Datos Identificativos 2024/25
Asignatura (*) Automatización Industrial Código 730556007
Titulación
Máster Universitario en Informática Industrial e Robótica
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 1º cuadrimestre
Primeiro Optativa 3
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Enxeñaría Industrial
Coordinación
Calvo Rolle, Jose Luis
Correo electrónico
jose.rolle@udc.es
Profesorado
Calvo Rolle, Jose Luis
Correo electrónico
jose.rolle@udc.es
Web http://https://campusvirtual.udc.gal
Descrición xeral Nesta materia preséntanse os fundamentos nos que se basea a automatización de sistemas industriais. Preténdese que o alumno adquira a capacidade de abordar proxectos sinxelos de automatización de sistemas industriais de eventos discretos e coñeza o equipamento habitualmente empregado na industrial para a automatización.

Competencias / Resultados do título
Código Competencias / Resultados do título
A21 CON03 - Identificar as novas tecnoloxías e instalacións industriais automatizadas, así como comprender o proceso de desenvolvemento e imprementación de automatizacións avanzadas.
A22 CON04 - Identificar as principais comunicacións industriais e os buses de campo na automatización de procesos, así como aqueles emerxentes.
A23 CON05 - Adquirir un entendemento profundo dos principios básicos da robótica e as tecnoloxías innovadoras en automatización.
A31 HAB03 - Utilizar tecnoloxías da información para o desenvolvemento de tarefas de investigación, así como para o control e a mellora da calidade de calquera proceso de automatización.
A33 HAB05 - Programar e despregar sistemas de supervisión en sistemas de automatización.
A44 OPT-COMP1 - Deseñar automatismos lóxicos baseados en autómatas de estados finitos.
A60 OPT-CON1 - Identificar a arquitectura dos autómatas programables e dos controladores industriais, os distintos tipos de accionamentos e os sensores e captadores de aplicación industrial.
A78 OPT-HAB1 - Seleccionar as arquitectura de automatas e controlador así como os sensores adecuados en diversos casos de aplicación industrial.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias / Resultados do título
Sabe deseñar automatismos lóxicos baseados en autómatas de estados finitos. Coñece a arquitectura dos autómatas programables e dos controladores industriais. Coñece os distintos tipos de accionamientos. Coñece os principios de funcionamento e sabe seleccionar os distintos sensores e captadores de aplicación industrial. Coñece e sabe aplicar as técnicas básicas de programación de automatismos en controladores industriais. AI21
AI22
AI23
AI31
AI33
AI44
AI60
AI78

Contidos
Temas Subtemas
Automatismos lóxicos cableados
Sistemas lóxicos secuenciales. Diagramas de estado.
Tema 1. Introducción a automatización
Introducción. Definición. Elementos dun proceso a automatizar. Tipos de sistemas de control. Obxetivos da automatización.

Tema 2. Automatismos lóxicos cableados
Introducción. Automatismos lóxicos, variables e funcións binarias. Relés e contactos. Pulsadores, interruptores. Funcións realizadas pola aparamenta eléctrica: seguridade, control e protección.
Dispositivos de control de potencia. Gardamotor. Símboloxía de elementos eléctricos. Interpretación de esquemas eléctricos de control sinxelos.

Tema 3. Sistemas lóxicos secuenciais. Diagramas de estado.
Diagramas de estados. Exemplos. Problemas para representar sistemas concurrentes. Diagrama funcionais (Grafcet). Elementos do Grafcet e Estructuras básicas.
Autómatas programables:
-Controladores industriais e a sua aplicación o control de plantas industriais.
-Programación de controladores Industriais.
-Documentación de proxectos de automatización.
Tema 4. Autómata programable. Hardware e ciclo de funcionamento.
Arquitectura del PLC. CPU. Memoria. Interfaces de E/S: Entradas e salidas dixitais. Modos de operación do autómata. Ciclo de funcionamento. Ciclo de tratamento de E/S.

Tema 5. Introducción a programación. Sistema normalizado IEC 61131.
Presentación da Norma IEC-61131-Parte 3. Software Unity Pro. Variables elementais. Direccionamento. Tipos de datos elementais. Variables derivadas. Bloques función elementais. Librerías. Bloques función derivados (DFB).

Tema 6. Programación en lenguaxe de contactos
Elementos básicos. Secuencia de procesamento. Descripción de obxetos en LD. Temporizadores. Contadores.

Tema 7. Programación en Grafcet
Regras de SFC. Etapas. Transicions. Saltos. Secuencias alternativas. Secuencias paralelas. Enlaces. Macroetapas. Tempos e variables asociadas as etapas. Accions das etapas. Seccions de transición. Execución single-token e multiple-token. Posibilidade de sincronización de Grafcets. Tablas de obxetos para manexar el SFC.

Tema 8. Modos de Marcha e Parada. GEMMA.
Modos fundamentais de GEMMA. Guía para aplicar GEMMA a unha automatización. Deseño estructurado: Grafcets coordinados. Exemplo de aplicación.
Sensores e Actuadores.
Deseño e proxecto de sistemas de produción automatizados e control avanzado de procesos.
Tema 9. Sensores
Clasificación. Características xerais. Tipos de sensores segundo a magnitude a medir. Compatibilidade con entrada de PLC. Sensores de presenza inductivos, capacitivos, ópticos e acústicos: Principio de funcionamento. Rango de operación. Tipos de saída (2, 3, 4 fíos). Símbolos. Aplicacións. Interruptores Reed. Finais de carreira. Criterios de selección de detectores de proximidade.

Tema 10. Actuadores
Actuadores neumáticos. Aire comprimido: Magnitudes e unidades. Propiedades dos gases. Elementos dun sistema neumático: Compresor, acondicionamento e almacenamiento, distribución. Unidade de mantemento nas estacions MPS. Válvulas. Representación e nomenclatura. Válvulas distribuidoras. Accionamentos das válvulas. Cilindros. Mando de cilindros. Válvulas reguladoras de control e de bloqueo. Aplicacions de control de cilindros. Aplicacions de vacío. Esquemas neumáticos. Identificación de componentes.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciais e virtuais) Horas traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A21 A22 A23 A31 A33 A44 A60 A78 8 25 33
Solución de problemas A21 A22 A23 A31 A33 A44 A60 A78 2 15 17
Prácticas de laboratorio A21 A22 A23 A31 A33 A44 A60 A78 8 5 13
Traballos tutelados A21 A22 A23 A31 A33 A44 A60 A78 2 0 2
Proba obxectiva A21 A22 A23 A31 A33 A44 A60 A78 2 6 8
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución dalgunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.
Solución de problemas Técnica mediante a que ha de resolverse unha situación problemática concreta, a partir dos coñecementos que se traballaron, que pode ter máis dunha posible solución.
Prácticas de laboratorio Metodoloxía que permite que os estudantes aprendan efectivamente a través da realización de actividades de carácter práctico, tales como demostracións, exercicios, experimentos e investigacións.
Traballos tutelados Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo tutélaa do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente á aprendizaxe do "como facer as cousas".
Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudantes da responsabilidade pola súa propia aprendizaxe. Este sistema de ensino baséase en dous elementos básicos: a aprendizaxe independente dos estudantes e o seguimento desa aprendizaxe polo profesor titor.
Proba obxectiva Consiste na realización dunha proba obxectiva de aproximadamente 3 horas de duración, na que se avaliarán os coñecementos adquiridos.

Atención personalizada
Metodoloxías
Solución de problemas
Sesión maxistral
Prácticas de laboratorio
Descrición
O alumno dispón das correspondentes sesións de tutoría personalizadas, para a resolución das dúbidas que xurdan da materia.
A realización dos traballos tutelados e as prácticas de laboratorio será guiada de forma persoal polo profesor.

Avaliación
Metodoloxías Competencias / Resultados Descrición Cualificación
Prácticas de laboratorio A21 A22 A23 A31 A33 A44 A60 A78 As prácticas de laboratorio só aprobaranse pola súa realización obligatoria e a evaluación. 10
Proba obxectiva A21 A22 A23 A31 A33 A44 A60 A78 Exame tipo proba obxectiva 50
Traballos tutelados A21 A22 A23 A31 A33 A44 A60 A78 Proporanse traballos a realizar polo estudante no marco da asignatura que serán evaluados, con posibilidade de que teñan que ser expostos en público. 40
 
Observacións avaliación
<p>Para aprobar a asignatura é indispensable ter realizadas e aprobadas as partes por separado.</p><p>No
marco das metodoloxías incluiranse aspectos tales como asistencia a
clase, traballo persoal, traballos persoais proposto, ACTITUDE, etc.,
para axudar á obtención do aprobado.</p><div>É necesario superar o 50% da puntuación na proba obxectiva para aprobar.</div><div><br /></div><div>A
cualificación correspondente a "Traballos tutelados" poderá fluctuar
entre o 40% indicado e un 90%, en consecuencia a "Proba obxectiva" pode
variar entre un 0% e o 50% indicado.&nbsp;</div><div><br /></div><div>Os criterios de avaliación da 2º oportunidade e da convocatoria adiantada son os mesmos que os da 1º oportunidade.</div><div><br /></div><div>No caso de que algún alumno
non puidese por razón debidamente xustificada, matricula a tempo parcial, seguir esta metodoloxía
docente, deberá porse en contacto co profesor para realizar unha serie
de traballos e/ou unha proba obxectiva que permita validar os seus
coñecementos na materia.</div>

Fontes de información
Bibliografía básica

- Piedrafita Moreno, Ramón (2003). Ingeniería de la automatización industrial. Madrid : RA-MA

- Balcells Sendra, Josep (1997). Autómatas programables. Barcelona : Marcombo

Bibliografía complementaria

- Pedro Romera, J. (2001). Automatización. Problemas resueltos con autómatas programables. Madrid:Paraninfo

-&nbsp;Rubio Sánchez, JL (2016).&nbsp;Automatización industrial. Madrid: CEF


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións
&lt;p&gt;A entrega dos traballos documentais que se realicen nesta materia realizarase a través de Moodle, en formato dixital sen necesidade de imprimilos.&lt;/p&gt;


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías