se rexirán de acuerdo coa normativa académica vixente da UDC.


Fontes de información
Bibliografía básica

Bibliografía Básica:

1.- Kristin Edwards, Julie Logan and Nick Saunders. Real Time PCR: An essential guide. Genomics Proteomics and Bioinformatics Unit, Health Protection Agency, London. Horizon Bioscience (2004).

2.- Griffiths, Miller, Suzuki, Lewontin & Gelbart. Genética (7ª edición). Editorial McGraw-Hill (2001).

3.- Sambrook J et al. Molecular Cloning: A Laboratory Manual, second ed. Cold Spring Harbor Laboratory Press, New York (1989).

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións

RECOMENDACIÓNS:

Todos os aspectos relacionados con “dispensa académica”, “dedicación a estudio”, “permanencia” e “fraude académico”; se rexirán de acuerdo coa normativa académica vixente da UDC.”

PROGRAMAGREEN CAMPUS FCS:

Para axudara conseguir unha contorna inmediata substentable e cumprir cos obxectivos estratéxicos do "V Plan de Acción do Programa Green Campus FCS(2023-2025)", os traballos documentais que se realicen nesta materia:

a.Solicitaranse maioritariamente en formato virtual e soporte informático.

b. De realizarse en papel:

- Non se empregarán plásticos.

- Realizaranse impresións a dobre cara.

-Empregarase papel reciclado.

- Evitarase a realización de borradores.

POLÍTICAS DE XÉNERO

Segundo se recolle nas distintas normativas de aplicación para a docencia universitaria deberase incorporar a perspectiva de xénero nesta materia (usarase linguaxe non sexista, utilizarase bibliografía de autores/as de ambos sexos, propiciarase a intervención en clase de alumnos e alumnas...).

Traballarase para identificar e modificar prexuízos e actitudes sexistas e influirase na contorna para modificalos e fomentar valores de respecto e igualdade.  

Deberanse detectar situacións de discriminación por razón de xénero e proporanse accións e medidas para corrixilas.



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías