Competencias / Resultados do título |
Código
|
Competencias / Resultados do título
|
Resultados de aprendizaxe |
Resultados de aprendizaxe |
Competencias / Resultados do título |
Identificar os rasgos distintivos e as tensións propias da indagación cualitativa en ciencias sociais |
AM3
|
BM3 BM7 BM13 BM15 BM18
|
CM1 CM2 CM3 CM5
|
Comprender as peculiaridades da investigación cualitativa elaborando un deseño emerxente de investigación. |
AM2 AM4
|
BM1 BM2 BM3 BM4 BM7 BM15 BM18
|
CM1 CM2 CM3 CM4 CM5 CM6
|
Pór en práctica as principais técnicas de recollida de datos propias da investigación cualitativa (entrevista, observación, grupo de discusión/grupo focal, historia de vida/relato biográfico). |
AM3 AM4
|
BM2 BM7 BM15 BM18
|
CM1 CM5 CM6
|
Analizar e interpretar os datos procedentes da aplicación de técnicas cualitativas de recollida de datos nas ciencias sociais. |
AM1 AM2 AM4
|
BM1 BM6 BM7 BM12 BM14 BM15 BM16 BM19 BM20 BM21 BM22
|
CM5 CM7
|
Preparar documentos e informes. |
AM3 AM4
|
BM4 BM5 BM7 BM9 BM11 BM15 BM17
|
CM1 CM5 CM6
|
Contidos |
Temas |
Subtemas |
TEMA 1. INTRODUCIÓN Á METODOLOXÍA CUALITATIVA NAS CCSS. |
- Historia, xénese e desenvolvemento da investigación nas Ciencias Sociais.
- Paradigmas e perspectivas na investigación Cualitativa.
- A metodoloxía cualitativa aplicada á intervención social.
- Reflexividade ética e política da investigación cualitativa. |
TEMA 2. CARACTERÍSTICAS E ELEMENTOS DO DESEÑO CUALITATIVO |
- O debate en torno ao deseño cualitativo.
- A flexibilidade do deseño cualitativo
- O deseño emerxente e a construción do problema de investigación.
- A definición de preguntas, obxectivos e hipóteses de traballo
- Os elementos do deseño cualitativo: ámbitos temporais, espaciais e tamaño da unidade de análise.
- As decisións do deseño: delimitación, selección e características das unidades de análises. |
TEMA 3. ESTRATEXIAS E TÉCNICAS DE INVESTIGACIÓN CUALITATIVA |
- As diferentes técnicas de investigación cualitativa, a súa elección, deseño e aplicación: Entrevistas en profundidade, Historias de vida., Relatos biográficos, Grupos de discusión, Observación...
- Estratexias e técnicas innovadoras aplicadas á intervención social |
TEMA 4. A ANÁLISE DOS DISCURSOS E AS REALIDADES SOCIAIS: TRATAMENTO E INTERPRETACIÓN DOS DATOS CUALITATIVOS |
- Os datos cualitativos: tipos, selección, tratamento e análise
- Fundamentos teóricos para a análise cualitativa
- Elementos da análise discursiva, enfoques e tipoloxía de discursos
- Análises de contido: Selección, importación, organización, xestión e codificación
- Uso de software para a análise cualitativa (CAQDAS)
- Interpretación e presentación de resultados |
Planificación |
Metodoloxías / probas |
Competencias / Resultados |
Horas lectivas (presenciais e virtuais) |
Horas traballo autónomo |
Horas totais |
Sesión maxistral |
A1 A2 A3 B3 B4 B11 B12 B16 C1 C2 C3 |
19 |
21 |
40 |
Aprendizaxe servizo |
A1 A2 A3 A4 B1 B2 B3 B4 B5 B7 B9 B11 B12 B13 B14 B15 B17 B18 B19 B20 B21 B22 C1 C3 C4 C5 C6 C7 |
15 |
50 |
65 |
Obradoiro |
A1 A2 A4 B3 B4 B5 B6 B14 B16 B17 B18 B20 B21 B22 C1 C3 C4 C5 C6 |
13 |
30 |
43 |
|
Atención personalizada |
|
2 |
0 |
2 |
|
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado |
Metodoloxías |
Metodoloxías |
Descrición |
Sesión maxistral |
O profesorado introducirá os diferentes contenidos da materia en sesións de carácter maxistral. Estas motivarán a participación e o debate por parte do alumnado (discusión dirixida). Os documentos de apoio (textuais, audiovisuais, etc.), xunto coas presentacións empregadas, estarán dispoñiibles na plataforma virtual para o alumnado de ambas modalidades. |
Aprendizaxe servizo |
Metodoloxía que combina o servizo á comunidade coa aprendizaxe nun só proxecto, no que o alumnado se forma traballando en necesidades reais da súa contorna co fin de melloralo.
Para o alumnado en modalidade a distancia, a actividade evaluativa realizada no marco da Aprendizaxe Servizo, será substituída por un traballo tutelado individual. |
Obradoiro |
Realización de actividades prácticas nas que se combinan diferentes probas: lecturas, debates, análises de fontes secundarias, resolución de problemas, roll play, trátase de prácticas realizadas co apoio e supervisión da profesora da materia.
Para o alumnado online, estas actividades adaptaranse para a súa realización e seguimento a distancia a través das ferramentas habilitadas para iso na aula Virtual. |
Atención personalizada |
Metodoloxías
|
Obradoiro |
Aprendizaxe servizo |
|
Descrición |
1. Realizarase un seguimento do traballo no marco da Aprendizaxe-Servizo, tanto nas sesións de traballo que se desenvolvan na aula, como no horario de titoría oficial (presencial ou a través de Teams)
2. No caso de estudantes na modalidade online ou con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e exención académica da exención de asistencia, as titorías poderán realizarse de forma virtual (Teams), nas que se guiará tanto o traballo tutelado como as actividades prácticas dos obradorios.
O material de traballo proporcionado en clase incorporarase á plataforma virtual da materia. |
|
Avaliación |
Metodoloxías
|
Competencias / Resultados |
Descrición
|
Cualificación
|
Obradoiro |
A1 A2 A4 B3 B4 B5 B6 B14 B16 B17 B18 B20 B21 B22 C1 C3 C4 C5 C6 |
Realización de actividades prácticas nas que se combinan diferentes probas: lecturas, debates, análises de fontes secundarias, resolución de problemas, roll play, trátase de prácticas sobre un tema específico, realizadas co apoio e supervisión do profesorado da materia. |
40 |
Aprendizaxe servizo |
A1 A2 A3 A4 B1 B2 B3 B4 B5 B7 B9 B11 B12 B13 B14 B15 B17 B18 B19 B20 B21 B22 C1 C3 C4 C5 C6 C7 |
Proposta educativa que combina procesos de aprendizaxe e de servizo á comunidade nun só proxecto onde o alumnado aprende ao traballar sobre necesidades reais da contorna co fin de melloralo. Ten unha tripla intencionalidade: pedagóxica, solidaria e reflexiva.
A partir da colaboración con Arquitectura sen Fronteiras, no curso 24-25, tomando o barrio de Agra de Orzán como contexto sobre o que investigar, terán como fío condutor a reivindicación dun hábitat digno e coidador. Nesta proposta participarán outras materias do máster, nas que se colaborará de maneira coordinada para a guía e avaliación do alumnado.
No marco desta materia, a participación será en grupo e avaliarase: o deseño das técnicas de investigación cualitativas levadas a cabo, a súa aplicación e a análise da información solicitada. |
60 |
|
Observacións avaliación |
A avaliación do alumnado de modalidade online, con recoñecemento de dedicación a tempo parcial ou con dispensa académica de exención de asistencia será a seguinte: 1. Traballo tutelado individual, avaliaranseos mesmos aspectos que o alumnado presencial realizará no APS, pero neste casofarano sobre unha temática libre relacionada co Máster (Ver Guia Docente, adistancia). 2. Actividades do taller, adaptadas para asúa realización a distancia (Ver Guia Docente a distancia) Na 2ª oportunidade, os criterios deavaliación serán iguais aos propostos para a 1ª oportunidade. É obrigatorio resolver as actividades deforma razoada, apoiando e argumentando en base aos documentos da materia eoutros que poidan considerarse de interese. O usoindebido de citas e referencias bibliográficas pode resultar nunha sanción nacualificación final e o plaxio no suspenso da materia A entrega dos traballos que se realicen nestamateria realizarase a través da ferramenta habilitada para iso na aula virtual,en formato dixital e nas datas indicadas pola profesora. Todos os aspectos relacionados con dispensa académica, dedicación ao estudo, permanencia e fraude académica rexeranse de acordo coa normativa académica vixente da UDC.
|
Fontes de información |
Bibliografía básica
|
Conde Gutiérrez del Alamo, F. (2009). Análisis sociológico del sistema de discursos. Madrid: Centro de Investigaciones Sociológicas.
Harrison, H.; Birks, M.; Franklin, R. y Mills, J. (2017). Case Study Research: Foundations and Methodological Orientations . Forum: Qualitative Social Research, 18(1)
Murillo, S. (2006). Detectives y camaleones: el grupo de discusión. Una propuesta para la investigación cualitativa. Madrid: Talasa.
Gutiérrez, J. (2008). Dinámica del grupo de discusión. Madrid: Centro de Investigaciones Sociológicas.
van Dijk, T.A. (2009). Discurso y poder. Barcelona: Gedisa.
García Ferrando, M., Ibáñez, J., y Alvira Martín, F. (1986). El análisis de la realidad social. Métodos y tecnicas de investigación. Madrid: Alianza.
Flick, U. (2015). El diseño de la Investigación Cualitativa. Madrid: Morata
King, G., Verba, S., & Keohane, R. O. (2000). El diseño de la investigación social. La inferencia científica en los estudios cualitativos. Madrid: Alianza.
Simons, H. (2011). El estudio de caso teoría y práctica. Madrid: Morata
Krueger, R. (1991). El grupo de discusión. Guía práctica para la investigación aplicada. Madrid: Pirámide.
Lozares, C, Martín, A. López, P. (1998). El tratamiento multiestratégico en la investigación sociológica. Papers, 55, 27-43.
Flick, U. (2014). La gestión de la calidad. Madrid: Morata
Velasco, M. y Díaz de Rada, A. (1997). La lógica de la investigación etnográfica. Barcelona: Trotta
Kvale, S. (2011). Las entrevistas en investigación cualitativa. Madrid: Morata.
Ibáñez, J. (1992). Más allá de la sociología: El grupo de discusión: Teoría y crítica (3ª ed.). Madrid: Siglo XXI.
Sarabia, B (1997). Metodología cualitativa en España. Madrid: Centro de Investigaciones Sociológicas.
Corbetta, P., & Fraile Maldonado, M. (2003). Metodología y técnicas de investigación social. Madrid: McGraw-Hill.
Delgado, J.M y Gutiérrez, J (coord) (1994). Métodos y técnicas cualitativas de investigación en Ciencias Sociales. Madrid: Síntesis.
Jorge Sierra, E. (2003). Nuevos elementos para la reflexión metodológica en sociología. Del debate cuantitativo/cualitativo al dato complejo. Papers, 70, 57-81.
Valles Martínez, M. (1997 (2003 reimp.)). Técnicas cualitativas de investigación social: reflexión metodológica y práctica profesional. Madrid: Síntesis.
Trinidad., A. Carrero,V y Soriano, R (2006). Teoría fundamentada "grounded theory" : la construcción de la teoría a través del análisis interpretacional. Madrid: Centro de Investigaciones Sociológicas.
William, E. (2007). The case study handbook: how to read, discuss, and write persuasively about cases. Boston, Mass.: Harvard Business School Press.
Denzin, N. K., y Lincoln, Y. S. (2011). The Sage handbook of qualitative research (4th ed.).. Thousand Oaks: Sage. |
Coppedge, M. (2012). Democratization and research methods. New York: Cambridge University Press. Creswell, John W (1994). Research design: qualitative and quantitative approaches. Thousand Oaks: Sage. Goulding, Ch. (2002). Grounded theory: a practical guide for management, business and market researchers. London: Sage. Krueger, R. A. (1997). Developing questions for focus groups. London: Sage. Krueger, R. A. (1997). Analyzing & reporting focus group results. London: Sage. Locke, K.D. (2001). Grounded theory in management research. London: Sage. Morgan, D.L. (1997). Planning focus groups. London: Sage. Morgan, D.L. (1998). The focus group guidebook. London: SAGE. Morse, J. (ed) (1994). Critical issues in qualitative research methods. London: Sage. Nagy Hesse-Biber, P.L. (eds) (2006). Emergent methods in social research. Thousand Oaks, California: Sage Silverman, D. (1993). Interpreting qualitative data: methods for analysing talk, text and interaction. London: Sage. Strauss, A. y Corbin, J. (1990). Basics of Qualitative Research. London: Sage. Wertz, F. J. (2011). Five ways of doing qualitative analysis: Phenomenological psychology, grounded theory, discourse analysis, narrative research, and intuitive inquiry. New York: Guilford Press. Denzin, N.K. y Lincoln, Y. S. (Coords.) (2012). Manual de investigación cualitativa. Volumen. II. Paradigmas y perspectivas en disputa. Barcelona: Gedisa. Capítulo:8 Flick, U. (2004). Introducción a la investigación cualitativa. Madrid: Morata. Capítulo: II Jackson, Ph W. (1991). La vida en las aulas. Madrid: Morata. (Introducción) Lather, P. (2006). Paradigm proliferation as a good thing to think with: teaching research in education as a wild profusion. International Journal of Qualitative Studies in Education,19(1), January-February, 35-57. Denzin, N.K. y Lincoln, Y. S. (Coords.) (2012). Manual de investigación cualitativa. Volumen. I. El campo de la investigación cualitativa. Barcelona: Gedisa (Cap.6 Christians, C. G. La ética y la política en la investigación cualitativa. Flick, U. (2004). Introducción a la investigación cualitativa. Madrid: Morata. Goetz, J. P.y LeCompte. M.D. (1988). Etnografía y diseño cualitativo en investigación educativa. Madrid: Morata. Hammersley, M. y Atkinson, P. (2001). Etnografía. Métodos de investigación. Barcelona: Paidós. House, E. R. y Howe, K. R. (2001). Valores en evaluación e investigación social. Madrid: Morata. Stake, R. E. (1998). Investigación con estudio de casos. Madrid: Morata. Taylor, S.J. y Bogdan, R. (1986). Introducción a los métodos cualitativos de investigación. Barcelona: Paidós. Corbetta, P., & Fraile Maldonado, M. (2003). Metodología y técnicas de investigación social. Madrid: McGraw-Hill. Denzin, N. K., y Lincoln, Y. S. (2011). The Sage handbook of qualitative research (4th ed.).. Thousand Oaks: Sage. Delgado, J.M y Gutiérrez, J (coord) (1994). Métodos y técnicas cualitativas de investigación en Ciencias Sociales. Madrid: Síntesis. García Ferrando, M., Ibáñez, J., y Alvira Martín, F. (1986). El análisis de la realidad social. Métodos y tecnicas de investigación. Madrid: Alianza. Gutiérrez, J. (2008). Dinámica del grupo de discusión. Madrid: Centro de Investigaciones Sociológicas. Ibáñez, J. (1992). Más allá de la sociología: El grupo de discusión: Teoría y crítica (3ª ed.). Madrid: Siglo XXI. Jorge Sierra, E. (2003). Nuevos elementos para la reflexión metodológica en sociología. Del debate cuantitativo/cualitativo al dato complejo. Papers, 70, 57-81. King, G., Verba, S., & Keohane, R. O. (2000). El diseño de la investigación social. La inferencia científica en los estudios cualitativos. Madrid: Alianza. Krueger, R. (1991). El grupo de discusión. Guía práctica para la investigación aplicada. Madrid: Pirámide. Lozares, C, Martín, A. López, P. (1998). El tratamiento multiestratégico en la investigación sociológica. Papers, 55, 27-43. Murillo, S. (2006). Detectives y camaleones: el grupo de discusión. Una propuesta para la investigación cualitativa. Madrid: Talasa. Sarabia, B (1997). Metodología cualitativa en España. Madrid: Centro de Investigaciones Sociológicas. Trinidad., A. Carrero,V y Soriano, R (2006). Teoría fundamentada "grounded theory" : la construcción de la teoría a través del análisis interpretacional. Madrid: Centro de Investigaciones Sociológicas. Valles Martínez, M. (1997 (2003 reimp.)). Técnicas cualitativas de investigación social: reflexión metodológica y práctica profesional. Madrid: Síntesis. William, E. (2007). The case study handbook: how to read, discuss, and write persuasively about cases. Boston, Mass.: Harvard Business School Press. Conde Gutiérrez del Alamo, F. (2009). Análisis sociológico del sistema de discursos. Madrid: Centro de Investigaciones Sociológicas. van Dijk, T.A. (2009). Discurso y poder. Barcelona: Gedisa. Kvale, S. (2011). Las entrevistas en investigación cualitativa. Madrid: Morata. Flick, U. (2014). La gestión de la calidad. Madrid: Morata Flick, U. (2015). El diseño de la Investigación Cualitativa. Madrid: Morata Velasco, M. y Díaz de Rada, A. (1997). La lógica de la investigación etnográfica. Barcelona: Trotta Simons, H. (2011). El estudio de caso teoría y práctica. Madrid: Morata Harrison, H.; Birks, M.; Franklin, R. y Mills, J. (2017). Case Study Research: Foundations and Methodological Orientations . Forum: Qualitative Social Research, 18(1)
NOTA: Esta bibliografía é susceptible de ser modificada a medida que avanza o curso académico co fin de adecuarse ás necesidades formativas do alumnado. Realizarase unha selección de títulos da listaxe final que será de traballo e comentario obrigatorios nas diferentes actividades propostas (actividades iniciais, traballos tutelados, sesión maxistral e/ou discusión dirixida)
|
Bibliografía complementaria
|
Krueger, R. A. (1997). Analyzing & reporting focus group results. London: Sage.
Strauss, A. y Corbin, J. (1990). Basics of Qualitative Research. London: Sage.
Morse, J. (ed) (1994). Critical issues in qualitative research methods. London: Sage.
Coppedge, M. (2012). Democratization and research methods. New York: Cambridge University Press.
Krueger, R. A. (1997). Developing questions for focus groups. London: Sage.
Nagy Hesse-Biber, P.L. (eds) (2006). Emergent methods in social research. Thousand Oaks, California: Sage
Wertz, F. J. (2011). Five ways of doing qualitative analysis: Phenomenological psychology, grounded theory, discourse analysis, narrative research, and intuitive inquiry. New York: Guilford Press.
Locke, K.D. (2001). Grounded theory in management research. London: Sage.
Goulding, Ch. (2002). Grounded theory: a practical guide for management, business and market researchers. London: Sage.
Silverman, D. (1993). Interpreting qualitative data: methods for analysing talk, text and interaction. London: Sage.
Morgan, D.L. (1997). Planning focus groups. London: Sage.
Creswell, John W (1994). Research design: qualitative and quantitative approaches. Thousand Oaks: Sage.
Morgan, D.L. (1998). The focus group guidebook. London: SAGE. |
Denzin, N.K. y Lincoln, Y. S. (Coords.) (2012). Manual de investigación cualitativa. Volumen. II. Paradigmas y perspectivas en disputa. Barcelona: Gedisa. Capítulo:8 Flick, U. (2004). Introducción a la investigación cualitativa. Madrid: Morata. Capítulo: II Jackson, Ph W. (1991). La vida en las aulas. Madrid: Morata. (Introducción) Lather, P. (2006). Paradigm proliferation as a good thing to think with: teaching research in education as a wild profusion. International Journal of Qualitative Studies in Education,19(1), January-February, 35-57. Denzin, N.K. y Lincoln, Y. S. (Coords.) (2012). Manual de investigación cualitativa. Volumen. I. El campo de la investigación cualitativa. Barcelona: Gedisa (Cap.6 Christians, C. G. La ética y la política en la investigación cualitativa. Flick, U. (2004). Introducción a la investigación cualitativa. Madrid: Morata. Libros generales Goetz, J. P.y LeCompte. M.D. (1988). Etnografía y diseño cualitativo en investigación educativa. Madrid: Morata. Hammersley, M. y Atkinson, P. (2001). Etnografía. Métodos de investigación. Barcelona: Paidós. House, E. R. y Howe, K. R. (2001). Valores en evaluación e investigación social. Madrid: Morata. Stake, R. E. (1998). Investigación con estudio de casos. Madrid: Morata. Taylor, S.J. y Bogdan, R. (1986). Introducción a los métodos cualitativos de investigación. Barcelona: Paidós. | |
Recomendacións |
Materias que se recomenda ter cursado previamente |
|
Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
|
Materias que continúan o temario |
Prácticas externas/615525028 | Deseño de proxectos e traballos de investigación/615525029 | Traballo Final de Mestrado (TFM)/615525031 | Investigación-acción participativa, acción comunitaria e xestión das organizacións sociais/615525010 |
|
Observacións |
Ao ser unha materia obrigatoria, cursarana todos o alumno/as matriculados no máster. Os requisitos de acceso son os requisitos xerais de admisión no máster. O alumnado deberá revisar periodicamente a plataforma virtual e consultar os documentos e actividades propostos. A profesora comunicarase co alumnado a través da aula Virtual, do correo electrónico da UDC ou de Teams A comunicación coa profesora deberase realizar mediante as canles institucionais da UDC, e utilizando o correo electrónico da universidade. Nesta materia: - Débese facer un uso sustentable dos recursos e a prevención de impactos negativos sobre o medio natural.
- Terase en conta a importancia dos principios éticos relacionados cos valores da sostenibilidade nos comportamentos persoais e profesionais.
- De acordo coas diferentes normativas de aplicación para a docencia universitaria, débese incorporar a perspectiva de xénero nesta materia (utilizarase unha linguaxe non sexista, utilizarase bibliografía de autores e autoras, fomentarase a intervención en clase de todos os estudantes, etc. Farase para identificar e modificar prexuízos e actitudes sexistas, e incidirá na contorna para modificalos e fomentar valores de respecto e igualdade. Así mesmo, respectarase o dereito á identidade de xénero.
- Facilitarase a plena integración do alumnado que, por motivos físicos, sensoriais, psíquicos ou socioculturais, experimente dificultades para un acceso adecuado, igualitario e rendible á vida universitaria.
- Sosterase o principio de debate democrático, escoitando e respectando todas as opinións diversas ao redor dos temas tratados, tanto de parte do profesorado como do alumnado.
|
|