Datos Identificativos 2024/25
Asignatura (*) Dereito Penal. Parte especial Código 612G01025
Titulación
Grao en Dereito
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
1º e 2º Ciclo 1º cuadrimestre
Terceiro Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Dereito Público
Coordinación
Ramos Vazquez, Jose Antonio
Correo electrónico
jose.ramos.vazquez@udc.es
Profesorado
Fuentes Loureiro, María Ángeles
Lampón Sánchez, Eduardo
Martínez-Buján Pérez, Carlos
Ramos Vazquez, Jose Antonio
Correo electrónico
maria.fuentes.loureiro@udc.es
eduardo.lampon@udc.es
c.martinez-bujan@udc.es
jose.ramos.vazquez@udc.es
Web
Descrición xeral Obxetivos: A finalidade primordial da asignatura é o estudo dos delitos en concreto, esto é, o estudo da parte especial do noso vixente Código penal. Así, dun modo sistemático, analizaranse os diversos elementos típicos, a configuración das conductas penadas e os problemas conexos a estas cuestións.

Competencias / Resultados do título
Código Competencias / Resultados do título
A1 Coñecemento das principais institucións xurídicas.
A2 Coñecer a función do Dereito como sistema regulador das relacións sociais.
A3 Percepción do carácter sistemático do ordenamento xurídico.
A4 Percepción do carácter interdisciplinar dos problemas xurídicos.
A5 Coñecemento dos principios e valores constitucionais.
A6 Comprensión das distintas manifestacións do dereito na súa evolución histórica e na súa realidade actual.
A7 Coñecemento das estruturas xurídico-políticas de ámbito nacional e internacional.
A8 Coñecementos básicos de argumentación xurídica.
A9 Capacidade para o manexo de fontes xurídicas (legais, xurisprudenciais e doutrinais).
A10 Capacidade de interpretar e analizar críticamente o ordenamento xurídico.
A11 Capacidade de comprender e de redactar documentos xurídicos.
A12 Manexo da oratoria xurídica. (Capacidade de expresarse apropiadamente en público).
A14 Capacidade de elaboración de normas.
B2 Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo
B3 Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética
B5 Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía
B6 Aprender a aprender.
B8 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo, entendendo, tamén, a importancia da cultura emprendedora.
B9 Traballar de forma autónoma con iniciativa tendo en conta a importancia da aprendizaxe ao longo de toda a vida.
B10 Traballar de forma colaborativa.
B11 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional.
B12 Comunicarse de maneira efectiva nun entorno de traballo, amosando capacidade de expresión tanto oral como escrita en calquera das linguas oficiais da comunidade autónoma, así como nun idioma estranxeiro.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias / Resultados do título
Coñecer o papel do Dereito penal como medio formal de control social integrado nun ordeamento xurídico complexo A1
A2
A3
A4
A5
A6
B8
B11
B3
C3
C4
C6
C7
Coñecer a norma penal na sua estrutura interna, a sua interpretación e a sua aplicación espacio-temporal A1
A2
A3
A4
A5
A6
A7
A14
Coñecer a infracción penal nos seus elementos constitutivos, especialmente aqueles particularmente diferenciadores das distintas especies delictivas A1
A2
A3
A4
A5
A6
A7
Analizar uns feitos concretos e argumentar a existencia ou non de responsabilidade penal A8
A9
A10
A11
A12
B6
B9
B10
B12
B2
B5
C1
C2
Coñecer as disposicións penais en materia de igualdade de xénero e de prevención e erradicación das violencias sexuais A1
A2
B3
C6

Contidos
Temas Subtemas
LECCIÓN 1. DELITOS CONTRA A VIDA HOMICIDIO. ASESINATO. ABORTO
LECCIÓN 2. LESIÓNS LESIÓNS
LECCIÓN 3. DELITOS CONTRA A LIBERTADE DETENCIONES ILEGAIS. SECUESTROS. AMEAZAS. COACCIÓNS
LECCIÓN 4. DELITOS CONTRA A INTEGRIDADE MORAL DELITOS CONTRA A INTEGRIDAD MORAL. TORTURAS. VIOLENCIA HABITUAL NO ÁMBITO FAMILIAR. TRATA DE SERES HUMANOS
LECCIÓN 5. DELITOS CONTRA A LIBERTADE E A INDEMNIDADE SEXUAIS AGRESIÓNS SEXUAIS. ABUSOS SEXUAIS. ACOSO SEXUAL. EXHIBICIONISMO E PROVOCACIÓN SEXUAL. PROSTITUCIÓN E CORRUPCIÓN DE MENORES
LECCIÓN 6. OUTROS DELITOS CONTRA OS VALORES DA PERSONALIDADE OUTROS DELITOS CONTRA OS VALORES DA PERSONALIDADE
LECCIÓN 7. HURTO E ROUBO HURTO. ROUBO. HURTO E ROBO DE VEHÍCULOS A MOTOR
LECCIÓN 8. DEFRAUDACIÓNS ESTAFAS. APROPIACIÓN INDEBIDA
LECCIÓN 9. OUTROS DELITOS CONTRA O PATRIMONIO E A ORDE SOCIOECONÓMICA OTROS DELITOS CONTRA O PATRIMONIO E A ORDE SOCIOECONÓMICA
LECCIÓN 10. DELITOS CONTRA A SAÚDE PÚBLICA DELITOS RELACIONADOS COAS DROGAS TÓXICAS E OS ESTUPEFACIENTES
LECCIÓN 11. DELITOS CONTRA A SEGURIDADE VIAL DELITOS CONTRA A SEGURIDAD VIAL
LECCIÓN 12. FALSEDADES FALSIFICACIÓN DE MOEDA. FALSEDADES DOCUMENTAIS
LECCIÓN 13. DELITOS CONTRA A ADMINISTRACIÓN PÚBLICA PREVARICACIÓN. COHECHO. MALVERSACIÓN
LECCIÓN 14. DELITOS CONTRA A ADMINISTRACIÓN DE XUSTIZA PREVARICACIÓN. ENCUBRIMENTO. ACUSACIÓN E DENUNCIA FALSAS. SIMULACIÓN DE DELITO. FALSO TESTIMONIO. QUEBRANTAMENTO DE CONDEA
LECCIÓN 15. DELITOS CONTRA A ORDE PÚBLICA ATENTADO E RESISTENCIA Á AUTORIDADE. ORGANIZACIÓNS E GRUPOS CRIMINAIS. TERRORISMO
LECCIÓN 16. OUTROS DELITOS CONTRA A COMUNIDAD OUTROS DELITOS CONTRA A COMUNIDADE

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciais e virtuais) Horas traballo autónomo Horas totais
Análise de fontes documentais A1 A2 A3 A4 B3 C3 0 5 5
Aprendizaxe colaborativa A8 A10 A14 B11 B12 B2 B5 C4 C7 10 0 10
Discusión dirixida B10 C2 C6 18 0 18
Actividades iniciais A5 14 24 38
Eventos científicos e/ou divulgativos A6 10 0 10
Lecturas B9 C1 0 15 15
Proba obxectiva A11 A12 B6 4 10 14
Saídas de campo A9 B8 5 0 5
Sesión maxistral A7 30 0 30
 
Atención personalizada 5 0 5
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Análise de fontes documentais O estudantado, co asesoramiento das docentes, aprenderá a manexar bases de datos de xurisprudencia penal e a realizar unha análise crítica das diversas decisións xudiciais sobre a materia.
Aprendizaxe colaborativa O estudantado traballará en grupo diversos temas, debendo amosarse activo e colaborador cos compañeiros do seu grupo.
Discusión dirixida Nas clases prácticas, as docentes organizarán discusións sobre os temas esenciais da materia, nas que o estudantado deberá adoptar unha postura crítica e argumentada.
Actividades iniciais Nas clases prácticas, as docentes organizarán xuicios simulados, utilizando para elo a sala de vistas coa que conta a Facultade de Dereito. Nesos xuicios simulados, o estudantado deberá adoptar o rol de parte acusadora ou de parte defensora nunha simulación de proceso penal.
Eventos científicos e/ou divulgativos Ao longo do curso, organizaranse diversas xornadas, conferencias, etc., sobre temas de interese para o estudantado, complementándose así a sua formación.
Lecturas As obras en cuestión serán seleccionadas cuidadosamente polas docentes e o estudantado terá a posibilidade de elexir entre o elenco que se lle propoña.
Proba obxectiva Plantexamento de preguntas acerca dos temas do programa da materia. As preguntas poderán ser tanto teóricas como prácticas.
Saídas de campo Organizaranse visitas aos xulgados e tribunais da cidade, a fin de que o estudantado poda ver in situ o desenvolvemento da praxis xudicial.
Sesión maxistral Mediante o sistema de lección maxistral, as docentes introducirán ao estudantado nos aspectos básicos de cada tema. Como soporte ás explicacións, as docentes poderán proporcionar materiais (sentencias, extractos de obras doutrinais...), ou un esquema-guía cos puntos clave do desenvolvemento da súa explicación. En todo caso, a explicación das docentes deberá ser complementada polo estudantado tanto cos materiais proporcionados ao efecto, como pola consulta dos manuais que aparecen na bibliografía.

Atención personalizada
Metodoloxías
Discusión dirixida
Actividades iniciais
Descrición
A atención personalizada ao estudantado non estará vencellada a só unha metodoloxía, senon que será constante. Neste senso, tanto o contido das clases teóricas como o estudo persoal do estudanto ou calquera das actividades que integran o curso contarán coa posibilidade dunha tutorización por parte das docentes, ao fin de que o estudantado poda plantexar as suas dúbidas ou dificultades e as docentes podan axustar as metodoloxías ás especificidades da persoa. A estes efectos, o estudantado poderá contar con atención persoalizada (sempre, lóxicamente, dun modo organizado) tanto nas horas lectivas como nos horarios de tutorías.

Avaliación
Metodoloxías Competencias / Resultados Descrición Cualificación
Discusión dirixida B10 C2 C6 Intervención activa en debates na clase 3
Eventos científicos e/ou divulgativos A6 Participación activa en eventos científicos organizados. 3
Actividades iniciais A5 Participación en xuizos simulados. 3
Aprendizaxe colaborativa A8 A10 A14 B11 B12 B2 B5 C4 C7 Realización de traballos en equipo 3
Análise de fontes documentais A1 A2 A3 A4 B3 C3 Análise de xurisprudencia. 15
Lecturas B9 C1 Presentación de trabajo sobre alguna de las obras propuests como lectura. 3
Proba obxectiva A11 A12 B6 Esame teórico ou teórico-práctico 70
 
Observacións avaliación

 Ao longo de curso avaliaranse os coñecementos prácticos e teóricos do alumno. Para iso establécese o seguinte sistema de avaliación. As probas oficiais de maio e xullo terán un valor máximo de 7 puntos sobre 10 en ambos os dous casos. As probas oficiais realizaranse na data estipulada no calendario de exames aprobado por Xunta de Facultade. Poderán realizarse examéns parciais ao longo do curso, cuxa nota se ponderará coa dos exames finais de maio e xuño. As distintas actividades que se realicen ao longo do curso, antes das probas de maio e xullo, terán un valor de ata 3 puntos, que non serán recuperable. O alumno superará a materia en 1ª oportunidade cando sumadas as notas sobre 3 (das actividades realizadas ao longo do curso) e a obtida na proba de maio se alcance o mínimo de 5 puntos sobre 10 sempre que se alcanzase polo menos  3,5 puntos sobre 7 no exame oficial. De non superar a materia en 1ª oportunidade, a nota alcanzada nas actividades realizadas ao longo do curso resérvanse para a súa suma á nota que se obteña na proba de mes de xullo. O alumno superará, polo tanto, a materia en 2ª oportunidade cando sumadas as notas sobre 3 (das actividades realizadas ao longo do curso) e a obtida na proba de xullo se alcance o mínimo de 5 puntos sobre 10, sempre que se alcanzase polo menos 3,5 puntos sobre 7 no exame oficial. As notas alcanzadas coas actividades que se realicen ao longo do curso só serán tidas en conta se o alumno se presenta ás probas oficiais de maio ou xullo. Só así procederase á súa suma para os efectos de cualificación. Tanto as probas de maio e xullo coma as actividades que se realicen ao longo do curso poderán adoptar formas diversas, isto é, actividades tipo test, pregunta curta, pregunta longa, etc.

Advírtese que a calificación atribuida ás distintas metodoloxías nas outras actividades realizadas durante o cuatrimestre distintas da proba obxectiva debe entenderse en sentido meramente orientativo, de forma que se durante o curso non se utiliza unha delas, a puntuación correspondente acrecerá ás que si se usaron. 

Todos os aspectos relacionados con dispensa académica, dedicación ao estudo, permanencia e fraude académica rexeranse de acordo coa normativa académica vixente da UDC. Porén, entanto non vaia en contra da devandita normativa, nesta materia non se acepta a posibilidade de dispensa académica.


Fontes de información
Bibliografía básica Allen, M.J., & Edwards, I. (2021). Criminal law. Oxford. Oxford University Press
Smith, H. & Ormerod’s (2021). Criminal Law. Oxford. Oxford University Press
Monaghan, N. (2022). Criminal Law: Directions. Oxford. Oxford University Press
VIVES ANTÓN y otros (2023). Derecho penal. Parte especial. Valencia. Tirant Lo Blanch

Ao filo dalgunhas leccións poderanse por a disposición do estudantado outros materiais bibliográficos que permitirán profundizar en temas concretos.

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Dereito Penal. Parte xeral/612G01010
Dereito Sancionador/612G01020

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Dereito Procesual Penal/612G01028

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías