Datos Identificativos					2024/25
Asignatura (*)	Fundamentos Didácticos das Habilidades Acuáticas			Código	620G01114
Titulación
Descriptores	Ciclo	Período	Curso	Tipo	Créditos
	Grao	2º cuadrimestre	Primeiro	Obrigatoria	6
Idioma	Castelán
Modalidade docente	Presencial
Prerrequisitos
Departamento	Educación Física e Deportiva
Coordinación	Castillo Obeso, Maria del		Correo electrónico	maria.castillo@udc.es
Profesorado	Castillo Obeso, Maria del		Correo electrónico	maria.castillo@udc.es
Web
Descrición xeral	A materia “Fundamentos didácticos das habilidades acuáticas” desenvolve contidos relacionados co ensino/aprendizaxe da motricidade acuática a través do coñecemento das demandas do medio e das respostas que adquire o alumno, que inclúen non só a motricidade acuática (Saber Hacer), pero tamén conceptos (Saber) e actitudes (Saber Ser/Estar). O medio acuático é un espazo de acción que presenta unhas características particulares diferentes ao medio terrestre, propio do ser humano. Pero a capacidade de adaptación e curiosidade que caracteriza á nosa especie fai que o espazo acuático tamén se poida coñecer a través dunha actividade educativa, recreativa e/ou saudable, que enriqueza notablemente o desenvolvemento motor do individuo. Ao non ser o medio propio do ser humano, presenta riscos obxectivos para a súa integridade física, sendo o máis grave o afogamento. A aprendizaxe de habilidades acuáticas permitirá que as persoas dominen unha adaptación ao medio acuático, garantindo o seu goce (actitude positiva) dun xeito responsable (con seguridade), acadando o que algúns autores denominan “alfabetización acuática”. Ao tratarse dunha materia obrigatoria, todo o alumnado debe cursala, o que garante unha diversidade de situacións de aprendizaxe que contribuirán ao enriquecemento da metodoloxía. Cada alumno/a aporta a súa particular experiencia coa auga e o seu nivel de dominio do medio, que cando se comparte beneficia ao grupo. Non obstante, cómpre subliñar que a instalación da facultade é unha piscina de profundidade que require un nivel mínimo de adaptación ao medio acuático para poder cursar a materia con seguridade, demostrado coa APTO na proba de acceso adaptación ao medio acuático aos estudos de grao. (Para admitir estudantes de intercambio será necesario que superen esta mesma proba). O título da materia xa indica que se centra máis na metodoloxía docente que no nivel de rendemento que acada cada alumno/a. É máis interesante que o alumnado aprenda a ensinar o dominio do medio acuático a todo tipo de potenciais usuarios de calquera idade e capacidade, tanto en instalacións acuáticas como en espazos acuáticos naturais. Trátase, pois, dunha materia que desenvolve coñecementos aplicados, partindo da propia experimentación e que dará ao alumnado ferramentas de intervención para que poida desenvolver todo tipo de programas educativos e de promoción da saúde en espazos acuáticos artificiais e naturais, coas máximas garantías de seguridade e calidade. Está situado no primeiro curso de Grao e pode ter continuidade curricular coa materia Iniciación ao Deporte II (Natación), que se imparte de forma optativa en 3o curso.

Competencias / Resultados do título Código Competencias / Resultados do título

Resultados de aprendizaxe

Resultados de aprendizaxe	Competencias / Resultados do título
Identificar o espazo acuático como un espazo de actuación particular e diferente ao terrestre, comprendendo as alternativas de uso entre as distintas prácticas que engloba cada ámbito (educación, saúde, deporte e recreación) e valorando, especialmente, as posibilidades de desenvolvemento. educación física baseada no medio acuático.	A1 A4 A25 A26 A72 A73	B1 B3	C6
Adquirir un coñecemento básico dos fenómenos físicos que interveñen no ser humano durante o desenvolvemento de calquera actividade acuática para unha mellor comprensión das habilidades cognitivas, motrices e emocionais implicadas.	A4 A27 A57	B2	C6
Recoñecer as posibles dificultades dun alumno durante a fase de adaptación ao medio acuático e comprender a actitude necesaria para facilitar o devandito proceso.	A5 A6 A15 A26 A31 A38 A44	B2 B4 B6 B16	C4
Deseñar, desenvolver e avaliar os procesos de ensino-aprendizaxe das habilidades acuáticas, con atención e titoría en función das características individuais e contextuais das persoas (xénero, idade, discapacidade, cultura, etc.).	A8 A11 A12 A21 A26 A41 A42 A48	B1 B3 B15
Promover e avaliar a adquisición de habilidades acuáticas ao longo do ciclo vital, considerando que a idade, o sexo ou a discapacidade son variables que requiren unha intervención consciente para favorecer a igualdade de oportunidades.	A1 A4 A5 A7 A21 A43 A59 A68 A69	B6 B8 B11 B15	C4 C7
Deseñar e ordenar estratexias e espazos de aprendizaxe que respondan á especificidade do espazo acuático e á diversidade social (sexo, xénero, idade, discapacidade, cultura...) e que permitan o desenvolvemento da motricidade acuática a todas as persoas.	A6 A8 A18 A21 A33 A37 A70	B1 B2 B3 B4	C5
Comprender a evolución dos obxectivos xerais a establecer no proceso de adquisición de habilidades acuáticas e seleccionar os posibles contidos motores para alcanzalos.	A11 A16 A18 A21 A66 A71	B1 B7 B9	C6
Identificar e comprender as esixencias psicomotrices e sociomotrices das habilidades deportivas acuáticas, executando basicamente as habilidades motrices específicas dos distintos deportes acuáticos, considerando as diferenzas por xénero.	A21 A25 A26 A33 A41 A67	B2 B15	C3
Experimentar numerosas variantes de traballo das diferentes habilidades acuáticas, practicar ata acadar o grao de competencia motriz que garanta a plena autonomía no medio acuático e iniciar a adquisición de habilidades deportivas acuáticas específicas.	A18 A21 A27 A33 A44 A72	B2 B6 B19	C7
Coñecer e poseer a metodoloxía e estratexia necesaria para a aprendizaje no ámbito acuático, tanto en espacios acuáticos artificiais como naturais.	A6 A8 A21 A41 A42	B1 B17	C6
Seleccionar e saber utilizar o material (tanto específico como alternativo) e os equipamentos acuáticos en contextos educativos, deportivos, recreativos e de actividade física saudable.	A21 A26 A33 A41 A42	B1
Analizar os métodos de ensino das habilidades acuáticas e as súas posibilidades de aplicación, tendo en conta as diferentes variables que poden afectar a un programa didáctico acuático.	A8 A11 A18 A21 A26 A41 A42 A65	B8 B11
Aplicar as técnicas didácticas e reflexionar sobre a conveniencia de adaptar a información á idade do alumno e sobre como e cando dar coñecemento dos resultados nunha actividade acuática.	A8 A15 A21 A27 A33 A41 A42 A44	B8	C1
Coñecer as funcións e responsabilidades dos distintos membros que integran unha Escola de Actividades Acuáticas, comprender cales son as máis importantes e analizar as posibles consecuencias do incumprimento.	A5 A6 A8 A20 A37 A43	B5 B8 B12 B14
Coñecer e saber aplicar as tecnoloxías da información e da comunicación (TIC) no ámbito das actividades acuáticas para facilitar os procesos de ensino-aprendizaxe.	A36 A65	B10	C3
Comportarse de forma responsable, garantindo a seguridade que o espazo acuático require en calquera práctica acuática (educativa, deportiva, recreativa, saudable, etc.).	A21 A69 A70	B5 B8 B12 B14 B19	C7
Coñecer e aplicar a lexislación vixente en materia de marco das actividades acuáticas en diferentes ámbitos: educativo, deportivo, de xestión, lecer e saúde.	A21 A41 A70	B5 B14	C4

Contidos

Temas	Subtemas
O medio acuático como espazo de acción motriz.	- Características - Oportunidades de práctica - Riesgos específicos - Seguridade (obxetiva e subxetiva)
As habilidades motrices acuáticas básicas	- Definición e identificación - Diferentes clasificacions - Importancia da práctica para súa adquisición e dominio - A alfabetización acuática
Adaptación da respiración ao medio acuático	- Expiración subacuática - Coordinación do ritmo ventilatorio - Apnea - Ventilación mediante máscara e tubo (snorkel)
O equilibrio no medio acuático	- Flotación estática e dinámica - Equilibrio en diferentes posicións - Flotacions colectivas (formacións) - Material auxiliar de flotación (vantaxes e inconvenientes)
Xiros no medio acuático	- No eixe lonxitudinal (cefalo-caudal) - No eixe transversal (lateral-lateral) - No eixe antero-posterior (dorso-ventral). - Combinado (por exemplo, viraxes de natación)
O desplazamento no medio acuático	- Principios de acción-reacción e resistencias acuáticos. - Importancia da acción do corpo (deslizamento e ondulación) - A propulsión con membros superiores (remadas e brazadas) - A propulsión con membros inferiores (patadas e batidos) - Materiais auxiliares para a propulsión (aletas, manoplas, etc).
As manipulacions no medio acuático	- De obxetos non flotantes (búsqueda e recuperación) - De obxetos flotantes (agarres, golpeos, lanzamentos e recepcions) - De outras persoas (traslados acuáticos)
Entradas a agua e saídas do medio acuático	- Zambullidas desde terra a agua (saídas de natación e saltos) - Boost/saltos (natación artística e waterpolo) - Saltos desde a agua co axuda de compañeiros (natación artística) - Cómo saír do agua: trepas o bordillo e a elementos flotantes
Os deportes acuáticos como habilidades acuáticas específicas.	- A natación: estilos (crol, braza, espalda e volvoreta) e modalidades (piscina curta, piscina olímpica e aguas abertas). - O waterpolo - A natación artística (sincronizada) - Outros deportes acuáticos

Planificación

Metodoloxías / probas	Competencias / Resultados	Horas lectivas (presenciais e virtuais)	Horas traballo autónomo	Horas totais
Proba mixta	A1 A4 A11 A12 A15 A25 A26 A31 A33 A41 A57 A65 A66 A69 B5 B7 B9 C1	2	20	22
Aprendizaxe colaborativa	A5 A6 A8 A12 A15 A16 A18 A20 A21 A25 A26 A27 A33 A36 A48 A42 A59 A67 A68 A70 A72 B1 B2 B3 B4 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B14 B16 B19 C1 C3 C4	1	6	7
Sesión maxistral	A1 A4 A7 A15 A25 A26 A31 A33 A37 A38 A43 A71 A73 B1 B3 B4 B5 B7 B9 B11 B12 B14 B15 B16 B19 C1 C3 C4 C5 C6 C7	7	10	17
Proba práctica	A5 A7 A8 A11 A16 A18 A20 A21 A25 A26 A27 A33 A44 B2 B3 B4 B5 B6 B8 B10 B11 B12 B16 B17 C1 C4 C5 C6 C7	2	16	18
Práctica de actividade física	A5 A11 A16 A20 A21 A25 A27 A33 A36 A72 A73 B1 B2 B4 B5 B10 B11 B12 B16 C1 C3 C4 C5 C6 C7	38	38	76
Atención personalizada		0		0
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías