Datos Identificativos 2024/25
Asignatura (*) Historia da Cultura e do Pensamento Europeos Código 710521001
Titulación
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 1º cuadrimestre
Primeiro Obrigatoria 3
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Humanidades
Coordinación
Sucasas Peón, Juan Alberto
Correo electrónico
alberto.sucasas@udc.es
Profesorado
Sucasas Peón, Juan Alberto
Correo electrónico
alberto.sucasas@udc.es
Web
Descrición xeral
Percorrido sintético pola evolución histórica da civilización europea, outorgando particular relevancia ó papel nela do pensamento filosófico

Competencias / Resultados do título
Código Competencias / Resultados do título

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias / Resultados do título
Recoñecer os principais elementos históricos que conformaron a civilización europea Concienciarse da necesidade de preservar o patrimonio cultural europeo Establecer un diálogo crítico coa nosa tradición cultural Tomar conciencia da ambivalencia da cultura moderna, polos seus logros (p. e., a emancipación da muller) e os seus desafíos non resoltos (p. e., o problema ecolóxico) Familiarizarse con algunhas das obras emblemáticas da cultura occidental AP1
AP8
AP9
AP15
BP2
BP5
BP7
BP10
BP11
CP1
CP2
CP3
CP9

Contidos
Temas Subtemas
1. O mundo clásico: Aristóteles O descubrimiento da teoría

A polis en Grecia
2. O Medievo: Agustín de Hipona Novidades introducidas polo cristianismo

O cultivo da interioridade
3. O Renacemento: Montaigne O Renacimiento: naturalismo e humanismo

Michel de Montaigne
4. A Ilustración: Voltaire O movemento ilustrado: unha razón crítica

Voltaire
5. O mundo contemporáneo: de Beauvoir e Jonas Precedentes da crise contemporánea: romanticismo e irracionalismo

Simone de Beauvoir: a emancipación da muller

Hans Jonas: o problema ecolóxico

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciais e virtuais) Horas traballo autónomo Horas totais
Seminario A1 A8 A9 A15 B2 B5 C1 C2 C3 C9 9 14 23
Lecturas A1 A8 A9 A15 B2 B5 B7 B11 C1 C3 C9 1 11 12
Sesión maxistral A1 A8 A9 A15 B2 B5 B7 B11 C9 9 5 14
Proba mixta A1 A8 A9 B2 B7 B10 C1 C2 C3 2 18 20
 
Atención personalizada 6 0 6
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Seminario O traballo de seminario constitúe, xunto ás sesións maxistrais, o elemento central da actividade no aula. Aborda o estudo dos núcleos temáticos dos contidos mediante a análise, posta en común, discusión e interpretación de textos (artículos ou capítulos de libros) propostos a alumnas/os.

A actividade do seminario supón unha doble tarefa, a realizar fóra do aula, por parte do alumnado. Por un lado, a lectura previa dos textos. Por outro, o comentario de fragmentos extraídos dos mesmos; dito comentario se realizará, polo tanto, con posterioridade á sesión de seminario. Dos fragmentos propostos ó longo do cuadrimestre, o alumnado deberá entregar dous.
Lecturas Propoñeranse varios textos de lectura posible. Deles, o alumnado, a título individual, deberá seleccionar un. No aula ofreceranse orientacións de carácter xeral, pero a lectura do texto (libro ou parte de libro) será tarefa do alumnado fóra do aula. Deberá asimilarse o contido do texto, poñéndoo en relación coa temática xeral da materia, e elaborar un xuizo crítico sobre o mesmo.
A avaliación da lectura poderá realizarse ou ben mediante unha proba escrita ou ben mediante a elaboración dun traballo escrito que o alumnado entregará ó docente.
Sesión maxistral Consistirá na exposición oral do profesor, co apoio de medios audiovisuais, co obxectivo de introducir nos núcleos históricos e conceptuais das unidades temáticas abordadas, establecendo ó mesmo tiempo as pautas esenciais para a lectura dos textos que serán obxecto de análise e discusión nas sesións de seminario.
Proba mixta Realizarase segundo data e hora previstas no calendario oficial de exames.

Constará do comentario dun fragmento extraído dos textos obxecto de lectura/discusión nas sesións de seminario e dunha cuestión teórica sobre os contidos abordados no aula, tanto nas sesións maxistrais coma nos seminarios

Atención personalizada
Metodoloxías
Seminario
Lecturas
Descrición
As dúbidas ou consultas que poida realizar o alumnado resolveranse mediante correo electrónico ou asistencia a titorías.

Admítese a dispensa académica. No caso de atoparse alumnas o alumnos nesta situación, establecerase dun xeito persoalizado a orientación da súa aprendizaxe na materia mediante unha porcentaxe mínima de asistencia á aula e/ou asistencia a titoría. En calqueira caso, os criterios de avaliación serán os mesmos que para o resto do alumnado.

Avaliación
Metodoloxías Competencias / Resultados Descrición Cualificación
Proba mixta A1 A8 A9 B2 B7 B10 C1 C2 C3 A proba mixta constará dun fragmento a comentar (extraído dos textos analizados nas sesións de seminario), cuxa cualificación máxima será de 2 ptos., e dunha cuestión teórica a desenvolver (referida ós contidos abordados tanto nas sesiós maxistrais coma nas de seminario), cuxa cualificación máxima será tamén de 2 ptos.

Valorarase, no comentario, a análise conceptual do fragmento, a reconstrución da súa estructura discursiva e a contextualización nun marco más amplo (autor; corrente; época; problemática); asimesmo, a claridad expresiva e a precisión no uso dos conceptos.

Respecto a la cuestión teórica, serán objeto de valoración: la cantidad y calidad de la información recogida en la respuesta; el enfoque global de la misma; el rigor conceptual y discursivo de la exposición; la claridad expresiva.
50
Seminario A1 A8 A9 A15 B2 B5 C1 C2 C3 C9 A cualificación do traballo de seminario, que inclúe a lectura previa polo alumnado dos textos e a elaboración de 2 comentarios (sobre o total dos propostos, un por cada unidade temática), farase do xeito seguinte: dous tercios corresponderán á cualificación dos comentarios, cunha puntuación total máxima de 2 ptos. (1 pto. por cada un dos 2 comentarios) e o tercio restante valorará a asistencia e participación no aula (1 pto. de cualificación máxima). 30
Lecturas A1 A8 A9 A15 B2 B5 B7 B11 C1 C3 C9 A cualficación do texto de lectura poderá facerse de dúas maneiras: ou ben mediante unha breve proba escrita, que constará dun breve fragmento extraído do texto correspondente e unha cuestión de alcance xeral sobre o mesmo, ou ben mediante un traballo escrito que ofreza unha síntese e valoración do texto. En calquera de ámbolos dous casos, a cualificación máxima será de 2 ptos.

Valorarase o nivel de comprensión e síntese do texto leído, a conexión establecida entre o seu contido e o conxunto da materia, así como a claridade expresiva e conceptual, e a argumentación da valoración personal.
20
 
Observacións avaliación

Esquema do reparto da cualificación do alumnado (sobre unha cualificación máxima de 10 ptos.):

a) PROBA MIXTA.- 5 ptos. de cualificación
máxima, dos que corresponderán 2.5 ó comentario e outros 2.5 á
resposta á cuestión teórica.

b) SEMINARIO.- 3 ptos. de cualificación
máxima, dos que corresponderán 2 ptos. ós 2 comentarios entregados (1
pto. por comentario) e 1 pto. á valoración da asistencia e particpación nas actividades do aula

c) LECTURA.- 2 ptos. de cualificación
máxima. Esa cualificación poderá resultar da valoración da proba escrita ou da do traballo escrito.









            

Na Segunda Oportunidad, mantéñense os criterios anteriores.

Todos os aspectos relacionados con “dispensa académica”“dedicación ao estudo”“permanencia” e “fraude académica” rexeranse de acordo coa normativa académica vixente
da UDC
.


Fontes de información
Bibliografía básica Snell, Bruno (2007). El descubrimiento del espíritu: estudios sobre la génesis del pensamiento europeo en los griegos. Barcelona: Acantilado
Hazard, Paul (1991). El pensamiento europeo en el siglo XVIII. Madrid: Alianza
Kristeller, Paul Oskar (1993). El pensamiento renacentista y sus fuentes. Madrid: F.C.E.
Cruz, Manuel (2002). Filosofía contemporánea. Madrid: Taurus
Cassirer, Ernst (2013). Filosofía de la Ilustración. México: F.C.E.
De Crescenzo, Luciano (1997). Historia de la filosofía griega (2 vols.). Barcelona: Seix Barral
Gilson, Étienne (2014). La filosofía en la Edad Media. Madrid: Gredos
Garin, Eugenio (1984). La revolución cultural del Renacimiento. Barcelona: Crítica
De Libera, Alain (2000). Pensar en la Edad Media. Rubí (Barcelona): Anthropos

Bibliografía complementaria
WEBGRAFÍA

-      -          Exposición Mediterráneo (Obra Social La Caixa)

https://www.youtube.com/watch?v=RSdQZyaw7Nk

 

-          Roma, un imperio sin límites. Serie documental de Mary Beard

o   Capítulo 1: https://www.youtube.com/watch?v=XtjqriWGb8U

o   Capítulo 2: https://www.youtube.com/watch?v=aymdGLwAvOE

o   Capítulo 3: https://www.youtube.com/watch?v=sNTRyHXKzEM

o   Capítulo 4: https://www.youtube.com/watch?v=k3T7EbChmS8

 

·         Miniserie documental sobre una saga familiar que ejemplifica el mecenazgo artístico y el ascenso a la cumbre social: Los Medici: Padrinos del Renacimiento. 

o   https://www.youtube.com/watch?v=X-M76ZiokiQ

o   https://www.youtube.com/watch?v=OWG_ZSVeVbg

o   https://www.youtube.com/watch?v=UiorSyoC4po

o   https://www.youtube.com/watch?v=6TBYtYkA6q4

 

 

·         Documentales sobre el Barroco, producidos por la BBC en 3 capítulos y presentados por Waldemar Januszczak

o   http://www.documaniatv.com/arte-y-cine/el-barroco-1-italia-video_adbecece3.html

o   http://www.documaniatv.com/arte-y-cine/el-barroco-2-espana-y-los-paises-bajos-video_dc53cd77d.html

o   http://www.documaniatv.com/arte-y-cine/el-barroco-3-inglaterra-video_26f9e0dc4.html

·         Documental : Héroes de la Ilustración

o   https://www.youtube.com/watch?v=n5fBoACjdCA

o   https://www.youtube.com/watch?v=Zo-NtVgWrsE

·         Conversaciones de expertos sobre “cuestiones palpitantes” dentro del programa cultural de la Fundación Juan March

o   https://www.march.es/formats/1002/


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías