| Competencias / Resultados do título |
|
Código
|
Competencias / Resultados do título
|
| Resultados de aprendizaxe |
| Resultados de aprendizaxe |
Competencias / Resultados do título |
| Identificar o espazo acuático como un espazo de actuación particular e diferente ao terrestre, comprendendo as alternativas de uso entre as distintas prácticas que engloba cada ámbito (educación, saúde, deporte e recreación) e valorando, especialmente, as posibilidades de desenvolvemento. educación física baseada no medio acuático. |
A1
A4
A25
A26
A72
A73
|
B1
B3
|
C6
|
| Adquirir un coñecemento básico dos fenómenos físicos que interveñen no ser humano durante o desenvolvemento de calquera actividade acuática para unha mellor comprensión das habilidades cognitivas, motrices e emocionais implicadas. |
A4
A27
A57
|
B2
|
C6
|
| Recoñecer as posibles dificultades dun alumno durante a fase de adaptación ao medio acuático e comprender a actitude necesaria para facilitar o devandito proceso. |
A5
A6
A15
A26
A31
A38
A44
|
B2
B4
B6
B16
|
C4
|
| Deseñar, desenvolver e avaliar os procesos de ensino-aprendizaxe das habilidades acuáticas, con atención e titoría en función das características individuais e contextuais das persoas (xénero, idade, discapacidade, cultura, etc.). |
A8
A11
A12
A21
A26
A41
A42
A48
|
B1
B3
B15
|
|
| Promover e avaliar a adquisición de habilidades acuáticas ao longo do ciclo vital, considerando que a idade, o sexo ou a discapacidade son variables que requiren unha intervención consciente para favorecer a igualdade de oportunidades. |
A1
A4
A5
A7
A21
A43
A59
A68
A69
|
B6
B8
B11
B15
|
C4
C7
|
| Deseñar e ordenar estratexias e espazos de aprendizaxe que respondan á especificidade do espazo acuático e á diversidade social (sexo, xénero, idade, discapacidade, cultura...) e que permitan o desenvolvemento da motricidade acuática a todas as persoas. |
A6
A8
A18
A21
A33
A37
A70
|
B1
B2
B3
B4
|
C5
|
| Comprender a evolución dos obxectivos xerais a establecer no proceso de adquisición de habilidades acuáticas e seleccionar os posibles contidos motores para alcanzalos. |
A11
A16
A18
A21
A66
A71
|
B1
B7
B9
|
C6
|
| Identificar e comprender as esixencias psicomotrices e sociomotrices das habilidades deportivas acuáticas, executando basicamente as habilidades motrices específicas dos distintos deportes acuáticos, considerando as diferenzas por xénero. |
A21
A25
A26
A33
A41
A67
|
B2
B15
|
C3
|
| Experimentar numerosas variantes de traballo das diferentes habilidades acuáticas, practicar ata acadar o grao de competencia motriz que garanta a plena autonomía no medio acuático e iniciar a adquisición de habilidades deportivas acuáticas específicas. |
A18
A21
A27
A33
A44
A72
|
B2
B6
B19
|
C7
|
| Coñecer e poseer a metodoloxía e estratexia necesaria para a aprendizaje no ámbito acuático, tanto en espacios acuáticos artificiais como naturais. |
A6
A8
A21
A41
A42
|
B1
B17
|
C6
|
| Seleccionar e saber utilizar o material (tanto específico como alternativo) e os equipamentos acuáticos en contextos educativos, deportivos, recreativos e de actividade física saudable. |
A21
A26
A33
A41
A42
|
B1
|
|
| Analizar os métodos de ensino das habilidades acuáticas e as súas posibilidades de aplicación, tendo en conta as diferentes variables que poden afectar a un programa didáctico acuático. |
A8
A11
A18
A21
A26
A41
A42
A65
|
B8
B11
|
|
| Aplicar as técnicas didácticas e reflexionar sobre a conveniencia de adaptar a información á idade do alumno e sobre como e cando dar coñecemento dos resultados nunha actividade acuática. |
A8
A15
A21
A27
A33
A41
A42
A44
|
B8
|
C1
|
| Coñecer as funcións e responsabilidades dos distintos membros que integran unha Escola de Actividades Acuáticas, comprender cales son as máis importantes e analizar as posibles consecuencias do incumprimento. |
A5
A6
A8
A20
A37
A43
|
B5
B8
B12
B14
|
|
| Coñecer e saber aplicar as tecnoloxías da información e da comunicación (TIC) no ámbito das actividades acuáticas para facilitar os procesos de ensino-aprendizaxe. |
A36
A65
|
B10
|
C3
|
| Comportarse de forma responsable, garantindo a seguridade que o espazo acuático require en calquera práctica acuática (educativa, deportiva, recreativa, saudable, etc.). |
A21
A69
A70
|
B5
B8
B12
B14
B19
|
C7
|
| Coñecer e aplicar a lexislación vixente en materia de marco das actividades acuáticas en diferentes ámbitos: educativo, deportivo, de xestión, lecer e saúde. |
A21
A41
A70
|
B5
B14
|
C4
|
| Contidos |
| Temas |
Subtemas |
| O medio acuático como espazo de acción motriz. |
- Características
- Oportunidades de práctica
- Riesgos específicos
- Seguridade (obxetiva e subxetiva)
|
| As habilidades motrices acuáticas básicas |
- Definición e identificación
- Diferentes clasificacions
- Importancia da práctica para súa adquisición e dominio
- A alfabetización acuática
|
| Adaptación da respiración ao medio acuático |
- Expiración subacuática
- Coordinación do ritmo ventilatorio
- Apnea
- Ventilación mediante máscara e tubo (snorkel) |
| O equilibrio no medio acuático |
- Flotación estática e dinámica
- Equilibrio en diferentes posicións
- Flotacions colectivas (formacións)
- Material auxiliar de flotación (vantaxes e inconvenientes) |
| Xiros no medio acuático |
- No eixe lonxitudinal (cefalo-caudal)
- No eixe transversal (lateral-lateral)
- No eixe antero-posterior (dorso-ventral).
- Combinado (por exemplo, viraxes de natación) |
O desplazamento no medio acuático
|
- Principios de acción-reacción e resistencias acuáticos.
- Importancia da acción do corpo (deslizamento e ondulación)
- A propulsión con membros superiores (remadas e brazadas)
- A propulsión con membros inferiores (patadas e batidos)
- Materiais auxiliares para a propulsión (aletas, manoplas, etc).
|
| As manipulacions no medio acuático |
- De obxetos non flotantes (búsqueda e recuperación)
- De obxetos flotantes (agarres, golpeos, lanzamentos e recepcions)
- De outras persoas (traslados acuáticos)
|
Entradas a agua e saídas do medio acuático
|
- Zambullidas desde terra a agua (saídas de natación e saltos)
- Boost/saltos (natación artística e waterpolo)
- Saltos desde a agua co axuda de compañeiros (natación artística)
- Cómo saír do agua: trepas o bordillo e a elementos flotantes
|
Os deportes acuáticos como habilidades acuáticas específicas.
|
- A natación: estilos (crol, braza, espalda e volvoreta) e modalidades (piscina curta, piscina olímpica e aguas abertas).
- O waterpolo
- A natación artística (sincronizada)
- Outros deportes acuáticos
|
| Planificación |
| Metodoloxías / probas |
Competencias / Resultados |
Horas lectivas (presenciais e virtuais) |
Horas traballo autónomo |
Horas totais |
| Proba mixta |
A1 A4 A11 A12 A15 A25 A26 A31 A33 A41 A57 A65 A66 A69 B5 B7 B9 C1 |
2 |
20 |
22 |
| Aprendizaxe colaborativa |
A5 A6 A8 A12 A15 A16 A18 A20 A21 A25 A26 A27 A33 A36 A48 A42 A59 A67 A68 A70 A72 B1 B2 B3 B4 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B14 B16 B19 C1 C3 C4 |
1 |
6 |
7 |
| Sesión maxistral |
A1 A4 A7 A15 A25 A26 A31 A33 A37 A38 A43 A71 A73 B1 B3 B4 B5 B7 B9 B11 B12 B14 B15 B16 B19 C1 C3 C4 C5 C6 C7 |
7 |
10 |
17 |
| Proba práctica |
A5 A7 A8 A11 A16 A18 A20 A21 A25 A26 A27 A33 A44 B2 B3 B4 B5 B6 B8 B10 B11 B12 B16 B17 C1 C4 C5 C6 C7 |
2 |
16 |
18 |
| Práctica de actividade física |
A5 A11 A16 A20 A21 A25 A27 A33 A36 A72 A73 B1 B2 B4 B5 B10 B11 B12 B16 C1 C3 C4 C5 C6 C7 |
38 |
38 |
76 |
| |
| Atención personalizada |
|
10 |
0 |
10 |
| |
| *Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado |
| Metodoloxías |
|
Metodoloxías |
Descrición |
| Proba mixta |
Examen teórico de resposta múltiple (tipo test), de verdadeiro/falso e resposta curta para valorar a adquisición dos contidos teóricos. |
| Aprendizaxe colaborativa |
Realización dun traballo de intervención educativa cun/ha compañeiro/a para mellorar o seu dominio dunha habilidade acuática, aplicando os contidos teórico-prácticos da materia. |
| Sesión maxistral |
Explicación dos contidos teóricos por parte do profesorado. |
| Proba práctica |
Exame práctico de execución por parte do/a alumno/a de diferentes habilidades acuáticas,
No caso de imposibilidade de entrar na auga (por lesión ou enfermidade), observación e detección de erros na execución das habilidades acuáticas realizadas por un/ha compañeiro/a e proposta de exercicios para a súa aprendizaxe. |
| Práctica de actividade física |
Realización de todo tipo de tarefas, xogos e actividades na piscina para a súa experimentación, propostas durante as sesións presenciais. |
| Atención personalizada |
|
Metodoloxías
|
| Proba práctica |
| Aprendizaxe colaborativa |
| Práctica de actividade física |
|
| Descrición |
Atención ás dificultades individuais que poidan experimentar nas sesións presenciais realizadas en horario lectivo.
Reunión co profesorado da materia para aclarar dúbidas sobre:
- O contido teórico-práctico das actividades realizadas.
- As fontes bibliográficas a consultar para afondar nun tema do seu interese.
- Realización do traballo relacionado cos contidos teórico-prácticos. |
|
| Avaliación |
|
Metodoloxías
|
Competencias / Resultados |
Descrición
|
Cualificación
|
| Proba práctica |
A5 A7 A8 A11 A16 A18 A20 A21 A25 A26 A27 A33 A44 B2 B3 B4 B5 B6 B8 B10 B11 B12 B16 B17 C1 C4 C5 C6 C7 |
Execución na piscina de habilidades acuáticas practicadas, que grabanse en video, observación e identificación de errores sobre a propia grabación e proposta de exercicios de aprendizaxe. |
45 |
| Aprendizaxe colaborativa |
A5 A6 A8 A12 A15 A16 A18 A20 A21 A25 A26 A27 A33 A36 A48 A42 A59 A67 A68 A70 A72 B1 B2 B3 B4 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B14 B16 B19 C1 C3 C4 |
Realización dun traballo teórico-practico sobre o proceso de ensinanza/aprendizaxe de unha habilidade acuática a un/ha compañeiro/a. |
10 |
| Proba mixta |
A1 A4 A11 A12 A15 A25 A26 A31 A33 A41 A57 A65 A66 A69 B5 B7 B9 C1 |
Exame escrito consistente:
- Preguntas de tipo test.
- Preguntas de verdadeiro/falso.
- Preguntas de resposta breve. |
45 |
| |
|
Observacións avaliación |
Requírese a asistencia activa ao menos ao 70% das
sesións prácticas. Para os estudantes a tempo parcial este requisito redúcese
ao 60%. Para os DAN (deportistas de alto nivel) pode chegar ata o 50%. O alumno
que non cumpra este requisito considerarase "Non Presentado" e deberá
volver a matricularse no curso seguinte. Nas sesións prácticas, a asistencia activa supón a
realización das actividades acuáticas propostas para experimentalas e demostrar
o seu dominio. O alumnado que por motivos de lesión ou enfermidade non poida
entrar na auga, deberá elaborar unha reflexión (o modelo explicarase na
exposición da materia na primeira titoría) sobre o traballado na sesión e
entregala nun prazo máximo de unha semana despois da sesión observada. Ademais,
deberán demostrar nun exame final práctico, realizado despois do exame teórico,
que coñecen os contidos traballados. O alumnado que acade o 70% de asistencia activa terá
xa recoñecida a parte práctica (45% da nota). Todo o alumnado que cumpra o requisito de asistencia
activa deberá acreditar os coñecementos teóricos adquiridos mediante a
realización dun exame escrito (resposta múltiple, resposta curta e preguntas
Verdadero/Falso), na data aprobada polo claustro (45% da nota). Para optar á máxima nota (10%) é necesario elaborar un
traballo teórico-práctico consistente na análise e reflexión sobre o proceso de
ensinanza/aprendizaxe dunha destreza acuática a un grupo ou materia real. Esta
opción é voluntaria e pódese poñer en práctica durante o tempo de titoría
asignado á materia. Polo tanto, a cualificación final dos que cumpran coa
asistencia acadase da seguinte forma: - Alumnos que
cumpran coa asistencia activa: só exame teórico. - Alumnos que cumpran coa asistencia pero non entraron
na auga: exame teórico e exame práctico. - Alumnado que voluntariamente queira aspirar á máxima
nota: entrega do traballo práctico elaborado. As datas de exame son as aprobadas no calendario
académico. Para o traballo voluntario como opción de matrícula de honra, o
prazo máximo é dun día antes da data de peche de actas. O traballo deberá abordar polo menos os seguintes
apartados: - Introdución (presentación do traballo e xustificación da
elección). - Descrición da habilidade acuática elixida (analizando os retos que
supón, a dificultade ou o nivel de esixencia...). - Caracterización da
materia/grupo que o vai a aprender (¿Que capacidades ten?) - Avaliación inicial
(De onde partimos? Experiencia previa, aprendizaxe relacionada, nivel de
dominio da habilidade acuática...) - Proposta de progresión docente (Que
tarefas propoño? Con que formato de práctica?). - Avaliación final (Que nivel
de dominio acadaches?). - Reflexións sobre o proceso e propostas de mellora. -
Referencias bibliográficas consultadas. Este traballo pódese realizar individualmente durante
as horas de titoría utilizando un compañeiro voluntario. Tamén se pode facer
por parellas, para que cada membro sirva de “aprendiz” ao outro. O traballo
deberá incluír fotos reais ou vídeos breves do alumno/a realizados polo propio
autor/a. Os criterios de
avaliación son os mesmos na primeira e na segunda oportunidade da mesma
convocatoria. Se o alumno cumpriu coa asistencia activa e só precisa superar a
parte teórica, non será necesario repetir asistencia a clase en sesións
sucesivas. |
| Fontes de información |
|
Bibliografía básica
|
|
|
Del Castillo, M. (2004): Actividades
acuáticas en la Primera Infancia: Programa de Intervención y Seguridad.
Fundación IDISSA. Xaniño. A Coruña.ISBN
84-609-3531-0 Del Castillo, M. (2001): La
experiencia acuática en la primera infancia como aprendizaje motor enriquecedor
del desarrollo humano: un estudio en la Escuela Acuática Infantil del INEF de
Galicia. Tesis doctoral en PDF en el Repositorio de la Universidade de A Coruña
(http://ruc.udc.es). A Coruña. Duffield, M.H. (1985): Ejercicios en el agua. Ed. Jims.
Barcelona. García Barguilla M. (2000):
Iniciación al waterpolo. Ed. Gymnos. Madrid. González, C.A. y Sebastiani,
.M. (2000): Actividades Acuáticas Recreativas Ed. Inde. Barcelona Güeita, J. y Alonso, M.
(2021): Terapia Acuática. Abordajes desde la fisioterapia, la terapia
ocupacional y la logopedia (2ª Edicion). Ed. Elsevier. Barcelona. Jardí, C. (2000): Movernos en el agua. Desarrollo de las
posibilidades educativas, lúdicas y terapéuticas en el medio acuático. Ed. Paidotribo. Barcelona. Lawton, John (2013):
Complete Guide to PRIMARY SWIMMING. Teaching strokes and skills in a safe and
fun environment. Human Kinetics. Leeds United Kingdom). Martínez, P. y Moreno, R.(2011): Cuentos motores acuáticos. Ed. Inde.
Barcelona. Moreno,
J. A. (2001): Juegos acuáticos educativos. Ed. Inde. Barcelona. Moreno, J. A.; Pena, L. y Del Castillo, M. (2004): Manual
de Actividades Acuáticas en la Infancia. Para bebés y niños de hasta seis años.
Paidós. Barcelona.ISBN 84-493-1614-6 Muñoz Herrera, E. (2011): Planifica tus actividades acuáticas
con el Modelo Narrativo Lúdico. Ed. Wanceulen. Sevilla. Pansu, C. (2002): El agua y el niño. Un espacio de
libertad. Ed.Inde. Barcelona. RFEN
(2017): Natación +. Editores Navarro, F. Gosálvez, M. y Juárez, D. Sevilla. (Capítulos
3 Educación acuática Infantil 16 Habilidades Acuáticas y 18 Seguridad). Sova, R. (1993): Ejercicios acuáticos. Ed. Paidotribo.
Barcelona. Soler,
A. y Jimeno, M (1998): Actividades Acuáticas para personas mayores. Fundamentos
Teóricos y Sesiones Prácticas. Editorial Gymnos. Madrid. |
|
Bibliografía complementaria
|
|
|
Caldentey Grimat, M. A.
(1999): La natación y el cuidado de la espalda. Método acuático correctivo
M.A.C. Ed. Inde. Barcelona. Colado,
J.C. (2004): Acondicionamiento físico en el medio acuático. Ed. Paidotribo.
Barcelona. Del Castillo, M. (2002):
Disfruta de tu embarazo en el agua. Actividades acuáticas para la mujer
gestante. Ed.
Inde. Barcelona. Dull, H. (1997): WATSU
Freeing the body in water. 2nd edition. Harbin Springs Publishing. Gutiérrez Gómez, Patricia (2009): Juegos cooperativas para
la enseñanza de la natación: una experiencia con alumnos y alumnas de las
etapas Primaria y Secundaria. Ed. Wanceulen. Sevilla. Jiménez, J. (1998): Columna
vertebral y medio acuático. Ejercicios preventivos y terapéuticos. Ed. Gymnos. Madrid. Lloret, M. Conde, C. Fagoaga,
J. León, C. y Tricas, C. (1995): Natación terapéutica. Ed. Paidotribo. Barcelona. Lorenzo Cazorla, César (2010?): La Natación y su
aprendizaje en el marco escolar. Ed. Impredisur. Granada. Matkin,
R.B. y Brookes, G.F. (1980): Tu libro de buceo. Ed Sintes. Bracelona. Palou
Sampol, P. y col. (2009): Aquafitness. Ediciones Universidad Illes Balears y
Grada Gymnos. Palma. Pickler,
E. (2018) Moverse en libertad. Desarrollo de la Motricidad Global. Ed. Narcea.
9ª Reedición. Prieto,
J.A. (2009): Técnicas de relajación y trabajo corporal en el medio acuático. Wanceulen. Sevilla. Resch, A. (2022):
Swimbox. The art and the mechanics of freestyle swimming. Aspire Custom
Fitness. Italy. Independently published by Alessandro Resch. Sanders, M. E. (2001):
Fitness acuático. Manual de
instructor. Volumen I Agua poco profunda. Ed. Gymnos. Madrid. Sanders,
M. E. (2001): Fitness acuático. Manual de instructor. Volumen II Entrenamiento
específico y de ejercicios en suspensión. Ed. Gymnos. Madrid. Thein Brody, L. y Richley Geigle, P. (2009): Aquatic exercise for rehabilitation and
training. Champaign, Il. Human Kinetics. Vilches Rodríguez, Carmen (2010): Aplicación de las
actividades acuáticas recreativas en educación secundaria y primaria. Ed. Ada Book. Granada. Wessinghage, T.;
Rifle, M. y Belz, V. (2008): Aquafit. Un
entrenamiento global de fuerza, resistencia, coordinación y movilidad. Ed.
Paidotribo. Barcelona. Canal de youtube de Dr. José Palacios Aguilar (profesor
honorífico de la facultad experto en Socorrismo) https://youtube.com/@PepePalacios AIDEA Asociación Iberoamericana de Educación Acuática. https://www.asociacionaidea.com Word Aquatics (Antigua FINA Federación Internacional de
Natación) https://www.worldaquatics.com/ Skills NT de Raúl y Mauricio Uranga https://skillswimming.com/ |
| Recomendacións |
| Materias que se recomenda ter cursado previamente |
|
| Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
| Bases Anatómicas, Kinesiolóxicas e Biomecánicas do Movemento Humano e do Exercicio/620G01101 |
|
| Materias que continúan o temario |
|
| Observacións |
|
Para a participación activa nas sesións presenciais é necesario que
cada alumno/a dispoña do seu material acuático: traxe de baño de
natación, gorro, lentes, aletas, tubo e pinzas nasáis. Para acceder a piscina é imprescindible o uso de chanclas, tanto si se va a entrar na auga como si se vai a observar desde fora. |
|