Competencias / Resultados do título |
Código
|
Competencias / Resultados do título
|
Resultados de aprendizaxe |
Resultados de aprendizaxe |
Competencias / Resultados do título |
Coñecer a terminoloxía básica e os conceptos elementais da expresión corporal así como recoñecer as distintas adaptacións curriculares aplicadas nos alumnos con dificultades a nivel motor, psíquico e social. |
A4 A6 A57 A58
|
|
|
Analizar e experimentar os beneficios das prácticas de expresión corporal nos alumnos sen e con necesidades educativas especiais. |
A6 A12 A13 A14 A23 A57 A59 A60 A62 A64 A65
|
B5 B6 B14 B17 B21 B23
|
C4 C6
|
Experimentar as distintas posibilidades de movemento do corpo como elemento de expresión e comunicación. |
A8 A13 A14 A57 A58 A60 A62 A64 A65
|
B1 B17 B22
|
|
Capacitar ao alumno para o deseño e creación de propostas educativas de expresión corporal e confección de adaptacións individuais curriculares necesarias en nenos con N.E.E. |
A13 A56 A58 A60 A61 A63 A65
|
B1 B2 B3 B11 B14 B15 B16 B17 B18 B19 B22 B24 B25
|
C3 C4
|
Fomentar a actitude de análise crítica da información extraída sobre a concepción do modelo de corpo dominante nos medios de comunicación e na sociedade actual, ademais de analizar as barreiras arquitectónicas que dificultan as posibilidades do movemento. |
A7 A10 A13 A14 A15 A23
|
B12 B13 B14 B15 B16
|
C4 C6 C7 C8
|
Contidos |
Temas |
Subtemas |
TEMA 1. Marco histórico e conceptual da Expresión Corporal. |
-
|
TEMA 2. A Expresión Corporal como contido de Educación Física en Educación Primaria. |
-
|
TEMA 3. A Expresión Corporal e as súas implicacións didácticas. |
-
|
TEMA 4. Propostas prácticas de intervención para o traballo de Expresión Corporal en Educación Primaria. |
- |
TEMA 5. As adaptacións curriculares para os alumnos con necesidades educativas especiais. |
- |
Planificación |
Metodoloxías / probas |
Competencias / Resultados |
Horas lectivas (presenciais e virtuais) |
Horas traballo autónomo |
Horas totais |
Actividades iniciais |
A23 A57 B13 C4 |
2 |
0 |
2 |
Proba de resposta breve |
A4 A7 A8 A58 A64 |
2 |
4 |
6 |
Análise de fontes documentais |
B1 B11 B12 B15 B18 B23 B24 C6 |
2 |
2 |
4 |
Aprendizaxe colaborativa |
A12 A13 A56 A63 B13 B14 B16 B17 C4 |
4 |
14 |
18 |
Sesión maxistral |
A10 A57 |
6 |
30 |
36 |
Traballos tutelados |
A6 A15 A23 A61 A62 A65 B1 B18 B19 B22 B25 C3 C4 C7 C8 |
2 |
8 |
10 |
Saídas de campo |
A7 A13 A56 A58 |
4 |
4 |
8 |
Aprendizaxe servizo |
A6 A7 A12 A13 A14 A65 B22 |
5 |
7.5 |
12.5 |
Práctica de actividade física |
A14 A59 A60 A61 B2 B3 B5 B6 B21 |
6.5 |
6.5 |
13 |
|
Atención personalizada |
|
3 |
0 |
3 |
|
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado |
Metodoloxías |
Metodoloxías |
Descrición |
Actividades iniciais |
Actividades que se realizarán ao inicio da materia a fin de coñecer as competencias, intereses e/ou motivacións que posúe o alumnado en relación á Expresión Corporal, coñecer cales son as súas experiencias previas coa mesma e así poder partir dun punto que permita favorecer a aprendizaxe significativa. |
Proba de resposta breve |
Ao longo do curso iranse expondo aos alumnos diversas probas ou traballos breves de aula para comprobar o seguimento dos contidos da materia. As probas poderanse facer individualmente ou en pequenos grupos. O resultado deste apartado da avaliación é a media das cualificacións obtidos nas probas realizadas durante o curso. |
Análise de fontes documentais |
Utilizaranse diversos documentos audiovisuais e bibliográficos relevantes para a temática da materia e que co seu análise aportarán coñecementos e contribuirán o desenvolvemento das competencias marcadas para a mesma. |
Aprendizaxe colaborativa |
Desenvolveránse un ou varios traballos en pequeno ou gran grupo guiados polas docentes en varias sesións coa finalidade de potenciar o traballo autónomo do alumnado. Este traballo poderá involucrar a outras materias da mención en Educación Física. |
Sesión maxistral |
Exposición oral por parte das profesoras, dos contidos da materia de Expresión Corporal e adaptacións curriculares. Isto complementarase con infografías e vídeos, ao tempo que se buscará a implicación do alumnado a través das preguntas e o debate, de forma que se favoreza a reflexión e o pensamento crítico. |
Traballos tutelados |
Realizarase un traballo de aplicación dos contidos desenvolvidos en clase. Nel deberá programarse e xustificarse unha proposta docente na que se desenvolvan aspectos concretos do currículo de Educación Física, segundo os principios vistos en clase. O traballo realizarase en grupos.
As profesoras especificarán con antelación os requisitos formais de presentación dos traballos. O cumprimento dos devanditos requisitos é imprescindible para que os traballos sexan aceptados.
|
Saídas de campo |
Actividades desenvolvidas en espazos distintos ao contorno académico universitario habitual (espazos de espacial interese natural e/ou patrimonial para a realización de actividade física de forma interdisciplinar) relacionadas co ámbito de estudo da materia. Estas actividades céntranse no desenvolvemento de capacidades relacionadas coa observación directa e sistemática, a recollida de información, o desenvolvemento de propostas didácticas, a valoración de riscos e impacto ambiental de actividades realizadas con grupo de alumnos, etc. |
Aprendizaxe servizo |
Levarase a cabo un traballo que combinará o servizo á comunidade coa aprendizaxe nun só proxecto. Este traballo poderá involucrar a outras materias da mención en Educación Física. |
Práctica de actividade física |
Metodoloxía baseada na posta en práctica de sesións de actividade física para que os alumnos poidan impartilas (función docente), experimentalas (análise da pertinencia dos contidos) ou observalas (procesos de avaliación e control). Trátase dunha metodoloxía fundamentalmente práctica, pero cunha intención de reflexión e aplicación dos aspectos teóricos relacionados.
|
Atención personalizada |
Metodoloxías
|
Traballos tutelados |
Proba de resposta breve |
Saídas de campo |
Aprendizaxe colaborativa |
|
Descrición |
Nas proba de resposta breve atenderanse tódalas dúbidas individuáis ou grupáis dos contidos da materia.
Aprendizaxe colaborativa: durante a realización destos traballos o profesorado atenderánse a todas as dúbidas que poidan xurdir a través das canles habilitadas para este efecto, potenciando na medida do posible, o traballo autónomo do alumnado.
No caso de que o alumnado imparta sesións prácticas, solicitará á revisión das mesmas antes da súa posta en práctica. A profesora realizará as suxestións que considere necesarias para a mellora das mesmas e realizará observacións a cada un dos alumnos/as sobre a forma de pór en práctica as distintas actividades. Ao final de clase, poranse en común co resto do grupo aqueles aspectos salientables relacionados coa docencia que xurdisen no desenvolvemento da sesión.
No caso dos traballos tutelados, o alumnado poden solicitar titorías grupáis para revisar o traballo. A profesora poderá realizar suxestións ou solicitar modificacións, que deberán ser aprobadas antes da entrega definitiva.
A atención personalizada realizarase a través das seguintes canles, tendo o alumno a posibilidade de seleccionar cales deles quere empregar, en función das súas necesidades e posibilidades de comunicación: titorías presenciais ou en directo a través da área de traballo “Teams” da UDC, mediante videoconferencia, conexión de audio ou chat; a través do correo electrónico institucional; a través dos chats e foros dispoñibles en Moodle.
Nesta materia non se admite dispensa académica de exención de asistencia salvo no caso do alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial segundo establece a "NORMA QUE REGULA O RÉXIME DE DEDICACIÓN AO ESTUDO DOS ESTUDANTES DE GRAO NA UDC" - Aprobada polo Consello Social do 04/05/2017-. Para aquelas actividades que non poida realizar por non asistir a clase, deberá acudir ás revisións das mesmas co profesorado para poder desenvolvelas.
O alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia poderá solicitar as titorías que precise para o seguimento da materia. Así mesmo terá a súa disposición todo o material teórico no campus virtual da materia.
|
|
Avaliación |
Metodoloxías
|
Competencias / Resultados |
Descrición
|
Cualificación
|
Traballos tutelados |
A6 A15 A23 A61 A62 A65 B1 B18 B19 B22 B25 C3 C4 C7 C8 |
635/10000
Realizarase un traballo de aplicación dos contidos desenvolvidos en clase. Nel deberá programarse e xustificarse unha sesión ou proposta docente (segundo o profesorado estime conveniente) na que se desenvolvan aspectos concretos do currículo de Educación Física respecto da expresión corporal e as adaptacións curriculares necesarias para casos concretos, segundo os principios vistos en clase. O traballo realizarase en grupos.
O profesorado especificará con antelación os requisitos formáis de presentación dos traballos. O cumprimento dos devanditos requisitos é imprescindible para que os traballos sexan aceptados. |
40 |
Proba de resposta breve |
A4 A7 A8 A58 A64 |
Ao longo do curso iranse expondo ao alumnado diversas probas ou traballos breves de aula para comprobar o seguimento dos contidos da materia. As probas poderanse facer individualmente ou en pequenos grupos. O resultado deste apartado da avaliación é a media das cualificacións obtidas nas probas realizadas durante o curso. |
30 |
Aprendizaxe colaborativa |
A12 A13 A56 A63 B13 B14 B16 B17 C4 |
Desenvolveránse un ou varios traballos en pequeno ou gran grupo guiados polo profesorado en varias sesións coa finalidade de potenciar o traballo autónomo do alumnado. Este traballo poderá involucrar a outras materias da mención en Educación Física. |
30 |
|
Observacións avaliación |
Primeira oportunidade : Para acceder á avaliación descrita anteriormente, será obrigatoria a participación no 80% das horas presenciais da materia. É necesario superar unha puntuaciónmínima nos distintos apartados da avaliación para que fagan media entre eles. Segunda oportunidade : Ao alumnado participase nun 80% das horas presenciais na primeiraoportunidade, conservaránselle as cualificacións que alcanzasen a puntuaciónmínima sinalada polo profesorado. Terá que repetir as partes da avaliación nasque non alcanzase ese mínimo. O alumnado que non participe no 80% das horas presenciais damateria (xa sexa alumnado a tempo parcial, con dispensa académica de exenciónde asistencia ou por outros motivos), ten á súa disposición un modelo deavaliación alternativo, que será o mesmo para ambas as oportunidades: probamixta (100%), realizada na data marcada oficialmente pola Universidade daCoruña e na que se deberá demostrar o dominio dos contidos teórico-prácticos damateria. A proba mixta terá dúas partes e será preciso aprobar ambaspara facer media e superar a materia. No caso de non superar unha das partes a nota será a da parte suspensa. A realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación, unha vez comprobada, implicará directamente a cualificación de suspenso na convocatoria en que se cometa: o/a estudante será cualificado con “suspenso” (nota numérica 0) na convocatoria correspondente do curso académico, tanto se a comisión da falta se produce na primeira oportunidade como na segunda. Para isto, procederase a modificar a súa cualificación na acta de primeira oportunidade, se fose necesario. Todos os aspectos relacionados con “dispensa académica”, “dedicación ao estudo”, “permanencia” e “fraude académica” rexeranse de acordo coa normativa académica vixente da UDC. Os traballos desta materia entregaranse de forma electrónica, procurando o uso sostible dos recursos e a prevención de impactosnegativos sobre o medio ambiente. O mesmo obxectivo terán as saídas de campo,tratando en todo momento de que o impacto ambiental sexa mínimo. Asemade deberase incorporar a perspectiva de xénero nostraballos e exposicións nesta materia. Traballarase para identificar e modificar prexuízos eactitudes sexistas fomentando valores de respecto e igualdade. Na asignatura facilitarase a plena integración do alumnado facilitandoo acceso axeitado, igualitario e proveitoso á vida universitaria. NOTA: as metodoloxías de “Práctica de actividade física” e “Saídas de campo” están suxeitas á posibilidade de garantir as medidas de seguridade dos participantes. Se non se dan as condicións de seguridade adecuadas, estas metodoloxías poderán substituírse por sesións de aula.
|
Fontes de información |
Bibliografía básica
|
|
Esta bibliografía é orientativa e poderá ser ampliada polo profesorado ao comezo da materia. Alvarado, M. (2011). La atención a la diversidad. Revista Digital Innovación y Experiencias Educativas.(42), 1-10. Antolín, L. (2013). Expresión Corporal. Fundamentos Motrices. Universitat de València. Arnaiz, P. (2000). Hacia una educación sin exclusión. En A. Miñambres y G.Jové (coords.)
La atención a las necesidades educativas especiales: de la Educación Infantil a
la Universidad. Fundació Vall i Universitat. Arnaiz, P. (2005a). Atención a la diversidad. Programación curricular. EUNED. Arnaiz, P. (2005b). Educación inclusiva: Una escuela para todos. Aljibe. Arteaga A., Viciana, V. y Conde, J. (1997). Desarrollo de la
expresividad corporal. Tratamiento globalizador de los contenidos de
representación. INDE. Arteaga, M. (2003). Fundamentos de la expresión corporal ámbito pedagógico. Grupo Editorial Universitario. Arufe, V. (2011). Propuesta de actividades
psicomotrices adaptadas a los niños con Necesidades Educativa Especiales dentro
del aula de Educación Física. Revista
digital de Educación Física EmásF(11), 1-13. Asún, S. (2001). La integración en la
Educación Física: Una realidad a tener en cuenta. Revista de Educación Física(82), 31-33. Barrena, P. I. (2010). Adaptaciones
curriculares en Educación Física. Revista
Autodidacta(4), 84-92. Bernal, J. A. (2002). El profesor de educación física y el alumno sordo. Wanceulen. Cachadiña, M. P., Rodríguez,
J. J., y Ruano, K. (2006). Expresión
corporal en clase de Educación Física. Wanceulen Cañabate, D., y Soler, A. c. (2017). Movimiento y lenguajes. De la experiencia
sensoperceptiva a la conciencia y el pensamiento. Graó. Castañer, M. (2000). Expresión Corporal y danza. INDE. Cuadrado, I., Davara, L.,
López, M., y Murillo, M. (1998). Alumnos con necesidades educativas especiales. Tomo I. Guía de
adaptación de materiales didácticos. INDUGRAFIC. Cumellas, M., & Estrany, C. (2006). Discapacidades motoras y sensoriales en
Primaria. La inclusión del alumnado en Educación Física. 181 Juegos adaptados. INDE. Decreto 155/2022, do 15 de setembro, polo que establecen a
ordenación e o currículo da educación primaria na Comunidade Autónoma de
Galicia, Diario Oficial de Galicia, 183, de 26 de septiembre de 2022,
49595-50009. https://www.xunta.gal/dog/Publicados/2022/20220926/AnuncioG0655-190922-0001_es.html Hanscom, A. (2016). Balanced and barefoot : how unrestricted
outdoor play makes for strong, confident, and capable children. New Harbinger
Publications. Hernández, F. J. (2012). Inclusión en Educación Física: las claves
del éxito para la inclusión del alumnado con capacidades diferentes. INDE. Larraeta, B., Sierra, M.
A., y Ruano, K. (2005). Los
contenidos de Expresión Corporal. INDE. Learreta, B., Ruano, K., y Sierra, M.
A. (2006). Didáctica de la Expresión
Corporal. Talleres monográficos. INDE. Ley Orgánica 3/2020, de 29 de diciembre, por la que se
modifica la Ley Orgánica 2/2006, de 3 de mayo, de Educación. Boletín Oficial
del Estado, 340, de 30 de diciembre de 2020, 122868-122953. https://www.boe.es/boe/dias/2020/12/30/pdfs/BOE-A-2020-17264.pdf Linares, P., y Arraez, J. c. (1999). Motricidad y necesidades especiales. Aemne. Lledó, A. (2008). La discapacidad auditiva. Un modelo de esducación inclusiva. Edebé. López, S. (2018). Esencia : diseño de espacios educativos :
aprendizaje y creatividad. Ediciones Khaf. López, V. M., Pedraza, M. A, Ruano, C. y Sáez, J. (Coords.) (2017). Educación Física y Dominios de Acción Motriz:
unidades didácticas. Miño y Dávila. López, V. M. (Coord. . (2016). Programar por dominios
de acción motriz en educación física. Miño y Dávila. López, V. M. (Coord. . (2006). La evaluación en
educación física: revisión de los modelos tradicionales y planteamiento de una
alternativa : la evaluación formativa y compartida. Miño y Dávila. Mateu, M., Durán, C., Troguet, M., y Cases, O. (1999). 1000
Ejercicios y juegos aplicados a las actividades corporales de expresión.
(4ª ed.) Paidotribo. Montávez, M. (1998). Expresión Corporal. Propuestas para la
acción. Re-Crea y Educa. Montávez, M., y Zea Montero, M. J.
c. (2004). Recreación Expresiva. Re-Crea. Montesinos Ayala, D. (2004). La expresión corporal. Su enseñanza por el
método natural evolutivo. INDE. Motos, T., y Aranda, L. (2001).
Práctica de la Expresión Corporal. Ñaque Editora. Narváez, M. C. (2011). La atención a
la diversidad en el aula: niños TDAH. Revista
Digital Innovación y Experiencias Educativas.(40), 1-14. ORDE do 26 de maio de 2023 pola que se desenvolve o Decreto
155/2022, do 15 de setembro, polo que se establecen a ordenación e o currículo
da educaciónprimaria na Comunidade Autónoma de Galicia e se regula a avaliación
nesa etapa educativa. Diario Oficial de Galicia, 111, de 13 de xuño de 2023, 36230-36270. https://www.xunta.gal/dog/Publicados/2023/20230613/AnuncioG0655-290523-0002_es.html Ortiz, M. M. (2002). Expresión corporal. Una propuesta didáctica
para el profesorado de Educación Física. Grupo Editorial
Universitario. Ortiz, R., Pérez, O., Calle, A., Fernández,
F., y Muñoz, E. (2002). La escalada: una propuesta de integración con
deficientes visuales. . Revista Integración(38),
35-43. Pedraza, M. A. y Torres, D. (Coords.) (2005).
Sendas educativas con un carácter globalizador : experiencias para educación
infantil y primaria. Miño y Dávila. Pérez, D. (2004). La atención a la diversidad en Educación Física. Wanceulen. Pérez Turpín, A., y Suárez Llorca, C.
(2004). Educación física y alumnos con
necesidades educativa especiales. Wanceulen. Pierre, J. d. (2007). Educación Física y discapacidades motrices. Inde. Porras, R. (1998). Una escuela para la integración educativa. Una alternativa al modelo
tradicional. MCEP. Rebullido, T. R., y Lameiro, C. V.
(2016). El Flashmob como propuesta de innovación educativa en expresión
corporal y danza. Retos. Nuevas
tendencias en Educación Física, Deporte y Recreación(29), 126-128. Ridocci, M. (2009). Expresión Corporal. Arte del Movimiento. Las bases prácticas del
lenguaje expresivo. Biblioteca Nueva. Ríos, M., Ruíz, P. y Carol, N. (2014). La inclusión en la
actividad física y deportiva. Paidotribo. Rodríguez, J. J. (2009). La atención
y tratamiento de las necesidades educativas especiales en los elementos de
acceso al currículo y en los elementos básicos del mismo (objetivos,
contenidos, criterios de evaluación y metodología) en Educación Física. Revista Digital de Educación Física y
Deporte, 133, 1-7. Romero, J. L. (2011). La educación en
España. Análisis, evolución y propuesta de mejora. Revista Digital Innovación y Experiencias Educativas.(42), 1-9. Romero, M. R. (2015). Expresión corporal en Educación Física.
Zaragoza: Prensas de la Universidad de Zaragoza. Ruano, K., y Sánchez, G. C. (2009). Expresión Corporal y Educación. Sevilla:
Wanceulen. Ruiz, L. (2011). Adaptaciones
curriculares en alumnos con asma en las clases de Educación Física. Revista Digital de Educación Física y
Deporte(155), 1-6. Sanz, C. (2004). Aquí jugamos todos: una propuesta para la integración de alumnos con
discapacidad motriz en las sesiones convencionales de educación física. Pila Teleña. Orta, J., Almagro, B., Conde, C., Fernández, E. J., Tornero, I. y Gil, P. (Eds.). (2012). Las actividades físicas adaptadas: un medio
adecuado para mejorar la inclusión en los centros educativos. Universidad de Huelva. Tena, I. (2018). Expresión Corporal desde la danza creación. Prensas de la Universidad de Zaragoza. Timón, M., y Hormigo, F. C. (2010). La atención a la diversidad en
el marco escolar. Wanceulen. Varela, A., Carretero-García, C., Varela-Garrote, L. y
Fraguela-Vale, R. (2022). Creatividad, motricidad y bienestar a través de las
actividades artístico-expresivas en el contexto educativo. En C. Urpí (Ed.), Creatividad y bienestar en contextos
educativos y sociales (91-104). Narcea. Vegas, G. (2011). Estrategias de
trabajo con parálisis cerebral. Revista
Digital Innovación y Experiencias Educativas.(43), 1-11. Zuhrt, R. (1986). Educación del movimiento y del cuerpo en niños discapacitados
físicamente. Panamericana. |
Bibliografía complementaria
|
|
|
Recomendacións |
Materias que se recomenda ter cursado previamente |
Deseño e desenvolvemento curricular da educación física/652G02014 |
|
Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
|
Materias que continúan o temario |
Iniciación deportiva/652G02036 | Educación física para o lecer/652G02035 |
|
Observacións |
No caso de que
se solicite entregar algún traballo impreso, teranse en conta as seguintes
recomendacións: non utilizar plásticos, elixir impresión a dobre cara e
empregar papel reciclado. Na medida do posible, evitar a impresión de borradores. |
|