-Para promediar a porcentaxe das diferentes metodoloxías o estudiantado debe aprobar, cunha nota de 5 sobre 10, tanto a metodoloxía evaluativa do traballo tutelado como a da proba mixta.
-Segunda oportunidade: Gardarase a nota da parte superada (aprendizaxe colaborativo, traballo tutelado o proba mixta). Terá que realizar a parte non superada (aprendizase colaborativo, traballo tutelado o proba mixta). A aprendizaxe colaborativa e o traballo tutelado farase mediante un traballo individual sobre unha temática proposta polo docente. A proba mixta será das mesmas características que na primeira oportunidade. Utilizarase as mesmas características e criterios que na 1º oportunidade. As probas realizaranse o mesmo día coincidindo coa data oficial de avaliación para a 2º oportunidade.

-Adianto de oportunidade: Realizarase un traballo tutelado individual dun tema proposto polo profesorado que terá unaha puntuación do 30% e realizarase unha proba mixta que terá unha puntuación do 70%. Deberá aprobar cada unha das metodoloxías de avaliacion, cunha nota de 5 sobre 10, para poder facer a media das duás partes.
-Alumnado con matrícula parcial: Os criterios de avaliación serán os mesmos que os alumnos con adianto de oportunidade.
-A realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación, unha vez comprobada, implicará directamente a cualificación de suspenso na convocatoria en que se cometa: o/a estudante será cualificado con “suspenso” (nota numérica 0) na convocatoria correspondente do curso académico, tanto se a comisión da falta se produce na primeira oportunidade como na segunda. Para isto, procederase a modificar a súa cualificación na acta de primeira oportunidade, se fose necesario.

Resultados de aprendizaxe	Competencias / Resultados do título
Describir os principais problemas de saúde mental	A59
Identificar as necesiades de coidados das persoas con problemas de saúde mental	A59	B3 B7 B8 B15 B16 B24	C7 C8 C10 C11 C12
Planificar coidados de enfermaría para as persoas con problemas de saúde mental	A59	B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B15 B16	C3 C6 C7 C8 C10 C11 C12

Temas	Subtemas
UNIDADE DIDÁCTICA I: INTRODUCIÓN Á ENFERMARÍA PSIQUIATRICA E DE SAÚDE MENTAL	TEMA 1.- Introdución á enfermaría psiquiátrica. 1.1 Concepto de saúde mental 1.2 Historia da psiquiatría e da enfermaría psiquiátrica 1.3 A saúde mental nos modelos enfermeiros 1.4 Definición de enfermaría en saúde mental. TEMA 2.- Rol da enfermeira na saúde mental 2.1 Función social da enfermaría na saúde mental 2.2 Achegas terapéuticas da enfermaría ao equipo interprofesional. TEMA 3.- Comunicación e relaciones persoais 3.1 Esquemas comunicativos 3.2 Relación terapéutica: que, como e cando. 3.3 Relación terapéutica nos coidados de saúde mental. TEMA 4.- Proceso de atención de enfermaría en saúde mental . 4.1 Valoración 4.2 Diagnóstico 4.3 Planificación/ intervención 4.4 Avaliación.
UNIDADE DIDÁCTICA II: PROCESOS PSICOPATOLOXICOS	TEMA 5.- Bases conceptuais da psicopatoloxía clasificación dos diagnósticos. 5.1 Enfermidade psiquiátrica e trastorno en psiquiatría 5.2 Bases biolóxicas, psicolóxicas e sociais da psiquiatría 5.3 Principais alteracións dos procesos psicolóxicos 5.4Sistemas de clasificación dos diagnósticos. TEMA 6.- Trastornos psicóticos. 6.1Concepto. 6.2Manifestacións . 6.3Plano de coidados. TEMA 7.- Trastornos do estado de ánimo. 7.1 Concepto 7.2 Manifestacións 7.3 Plano de coidados. TEMA 8.- Trastornos por ansiedade. 8.1 Concepto 8.2 Manifestacións 8.3 Plano de coidados. TEMA 9.- Trastornos somatomorfos e disociativos. 9.1 Concepto 9.2 Manifestacións 9.3 Plano de coidados TEMA 10.- Trastornos da conduta alimentaría. 10.1 Concepto 10.2 Manifestacións 10.3 Plano de coidados. TEMA 11.- Trastornos da personalidade 11.1 Concepto 11.2 Manifestacións 11.3 Plano de coidados TEMA 12.- Trastornos relacionados con substancias psicoactivas. 12.1 Concepto 12.2 Clasificación das drogas 12.3 Manifestacións 12.4 Plano de coidados. TEMA 13.- Delirium e demencia 13.1 Concepto 13.2 Manifestacións clínicas 13.3 Plano de coidados TEMA 14.- Trastornos do inicio na infancia, nenez e adolescencia. 14.1Concepto 14.2 Manifestacións 14.3 Plano de coidados TEMA 15.- Trastornos do soño. 15.1 Concepto 15.2 Manifestacións 15.3 Plano de coidados
UNIDADE DIDÁCTICA III: ESTRATEXIAS DE INTERVENCIÓN .	TEMA 16.- Técnicas grupais en enfermaría de saúde mental. 16.1 Grupos de educación para a saúde 16.2 Grupos terapéuticos expresivos e emocións TEMA 17.- Estratexias de intervención familiar 17.1 Familia e formas familiares 17.2. A familia como sistema 17.3 Crise e homeostase familiar TEMA 18.- Estratexias farmacolóxicas 18.1 Valoración de efectos secundarios dos psicofármacos 18.2 Tipos de programas de administración de psicofármacos. TEMA 19.- Técnicas de intervención en situación de urxencia psiquiatrica 19-1 Concepto de urxencia psiquiatrica 19.2 Avaliación 19-3 Protocolos. TEMA 20.- Estratexias de intervención en situacións de duelo 20.1 Concepto de duelo 20.2 Tipos de duelos 20.3 Proceso de acompañamento
UNIDADE DIDÁCTICA IV: PERSPECTIVA DE XÉNERO E SAÚDE MENTAL	TEMA 21.-Por qué é impotante o xénero en Saúde Mental 21.1 Qué se entende por xénero. 21.2 Relacións de poder, e o seu impacto na saúde das mulleres. 21.3 A socialización do corpo das mulleres. 22.4 Implicacións das profesionais na perspectiva de xénero. TEMA 22.- Malestatares de xénero 22.1. Síndrome de xénero por ruptura de parella. 22.2. Normas no procoso de ruptura de parella. 22.3 Vínculos afectivos na relación de parella. TEMA 23.- A Violencia de xénero 23.1 Tipificación da violencia de xénero . 23.2 Dos micromachismos a violencia de xénero. 23.3 A escala e o ciclo da violencia de xénero. 23.4 Indicadores para a detención dos malos tratos. 23.5 Recursos para as vítimas de violencia de xénero TEMA 24.-Maltrato infantil 23.1 Maltrato infantil na familia. 24.2 Tipos de maltrato infantil- 24.3.Factores de risco. 24.4 Parentalidad positiva. TEMA 25.- Malos tratos en persoas maiores. 25.1 Tipos de malos tratos 25.2 Envellecemento, xénero e malos tratos. 25.3 Conocer as peculiaridades nas mulleres maiores. 25.4 Como empoderar a mulleres nesta situación.

Metodoloxías / probas	Competencias / Resultados	Horas lectivas (presenciais e virtuais)	Horas traballo autónomo	Horas totais
Sesión maxistral	A59 B2 B3 B4 B6	20	30	50
Traballos tutelados	A59 B2 B3 B5 B7 B8 B15 B16 C3 C7 C8 C11	4	10	14
Proba mixta	A59 B2 B3 B8	4	22	26
Aprendizaxe colaborativa	A59 B2 B3 B5 B6 B16 C6 C8 C11 C12	16	28	44
Análise de fontes documentais	A59 B2 B3 B5 B6 B7 B8 B15 B16 B24 C6 C8 C10 C11	4	8	12

Atención personalizada		4	0	4

*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías	Descrición
Sesión maxistral	Actividade na que a profesora fará unha exposición oral de temas centrais da asignatura, apoiada de medios audiovisuais.
Traballos tutelados	Actividade na que os alumnas/os realizarán un traballo grupal sobre un tema concreto relacionado coa saúde mental que será asignado polo profesor. Este traballo será expuesto na clase ó resto do grupo.
Proba mixta	Proba que integra preguntas tipo de probas de ensaio e preguntas tipo de probas obxectivas.
Aprendizaxe colaborativa	Conxunto de procedementos de ensino-aprendizaxe guiados de forma presencial e/ou apoiados con tecnoloxías da información e as comunicacións, que se basean na organización da clase en pequenos grupos nos que o alumnado traballa conxuntamente na resolución de tarefas asignadas polo profesorado para optimizar a súa propia aprendizaxe e a dos outros membros do grupo.
Análise de fontes documentais	Actividade grupal na que se utilizaran películas para a análise de temáticas relevantes para o desenvolvemento da materia coas seguintes actividades especificas: 1-Determinar o momento histórico e contexto 2-Determinar o tema da película 3-Realizar un resumen da situación patolóxica. 4-Describir o rol da enfermeira/o. Describir os obxectivos xerais dos coidados de enfermería. 5-Analizar as experiencias ou respostas humanas que experimentan os personaxes

Metodoloxías	Competencias / Resultados	Descrición	Cualificación
Aprendizaxe colaborativa	A59 B2 B3 B5 B6 B16 C6 C8 C11 C12	Esta aprendizaxe levaráse a cabo en grupos de traballo. Presentaránse diferentes situacións prácticas, lectura de libros e artigos así coma o uso de tecnoloxías da información e das comunicacións. Valoraráse a participación activa na resolución das actividades propostas e o fomento do debate.	15
Proba mixta	A59 B2 B3 B8	-Proba escrita que constará de preguntas curtas e/ou tipo test relacionadas con contidos teóricos, casos prácticos, análise de fontes documentais, discusión guiada e traballo tutelado. As respostas erroneas contan negativo de forma que cada tres respostas erroneas descontará unha resposta correcta. -Puntuarase un mínimo de 0 e un máximo de 10.	60
Traballos tutelados	A59 B2 B3 B5 B7 B8 B15 B16 C3 C7 C8 C11	-Será obrigatoria a realización do traballo tutelado. Esta metodoloxía desenvolverase entre 3-4 alumnos a partir dun tema proposto polo profesor. O traballo exporase ao resto do alumnado. -A avaliación do traballo realizarase mediante unha rúbrica específica para o traballo e para a exposición oral que o alumnado terá especificado na plataforma Moodle. -Puntuarase un mínimo de 0 e un máximo de 10	25

Observacións avaliación
-Para promediar a porcentaxe das diferentes metodoloxías o estudiantado debe aprobar, cunha nota de 5 sobre 10, tanto a metodoloxía evaluativa do traballo tutelado como a da proba mixta. -Segunda oportunidade: Gardarase a nota da parte superada (aprendizaxe colaborativo, traballo tutelado o proba mixta). Terá que realizar a parte non superada (aprendizase colaborativo, traballo tutelado o proba mixta). A aprendizaxe colaborativa e o traballo tutelado farase mediante un traballo individual sobre unha temática proposta polo docente. A proba mixta será das mesmas características que na primeira oportunidade. Utilizarase as mesmas características e criterios que na 1º oportunidade. As probas realizaranse o mesmo día coincidindo coa data oficial de avaliación para a 2º oportunidade. -Adianto de oportunidade: Realizarase un traballo tutelado individual dun tema proposto polo profesorado que terá unaha puntuación do 30% e realizarase unha proba mixta que terá unha puntuación do 70%. Deberá aprobar cada unha das metodoloxías de avaliacion, cunha nota de 5 sobre 10, para poder facer a media das duás partes. -Alumnado con matrícula parcial: Os criterios de avaliación serán os mesmos que os alumnos con adianto de oportunidade. -A realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación, unha vez comprobada, implicará directamente a cualificación de suspenso na convocatoria en que se cometa: o/a estudante será cualificado con “suspenso” (nota numérica 0) na convocatoria correspondente do curso académico, tanto se a comisión da falta se produce na primeira oportunidade como na segunda. Para isto, procederase a modificar a súa cualificación na acta de primeira oportunidade, se fose necesario.

Bibliografía básica	(2014). Manual diagnóstico y estadístico de los trastornos mentales : DSM-5. Buenos Aires : Panamericana, [2014] (). . http://www.anesm.net/ (). . http://www.index-f.com/presencia/revista.php (). . http://www.psiquiatria.com/ (). . http://www.septg.org/ (). . http://www.psiquiatria24x7.com (). . Index de Enfermería (). . Cultura de los Cuidados (). . Siso saúde. (). . http://www.psiquiatria24x7.com (). . http://www.observatoriodelainfancia.mscbs.gob.es/productos/pdf/malt2011v4_total_100_acces.pdf (2011). Maltrato Infantil en la familia en España . M.Sanidad https://www.escuelaesen.org/AULAESEN/wp-content/uploads/2018/10/RELACIONES-DE-PODER-CÓDIGOS-PROCESOS (2018). RELACIONES DE PODER, CÓDIGOS, PROCESOS DE NATURALIZACIÓN Y SU IMPACTO EN LA SALUD DE LAS MUJERES . ESEN https://www.fapmi.es/imagenes/subsecciones1/SOIC_Guia%20Ciudadano_Maquetada_30-03-11.pdf (2011). DETECCIÓN Y NOTIFICACIÓN DE CASOS DE MALTRATO INFANTIL Guía para la ciudadanía-. FAPMI RIGOL CUADRA, A. (2001. ). Enfermería de salud mental y psiquiátrica . Masson D.L. Barcelona FORNES VIVES, J; CARBALLAL BALSA, Mª C. (2001 ). Enfermería de Salud Mental y Psiquiátrica. Guía práctica de valoración y Estrategias de intervención. . Ed. Médica Panamericana. Madrid; FORNES VIVES, (2005. ). Enfermería de Salud Mental y Psiquiatrita. Planes de cuidados.. Ed. Panamericana. Madrid MEJIAS LIZANCOS , F; SERRANO PARRA, MªD; (coordinadores (2000 ). Enfermería en Psiquiatría y Salud Mental. Enfermería s-21 . Ediciones DAE. Madrid –Valencia; https://www.mscbs.gob.es/ssi/familiasInfancia/ayudas/docs2013-14/GuiadeBuenasPracticas2015.pdf (2013). Guía de Buenas Prácticas en Parentalidad Positiva Un recurso para apoyar la práctica profesional con familias . FEMP Francisco Megías-Lizancos, José Luis Molino Contreras, Germán Pacheco Borrella (2005 ). Guía de intervención rápida de enfermería en psiquiatría y salud mental . Madrid Valencia: Difusión Adelantas de Enfermería http://igualdade.xunta.gal/sites/default/files/files/documentos/guia-voluntariado-en-violencia-de-xe (2012). Guia para o voluntariado en violencia de xénero . XUNTA DE GALICIA https://unaf.org/wp-content/uploads/2013/07/Guia-Profesionales-Daphne.pdf (2009). Guía Pro fesionales Trabajo en Grupo para la Promoci ón del Buen Trato Con Mujeres Mayores . UNAF https://www.who.int/violence_injury_prevention/violence/inspire/INSPIRE_ExecutiveSummary_ES.pdf (2016). INSPIRE Siete estrategias para poner fin a la violencia contra los niños WHO 2016. WHO https://www.boe.es/buscar/pdf/2007/BOE-A-2007-16611-consolidado.pdf (2007). LEY 11/2007, de 27 de julio, gallega para la prevención y el tratamiento integral de la violencia de género. XUNTA DE GALICIA https://www.mscbs.gob.es/ssi/familiasInfancia/docs/folletoParentalidad.pdf (2010). Parentalidad positiva y políticas locales de apoyo a las familias 2010 . FEMP https://www.mscbs.gob.es/organizacion/sns/planCalidadSNS/pdf/equidad/Protocolo_MGF_vers5feb2015.pdf (2015). Protocolo común para la actuación sanitaria ante la Mutilación Genital Femenina (MGF) . M.Sanidad http://www.violenciagenero.igualdad.mpr.gob.es/profesionalesInvestigacion/sanitario/docs/PSanitarioV (2012). Protocolo común para la actuación sanitaria ante la Violencia de Género. XUNTA DE GALICIA http://www.violenciagenero.igualdad.mpr.gob.es/profesionalesInvestigacion/sanitario/docs/PSanitarioV (2012). Protocolo común para la actuación sanitaria ante la Violencia de Género. XUNTA DE GALICIA CIBANAL JUAN, L.; ARCE SÁNCHEZ, MªC; CARBALLAL BALSA, MªC (2010). TECNICAS DE COMUNICACION Y RELACION DE AYUDA EN CIENCIAS DE LA SA LUD (+ DVD) (2ª ED). S.A. ELSEVIER ESPAÑA http://www.papelesdelpsicologo.es/pdf/1543.pdf (). VALORACIÓN DEL RIESGO DE VIOLENCIA CONTRA LA PAREJA POR MEDIO DE LA SARA ASSESSMENT OF THE RISK OF INTIMATE PARTNER VIOLENCE AND THE SARA.

Bibliografía complementaria	(). . Ventosa Esquinaldo, Francisco (2000). CUIDADOS PSIQUIÁTRICOS DE ENFERMERÍA EN ESPAÑA: (SIGLOS XV AL XX): Una aproximación histórica . ISBN: 9788479784355 : Vivien K. Burt - Victoria C. Hendrick (2007). MANUAL CLÍNICO DE SALUD MENTAL DE LA MUJER . ISBN: 978849751152