Datos Identificativos 2024/25
Asignatura (*) Lectura e novas tecnoloxías Código 652438020
Titulación
Mestrado Universitario en Psicoloxía Aplicada
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 2º cuadrimestre
Primeiro Obrigatoria 3
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Psicoloxía
Coordinación
Vieiro Iglesias, Maria del Pilar
Correo electrónico
pilar.vieiro@udc.es
Profesorado
Vieiro Iglesias, Maria del Pilar
Correo electrónico
pilar.vieiro@udc.es
Web
Descrición xeral Neste curso preténdese que o estudante coñeza os diferentes procedementos tecnolóxicos deseñados desde as Tecnoloxías da Información e as Comunicacións para facilitar a aprendizaxe de la lecto-escritura, tratar as dificultades de aprendizaxe neste dominio e mellorar a nosa capacidade tecnolóxica para investigar os procesos que interveñen na comprensión lectora

Competencias / Resultados do título
Código Competencias / Resultados do título
A3 Ser capaz de elaborar un informe científico que implique definir un problema de investigación, as hipóteses e variables asociadas, así como definir o deseño, a mostra e o seu modo de selección, as ferramentas de recollida de datos e a súa consecuente análise e discusión.
A5 Ser capaz de realizar unha avaliación psicolóxica no contexto dunha investigación científica.
A8 Coñecer as bases para establecer hipóteses respecto dun caso concreto e, a partir das mesmas, saber deducir enunciados contrastables.
A12 Adquirir un coñecemento teórico básico sobre o estado da arte nas diferentes áreas implicadas na psicoloxía aplicada.
A13 Coñecer e ser capaz de utilizar os diferentes modelos, teorías, métodos e técnicas de avaliación e intervención que son específicos dos distintos ámbitos da investigación en Psicoloxía Aplicada e desenvolver unha actitude crítica propia do espírito científico.
A14 Ser capaz de analizar a documentación bibliográfica necesaria para un traballo de investigación.
B2 Capacidade de organización e planificación.
B3 Traballo en equipo.
B6 Razoamento crítico.
B13 Capacidade de aplicar os coñecementos á práctica.
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C6 Valorar críticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias / Resultados do título
Capacidade para utilizar bases de datos sobre a materia AI14
Capacidade para ulilizar un xestor bibliográfico vinculado ás bases de datos CM3
Capacidade para identificar a estado da arte nun tema determinado AI12
Ser capaz de idear un obxectivo de investigación que mellore o coñecemento científico sobre un tema AI3
Ser capaz de planificar unha investigación en todas as súas fases AI3
Ser capaz de traballar colaborativamente no deseño e desenvolvemento dunha investigación BI3
Coñecer as ferramentas de software e hardware existentes para preparar a aprendizaxe da lecto-escritura CM3
Coñecer as ferramentas de software e hardware existentes para mellorar o proceso de adquisición en nenos e nenas con e sen dificultades de aprendizaxe CM3
Coñecer as ferramentas de software e hardware existentes para a investigación dos procesos que interveñen durante o proceso lector CM3
Ser capaces de utilizar algunhas destas tecnoloxías de forma competente BI13
Ser capaz de elaborar un informe científico que implique definir un problema de investigación, as hipóteses e variables asociadas, así como definir ou deseño, a mostra e ou seu modo de selección, as ferramentas de recollida de datos e a súa consecuente análise e discusión. AI3
Ser capaz de realizar unha avaliación psicolóxica no contexto dunha investigación científica. AI5
Coñecer as bases para establecer hipóteses respecto dun caso concreto e, a partir das mesmas, saber deducir enunciados contrastables. AI8
Razoamento crítico. BI6
Coñecer e ser capaz de utilizar os diferentes modelos, teorías, métodos e técnicas de avaliación e intervención que son específicos dos distintos ámbitos da investigación en Psicoloxía Aplicada e desenvolver unha actitude crítica propia do espírito científico. AI13
Capacidade de organización e planificación. BI2
Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro. CM2
Valorar críticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. CM6

Contidos
Temas Subtemas
1. Procesos lectores e a súa avaliación Deseño tarefas de avaliación funcional
2. Recursos para preparar a aprendizaxe da lecto-escritura








tecnologías de apoyo y software específico








Planificación
Metodoloxías / probas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciais e virtuais) Horas traballo autónomo Horas totais
Portafolios do alumno A3 A5 A8 A12 A14 B2 B3 B6 B13 C2 C6 3 14 17
Lecturas A14 3 18 21
Obradoiro C3 3 12 15
Sesión maxistral A12 A13 C3 10 10 20
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Portafolios do alumno Elaborar un portafolios no que recollerán o material, comentarios e actividades que realizasen individualmente ou en grupo ao longo do curso.
Lecturas Revisión crítica de lecturas
Obradoiro Deseño de tarefas en interacción cun/cunha experto/a invitado/a
Sesión maxistral Cada tema será introducido polo profesor que presentará un esquema sobre os contidos de cada apartado do programa

Atención personalizada
Metodoloxías
Portafolios do alumno
Descrición
Cada estudante poderá realizar unha tutoría individual na que se abordarán as dúbidas existentes sobre o uso da técnica a utilizar na práctica de avaliación. A data desta tutoría fixarase por email.

Avaliación
Metodoloxías Competencias / Resultados Descrición Cualificación
Portafolios do alumno A3 A5 A8 A12 A14 B2 B3 B6 B13 C2 C6 Portafolios que será presentado a través dun blog (estrutura, orixinalidade e amplitude dos recursos de avaliación e intervención, complexidade técnica).

100
 
Observacións avaliación

Na aplicación da "Norma que regula o réximen de dedicación ao estudo dos estudantes de grao na UDC" (aprobada en Consello de Goberno de 29 de maio de 2012), os alumnos aos que lle fora recoñecido a condición de estudantes a tempo parcial e a correspondente dispensa académica, quedarán eximidos da obligatoriedade de asistencia as sesións interactivas; nenbargantes, estes alumnos deberán entregar os correspondentes informes e realizar o examen na data establecida.

 "A realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación, unha vez comprobada, implicará directamente a cualificación de suspenso na convocatoria en que se cometa: o/a estudante será cualificado con “suspenso” (nota numérica 0) na convocatoria correspondente do curso académico, tanto se a comisión da falta se produce na primeira oportunidade como na segunda. Para isto, procederase a modificar a súa cualificación na acta de primeira oportunidade, se fose necesario".


Fontes de información
Bibliografía básica

Amante, L. (2004). Explorando as novas tecnologias em contexto de educação pré-escolar: A actividade escrita. / exploring new technologies in the preschool educational context: Writing activities.Análise Psicológica, 22(1), 139-154.

Aparici, R.; García, A.; Gutiérrez, A. (coords.). (2011). Educación Mediática & Competencia Digital. La cultura de la participación. Segovia: E.U. de Magisterio (UVA).

Cabero, J. (coord.). (2007). Nuevas tecnologías aplicadas a la educación. Madrid: McGraw-Hill.

Castañeda, L., Adell, J. (2013). Entornos Personales de Aprendizaje: claves para el ecosistema educativo en red. Alcoy: Marfil. Recuperado http://www.um.es/ple/libro/

Chapelle, C. A., & Douglas, D. (2006). Assessing language through computer technology. New York, NY, US: Cambridge University Press.

Del Moral, M.E. (coord.). (2010). Televisión: desarrollo de la creatividad e infancia. Barcelona: Octaedro.

Fernández Amado, M.L., Peralbo, M. y Mayo, M.A. (2003). Hablo, escribo y leo: La utilidad del software de reconocimiento de voz para el aprendizaje de la lectoescritura. Revista Galego-Portuguesa de Psicoloxia e Educación, 10, 2231- 2240.

Fernández Amado, M.L., Peralbo, M., Mayor, M.A., Zubiauz, B., y Tuñas, A. (2008). Efectos del Sistema de Reconocimiento de Voz en los inicios del aprendizaje de la lectura. En Díez, E. (ed.): Estudios de desarrollo del lenguaje y educación (pp. 349- 356). Oviedo: Aula Abierta, volumen 32.

Goig, R.M. (2014). Formación del profesorado en la sociedad digital. Investigación, innovación y recursos didácticos. Madrid: UNED.

Hartley, J. (2007). Longitudinal studies of the effects of new technologies on writing: Two case studies. New York, NY, US: Elsevier Science.

Henao Alvarez, O., Ramirez Salazar, D. A., & Medina Medina, M. (2004). Increasing the reading capacity of the deaf using new technologies. [Potenciando la capacidad lectora de los sordos con el apoyo de nuevas tecnologias] Lectura y Vida, 25(4), 18-25.

Irausquin, R. S., Drent, J., & Verhoeven, L. (2005). Benefits of computer-presented speed training for poor readers.Annals of Dyslexia, 55(2), 246-265.

Jiménez, J. E., Hernández-Valle, I., Ramírez, G., del Rosario Ortiz, M., Rodrigo, M., Estévez, A., et al. (2007). Computer speech-based remediation for reading disabilities: The size of spelling-to-sound unit in a transparent orthography. The Spanish Journal of Psychology, 10(1), 52-67.

Korat, O., & Shamir, A. (2007). Electronic books versus adult readers: Effects on children's emergent literacy as a function of social class. Journal of Computer Assisted Learning, 23(3), 248-259.

LoPresti, E. F., Mihailidis, A., & Kirsch, N. (2004). Assistive technology for cognitive rehabilitation: State of the art. Neuropsychological Rehabilitation, 14(1-2), 5-39.

MacArthur, C. A. (2006). The effects of new technologies on writing and writing processes. New York, NY, US: Guilford Press.

MacArthur, C. A., Ferretti, R. P., Okolo, C. M., & Cavalier, A. R. (2001). Technology applications for students with literacy problems: A critical review. The Elementary School Journal.Special Issue: Instructional Interventions for Students with Learning Disabilities, 101(3), 273-301.

Martínez-Salanova, E. (2002). Aprender con el cine, aprender de película. Una visión didáctica para aprender e investigar con el cine. Huelva: Grupo Comunicar.

Mostow, J., Aist, G., Burkhead, P., Corbett, A., Cuneo, A., Eitelman, S., et al. (2003). Evaluation of an automated reading tutor that listens: Comparison to human tutoring and classroom instruction. Journal of Educational Computing Research, 29(1), 61-117.

O'Neil, H. F., & Perez, R. S. (Eds.). (2006). Web-based learning: Theory, research, and practice Mahwah, NJ, US: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.

Pardo-Va?zquez, J. L., & Ferna?ndez-Rey, J. (2008). External validation of the computerized, group administrable adaptation of the "operation span task". Behavior Research Methods, 40(1), 46-54.

Peralbo, M., Mayor, M.A., Zubiauz, B., Risso, A., Fernández, M.L. y Tuñas, A. (2015). The Loleva Oral and Written Language Test: Psychometric Properties. Spanish Journal of Psychology, 18, e18, 1–12. doi:10.1017/sjp.2015.15

Raquel Fernández Abella, Manuel Peralbo Uzquiano, Montserrat Durán Bouza, Juan Carlos Brenlla Blanco, Manuel García Fernández (2018) Virtual intervention program to improve the working memory and basic mathematical skills in early childhood education. Revista de Psicodidáctica DOI https://doi.org/10.1016/j.psicod.2018.09.002

Ray, R. D., & Belden, N. (2007). Teaching college level content and reading comprehension skills simultaneously via an artificially intelligent adaptive computerized instructional system. Psychological Record, 57(2), 201-218.

Reinking, D. (. (2005). Multimedia learning of reading. New York, NY, US: Cambridge University Press.

Salinas, J. (coord.) (2008) Innovación educativa y uso de las TIC. Sevilla: Universidad Internacional de Andalucía.

Sands, W. A., Waters, B. K., & McBride, J. R. (Eds.). (1997). Computerized adaptive testing: From inquiry to operation Washington, DC, US: American Psychological Association.

Solano, I.M. (coord.). (2010). Podcast educativo. Aplicaciones y orientaciones del m-learning para la enseñanza. Sevilla: Eduforma.

Steuer, F. B., & Hustedt, J. T. (2002). TV or no TV? A primer on the psychology of television. Lanham, MD, US: University Press of America.

Taffe, S. W., & Gwinn, C. B. (2007). Integrating literacy and technology: Effective practice for grades K-6. New York, NY, US: Guilford Press.

Tareq Alzubi, Raquel Fernández Abella, Julián Flores González, Montserrat Durán Bouza, José Manuel Cotos Yañez (2018) Improving the working memory during early childhood education through the use of an interactive gesture game-based learning approach . IEEE DOI https://doi.org/10.1109/access.2018.2870575

Wilson, C.; Grizzle, A.; Tuazon, R.; Akyempong, K.; Cheung, C.K. (2011). Alfabetización Mediática e Informacional. Curriculum para Profesores. Paris: UNESCO. 

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións

En esta materia no se entregarán trabajos o materiales en papel, ni se usarán plásticos desechables en sus actividades. 

Se cuidará especialmente en todas las situaciones de enseñanza-aprendizaje el uso de un lenguaje no sexista, respetuoso con la diversidad y la no discriminación.



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías