Datos Identificativos 2024/25
Asignatura (*) A Avaliación Psicolóxica das Alteracións da Linguaxe e a Comunicación Código 652546003
Titulación
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 1º cuadrimestre
Primeiro Optativa 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Psicoloxía
Coordinación
Duran Bouza, Montserrat
Correo electrónico
montserrat.duran.bouza@udc.es
Profesorado
Duran Bouza, Montserrat
García De la Torre, Maria del Pilar
Correo electrónico
montserrat.duran.bouza@udc.es
pilar.gdelatorre@udc.es
Web
Descrición xeral Nesta materia preténdese que os estudantes coñezan cales son as técnicas de avaliación psicolóxica que se empregan nalgúns trastornos que implican dificultades na linguaxe e a comunicación, así como os procesos de avaliación que se segue en cada un deles.

Competencias / Resultados do título
Código Competencias / Resultados do título

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias / Resultados do título
Seleccionar a documentación bibliográfica necesaria para un traballo de investigación. AI11
BI5
CI2
CI3
CI5
Distinguir a avaliación cualitativa e cuantitativa en función dos procesos (recepción / expresión) e das dimensións (fonética/fonoloxía, léxico/semántica, morfoloxía, sintaxis, pragmática, discurso). AI1
AI2
AI9
AI10
BI3
BI5
CI4
Discutir críticamente as publicacións científicas. AI11
BI3
BI4
BI5
CI1
CI2
CI3
CI4
CI5
Ilustrar adecuadamente os resultados dunha investigación. AI8
AI11
BI1
BI2
BI3
BI4
BI5
CI1
CI2
CI3
CI4
CI5
Aplicar os modelos, técnicas e instrumentos de avaliación empregados na avaliación da linguaxe oral e escrito AI1
AI2
AI6
AI9
AI10
BI2
BI3
CI1
CI4
Organizar sesións de avaliación funcional nos trastornos da comunicación e a linguaxe AI1
AI2
AI6
AI9
AI10
BI2
BI3
BI5
CI1
CI4
Utilizar instrumentos de avaliación e diagnóstico dos trastornos da comunicación e a linguaxe AI1
AI2
AI6
AI9
AI10
BI2
BI3
BI4
BI5
CI1
CI4

Contidos
Temas Subtemas
Principais técnicas de recollida de información na avaliación da linguaxe Obxectivos xerais da avaliación da linguaxe. Aspectos básicos a ter en conta na avaliación da linguaxe.
Principais métodos de avaliación da linguaxe: Historia clínica, entrevista, técnicas de observación, autoinformes, probas estandarizadas. Recollida e análise de mostras de fala
O informe de avaliación.
Avaliación da fala e a linguaxe nas alteracións da fluidez. Métodos de avaliación. Avaliación diagnóstica. Avaliación funcional.
Avaliación do mutismo selectivo e inhibición da linguaxe
Selección das estratexias de avaliación. O proceso xeral de avaliación. Estratexias e instrumentos para a avaliación
Cuestionarios e probas estandarizadas empregados na avaliación do TDAH e dos problemas de lectura asociados. Evaluación xeral: intelixencia, linguaxe e aprendizaxe. Avaliación específica: hiperactividade/impulsividade e atención. Avaliación funcións executivas no TDAH
Probas estandarizadas e métodos de avaliación cualitativa no Trastorno do Desenvolvemento da Linguaxe.

Obxectivos da avaliación do TDL. Importancia da detección temperá. Diagnóstico Diferencial. Técnicas empregadas: mostras de fala, informes e inventarios, probas estandarizadas. O proceso de avaliación da linguaxe no TDL

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciais e virtuais) Horas traballo autónomo Horas totais
Obradoiro A9 A6 A10 B3 B2 B4 B5 B6 C2 3 5 8
Portafolios do alumno A1 A2 A9 A6 A10 A11 A8 B3 B4 B5 C2 C3 C4 C5 0 75 75
Sesión maxistral A1 A2 C5 C6 32 32 64
 
Atención personalizada 3 0 3
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Obradoiro Modalidade formativa orientada á aplicación de aprendizaxes na que se poden combinar diversas metodoloxías/probas (exposicións, simulacións, debates, solución de problemas, prácticas guiadas, etc.), a través das que o alumnado desenvolve tarefas eminentemente prácticas sobre un tema específico, co apoio e supervisión do profesorado.
Portafolios do alumno No portafolio incluiranse as actividades realizadas ao longo da materia, incluindo esquemas, traballos, lecturas, prácticas, cuestionarios contestados, informe de avaliación, etc.
Sesión maxistral Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introducción de preguntas dirixidas aos estudantes. Ao longo destas sesións se presentarán os contidos básicos da materia

Atención personalizada
Metodoloxías
Obradoiro
Portafolios do alumno
Descrición
O obradoiro e o portafolios requiren, para a súa axeitada realización, de atención personalizada. Para dar resposta a esta necesidade, o profesor ou profesora da materia guiará ao estudiante na súa realización.

Avaliación
Metodoloxías Competencias / Resultados Descrición Cualificación
Portafolios do alumno A1 A2 A9 A6 A10 A11 A8 B3 B4 B5 C2 C3 C4 C5 A avaliación incluirá unha valoración cuantitativa do rendimento de cada estudante en cada actividade realizada. Éstas serán recollidas polos estudantes nun portafolio por asignatura que incluirá os esquemas, presentacións, traballos, lecturas, prácticas, cuestionarios contestados, etc. Este portafolio estará disponible sempre para o profesorado e será entregado ao finalizar as clases presenciais para a súa supervisión e calificación. 100
 
Observacións avaliación

No caso de dispensa académica, fraude académico, permanencia, etc. terase en conta a normativa académica da UDC:

https://www.udc.es/es/normativa/academica/


Fontes de información
Bibliografía básica

Barrio, V. (2016). Evaluación psicológica (2ª edición). Ediciones CEF.

Fernández-Ballesteros, R. (2011). Evaluación Psicológica. Conceptos, métodos y estudio de casos. Pirámide.

Goldfinger, K. e Pomerantz, A. M. (2013). Psychological assessment and report writing (2ª ed.). SAGE Publications.

Groth-Marnat, G., Wright, A. J. (2016). Handbook of psychological assessment. John Wiley and Sons.

Moreno, C. (2005). Evaluación psicológica. Concepto, proceso y aplicación en las áreas del desarrollo y de la inteligencia (2ª ed.). Sanz y Torres.

Moreno, C. y Ramírez, I. M. (2019). Evaluación psicológica: proceso, técnicas y aplicaciones en contextos. Sanz y Torres. 

 Morrison, J. (2015). La entrevista psicológica. Manual Moderno.

Perpiñá, C. (2012). Manual de la entrevista psicológica. Saber escuchar, saber preguntar. Pirámide.

Tapia, J. A. (2011). Evaluación psicológica: coordenadas, contextos, procesos y garantías. Ediciones UAM.

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións

Débese facer un uso sostible dos recursos e a prevención de impactos negativos sobre o medio natural. Recoméndase o envío dos traballos telemáticamente ou a impresión doble cara na entrega de traballos. 

Débese ter en conta a importancia dos principios éticos relacionados cos valores da sostenibiliade nos comportamentos persoais e profesionais.

Segundo se recolle nas distintas normativas de aplicación para a docencia universitaria, deberase incorporar a perspectiva de xénero nesta materia (usarase linguaxe non sexista, utilizarase bibliografía de autores/as de ambos sexos, propiciarase a intervención en clase de alumnos e alumnas...). Traballarase para identificar e modificar prexuízos e actitudes sexistas e influirase na contorna para modificalos e fomentar valores de respecto e igualdade. En caso de detectar situacións de discriminación por razón de xénero, proporanse accións e medidas para corrixilas.



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías