Datos Identificativos 2024/25
Asignatura (*) Desviación e control social Código 615G01302
Titulación
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Terceiro Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Socioloxía e Ciencias da Comunicación
Coordinación
Santiago Gómez, Elvira
Correo electrónico
elvira.santiago@udc.es
Profesorado
Santiago Gómez, Elvira
Vázquez Chas, Loreto
Correo electrónico
elvira.santiago@udc.es
loreto.vazquez@udc.es
Web http://carmenlamela.wordpress.com/
Descrición xeral Presentación das ferramentas teóricas e prácticas para o estudo da desviación social desde unha perspectiva sociolóxica.

Competencias / Resultados do título
Código Competencias / Resultados do título

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias / Resultados do título
Explicar as principais teorías e conceptos para a análise da desviación social A21
A35
B3
B13
C6
Recoñecer a dimensión social da definición e do control da delincuencia e da desviación A19
A21
A35
B3
B9
B13
C4
C6
Aplicar as distintas perspectivas teóricas sociolóxicas ás distintas manifestacións da desviación A19
A21
A32
A35
B3
B9
B13
C6
Describir os feitos básicos das principais manifestacións de desviación no seu contexto social. A19
A21
B3
B9
B13
C4
C6
Identificar os procesos de estigmatización social, así como deducir os intereses, normas e valores sociais que están en xogo. A19
A21
A35
B3
B9
B13
C4
C6
Evaluar críticamente as principais fontes de información e datos para o estudo da desviación social. A19
A21
A35
B3
B13
C4
C6

Contidos
Temas Subtemas
Introdución á socioloxía da desviación e do control social - Presentación do programa
- Definiendo a desviación social: desde o esencialismo ao construtivismo
- Bibliografía e fontes de información sobre a desviación social
As principais perspectivas académicas sobre a desviación social - A criminoloxía clásica
- O positivismo
- Sociología jurídica
As principais perspectivas sociolóxicas sobre desviación e control social: o positivismo sociolóxico - Teorías estruturais-funcionalistas: evolución do concepto de anomia
- A Escola de Chicago e os enfoques subculturais
- Teorías del control social y sus límites

As principais perspectivas sociolóxicas sobre desviación e control social: teorías construtivistas - Teorías da reacción social
- Perspectiva marxista
- Perspectiva de xénero
Novas teorías e debates na socioloxía da desviación -
A xestión institucional do control do delito e da desviación - Evolución da xustiza penal moderna e do Estado penal-welfare
- A nova cultura do control del delito

Temas monográficos sobre desviación social: sexualidade, violencia, enfermidade mental, delincuencia, etc. -

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciais e virtuais) Horas traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A19 A21 A32 A35 B3 B9 B13 C6 24 24 48
Proba mixta A19 A21 A32 A35 B3 B9 B13 C6 2 20 22
Discusión dirixida A19 A21 A32 A35 B3 B9 B13 C4 C6 22 55 77
 
Atención personalizada 3 0 3
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Durante as clases maxistrais expoñeranse os principais contidos ou temas do curso. En xeral, dedicaráselles unha clase por semana.
Proba mixta O exame final consistirá nunha parte de preguntas test e outra parte de preguntas de ensaio sobre as lecturas e os materiais asignados.
Discusión dirixida As clases de discusión dirixidas supoñerán o esforzo de aplicar a teoría e conceptos presentados previamente a casos máis prácticos, ou á interpretación de novos textos e casuística. Desenvolveranse a través dunha serie de preguntas suscitadas pola profesora respecto de os materiais que se traballarán en cada sesión.

Atención personalizada
Metodoloxías
Discusión dirixida
Proba mixta
Descrición
Poden ser de gran axuda as sesións de seguimento do traballo realizado durante o curso, individualizadas ou en pequenos grupos. Ademais, admítese e promove a atención de dúbidas e o intercambio de materiais vía correo electrónico e por foros de Moodle.

Avaliación
Metodoloxías Competencias / Resultados Descrición Cualificación
Discusión dirixida A19 A21 A32 A35 B3 B9 B13 C4 C6 As clases de discusión dirixidas supoñerán o esforzo de aplicar a teoría e conceptos presentados previamente a casos máis prácticos, ou á interpretación de novos textos e casuística. Desenvolveranse a través dunha serie de preguntas suscitadas pola profesora respecto de os materiais que se traballarán en cada sesión.

Pola demostración da realización do traballo esixido en cada caso, e da adecuada comprensión dos materiais, outorgaranse puntos que sumarán ata un máximo de 6, equivalente a un 60% da nota final. A realización da discusión e obtención dos puntos sempre esixirá presencialidad ou docencia sincrónica.
50
Proba mixta A19 A21 A32 A35 B3 B9 B13 C6 Os exercicios que compoñen a proba mixta supoñen o 50% da cualificación final. 50
 
Observacións avaliación

Todos os aspectos relacionados con “dispensa académica”,“dedicación ao estudo”,“permanencia” “fraude académica” rexeranse de acordo coanormativa académica vixente da UDC.”


Fontes de información
Bibliografía básica Goffman, Erving (2008). Estigma. Buenos Aires, Amorrortu
Garland, D. (2005). La cultura del control. Barcelona, Gedisa
Larrauri, E. (2000). La herencia de la criminología crítica. Madrid, Siglo XXI
Taylor, I., P. Walton y J. Young (1977). La nueva criminología: Contribuciones a una teoría social de la conducta desviada. Buenos Aires, Amorrortu
Sutherland, Edwin (1988). Ladrones profesionales. Madrid, La Piqueta
Milgram, Stanley (1980). Obediencia a la autoridad. Bilbao, Desclée de Brouwer
Becker, Howard (2009). Outsiders. Buenos Aires, Siglo XXI
Separadamente da bibliografía básica, traballarase sobre unha serie de artigos, dispoñibles na plataforma moodle, sobre a que se realizarán as proba final e os exercicios presenciais.
Bibliografía complementaria Baratta, A. (1993). Criminología crítica y crítica del derecho penal. Madrid, Siglo XXI
Bergalli, Roberto (Coord) (2006). Flujos migratorios y su (des)control. Barcelona, Anthropos
Wacquant, L. (2001). Las cárceles de la miseria. Madrid, Alianza
Ao longo do curso presentarase e discutirá abundante bibliografía complementaria e outras fontes de información dispoñibles para profundar sobre o temario do programa.

Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Antropoloxía social e cultural/615G01102
Introdución á socioloxía/615G01103
Psicoloxía social/615G01108
Teoría sociolóxica 1/615G01110
Teoría sociolóxica 2/615G01203
Socioloxía do xénero/615G01205

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións

Segundo se recolle nas distintas normativas de aplicación para a docencia universitaria deberase incorporar a perspectiva de xénero nesta materia. Traballarase para identificar e modificar prexuízos e actitudes sexistas e influirase na contorna para modificalos e fomentar valores de respecto e igualdade; e deberanse detectar situacións de discriminación por razón de xénero e proporanse accións e medidas para corrixilas.



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías