| Competencias / Resultados do título |
| Código | Competencias / Resultados do título |
| Resultados de aprendizaxe | |||
| Resultados de aprendizaxe | Competencias / Resultados do título | ||
| Profundizar no coñecemento da organización dos cromosomas, da sua función, variación e evolución. | A1 A11 A16 A26 A30 A31 |
B1 B2 B3 B5 B6 B8 B9 B10 B11 |
|
| Profundizar no coñecemento da organización dos cromosomas, da sua función, variación e evolución. | A1 A2 A11 A16 A30 A31 |
B1 B2 B3 B5 B6 B10 B11 |
|
| Familiarizarse cas metodoloxías empregadas para o estudo dos cromosomas | A1 A2 A11 A16 A30 A31 |
B1 B2 B3 B5 B6 B11 B13 |
|
| Familiarizarse cas metodoloxías empregadas para o estudo dos cromosomas | A1 A2 A11 A16 A30 A31 |
B1 B2 B3 B5 B6 B11 B13 |
|
| Buscar e utilizar diferentes fontes bibliográficas e bases de datos que permitan realizar o prantexamento cientídfico dun tema relacionado cos cromosomas, a sua organización, función e evolución | A29 |
B1 B2 B3 B5 B6 B11 B13 |
|
| Contidos |
| Temas | Subtemas |
| Tema 1. Organización e estructura do cromosoma eucariota | O DNA no cromosoma: DNA de copia única, DNA moderadamente repetitivo, DNA altamente repetitivo, secuencias esenciales: CEN, TEL e ARS. A proteínas cromosómicas: histonas e non histonas. Tipos, modificacións e funcións. |
| Tema 2. Da cromatina ao cromosoma metafásico | Organización da cromatina en interfase: o nucleosoma, a fibra fundamental, os bucles e as SARs. Os territorios cromosómicos. Organización do cromosoma en metafase: condensinas e andamio de proteínas non histónicas. Tipos de cromatina. O cariotipo. |
| Tema 3. A diferenciación lineal dos cromosomas | O bandeo de cromosomas. Tipos de bandas. Significado estructural e funcional das bandas. As isocoras. |
| Tema 4. Replicación e transcripción dos cromosomas | Ciclo celular e replicación. Replicación da cromatina e acoplamento das histonas. A transcripción da fibra de cromatina: eucromatina e heterocromatina. Os cromosomas plumosos e os cromosomas politénicos. |
| Tema 5. Mitosis e cambios na división celular | Características principais da mitosis Intercambio entre cromátidas Control da separación de cromátidas irmáns |
| Tema 6. Meiosis e cambios do comportamento cromosómico | Caracterísiticas principais da meiosis Complexos sinaptonémicos Recombinación e nódulos de recombinación Os quiasmas: frecuencia e distribución Segregación cromosómica e cromatídica |
| Tema 7. Os cromosomas e a determinación do sexo | Sistemas cromosómicos de determinación do sexo A haplodiploidía. Heterocromatinización e sexo. Orixen dos cromosomas sexuais |
| Tema 8. Cambios cromosómicos estructurais | Delecions: clases e orixen. Consecuencias xenéticas Duplicacions: clases, oricen, consecuencias e relevancia no proceso evolutivo. Inversions: clases, orixen, comportamento meiótico, consecuencias e relevancia no proceso evolutivo. Translocacions: clases, orixen, comportamento meiótico, consecuencias e relevancia no proceso evolutivo. |
| Tema 9. Poliploidías, haploidías e aneuploidías | Orixen, identificación, tipos, comportamento meiótico, consecuencias, e importancia evolutiva. Os cromosomas B Amplificación xénica |
| Tema 10. Metodoloxías e desenvolvemento de tecnoloxías | Hibridación in situ fluorescente. Cariotipos espectrales. Citometría de fluxo. Microdisección e microclonación de cromosomas ou bandas cromosómicas. |
| TEMARIO DE PRÁCTICAS DE LABORATORIO | 1. Cultivos celulares e obtención de cromosomas metafásicos 2. Inducción de bandas cromosómicas e estudo da actividade NOR 3. Elaboración de cariotipos |
| Planificación | ||||
| Metodoloxías / probas | Competencias / Resultados | Horas lectivas (presenciais e virtuais) | Horas traballo autónomo | Horas totais |
| Sesión maxistral | A1 A2 A11 A16 A26 A29 A30 A31 B1 B2 B3 B5 B6 B8 B9 B10 B11 B13 | 21 | 58.8 | 79.8 |
| Prácticas de laboratorio | A1 A2 A11 A16 A31 B1 B2 B3 B5 B6 B13 | 14 | 42 | 56 |
| Proba mixta | B1 B2 B8 B9 B13 | 1.5 | 0 | 1.5 |
| Lecturas | A26 B1 B2 B5 B6 B8 B13 | 0 | 6 | 6 |
| Proba práctica | B1 B2 B13 | 2.7 | 0 | 2.7 |
| Atención personalizada | 4 | 0 | 4 | |
| *Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado | ||||
| Metodoloxías |
| Metodoloxías | Descrición |
| Sesión maxistral | Nas clases maxistrais o profesor explicará os contidos fundamentais de cada tema do programa e sinalará as actividades asociadas a este. Estas incluirán a consulta de bibliografía, a resolución de boletíns de cuestións e problemas, ou a eleboración dun traballo que o alumno deberá elaborar en grupo ou individualmente. |
| Prácticas de laboratorio | As clases prácticas comprenderán unha base explicativa por parte do profesor sobre a base conceptual e obxectivos a acadar e o desenvolvemento de tarefas por parte do alumno, seguindo un guión subministrado previamente. Preténdese que o alumno teña a máxima autonomía, facilitándolle medios e orientación. |
| Proba mixta | A proba mixta consistirá en preguntas curtas ou de tipo test e resolución de problemas. |
| Lecturas | O alumno leerá un ou dos artigos científicos para ampliar e profundizar nos contidos tratados no temario, e que expondrán na presentacion oral. |
| Proba práctica | Se valorará os conocimientos adquiridos durante as prácticas de laboratorio. |
| Atención personalizada |
|
|
| Avaliación | |||
| Metodoloxías | Competencias / Resultados | Descrición | Cualificación |
| Proba práctica | B1 B2 B13 | Se valorará os conocimientos adquiridos durante as prácticas de laboratorio. | 15 |
| Lecturas | A26 B1 B2 B5 B6 B8 B13 | O estudante lerá varios artigos científicos durante os seminarios para profundar no contido do temario. Posteriormente durante o mesmo responderá a unha serie de cuestións. | 25 |
| Prácticas de laboratorio | A1 A2 A11 A16 A31 B1 B2 B3 B5 B6 B13 | Realizarase unha proba obxectiva para avaliar os coñecementos adquiridos durante a realización das prácticas de laboratorio | 20 |
| Proba mixta | B1 B2 B8 B9 B13 | Avaliarase mediante unha proba obxectiva os coñecementos adquiridos durante as clases expositivas e as clases en grupo interactivo. | 40 |
| Observacións avaliación | |||
|
As prácticas de laboratorio son obrigatorias. Se considerará NON PRESENTADO cando o alumno non participe en máis dun 20% das actividades avaliables programadas. Este criterio se aplica á convocatoria de xaneiro, Na convocatoria de xullo, para obter a cualificación NON PRESENTADO, bastará con non presentarse ás probas obxectivas (examen de teoría e examen de prácticas). Para a avaliación da convocatoria de xullo o alumno, ademáis dos exámenes de teoría e prácticas, deberá presentar os boletíns de problemas resoltos e a presentación en power point da exposición oral. No caso de que a presentación oral e os boletíns estivesen xa avaliados na convocatoria de xaneiro, a culificación obtida manterase na de Xullo Para o alumnado con dedicación a tempo parcial e dispensa de exención de asistencia o profesor adoptará as medidas que considere oportunas para non perxudicar a súa cualificación (flexibilidad nas datas de entrega das actividades avaliables, data de examen, entrega de seminarios). Asemesmo, en vez da presentación oral, estes alumnos realizarán un resumen de 2-3 páxinas que deberán entregar en pdf a o profesorado da materia. A realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación implicará directamente a aplicación da normativa vixente na UDC |
|||
| Fontes de información |
| Bibliografía básica |
Klug WS, Cummings MR (2011). Essentials of Genetics. San Francisco, Pearson
Pierce BA (2011). Fundamentos de Genética, conceptos y relaciones. Buenos Aires, Médica Panamericana
Pierce BA (2008). Genetics, a conceptual approach. New York, Freeman |
|
Nesta materia, os profesores recomendarán artículos científicos de revisión, publicados recentemente, para que o alumnado dispoña de bibliografía e referencias actuais sobre cada un dos temas da materia. Os artículos estarán aloxados na plataforma moodle dende o primeiro día de clase. |
|
| Bibliografía complementaria | |
|
|
| Recomendacións | |||
| Materias que se recomenda ter cursado previamente | |||
|
| Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
| Materias que continúan o temario |
| Observacións | |
|
A a sistencias as clases maxistrais posibilita o tratamento de
dúbidas ou cuestións que poidan xurdir no transcurso das explicacións,
facilitando a comprensión dos temas. O estudo debe contemplar a consulta
habitual de, ao menos, a bibliografía recomendada. O estudo e traballo
en grupo favorece a comprensión e desenvolve o espíritu crítico. As
dudas e dificultades que plantexe calqueira asoecto da materia
resolveránse o antes posible, plantexándoas nas clases presenciáis ou
acudindo as tutorías individuais. Dado que
parte da bibliografía recomendada para esta materia está en inglés, se
recomenda ter manexo dista lingua, a lo menos a nivel de comprensión de
textos escritos.  Perspectiva de xénero En esta materia terase presente a perspectiva de xénero, non se tolerarán actitudes sexistas e fomentaranse os valores de respecto e igualdade. Programa Green Campus Facultade de Ciencias Para axudar a conseguir una contorna inmediata sustentable e cumprir co punto 6 da “Declaración Ambiental da facultade de Ciencias (2020)”, os traballos documentais que se realicen nesta materia: a. Solicitaranse maioritariamente en formato virtual e soporte informático b. De realizarse en papel: Non se empregarán plásticos Realizaranse impresións a dobre cara Empregarase papel reciclado Evitarase a realización de borradores A Declaración Ambiental está disponible en: |