A asistencia ás sesións de
prácticas programadas é obrigatoria. Máis dunha falta sen xustificar implicará
a non superación da materia. Os alumnos que cheguen máis de 10 minutos tarde a unha sesión sen xustificación contarán como non presentados para esa práctica. As faltas deberán xustificarse sempre e, no caso de ser xustificadas recuperarse noutro grupo sempre que sexa posible.

A cualificación global será
a media das cualificacións de cada un dos 3 módulos. Para superar a materia é
preciso acadar un mínimo de 5/10 en todos e cada un dos módulos.

De non aprobar algún/s dos
módulos, o/a alumno/a terá que recurrir á segunda oportunidade, na que se
manterá a cualificación dos módulos aprobados.

O alumnado que vaia á segunda
oportunidade terá que corrixir o/s caderno/s de laboratorio correspondente/s, e
entregalos para unha nova avaliación nun prazo de 30 días a partir da
publicación das notas definitivas da primeira oportunidade. A cualificación
desta revisión xunto coa cualificación do exame de xullo será a nota da 2ª
oportunidade, manténdose as porcentaxes de 70% caderno e 30% exame igual que na
primeira oportunidade. Se un alumno quere gardar a nota do caderno ou do exame da primeira oportunidade e só recuperar a outra parte na segunda oportunidade podería presentarse só a unha das partes e gardar a nota obtiva na primeira oportunidade da outra parte.

A guía docente que se aplicará aos estudantes que soliciten a convocatoria adiantada de decembro será a do curso en vigor e seguirá o mesmo procedemento de mellora dos cadernos e repetición dos exames de cada parte que a segunda oportunidade.

Todos os aspectos relacionados con “dispensa académica”, “dedicación ao estudo”, “permanencia” e “fraude académica” rexeranse de acordo coa normativa académica vixente da UDC

Resultados de aprendizaxe	Competencias / Resultados do título
Aplicar habilidades para utilizar, baixo condicións de seguridade, técnicas experimentais en laboratorios físicos, químicos e biolóxicos, ao mismo tempo que se vai collendo destreza para desenvolver outras habilidades máis complexas.	A4 A6 A8	B2 B3 B7 B10 B12	C6 C7
Interpretar e presentar datos experimentais a través dun portafolio persoal.	A7	B2 B5 B7 B9 B12	C9
Demostrar coñecementos e habilidades experimentais suficientes para utilizar de maneira correcta e segura os produtos, o material e o instrumental máis habitual en laboratorios físicos, químicos e biolóxicos, sendo consciente de sus características máis importantes, incluindo o perigo e os posibles riscos.	A2 A4 A8	B2 B4 B5 B8 B12	C6 C8

Temas	Subtemas
Módulo 1. Técnicas Básicas nun laboratorio de física.	- Cálculo de incertezas experimentais directas e indirectas. - Expresión correcta das magnitudes físicas experimentais. - Análisis e Representación gráfica dos resultados experimentais. - Presentación de resultados ciéntificos. Todas estas competencias serán desenvolvidas no estudo de diferentes experiencias físicas como as seguintes: - Medida da densidade con picnómetros ou principio de Arquímedes. - Medida da viscosidade con viscosímetro de Ostwald. - Medida da tensión superficial dun líquido. - Medida da conductividade iónica en electrolitos en función da concentración. - Calibrado de termómetros - Determinación do equivalente eléctrico do calor mediante calorimetría. - Medida do índice de refracción de materiais. - Medida da constante gravitatoria co péndulo físico. - Verificación das leis dos gases ideais. - Asociación de resistencias e leis de Kirchhoff. - Medida da vida media dun radio isótopo - Interferencia óptica - Estudio de oscilacións.
Módulo 2. Técnicas Básicas nun laboratorio de química.	- Seguridade no laboratorio de Química. Clasificación, envasado e etiquetado de produtos químicos. Fichas de seguridade. Calidade dos reactivos. Xestión de residuos no laboratorio. Utilización de equipos de protección. - Material xeral nun laboratorio químico. Material gravimétrico e volumétrico. - Rexistro e comunicación do traballo de laboratorio. O caderno de laboratorio. - Preparación de disolucións e repaso das unidades de concentración. - Valoración ácido-base - Separación de líquidos. Destilación. - Separación de sólidos. Filtración. - Calorimetría. Determinación de calores de reacción en calorímetro.
Modulo 3. Introducción al laboratorio biolóxico.	- Normas básicas de traballo seguro no laboratorio biolóxico. - Uso correcto de material de laboratorio biolóxico. - Preparación de disolucións tampón biolóxicas. - Dilucións seriadas e rectas patrón. - Preparación de medios de cultivo. - Cultivo de microorganismos. - Funcionamiento e manexo básico de lupas binoculares e microscopios. - Uso de pH-metro e espectrofotómetro. - Extracción de macromoléculas. - Búsqueda de información bibliográfica, citas e referencias. Bases de datos e recursos informáticos de interese en bioloxía.

Metodoloxías / probas	Competencias / Resultados	Horas lectivas (presenciais e virtuais)	Horas traballo autónomo	Horas totais
Actividades iniciais	C6 C7 C8	1	0	1
Prácticas de laboratorio	A4 A6 A8 B2 B4 B5 B8	60	48	108
Proba obxectiva	A2 B3 B10 B12 C9	2	18	20
Portafolios do alumno	A7 B7 B9	0	18	18

Atención personalizada		3	0	3

*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías	Descrición
Actividades iniciais	Presentaranse os distintos módulos da materia, incluindo os obxetivos da mesma, a forma na que se desenvolverá, así como o calendario e demáis información de interese.
Prácticas de laboratorio	Sesións nos laboratorios respectivos, onde se manexará material específico para as distintas prácticas, que cubren un amplo abano de técnicas básicas Físicas, Químicas e Biolóxicas. O alumnado disporá en Moodle do guión da práctica concreta que se realizará nesa sesión, onde se lle indicarán os obxectivos da mesma, o material dispoñible e as recomendacións de saúde e seguridade pertinentes.
Proba obxectiva	Constará dun exame de preguntas cortas ou tipo test e se realizará nas datas fixadas no calendario de exames aprobado pola Facultade.
Portafolios do alumno	Refírese á coñecida como libreta ou caderno de laboratorio. O/A alumno/a debe recoller de forma precisa o obxectivo, o desenvolvemento da práctica e as observacións realizadas, así coma a representación e análise dos datos obtidos se así fose solicitado. O caderno entregarase ao profesorado de cada módulo para a súa avaliación e cualificación.

Metodoloxías	Competencias / Resultados	Descrición	Cualificación
Portafolios do alumno	A7 B7 B9	O caderno de laboratorio é o elemento principal na avaliación da materia, tendo en conta o seu carácter eminentemente práctico. O caderno recolle tanto o traballo realizado polo/a alumno/a no laboratorio, coma a súa capacidade de transmitir as súas observacións, analizar os resultados e obter conclusións baseadas nos datos. O prazo de entrega do caderno de cada módulo, para a súa avaliación polo profesorado correspondente, será unha semana despois de rematar as prácticas do módulo.	70
Proba obxectiva	A2 B3 B10 B12 C9	A proba obxectiva consistirá nun exame tipo test ou de preguntas cortas, de cada un dos módulos. A finalidade desta proba é comprobar a asimilación dos coñecementos adquiridos no laboratorio. A proba terá lugar na data marcada no calendario de exames oficiais da Facultade.	30

Observacións avaliación
A asistencia ás sesións de prácticas programadas é obrigatoria. Máis dunha falta sen xustificar implicará a non superación da materia. Os alumnos que cheguen máis de 10 minutos tarde a unha sesión sen xustificación contarán como non presentados para esa práctica. As faltas deberán xustificarse sempre e, no caso de ser xustificadas recuperarse noutro grupo sempre que sexa posible. A cualificación global será a media das cualificacións de cada un dos 3 módulos. Para superar a materia é preciso acadar un mínimo de 5/10 en todos e cada un dos módulos. De non aprobar algún/s dos módulos, o/a alumno/a terá que recurrir á segunda oportunidade, na que se manterá a cualificación dos módulos aprobados. O alumnado que vaia á segunda oportunidade terá que corrixir o/s caderno/s de laboratorio correspondente/s, e entregalos para unha nova avaliación nun prazo de 30 días a partir da publicación das notas definitivas da primeira oportunidade. A cualificación desta revisión xunto coa cualificación do exame de xullo será a nota da 2ª oportunidade, manténdose as porcentaxes de 70% caderno e 30% exame igual que na primeira oportunidade. Se un alumno quere gardar a nota do caderno ou do exame da primeira oportunidade e só recuperar a outra parte na segunda oportunidade podería presentarse só a unha das partes e gardar a nota obtiva na primeira oportunidade da outra parte. A guía docente que se aplicará aos estudantes que soliciten a convocatoria adiantada de decembro será a do curso en vigor e seguirá o mesmo procedemento de mellora dos cadernos e repetición dos exames de cada parte que a segunda oportunidade. Todos os aspectos relacionados con “dispensa académica”, “dedicación ao estudo”, “permanencia” e “fraude académica” rexeranse de acordo coa normativa académica vixente da UDC

Bibliografía básica	Karp, G. (2011). Biología Celular y Molecular. Conceptos y experimentos. . McGraw-Hill Interamericana Eds. Cerdán Villanueva, M. E., Freire Picos, M. A., González Siso, M. I. & Rodríguez Torres, A. M. (1997). Biología Molecular. Avances y Técnicas generales. . A Coruña. Universidade da Coruña Tortora, A, G.J., Funke, B. R. & Case, C.L (2017). Introducción a la Microbiología . McGraw-Hill Interamericana Eds. 12 ed. Insausti, M.J., Redondo, P., Charro E. (1999). Manual de Experimentación Básica en Química. Valladolid, Universidad de Valladolid Torrecilla, M.I. (1994). Prácticas de Física General.. Zaragoza. Prensas Universitarias de Zaragoza. Ortega Girón, M.R. (1980). Prácticas de laboratorio de física general.. Barcelona Petrucci, R. H.; Harwood, W. S.; Herring, F. G (2003). Química General. . Madrid, 8ªEd, Pearson Educación

Bibliografía complementaria	H. Kennet (2014). Cambridge IGCSE physics. Laboratory practical book.. Hodder Educational. Londres. Singer (2001). Experiments in Applied Microbiology. . Academic Pres. Ninfa, A. J. (2010). Fundamental laboratory approaches for biochemistry and biotechnology.. Hoboken: John Wiley and Sons Varios (2007). Manual de Seguranza e Saúde no Laboratorio. . Universidade da Coruña J.D. Wilson (2015). Physics laboratory experiments.. Boston, MA : Cengage Learning. Loyola-Vargas, V.M. y Vázquez-Flota F. (2006). Plant cell culture protocols. . Humana Press. 2nd Edition. A. Amengual Colom (2003). Prácticas virtuales de física básica.. Palma de Mallorca. Universitat de les Illes Balears.