Datos Identificativos 2024/25
Asignatura (*) Patoloxía e Recuperación de Estruturas de Madeira Código 630548020
Titulación
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 2º cuadrimestre
 Primeiro Obrigatoria 3
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Construcións e Estruturas Arquitectónicas, Civís e Aeronáuticas
Enxeñaría Civil
Coordinación
Vazquez Rodriguez, Jose Antonio
 Correo electrónico
jose.vazquez@udc.es
Profesorado
Otero Chans, M. Dolores
Vazquez Rodriguez, Jose Antonio
 Correo electrónico
dolores.otero.chans@udc.es
jose.vazquez@udc.es
Web http://http://investigacion.udc.es/gl/Research/Details/G000399
Descrición xeral A madeira é un dos materiais máis antigos que se utilizaron en construción e a súa aplicación foi intensa como estrutura, cerramento exterior e interior, como carpintería de armar, mobiliario, etc. A rehabilitación do patrimonio arquitectónico e a súa conservación, require a presenza dun profesional profundamente coñecedor dos aspectos diferenciadores da madeira como material estrutural fronte a outros materiais clásicos.

O incorrecto deseño de estruturas de madeira en canto á disposición de elementos de protección #ante axentes agresivos foi un dos puntos crave na durabilidade do material e na aparición de numerosas patoloxías na arquitectura construída. Preténdese ao longo do desenvolvemento desta materia que o alumno comprenda a causalidade dos danos nas estruturas de madeira, sistematizando conceptos para conseguir a realización das tarefas de inspección e diagnostico, ao amparo das técnicas dispoñibles, avaliando a capacidade resistente da estrutura e que finalmente adquira as habilidades necesarias para desenvolver unha adecuada proposta de intervención.

Os coñecementos adquiridos polo alumno ao cursar esta materia pretenden:
.- Comprender os factores condicionantes do deseño construtivo e a súa relación coa presenza de patoloxías nas construcións.
.- Avaliar as tecnoloxías da madeira aplicables na rehabilitación do patrimonio construído.
.- Analizar as posibilidades de realizar unha adecuada intervención en distintos campos de aplicación.

Competencias / Resultados do título
Código Competencias / Resultados do título

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias / Resultados do título
Evaluar las tecnologías de la madera aplicables en la rehabilitación del patrimonio construido. AP3
AP4
AP5
AP8
 BP2
BP3
BP4
 CP1
CP2
CP3
CP4
CP5
CP6
CP7
CP8
CP9
CP10
CP11
CP12
CP13
CP14
CP15
Comprender los factores condicionantes del diseño constructivo en madera y su relación con la presencia de patologías en las construcciones. AP3
AP4
AP5
 BP2
BP3
 CP1
CP2
CP3
CP4
CP5
CP6
CP7
CP8
CP9
CP10
CP11
CP12
CP13
CP14
CP15
Analizar las posibilidades de realizar una adecuada intervención en estructuras de madera existentes considerando distintos campos de aplicación. AP4
AP5
 BP1
BP2
BP3
BP4
BP5
 CP1
CP2
CP3
CP4
CP5
CP6
CP7
CP8
CP9
CP10
CP11
CP12
CP13
CP14
CP15

Contidos
Temas Subtemas
INTRODUCIÓN Introdución ás estruturas de madeira
Nomenclatura dos elementos estruturais de madeira
Marco normativo
A MADEIRA COMO MATERIAL ESTRUTURAL Propiedades físicas e mecánicas da madeira
Métodos de clasificación da madeira
Seguridade estrutural
Bases de cálculo
UNIÓNS Unións tradicionais
Unións tipo clavija
Unións con placas ou conectores
Unións con barras encoladas
PATOLOXÍA Axentes bióticos da deterioración da madeira
Axentes abióticos da deterioración da madeira
O lume nas estruturas da madeira
Patoloxía de carácter estrutural
INSPECCIÓN E DIAGNOSTICO DE ESTRUTURAS DE MADEIRA
Medios para a inspección
Avaliación dos danos
Avaliación da capacidade resistente de estrutúraa
Casos prácticos de diagnóstico e inspección
INTERVENCIÓN EN ESTRUTURAS DE MADEIRA
Medidas de carácter construtivo
Tratamentos de protección
Tratamentos tradicionais
Produtos de protección
Medidas de carácter estrutural
Técnicas de intervención
Análise de casos prácticos
Ferramentas de analise paramétrico nas estructuras de madeira
CASOS PRÁCTICOS DE INTERVENCIÓN Estudios de casos prácticos de intervención

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciais e virtuais) Horas traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral B1 B3 B5 C5 C9 C13 9 15 24
Estudo de casos A4 B1 B3 B4 B5 C8 C13 C14 C15 5 15 20
Análise de fontes documentais B3 C8 C13 C14 C15 0.5 4 4.5
Traballos tutelados A3 A4 A5 A8 B1 B2 B3 B4 B5 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 C10 C11 C12 C13 C14 C15 3 15 18
Presentación oral A3 A4 A5 A8 B1 B2 B3 B4 B5 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 C10 C11 C12 C13 C14 C15 3 3 6
Actividades iniciais C1 C2 C5 C9 C11 C13 C14 C15 0.5 1 1.5
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Clases maxistrais por parte do profesor nas que se incidirá nos conceptos fundamentais para a comprensión de cada un dos temas tratados
Estudo de casos O profesor selecciona unha situación que se reflicte nuns datos para a súa análise, e dos cales, a través duns métodos seleccionados, chegaranse a certos resultados ou conclusións
Análise de fontes documentais O docente indica as fontes de coñecemento básicas que o alumno ha de manexar para mellorar a súa preparación e capacidade de resposta. Orientarase ao alumno na procura e consulta de novas fontes de coñecemento.
Traballos tutelados Realizarase un traballo práctico sobre un tema proposto polo alumno. Unha vez admitido devandito tema, o alumno realizará as tarefas de inspección, diagnostico e proposta de intervención.
Presentación oral A presentación do traballo xeral realizarase mediante a utilización de ferramentas de visualización informática de carácter xeral. A súa exposición realizarase #ante o resto de alumnos que poderán formular, do mesmo xeito que o profesor, consultas ou dúbidas ao seu termo.
Actividades iniciais Preténdese que o alumno se inicie na comprensión dos os danos nas estruturas de madeira, sistematizando conceptos para conseguir a realización das tarefas de inspección e diagnóstico, ao amparo das técnicas dispoñibles, avaliando a capacidade resistente da estrutura para conseguir as habilidades necesarias para desenvolver unha adecuada proposta de intervención.

Atención personalizada
Metodoloxías
Presentación oral
Actividades iniciais
Estudo de casos
Análise de fontes documentais
Traballos tutelados
Descrición
Será obrigatoria a asistencia ás revisións propostas para garantir o seguimento continuo de cada un dos aspectos do traballo tutelado da materia. Estas haberán de desenvolverse dentro do horario de titorías; e realizaranse sobre unha copia en papel do traballo na fase de desenvolvemento na que se atope.

Avaliación
Metodoloxías Competencias / Resultados Descrición Cualificación
Presentación oral A3 A4 A5 A8 B1 B2 B3 B4 B5 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 C10 C11 C12 C13 C14 C15 O traballo elaborado polos alumnos, poderá ser presentado en clase #ante o resto de alumnos e profesor. As datas de entrega e exposición en clase serán indicadas polo profesor. 20
Traballos tutelados A3 A4 A5 A8 B1 B2 B3 B4 B5 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 C10 C11 C12 C13 C14 C15 Para a avaliación do traballo da materia será requisito imprescindible o seguimento continuado ao longo do curso da docencia expositiva, así como o cumprimento das pre-entregas e revisións que se establezan.

A avaliación positiva da práctica xeral realizada polo alumno, unha vez superado o requisito de asistencia mínima ao 80% das clases maxistrais, supoñerá a cualificación de apto na materia. 		80
 
Observacións avaliación

Establécense idénticos requisitos de asistencia e desenvolvemento de traballos tutelados, para os estudantes de primeiro curso e de continuación de estudos, independentemente da súa dedicación a tempo completo ou tempo parcial. De acordo co apartado 5 do artigo 7 da norma que regula o réxime de dedicación ao estudo e a permanencia e a progresión dos estudantes de grao e máster universitario na Universidade da Coruña, non se considera nesta materia a posibilidade de dispensa académica que exima da asistencia a clase dos estudantes.

Atendendo ao artigo 14 das NORMAS DE AVALIACIÓN, REVISIÓN E RECLAMACIÓN
DÁS CUALIFICACIÓNS DÚAS ESTUDOS DE GRAO E MESTRADO UNIVERSITARIO da UDC,
se se detectase a comisión de fraude nas probas de avaliación o alumno
suspenderá a convocatoria da materia (ambas as oportunidades) coa
cualificación de 0.


Fontes de información
Bibliografía básica CIS MADERA (2007). Curso de construcción en Madera. www.cismadeira.es.
Arguelles Alvarez, R; (et al.) (2000). Estructuras de madera diseño y cálculo. Madrid, 2000
Arriaza, F; (et al.) (2002). Intervención en estructuras de madera. Madrid, AITIM
Gómez Sánchez, M. Isabel (2006). Las estructuras de madera en los tratados de arquitectura (1500-1810). Madrid, AITIM
Arguelles Alvarez, R; (et al.) (2003). Madera aserrada estructural. Madrid, AITIM
Peraza Sánchez, Fernando (2001). Protección preventiva de la madera. Madrid, AITITM

Bibliografía complementaria Charles, F.W.B: (Reprinted 1998). Conservation of timber buildings. Donhead Publishing Ltd.
Nuere, Enrique (2000). La carpintería de armar española. MAdrid, Munilla-Lería
Broto, Carles (2005). Patologías de la Construcción. Tomo 2. Arian Mostaedi
Vignote Peña, Santiago (3ª ed. 2006). Tecnología de la madera. Madrid, Ediciones Mundi-Prensa
Ridout, Brian (Reprinted 2001). Timber decay in buildings. English Heritage


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Modelos Avanzados para a Análise Estrutural de Edificios Históricos/630467104
Metodos Avanzados de Reparación de Estruturas/630467108
Inspección das Estruturas/630467112
Inspección de Sistemas Construtivos/630467113
Metodos Avanzados de Cálculo para Rehabilitación de Estruturas/630467120
Patoloxía dos Materiais/630467121

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Novos Sistemas Construtivos/630426107
Traballo Fin de Máster/630426124

Materias que continúan o temario
Traballo Fin de Máster/630467124

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías