Datos Identificativos 2024/25
Asignatura (*) Técnicas de Investigación e Documentación en Arquitectura Código 630548004d
Titulación
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 1º cuadrimestre
Primeiro Optativa 3
Idioma
Castelán
Modalidade docente Non presencial
Prerrequisitos
Departamento Proxectos Arquitectónicos, Urbanismo e Composición
Coordinación
Río Vázquez, Antonio Santiago
Correo electrónico
antonio.rio.vazquez@udc.es
Profesorado
Fuertes Dopico, Óscar
López Salas, Estefanía
Río Vázquez, Antonio Santiago
Correo electrónico
oscar.fuertes@udc.es
estefania.lsalas@udc.es
antonio.rio.vazquez@udc.es
Web
Descrición xeral Esta materia ten como obxectivo proporcionar ao alumnado as ferramentas necesarias para elaborar un traballo de investigación en arquitectura. Estudaranse os fundamentos da investigación científica, as fontes de información e os enfoques e metodoloxías específicas no campo da arquitectura, o que permitirá abordar con rigor e eficacia traballos de investigación académicos e coñecer as distintas posibilidades para divulgar os resultados.

Competencias / Resultados do título
Código Competencias / Resultados do título

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias / Resultados do título
HISTORIA XERAL DA ARQUITECTURA: comprensión ou coñecemento da historia xeral da arquitectura, tanto en si mesma como na súa relación coas artes, as técnicas, as ciencias humanas, a historia do pensamento e os fenómenos urbanos. AP1
BP1
BP3
BP4
CP1
CP15
BASES ARTÍSTICAS: comprensión ou coñecemento da estética e a teoría das artes e da producción pasada e presente das belas artes e as artes aplicadas susceptibles de influír nas concepcións arquitectónicas, urbanísticas e paisaxísticas. AP1
BP1
BP3
BP4
CP1
CP4
CP5
CP8
CP15
BASES DA ARQUITECTURA OCCIDENTAL: comprensión ou coñecemento das tradicións arquitectónicas, urbanísticas e paisaxísticas da cultura occidental e dos seus fundamentos técnicos, climáticos, económicos, sociais e ideolóxicos. AP2
AP4
AP8
BP1
BP3
BP4
BP5
CP1
CP3
CP5
CP8
CP15
SOCIOLOXÍA E HISTORIA URBANAS: comprensión ou coñecemento das relacións entre o medio físico e o medio social e as bases da teoría e a historia dos asentamentos humanos, da socioloxía, da economía urbana e da estadística como fundamentos dos estudos territoriais e urbanísticos. AP2
AP4
BP1
BP3
CP1
CP2
CP3
CP5
CP15
Cultura histórica. CP15
Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. BP5
CP2
CP5
CP8
Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. BP1
BP3
BP4
Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común. AP1
AP2
AP4
BP3
BP4
CP3
Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional. BP3
BP4
CP3
CP5
CP15
Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida. CP4
CP5
Comunicación oral e escrita na lingua nativa. CP3
BASES DA ARQUITECTURA NATIVA: comprensión ou coñecemento das tradicións arquitectónicas, urbanísticas e paisaxísticas de carácter nacional, local e vernáculo e dos seus fundamentos técnicos, climáticos, económicos, sociais e ideolóxicos. AP2
AP4
AP8
BP1
BP3
BP4
BP5
CP1
CP3
CP5
CP8
CP15
Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. AP8
CP3
Sensibilidade estética. AP1
AP2
AP4
BP1
BP3
BP4
CP1
CP15
Capacidade de análise e síntese. CP1
CP2
Razoamento crítico. AP1
AP2
BP1
BP3
BP4
CP1
CP3
CP15
Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo. AP1
AP4
BP1
BP3
BP4
CP1
CP2
CP3
CP5
CP15

Contidos
Temas Subtemas
1. Fundamentos da investigación en arquitectura 1.1 Introducción
1.2 A investigación arquitectónica
2. As fontes de información en arquitectura 2.1 Fontes primarias
2.2 Fontes secundarias
3. Fontes específicas en arquitectura 3.1 Os arquivos de arquitectura
3.2 Recursos en internet
4. Difusión da investigación
4.1 Tipos de traballos de investigación
4.2 Difusión académica

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciais e virtuais) Horas traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A1 A2 A4 A8 C1 C15 16 0 16
Estudo de casos A1 A2 A4 A8 B1 B3 B4 B5 C1 C2 3 0 3
Eventos científicos e/ou divulgativos B4 C8 2 0 2
Traballos tutelados A1 A2 A4 B1 B3 B4 B5 C1 C2 C3 C4 C5 C8 0 50 50
 
Atención personalizada 4 0 4
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral As sesións maxistrais consisten en clases teóricas de exposición oral complementadas con medios audiovisuais que faciliten a transmisión do coñecemento e a aprendizaxe. Asimesmo, durante ditas sesións preténdese conseguir un certo grado de participación por parte do alumnado para, a través da súa implicación, fomentar un proceso de aprendizaxe bidireccional, interactivo e dinámico.
Estudo de casos Como complemento das sesións maxistrais e co obxecto de promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes desenvolveranse en paralelo clases prácticas. Nelas o alumnado enfrontarase á resolución de casos concretos nos que por en práctica os contidos explicados nas clases maxistrais e que, ó mesmo tempo, servan de referente ós temas obxecto de estudo nos traballos tutelados asignados. Asímesmo, ó longo do curso poden plantexarse visitas fora do ámbito da aula o traer invitado a algún especialista nos temas propios da materia.
Eventos científicos e/ou divulgativos Preparación de material síntese do traballo realizado na materia para a súa exposición conxunta a finais de curso no evento organizado polo Departamento de Proxectos Arquitectónicos, Urbanismo e Composición: "Arquitecturas en Curso. DPAUC" (paneis, maquetas, debuxos, vídeos, textos, performances, etc.).
Asistencia a eventos divulgativos (congresos, xornadas, simposios, conferencias, etc.), organizados pola ETSAC, o DPAUC, etc., indicados polo profesorado da materia como parte do contido docente do curso, co obxectivo de proporcionar ao alumnado coñecementos e experiencias actuais referentes a un determinado ámbito de estudo.

Traballos tutelados Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Refírese prioritariamente a aprendizaxe de "cómo facer as cousas". Constitúe unha opción baseada na asunción por parte dos estudantes da responsabilidade pola súa propia aprendizaxe.
Este sistema de ensino baséase en dous elementos básicos: a aprendizaxe independente dos estudantes e o seguimento de ese aprendizaxe polo profesor-titor.
Para a realización dos traballos tutelados o alumnado deberá realizar investigacións de campo referentes ás arquitecturas obxecto do seu propio traballo. Os alumnos tendrán unha certa capacidade de selección de ditos traballos. Asímesmo, dado o carácter tutelado deste traballo, deben producirse sesións periódicas de seguimento co profesorado, a fin de optimizar ou, no seu caso, reconducir as actividades en curso.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Estudo de casos
Descrición
A atención persoalizada desta materia realizarase a través do seguimento en clase do alumnado e mediante titorías presencias.
En canto os traballos tutelados, asignarase a cada estudante un tema, de entre os propostos, así como un profesor. Asímesmo, dado o carácter tutelado deste traballo, deben producirse sesións periódicas de seguimento co profesorado, a fin de optimizar e, no seu caso, reconducir as actividades en curso.

Avaliación
Metodoloxías Competencias / Resultados Descrición Cualificación
Traballos tutelados A1 A2 A4 B1 B3 B4 B5 C1 C2 C3 C4 C5 C8 O seu desenvolvemento enténdese de xeito plenamente individual e de natureza non presencial. De cara a garantizar a autoría do traballo e a adecuada adquisición de competencias, na súa avaliación enténdese relevantes as sucesivas sesións de control a través das titorías presenciais co profesor asignado e, polo tanto, o grado de cumprimento con relación ás indicacións formuladas en cada caso polo profesorado.
Outros aspectos a valorar son: a calidade da expresión gramatical, gráfica e documental final, a capacidade de análise e síntese, a profundidade e rigor dos argumentos e do seu desenvolvemento, o razoamento crítico, a búsqueda de fontes de información escritas e gráficas, a capacidade de relacionar os diferentes apartados, a correción do estudo metodolóxico, da análise realizada e das conclusións presentadas ó final do traballo.
100
 
Observacións avaliación

Avaliación en segunda oportunidade: Para poder optar a avaliación en segunda oportunidade deben cumprirse as condicións de asistencia xerais durante o curso e ter entregado o traballo tutelado no prazo correspondente.

Avaliación en convocatoria adiantada: Para poder optar a avaliación en convocatoria adiantada deben cumprirse as
condicións de asistencia xerais nun curso previo e ter entregado o traballo tutelado no
prazo correspondente.

Calificación de non presentado: Se non se entrega o traballo tutelado no prazo correspondente, a calificación será de "Non presentado".

Estudantes con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia: Para estes casos, sempre que conten con recoñecemento oficial da dirección do centro, non se terá en conta a esixencia da asistencia mínima, manténdose o resto de esixencias xerais establecidas.

Plaxio: No relativo ao plaxio se atenderá ao indicado no artigo 14º das Normas de Avaliación, Revisión e Reclamación das Cualificacións dos Estudos de Grao e Mestrado Universitario.

A
realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación, unha
vez comprobada, implicará directamente a cualificación de suspenso na
convocatoria en que se cometa.


Fontes de información
Bibliografía básica Groat, Linda y Wang, David (2013). Architectural research methods. Hoboken: Wiley
Walker, Melissa (2012). Cómo escribir trabajos de investigación. Barcelona: Gedisa
Eco, Umberto (2011). Cómo se hace una tesis. Barcelona: Gedisa
Blaxter, Loraine; Hughes Christina y Tight, Malcolm (2008). Cómo se investiga. Barcelona: Graó
Lucas, Ray (2016). Research Methods for Architecture. London: Laurence King

Bibliografía complementaria Melendo, Tomás (2012). Cómo elegir, madurar y confeccionar un trabajo de investigación. Madrid: Internacionales Universitarias
Icart Isern, M. Teresa y Pulpón Segura Anna M. (coords.) (2012). Cómo elaborar y presentar un proyecto de investigación, una tesina y una tesis. Barcelona: Universitat de Barcelona
Ramírez, Juan Antonio (1999). Cómo escribir sobre arte y arquitectura. Barcelona: Ediciones del Serbal
Sierra Bravo, Restituto (2007). Tesis doctorales y trabajos de investigación científica. Madrid: Thomson
Tolchinsky Landsman, Liliana; Escofet Roig, Anna y Rubio Hurtado, María José (2003). Tesis, tesinas y otras tesituras. De la pregunta de investigación a la defensa de la tesis. Barcelona: Universitat de Barcelona

Nos trabalos tutelados, o alumnado recibirá unha bibliografía específica sobre o tema a desenvolver.


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións
<p>Esta materia plantexa as bases de coñecemento necesarias para a realización de traballos de investigación en arquitectura.</p>


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías