Datos Identificativos 2024/25
Asignatura (*) Traballo fin de grao Código 661G01033
Titulación
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Cuarto Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos Para a defensa e avaliación ter superados o resto dos créditos do Titulo.
Departamento Enfermaría
Coordinación
Souto Fernández, Estela
Correo electrónico
estela.souto@udc.es
Profesorado
Garcia Fraguela, Berta
Souto Fernández, Estela
Correo electrónico
berta.fraguela@col.udc.es
estela.souto@udc.es
Web http://campusvirtual.udc.gal/
Descrición xeral O Traballo Fin de Grao consiste na realización por parte do alumnado dun traballo individual tutelado no que se apliquen e desenvolvan os coñecementos e habilidades adquiridos durante o período de aprendizaxe do Grao en Enfermería. O Traballo de Fin de Grao pretende posibilitar a preparación para o exercicio profesional e para a iniciación científica. Así, a súa finalidade consiste en que a/o estudante poida afondar en temáticas máis próximas ao seu interés coa orientación de docentes que actúan nesa mesma área.

Competencias / Resultados do título
Código Competencias / Resultados do título

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias / Resultados do título
Reunir as mellores evidencias científicas disponibles para proporcionar coidados de enfermaría. A10
A18
A19
A20
A21
A22
A23
A24
A32
B2
B3
B4
B8
B11
B12
B13
B19
B23
C2
C3
C4
C6
C9
C13
Seleccionar un problema obxecto de estudo, desenvolver os procedementos para a súa resolución e realizar a súa defensa. A14
A18
A19
A20
A21
A22
A23
A24
A31
A32
A40
A41
A42
A43
A44
A45
A46
A47
A48
A49
A50
A51
A52
A53
A54
A55
A56
A57
A58
A59
A60
A61
A62
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
B11
B12
B13
B14
B15
B16
B17
B18
B19
B20
B21
B22
B23
B24
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
C11
C12
C13
Trasmitir propostas, problemas e solucións a un público especializado. B1
B2
B4
B7
B8
B9
B10
B11
B12
C1
C3
C4
C5
C6
C8
C10
C11
C12
C13

Contidos
Temas Subtemas
O traballo de fin de grao tratará fundamentalmente acerca de temas e aspectos da profesión enfermeíra. É un proceso individual onde o estudante deberá optar entre os campos temáticos seguintes para desenvolver os seus estudos:

Bloque I: Práctica profesional, ética e legal
Bloque II: Educación e bases teóricas e metodolóxicas da enfermaría
Bloque III: Prestación e xestión de coidados de enfermaría nos distintos ámbitos da práctica
Bloque IV: Comunicación terapéutica e relacións interpersoais
Bloque I
- Ética e práctica profesional
- Aspectos legais da práctica profesional

Bloque II
- Educación para a saúde
- Bases teóricas e metodolóxicas da enfermaría

Bloque III
- Prestación e xestión de coidados de enfermaría no
ámbito hospitalario
- Prestación e xestión de coidados de enfermaría no
ámbito comunitario
- Prestación e xestión de coidados de enfermaría no
ámbito sociosanitario

Bloque IV
- Comunicación terápeutica
- Relacions interpersoais.
- Relación de axuda

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciais e virtuais) Horas traballo autónomo Horas totais
Actividades iniciais B4 B9 B12 B13 C10 C11 C12 C13 1 0 1
Traballos tutelados A10 A14 A18 A19 A20 A21 A22 A23 A24 A31 A32 A40 A41 A42 A43 A44 A45 A46 A47 A48 A49 A50 A51 A52 A53 A54 A55 A56 A57 A58 A59 A60 A62 A61 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B17 B18 B19 B20 B21 B22 B23 B24 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 C10 C11 C12 C13 0 130 130
Presentación oral B1 B2 B3 B4 B6 B7 B8 B11 B12 B13 B21 C1 C3 C4 C12 C13 1 9 10
 
Atención personalizada 9 0 9
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Actividades iniciais Actividade que se levan a cabo o inicio do periodo lectivo consistente unha sesión na que se especifican tódolos aspectos necesarios para o correcto desenvolvemento da materia.
Traballos tutelados Proceso de ensinanza orientado á aprendizaxe dos estudantes mediante a realización de actividades de carácter práctico a través das que se propoñen situacións que requiren ao estudante identificar un problema obxecto de estudo, formulalo con precisión, desenvolver os procedementos pertinentes, interpretar os resultados e sacar as conclusións oportunas do traballo realizado.
Os estudantes poderán elixir entre os seguintes tipos de traballos:

• Traballo de revisión bibliografica.
Permite aos estudantes identificar, analizar e resumir a literatura existente para determinar o coñecemento actual sobre un tema, área ou problema. Deberá conter os seguintes apartados: resumo. introducción, definición de obxectivos, desenvolvemento, discusión/conclusións, bibliografia.

• Deseño proxecto de investigación.
Permite aos estudantes realizar o deseño dun estudo co obxectivo de definir coidadosamente cada unha das partes que debe conter un traballo científico.Deberá conter os seguintes apartados: resumo. introducción, definición de hipotese e obxectivos, metodoloxía, limitacións e beneficios, cronograma, memoria económica, consideracións éticas, bibliografia.



• Traballos de investigación.
Permite aos estudantes explorar, describir e analizar fenómenos relacionados coa actividade profesional. Deberá conter os seguintes apartados: resumo. introducción, definición de hipotese e obxectivos, metodoloxía, resultados, discusión e conclusións, consideracións éticas, bibliografia.



• Estudio de caso.
Permite aos estudantes realizar a análise minuciosa dun caso para comprender en profundidade o problema de estudo. Deberá conter os seguintes apartados: resumo. introducción, definición de obxectivos, desenvolvemento, discusión/conclusións, consideracións éticas, bibliografia.
Presentación oral Consistirá na exposición oral dos aspectos mais relevantes do traballo realizado durante un tempo máximo de 10 minutos, poderá axudarse dos medios informáticos e audiovisuais que estime pertinentes. A exposición oral será en galego ou castelán.
Con posterioridade terá que atender as preguntas, as aclaracións, os comentarios e as suxestións que puideren formularlle os membros do tribunal de avaliación.


Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Descrición
A atención personalizada ten como finalidade orientar aos estudantes no desenvolvemento e planificación do traballo, axudar na resolución de problemas e estimular a motivación polo estudo. O seguimento farase de forma individual, de xeito excepcional poderá realizarse en pequenos grupos, ben de maneira presencial ou a través do correo electrónico e Teams.

Avaliación
Metodoloxías Competencias / Resultados Descrición Cualificación
Traballos tutelados A10 A14 A18 A19 A20 A21 A22 A23 A24 A31 A32 A40 A41 A42 A43 A44 A45 A46 A47 A48 A49 A50 A51 A52 A53 A54 A55 A56 A57 A58 A59 A60 A62 A61 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B17 B18 B19 B20 B21 B22 B23 B24 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 C10 C11 C12 C13 Na avaliación teranse en conta os seguintes criterios:
- Comunicación escrita.
- Relevancia para a actividade de enfermaría.
- Desenvolvemento de competencias do titulo.
- Desenvolvemenoo dos apartados segundo o tipo de traballo elexido
- Creatividade, orixinalidade.
80
Presentación oral B1 B2 B3 B4 B6 B7 B8 B11 B12 B13 B21 C1 C3 C4 C12 C13 Na avaliación teranse en conta os seguintes criterios:
- Comunicación oral.
- Xestión do tempo
- Dominio do contido e pensamento ctítico.
- Creatividade e calidade da presentación.
20
 
Observacións avaliación

Para a cualificación final establecerase a media aritmética das cualificacións asignadas ao TFG por cada un dos membros do tribunal.


Os mesmos criterios de avaliación para: 2ª oportunidade, adianto de oportunidade e matricula parcial. 

A realización
fraudulenta das probas ou actividades de avaliación, unha vez comprobada,
implicará directamente a cualificación de suspenso na convocatoria en que se
cometa: o/a estudante será cualificado con “suspenso” (nota numérica 0) na
convocatoria correspondente do curso académico, tanto se a comisión da falta se
produce na primeira oportunidade como na segunda. Para isto, procederase a
modificar a súa cualificación na acta de primeira oportunidade, se fose
necesario.


Fontes de información
Bibliografía básica Wagner Ch M, Butcher HK, Clarke MF. (2024). Clasificación de Intervenciones de Enfermería (NIC). 8ª Edición. Barcelona: Elsevier
Moorhead S,Swanson E,Johnson M. (2024). Clasificación de Resultados de Enfermería (NOC). Medición de Resultados en Salud.. 7ª Edición. Barcelona. Elsevier
NANDA Internacional. (2021). Diagnósticos Enfermeros: Definiciones y Clasificación.2021-23. 12 ed.Ed. Elsevier. Madrid
Salamanca-Castro AB (2013). El aeiou de la investigación en Enfermería. FUDEN
Escrivá-Gracia J (2023). Investigacion clínica y epidemiológica en enfermería: alcanzar la suficiencia e independencia. Madrid: España ediciones Díaz de Santos
Aranzamendi Maria, Lopez-Dicastillo, Vivar Cristina (2021). Investigación Cualitativa. Eunate
Pedraz Marcos A, Zarco Colón J, Ramasco Gutiérrez M, Palmar Santos AM (2014). Investigación cualitativa. Barcelona: Elsevier
Mercado FJ, Gastaldo D, Calderon C (2002). Investigación cualitativa en salud en Iberoamerica. Métodos, análisis, ética. . Guadalajara(Mexico): Universidad de Guadalajara
Grove SK, Gray J (2019). Investigación en Enfermería: desarrollo de la práctica enfermera basada en la evidencia. Barcelona: Elsevier
Polit DF, Beck CT (2018). Investigación en enfermería: fundamentos para el uso de la evidencia en la práctica. L'Hospitalet de Llobregat: Wolters Kluwer
Montesó-Curto P, Lleixà-Fortuño, M (2017). Investigación en enfermería: teoría y práctica. Tarragona: Publicacions Universitat Rovira i Virgili
Echevarría-Pérez P, Giménez-Fernández M, Giró-Fortmatger MD, Romero-Sánchez JM (2020). Investigación en metodología y lenguajes enfermeros. Barcelona: Elsevier
Jiménez-Navarro M (2022). Investigación para la salud. Buenos Aires: Editorial Médica Panamericana
Flynn MB, Martínez MR, Ackley BJ, Ladwig GB (2023). Manual de diagnósticos de enfermería: guía para la planificación de cuidados. Barcelona: Elsevier
Pino-Casado R, Martínez-Riera JR (2022). Manual para la elaboración y defensa del trabajo de fin de grado en Ciencias de la Salud. Barcelona: Elsevier
Corbeta P. (2003). Metodología y técnicas de investigación social. Madrid:McGraw-Hill/ Interamericana
Argimón Pallas JM, Jimenez Villa J. (2019). Métodos de investigación clínica y epidemiológica. Barcelona: Elsevier
Mercado FJ, Gastaldo D, Calderon C (2002). Paradigmas y diseños de la investigación cualitativa en salud. Una antología iberoamericana.. Guadalajara(Mexico): Universidad de Guadalajara

Considerase bibliografía recomendada a especificada nas seguintes materias: Fundamentos de enfermaría, Sistemas de información e comunicación en ciencias da saúde, Bases para a interpretación do coñecemento científico, Ética profesional, marco legal e filosofía do coidado e todas as Enfermarías. 

Bibliteca Virtual en Salud http://bvs.isciii.es/E/index.php 
Fisterra http://www.fisterra.com/ 
Centro colaborador español del Instituto Joanna Briggs https://evidenciaencuidados.isciii.es/recursos-evidencia/institutojoannabriggs/
Guía Salud http://www.guiasalud.es/home.asp 
Universidade de A Coruña. Biblioteca https://www.udc.es/es/biblioteca/
Cochrane Library http://www.cochrane.es
Cuiden https://cuiden.fundacionindex.com/cuiden/
Cuidatge http://teledoc.urv.es/cuidatge/
Medline http://www.ncbi.nlm.nih.gov/
PubMed Scielo España https://scielo.isciii.es/scielo.php
CINAHL https://biblioteca.ucm.es/enf/cinahl
Enfispo https://enfispo.es/
Trip Database http://www.tripdatabase.com/

ACCESO AOS LIBROS ELECTRÓNICOS REFERENCIADOS (DE ACCESO ABERTO A TRAVÉS DA BIBLIOTECA DA UDC):
  • Investigación en enfermería: teoría y práctica (2017): https://elibro-net.accedys.udc.es/es/lc/bibliotecaudc/titulos/54883
  • Investigación para la salud (2022): https://mieureka-medicapanamericana-com.accedys.udc.es/viewer/investigacion-para-la-salud/4
  • Investigación clínica y epidemiológica en enfermería (2023): https://www-ebooks7-24-com.accedys.udc.es/stage.aspx?il=33273&pg=&ed=
Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Practicum/661G01032

Materias que continúan o temario

Observacións

Para a defensa e avaliación do TFG o estudantado debe ter superados o resto dos créditos do Título.

- Teranse en conta os principios éticos relacionados cos valores da sustentabilidade nos comportamentos persoais e profesionais.

- Atendendo ás distintas normativas de aplicación para a docencia universitaria, nesta materia terase en conta a perspectiva de xénero velando pola non utilización dunha linguaxe sexista na aula, nos documentos desenvoltos na materia e nas actividades clínicas realizadas co alumnado.

- Traballarase para identificar e modificar prexuízos e actitudes sexistas dentro da aula ou no contexto clínico, influíndo na contorna para modificalos e fomentar valores de respecto e igualdade.

- Prestará especial atención en detectar situacións de discriminación por razón de xénero e proporanse accións e medidas para corrixilas.

- Facilitarase a plena integración do alumnado que por razón físicas, sensoriais, psíquicas ou socioculturais, experimenten dificultades a un acceso idóneo, igualitario e proveitoso á vida universitaria.




(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías