Datos Identificativos 2024/25
Asignatura (*) Teoría da Paisaxe Código 630G03019
Titulación
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Segundo Obrigatoria 6
Idioma
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Proxectos Arquitectónicos, Urbanismo e Composición
Coordinación
Agrasar Quiroga, Fernando
Correo electrónico
fernando.agrasar@udc.es
Profesorado
Agrasar Quiroga, Fernando
García Requejo, Zaida
Pérez Sanchez, Yolanda
Correo electrónico
fernando.agrasar@udc.es
zaida.garcia@udc.es
yolanda.perez@udc.es
Web
Descrición xeral A materia de Teoría da Paisaxe estructúrase en torno a oito conceptos teóricos, formulados en diversos tempos históricos e imprescindibles para a comprensión e o deseño da paisaxe contemporánea.
Estes oito conceptos teóricos son marcos amplios que trascenden o seu tempo e permiten lecturas transversais de diversos exemplos. Escolléronse e desenvolvéronse para ofrecer ao estudiantado ferramentas teóricas útiles para avanzar no coñecemento da paisaxe e afrontar o seu deseño.

Competencias / Resultados do título
Código Competencias / Resultados do título

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias / Resultados do título
Comprender o fenómeno paisaxístico dente o mundo das ideas, entendendo a reflexión como parte substancial da creación artística. A17
A18
A22
A37
A41
B2
B5
Analizar o estreito vínculo dos sistemas de pensamento e os resultados creativos coas circunstancias do seu propio tempo. A19
A26
A27
A28
A29
A30
A34
A35
A44
A45
B3
B4
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
Relacionar o estudo da forma da paisaxe coas principais xustificacións da mesma: tectónicas, funcionais, morais, estéticas, etc. A17
A18
A19
A26
A27
A28
A29
A30
A38
A39
A40
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B8
B13
C1
Analizar a relación entre os textos de arquitectos, paisaxistas e pensadores, xunto coas obras de intervención na paisaxe e outras manifestacións artísticas, e as circunstancias históricas do seu tempo. A17
A18
A19
A26
A27
A28
A29
A30
A37
A38
A39
A40
A41
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B8
B13
C1
C2
Comprender o fenómeno da experiencia moderna partir do coñecemento da teoría da paisaxe anterior. A17
A18
A19
A26
A27
A28
A29
A30
A37
A38
A39
A40
A41
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B8
B13
C1
C2
Argumentar a relación existente entre a produción paisaxística contemporánea e as experiencias previas. A17
A18
A19
A26
A27
A28
A29
A30
A37
A38
A39
A40
A41
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B8
B13
C1
C2

Contidos
Temas Subtemas
TEMA 1 Concepto de paisaxe: evolución e conformación - Orixe dun concepto
- Países e paisaxes
- Definir a paisaxe
TEMA 2 A paisaxe como sistema - A crise do obxecto
- Sistemas orgánicos
- As formas do caos
- Diagramas de enerxía
TEMA 3 A paisaxe como experiencia - Camiñar como práctica artística
- Territorio e movilidade
- Contemplación e inmersión na paisaxe
TEMA 4 A paisaje e o pintoresquismo - O pintoresco como categoría estética
- Perspectivas contemporáneas sobre o pintoresco
TEMA 5 A paisaje e o sublime - O sublime como categoría estética
- Perspectivas contemporáneas sobre o sublime
TEMA 6 A paisaje como obxecto estético - Land Art: o territorio como soporte artístico
- O arte como estratexia de intervención na paisaxe
- Paisaxe e arte contemporáneo
TEMA 7 Ecoloxía e paisaxe contemporáneo - Estética e sostibilidade
- O legado de Buckminster Fuller
- Paisaxe e tecnoloxía
TEMA 8 A restauración do territorio dañado - Espacios basura
- A paisaje na teoría da restauración
- Recuperar/reinventar/reutilizar

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciais e virtuais) Horas traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A17 A18 A19 A22 A27 A30 A38 A39 A40 B1 B6 B8 B13 30 0 30
Proba mixta B4 B5 C1 2 12 14
Traballos tutelados A26 A28 A29 A34 A35 A37 A41 A44 A45 B2 B3 C2 C3 C5 C6 C7 C8 30 57 87
Eventos científicos e/ou divulgativos B5 B6 C1 C4 C6 C8 0 3 3
Lecturas A22 A27 A30 A38 A39 A40 B1 B6 B8 B13 C4 0 15 15
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Clases teóricas impartidas sobre o temario do curso.
Proba mixta Proba na que se evaluarán os coñecementos do alumnado a partir das sesións maxistrais, obradoiros e lecturas do curso, mediante análise e identificación de casos de estudo e elaboración propositivas.
Traballos tutelados Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente ao aprendizaxe do “cómo facer as cousas”. Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudantes da responsabilidade pola súa propia aprendizaxe.
Este sistema de ensino baséase en dous elementos básicos: a aprendizaxe independente dos estudantes e o seguimento desa aprendizaxe polo profesorado-titor.
Eventos científicos e/ou divulgativos Asistencia a eventos divulgativos (congresos, xornadas, conferencias, etc), organizados pola ETSAC, DPAUC, etc, indicados polo profesorado da materia, como parte dos contidos docentes do curso, co obxectivo de proporcionar ao alumnado coñecementos e experiencias actuáis referentes á asignatura.
Preparación de material síntese do traballo realizado na materia para a súa exposición conxunta a finais de curso, no evento organizado polo Departamento de Proxectos Arquitectónicos, Urbanismo e Composición: "Arquitecturas en Curso DPAUC" (Paneis, maquetas, debuxos, videos, textos, performances, ...)
Lecturas Serie de lecturas complementarias baseadas na bibliografía xeral da asignatura e outros textos específicos segundo o tema.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Eventos científicos e/ou divulgativos
Descrición
Os traballos consistirán en análises prácticos nos que se vinculen textos e ideas, incluidos no temario, con obras paisaxísticas concretas. Os grupos de traballo serán de tres estudantes, asignados polo profesorado.

Avaliación
Metodoloxías Competencias / Resultados Descrición Cualificación
Proba mixta B4 B5 C1 Un exame ao final do cuatrimestre, referido á totalidade de todos os contidos do curso. A este exame corresponderá un 70% da cualificación final. No mesmo, é preciso acadar unha cualificación de 4 (sobre un máximo de 10) para poder superar a asignatura e poder facer media cos traballos. 70
Traballos tutelados A26 A28 A29 A34 A35 A37 A41 A44 A45 B2 B3 C2 C3 C5 C6 C7 C8 Os traballos, realizados en grupo, terán unha cualificación máxima de 3 puntos. Será preciso ter entregado os traballos para superar a asignatura. 30
 
Observacións avaliación

A asistencia regular (mínimo un  80%) será imprescindible para realizar o traballo tutelado e a proba mixta.

Para concorrer á segunda oportunidade de cada convocatoria será imprescindible ter entregado, na primeira, o traballo desenvolvido durante o curso e revisado polo profesorado da asignatura. Este traballo tutelado pode ser ampliado e correxido para ser reavaliado na segunda oportunidade. 

Avaliación en convocatoria adiantada: Para poder optar á avaliación en convocatoria adiantada deben cumprirse as condicións de avaliación xeral nun curso previo.

Medidas para o estudantado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia : Non se contemplan.

Plaxio. No relativo ao plaxio se atenderá ao indicado no Art. 14º das Normas de avaliación, revisión e reclamación das cualificacións dos estudos de grao e mestrado universitario da UDC: "A detección de plaxio, así como a realización fraudulenta de probas ou actividades de avaliación, unha vez comprobado, implicará directamente a calificación de suspenso (0) na materia da convotatoria correspondente, invalidando así calquera calificación obtida en todas as actividades de avaliación de cara á convocatoria extraordinaria".


Fontes de información
Bibliografía básica

TEMA 1 MADERUELO, Javier, El paisaje: génesis de un concepto, Abada, Madrid, 2005

TEMA 2 MONTANER, Josep María, Sistemas arquitectónicos contemporáneos, Gustavo Gili, Barcelona, 2008

TEMA 3 CARERI, Francesco, Walkscapes: el andar como práctica estética, Gustavo Gili, Barcelona, 2013

SMITHSON, Alison, SMITHSON, Peter, AS in DS: An eye on the road, Lars Müller Publishers, Zúrich, 1983

THOREAU, Henry David, Walden, o la vida en los bosques, Losada, Madrid, 2016

TEMA 4 BOZAL, Valeriano (y otros), Historia de las ideas estéticas y de las teorías artísticas contemporáneas (vol. I). Visor, Madrid, 2000

TEMA 5 BURKE, Edmund, Indagación filosófica sobre el origen de nuestras ideas acerca de lo bello y lo sublime. Alianza Editorial, Madrid, 2005

TEMA 6 KASTNER, Jeffrey. Land Art y Arte Medioambiental, Phaidon Press, 2005

TIBERGHIEN, Gilles A., Land Art, Carré, Paris, 2012

TEMA 7 FULLER, Richard Buckminster. Operating manual for spaceship Earth, Lars Müller Publishers, Zúrich

TEMA 8 KOOLHAAS, Rem, Junkspace, Quodlibet, Milan, 2006

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Arte e Paisaxe/630G03005

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías