| Competencias / Resultados do título |
| Código | Competencias / Resultados do título |
| Resultados de aprendizaxe | |||
| Resultados de aprendizaxe | Competencias / Resultados do título | ||
| Coñecer as partes máis importantes desta disciplina: nomenclatura e estrutura dos principais grupos funcionais orgánicos, cinética e termoquímica das reaccións químicas, o equilibrio químico, o equilibrio ácido-base e a electroquímica e a sua importancia nun medio biolóxico. | A26 |
B1 B3 B4 |
|
| Dispoñer de coñecementos e habilidades experimentais suficientes para utilizar de xeito correcto e seguro os productos e o material máis habitual nun laboratorio químico. | A26 A30 A31 |
B1 B3 B4 |
|
| Ser quen de resolver e expoñer problemas relativos á química de grupos funcionais, á termoquímica, á cinética das reaccións químicas, ó equilibrio químico, ó equilibrio ácido-base e á electroquímica, así como interpretar os resultados obtidos. | A26 |
B1 B2 B3 B4 |
|
| Ser capaz de expresar correctamente os conceptos aprendidos | B3 |
||
| Contidos |
| Temas | Subtemas |
| 1. Química Orgánica | • Introdución á Química Orgánica • Estrutura e nomenclatura dos principais grupos funcionais • Isomería |
| 2. Termoquímica | • Conceptos e termos básicos en termoquímica • Primeiro principio da termodinámica • Calores de reacción. Entalpía • Ecuacións termoquímicas • Calorimetría • Entalpía estándar de reacción: lei de Hess • Procesos espontáneos e entropía • Segundo principio da termodinámica • Criterio de espontaneidade. Enerxía libre de Gibbs |
| 3. Equilibrio químico | • Equilibrio químico • Constante de equilibrio • Relación entre cinética e equilibrio • Factores que afectan ao equilibrio. Principio de Le Chatelier • Relación entre a constante de equilibrio e a enerxía libre de Gibbs • Estado estándar en bioquímica • Acoplamento de reaccións en sistemas biolóxicos |
| 4. Equilibrios ácido-base | • Concepto de ácido e base. Teoría de Brønsted-Lowry • Propiedades ácido-base da auga. Concepto de pH • Forza de ácidos e bases. Constantes de ionización • Disolucións de sales: hidrólise • Efecto do ión común • Disolucións reguladoras • Valoracións ácido-base. Indicadores • Control de pH en sistemas biolóxicos |
| 5. Electroquímica | • Procesos electroquímicos • Reaccións redox • Enerxía química e electroquímica. Células electroquímicas • Potencial estándar de electrodo • Termodinámica das reaccións redox • Influencia da concentración sobre os potenciais de cela • Medida do pH • Potencial de membrana • Sistemas redox con protóns implicados • Indicadores redox |
| 6. Cinética e Catálise | • Definición de cinética e obxectivos • Factores que inflúen na velocidade das reaccións químicas • Velocidade de reacción e ecuación de velocidade • Influencia da temperatura sobre a velocidade de reacción. Ecuación de Arrhenius • Relación entre as constantes cinéticas e a constante de equilibrio • Modelos teóricos en cinética química • Mecanismos de reacción: reaccións elementais e por etapas. • Catálise enzimática |
| Planificación | ||||
| Metodoloxías / probas | Competencias / Resultados | Horas lectivas (presenciais e virtuais) | Horas traballo autónomo | Horas totais |
| Actividades iniciais | B1 | 1 | 0 | 1 |
| Sesión maxistral | B1 B3 | 13 | 26 | 39 |
| Seminario | B1 B2 B3 B4 | 10 | 30 | 40 |
| Prácticas de laboratorio | A26 A30 A31 B1 B2 B3 B4 | 15 | 15 | 30 |
| Traballos tutelados | A26 B1 B2 B3 B4 | 8 | 20 | 28 |
| Proba obxectiva | A26 B1 B2 B3 B4 | 3 | 9 | 12 |
| Atención personalizada | 0 | 0 | 0 | |
| *Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado | ||||
| Metodoloxías |
| Metodoloxías | Descrición |
| Actividades iniciais | Haberá unha sesión inicial de presentación da materia, na que se exporán ao alumnado os contidos que se pretenden abordar, a metodoloxía docente en grupo grande e en grupos reducidos, e os criterios de avaliación. |
| Sesión maxistral | Os contidos teóricos abordaranse nas sesións maxistrais mediante explicacións impartidas polo profesorado. O alumnado atopará en Moodle as presentacións e materiais adicionais de cada tema, nos que se incluen test de autoavaliación. |
| Seminario | Nos seminarios abordarase a análise e a resolución dalgúns dos exercicios propostos nos boletins de cada tema. Co obxecto de aproveitar ao máximo estas sesións, é moi importante que os/as alumnos/as traballen os exercicios previamente. O alumnado terá a súa disposición os boletíns e o material necesario para a súa resolución en Moodle. |
| Prácticas de laboratorio | No laboratorio o alumnado realizará 7 prácticas relacionadas cos contidos teóricos que se abordan na aula, cunha duración de 2 h cada unha. O alumnado disporá do guión do traballo a realizar en cada sesión e dos materiais previos (lecturas, videos, etc.) que se revisarán antes de comezar a experimentación. O profesorado repasará os aspectos teóricos máis relevantes de cada práctica. Os guións incluirán o procedemento experimental e un cuestionario final. O alumnado deberá lelos previamente e terá que levalos ao laboratorio. Cada alumno/a realizará individualmente unha memoria/caderno de laboratorio onde recollerá o obxecto e fundamento teórico da práctica, un esquema/debuxo do material empregado, os experimentos e as observacións feitas, os resultados obtidos, extraerá unhas conclusións e finalmente respostará ao cuestionario. Unha selección das preguntas do cuestionario serán entregadas ao/á profesor/a ao final de cada sesión. A memoria será enviada en formato pdf, a través do Campus Virtual, para a súa avaliación por parte do profesorado unha semana despois de rematar as prácticas. |
| Traballos tutelados | O obxectivo fundamental destas sesións é o seguimento da comprensión de cada tema por parte do alumnado. Para iso prográmanse 5 sesións de 1 ou 2 horas en grupos reducidos. O alumnado deberá preparar cada sesión estudando os contidos correspondentes e realizando uns exercicios que estarán dispoñibles na plataforma virtual, e dos que deberán entregar as solucións antes das titorías. Na aula discutirase a resolución destes exercicios entre todos/as. Ademais, levaranse a cabo probas curtas que contribuirán á cualificación global, nalgunhas sesións ou no campus virtual. |
| Proba obxectiva | Farase un exame escrito co propósito de avaliar o grao de asimilación e a capacidade de aplicación dos contidos da materia por parte do alumnado. |
| Atención personalizada |
|
|
| Avaliación | |||
| Metodoloxías | Competencias / Resultados | Descrición | Cualificación |
| Prácticas de laboratorio | A26 A30 A31 B1 B2 B3 B4 | A realización das prácticas é obrigatoria. A cualificación das prácticas representa o 25% da cualificación global. Valoraranse as cuestións entregadas ao final das sesións, a memoria das prácticas e a actitude e o traballo desenvolvido no laboratorio. Para poder superar a materia é preciso obter unha cualificación mínima de 5 sobre 10 nesta parte. | 25 |
| Traballos tutelados | A26 B1 B2 B3 B4 | A cualificación das titorías representa un 25% da cualificación global. Valoraranse tanto o traballo individual do alumnado nos cuestionarios previos como a participación activa do alumno nas titorías, a asistencia e as cualificacións das probas curtas na clase e a través da plataforma Moodle. | 25 |
| Proba obxectiva | A26 B1 B2 B3 B4 | A proba obxectiva constará de varios exercicios prácticos ou teórico-prácticos similares aos realizados nos seminarios e nas titorías. Non se poderá superar a materia cunha cualificación inferior a 4,5 na proba obxectiva, aínda que a cualificación global sexa igual ou superior a 5. |
50 |
| Observacións avaliación | |||
|
Para superar a materia será necesario obter unha cualificación global superior ou igual a 5 puntos (sobre 10), en calquera das dúas oportunidades (xaneiro e xullo). Non poderán superar a materia aqueles alumnos que teñan menos dun 4,5 (sobre 10) na proba obxectiva e/ou menos dun 5 (sobre 10) nas prácticas de laboratorio. A realización de todas as A cualificación das titorías obtida durante o curso manterase na segunda oportunidade. Outorgarase a cualificación de "non presentado" ao alumnado que participe en menos dun 25% das actividades académicas programadas (prácticas e traballos tutelados) e non se presenten á proba obxectiva. Na oportunidade adiantada de decembro se aplicará a guía docente do curso anterior. Todos os aspectos relacionados con "dispensa académica", "dedicación ao estudo", "permanencia" e "fraude académica" rexeranse de acordo coa normativa académica vixente da UDC. |
|||
| Fontes de información |
| Bibliografía básica |
Petrucci, R.H.; Herring, F.G.; Madura, J.D.; Bissonnette, C. (2017). Química general: Principios y aplicaciones modernas (11ª Ed). Madrid: Pearson |
|
En xeral, calquera manual de Química Xeral actualizado é axeitado para o estudo da asignatura. Existen edicións anteriores do Petrucci (8ª Ed. QX240, 10ª Ed. QX-243) e outros libros recomendados a disposición dos alumnos na biblioteca, incluindo versións en inglés Petrucci (QX-241 and QX-242), Chang (QX-387); Brown (QX-180). |
|
| Bibliografía complementaria |
Paterno Parsi, A.; Parsi, A.; Pintauer, T.; Gelmini, L.; Hilts, R. W. (2011). Complete Solutions Manual: General Chemistry, Principles and Modern Applications. Scarbough: Pearson Canada
Quiñoá, E. (2005). Nomenclatura y representación de los compuestos orgánicos. Una guía de estudio y autoevaluación. Madrid: McGraw-Hill
Atkins, P.; Jones, L. (2012). Principios de Química. Los caminos del descubrimiento (5ª Ed). Madrid: Ed. Médica Panamericana
López Cancio, J. A. (2010). Problemas de Química. Madrid: Prentice Hall
Rodríguez Yunta, M. J.; Campayo Pérez, L.; Cano Benjumea, M. C.; Sanz Plaza, A. M. (2013). Problemas de Química para Estudiantes de Biología. Madrid: Síntesis
Reboiras, M. D. (2007). Problemas resueltos de: Química, la ciencia básica. Madrid: Thomson
Chang, R.L.; Goldsby, K.A. (2017). Química (12ª Ed). México: McGraw-Hill
Reboiras, M. D. (2007). Química, La ciencia básica. Madrid: Thomson
Brown, T.L.; LeMay Jr. H.E.; Bursten, B.E.; Murphy, C.J.; Woodward, P.M. (2014). Química. La ciencia central (12ª Ed). México: Pearson
Paterno Parsi, A.; Parsi, A.; Pintauer, T.; Gelmini, L.; Hilts, R. W. (2011). Selected Solutions Manual: General Chemistry, Principles and Modern Applications. Toronto: Pearson |
|
|
| Recomendacións | ||
| Materias que se recomenda ter cursado previamente |
| Materias que se recomenda cursar simultaneamente | |
|
| Materias que continúan o temario | ||
|
| Observacións | |
|
Co fin de poder abordar con éxito a materia, é imprescindible que o estudiante posúa unha serie de coñecementos previos de química e matemáticas, de acordo co nivel esixido en secundaria e bacharelato, como son: Nomenclatura e formulación química, axuste de reaccións químicas, cálculos estequiométricos elementais, identificación do carácter ácido-base de compostos comúns, obtención de estados de oxidación dos elementos nas especies químicas, manexo de logaritmos, exponenciais, derivadas e integrais simples. Coa fin de reducir o consumo de papel, seguindo os obxectivos Green Campus da Facultade de Ciencias, recoméndase enviar a memoria de prácticas en formato dixital pdf. |