| Competencias / Resultados do título |
| Código | Competencias / Resultados do título |
| Resultados de aprendizaxe | |||
| Resultados de aprendizaxe | Competencias / Resultados do título | ||
| Describir os principais problemas de Saúde Mental. | A59 |
B3 B4 B8 B15 B16 B24 |
C7 C8 C11 |
| Identificar as necesidades de coidado das persoas con problemas de Saúde Mental. | A59 |
B2 B3 B4 B5 B7 B8 B16 B24 |
C3 C6 C12 |
| Planificar coidados de Enfermaría para as persoas con problemas de Saúde Mental. | A59 |
B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B15 B16 B24 |
C3 C6 C10 |
| Contidos |
| Temas | Subtemas |
| UNIDADE DIDACTICA I: INTRODUCIÓN Á ENFERMARÍA PSIQUIATRICA E DE SAÚDE MENTAL | TEMA 1.- Introdución á enfermaría psiquiátrica. 1.1 Concepto de saúde mental 1.2 Historia da psiquiatría e da enfermaría psiquiátrica 1.3 Definición de enfermaría en saúde mental. TEMA 2.- Rol da/o enfermeira/o na saúde mental 2.1 Función social da enfermaría na saúde mental 2.2 A entrevista clínica no contexto da saúde mental. 2.3 Achegas terapéuticas da enfermaría ao equipo interprofesional. |
| UNIDADE DIDACTICA II: PROCESOS PSICOPATOLOXICOS | TEMA 3.- Bases conceptuais da psicopatoloxía clasificación dos diagnósticos. 3.1 Enfermidade psiquiátrica e trastorno en psiquiatría 3.2 Bases biolóxicas, psicolóxicas e sociais da psiquiatría 3.3 Principais alteracións dos procesos psicológicos 3.4 Sistemas de clasificación dos diagnósticos. TEMA 4.- Trastornos psicóticos. 4.1 Concepto. 4.2 Manifestacións. 4.3 Intervencions. TEMA 5.- Trastornos do estado de ánimo. 5.1 Concepto. 5.2 Manifestacións. 5.3 Intervencions. TEMA 6.- Trastornos por ansiedade. 6.1 Concepto. 6.2 Manifestacións. 6.3 Intervencions. TEMA 7.- Trastornos somatomorfos e disociativos. 7.1 Concepto 7.2 Manifestacións 7.3 Intervencions. TEMA 8.- Trastornos da conduta alimentaría. 8.1 Concepto 8.2 Manifestacións 8.3 Intervenicons. TEMA 9.- Trastornos da personalidade. 9.1 Concepto 9.2 Manifestacións 9.3 Intervenicons. TEMA 10.- Trastornos relacionados con substancias psicoactivas. 10.1 Concepto 10.2 Clasificación das drogas 10.3 Manifestacións 10.4 Intervencións. TEMA 11.- Delirium e demencia. 11.1 Concepto. 11.2 Manifestacións clínicas. 11.3 Intervencións. TEMA 12.- Trastornos do inicio na infancia, nenez e adolescencia. 12.1Concepto 12.2 Manifestacións 12.3 Intervencions. TEMA 13.- Trastornos do soño. 13.1 Concepto 13.2 Manifestacións 13.3 Intervencións. |
| UNIDADE DIDACTICA III: ESTRATEXIAS DE INTERVENCIÓN. | TEMA 14.- Técnicas grupais en saúde mental: 14.1 Grupos terapéuticos. 14.2 Grupos de discusión multifamiliar. TEMA 15.- Intervención familiar. Modelo PAS y Dialogo Abierto. TEMA 16.- Técnicas de intervención en situacións de urxencia psiquiatrica: 16.1 Concepto de urxencia psiquiatrica. 16.2 Protocolos de intervención. TEMA 17.- Estratexias de intervención en situacións de duelo: 17.1 Concepto de duelo. 17.2 Tipos de duelos. 17.3 Proceso de acompañamiento. |
| Planificación | ||||
| Metodoloxías / probas | Competencias / Resultados | Horas lectivas (presenciais e virtuais) | Horas traballo autónomo | Horas totais |
| Proba obxectiva | A59 B2 B3 B4 B8 C6 C11 | 2 | 23 | 25 |
| Análise de fontes documentais | B3 B8 B16 C6 C7 C11 | 2 | 20 | 22 |
| Estudo de casos | A59 B2 B4 B5 B16 C3 C10 C12 | 9 | 21 | 30 |
| Solución de problemas | A59 B5 B6 B7 B15 B24 C3 C11 C12 | 8 | 20 | 28 |
| Sesión maxistral | A59 B3 B4 B8 B16 C7 C8 | 21 | 20 | 41 |
| Atención personalizada | 4 | 0 | 4 | |
| *Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado | ||||
| Metodoloxías |
| Metodoloxías | Descrición |
| Proba obxectiva | Exame tipo test. A proba será elaborada co fin de valorar o nivel de coñecementos teóricos do alumnado. A proba deberá realizarse de maneira presencial utilizando as ferramentas informáticas institucionais. |
| Análise de fontes documentais | Técnica metodolóxica que supón a utilización de documentos audiovisuais e/ou bibliográficos (fragmentos de reportaxes documentais ou películas, noticias de actualidade, paneis gráficos, fotografías, biografías, artigos, textos lexislativos, etc.) relevantes para a temática da materia con actividades especificamente deseñadas para a análise dos mesmos. Pódese empregar como introdución xeral a un tema, como instrumento de aplicación do estudo de casos, para a explicación de procesos que non se poden observar directamente, para a presentación de situacións complexas ou como síntese de contidos de carácter teórico ou práctico. Complementarase con participacions no foro do campus virtual tras a lectura crítica, e con a elaboración de documentos breves, exposición na clase e participación e xestión de debates e deliberación. - Esta metodoloxía realizarse de maneira virtual utilizando as ferramentas informáticas institucionais, sendo o Campus Virtual a canle principal de comunicación entre o docente e o alumnado. |
| Estudo de casos | Metodoloxía onde o suxeito se enfronta ante a descrición dunha situación específica que suscita un problema que ten que ser comprendido, valorado e resolto por un grupo de persoas, a través dun proceso de discusión. O alumno sitúase ante un problema concreto (caso), que lle describe unha situación real da vida profesional, e debe ser capaz de analizar unha serie de feitos, referentes a un campo particular do coñecemento ou da acción, para chegar a unha decisión razoada a través dun proceso de discusión en pequenos grupos de traballo. Intégrase neste apartado a asistencia e/ou participación en eventos científicos e/ou divulgativos (congresos, xornadas, simposios, cursos, seminarios, ciclo de conferencias, exposicións, etc.), posteriormente realizásense traballos de reflexión a través dunha contorna virtual de aprendizaxe mediante ferramentas de comunicación asíncrona (foro) co obxectivo de profundar no coñecemento de temas presentados e das actividades desenvolvidas. Estas actividades proporcionan ao alumnado coñecementos e experiencias actuais que incorporan as últimas novidades referentes a un determinado ámbito de estudo. |
| Solución de problemas | Técnica mediante a que se ten que resolver unha situación problemática concreta, a partir dos coñecementos que se traballaron, que pode ter máis dunha posible solución. |
| Sesión maxistral | Os contidos teóricos básicos da materia serán impartidos mediante lección maxistral, pero cun enfoque participativo por parte do alumnado. Baseada na exposición oral complementada co uso de audiovisuais e introdución dalgunhas preguntas dirixidas o alumnado, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe. |
| Atención personalizada |
|
|
| Avaliación | |||
| Metodoloxías | Competencias / Resultados | Descrición | Cualificación |
| Análise de fontes documentais | B3 B8 B16 C6 C7 C11 | Valórase a participación e a capacidade reflexiva sobre os temas achegados e/ou expostos nos foros, a expresión escrita dos comentarios, suxestións e/ou reflexións expostas polo alumnado. A súa capacidade de análise e pensamento crítico, así como a súa creatividade. A participación no foros supón o 5% (0.5 punto) da nota final. Terá unha puntuación de 0 a 10. |
5 |
| Solución de problemas | A59 B5 B6 B7 B15 B24 C3 C11 C12 | Valórase a participación e a entrega das actividades e tarefas derivadas nas situacións planteadas a partir da rúbrica de avaliación presentada inicialmente. É obrigatoria e supón o 15% (1.5 puntos) da nota final. Será necesario alcanzar unha puntuación de 5 puntos (sobre 10) para sumar as calificacións do resto de actividades. |
15 |
| Proba obxectiva | A59 B2 B3 B4 B8 C6 C11 | Exame tipo test, cunha única resposta correcta. É obrigatoria e supón un 70% (7 puntos) da nota total. As respostas incorrectas descontarán aplicando a seguinte fórmula: Puntuación= nº de acertos-(nº de errosx0.5). Será necesario acadar unha puntuación de 5 puntos (sobre 10) para sumar as calificacións do resto de actividades. |
70 |
| Estudo de casos | A59 B2 B4 B5 B16 C3 C10 C12 | Valórase a participación e a entrega das actividades e tarefas derivadas dos casos presentados, as habilidades e conductas mostradas como resposta as accións de mellora e a adquisición de novas habilidades a partir da rúbrica de avaliación presentada inicialmente. Valórase a asistencia e a participación nos eventos científicos e/ou divulgativos (congresos, xornadas, simposios, cursos, seminarios, ciclo de conferencias, exposicións, etc., e da realización dos traballos derivados a través dunha contorna virtual. É obrigatoria e supón o 10% (1 puntos) da nota final. Será necesario alcanzar unha puntuación de 5 puntos (sobre 10) para sumar as calificacións do resto de actividades. |
10 |
| Observacións avaliación | |||
|
Para superar a materia no SISTEMA ORDINARIO (obrigatorio para todo o alumnado con matricula ordinaria) o estudiantado debe superar:
A cualificación de non presentado: otorgarase ao alumnado que non se presente ao exame nin participe nas actividades programadas (trabajo tutelado e aprendizaxe colaborativa). No caso de non superar algunha das metodoloxías, a cualificación que aparecerá será a parte suspensa. O alumnado da convocatoria adiantada de Decembro e Segunda Oportunidade, debe cumprir os mesmos requisitos que nas convocatorias ordinarias. O alumnado con matrícula a tempo parcial (con o sin dispensa académica) poderá optar a non acudir as actividades grupais presenciais, pero deberá participar nas tareas, foros, eventos e traballos programados e presentalas de forma individual na plataforma virtual. Para optar á matrícula de honra, o alumnado deberá acadar unha calificación final entre 9,5 - 10. SEGUNDA OPORTUNIDADE E OUTRAS:
SICUE, ERASMUS E BILATERAL. Os estudiantes vinculados cos programas de movilidade deben cumprir os mesmos requisitos que na convocatoria ordinaria para a superación da materia. FRAUDE: A realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación, unha vez comprobada, implicará directamente a cualificación de suspenso na convocatoria en que se cometa: o/a estudante será cualificado con “suspenso” (nota numérica 0) na convocatoria correspondente do curso académico, tanto se a comisión da falta se produce na primeira oportunidade como na segunda. Para isto, procederase a modificar a súa cualificación na acta de primeira oportunidade, se fose necesario. |
|||
| Fontes de información |
| Bibliografía básica |
Neimeyer, R. A., & Ramírez, Y. G. (2002). Aprender de la pérdida: una guía para afrontar el duelo. Barcelona: Paidós
Francés et al (2015). DSM.V (Manual diagnóstico y estadístico de los trastornos mentales). . Barcelona: MASSON
Mejías Lizancos F. Serrano Parra M. D. (2000). Enfermería en Psiquiatía y salud mental. . Madrid: Piramide
O´ Brien Kennedi Ballard (2000). Enfermería Psiquiátrica. México: Mc Graw - Hill
Varela, Nuria, Escudero, Valentín y López, Silvia (2015). Familias y enfermedad física: [Manual de intervención familiar y multifamiliar. Madrid: Editorial Grupo5
Cyrulnik Boris (2015). Las almas heridas. Barcelona: Gedisa
Read John, Mosher Loren R. and Bentall Richard P. (2006). Modelos de locura. Barcelona: Herder
Froma Walsh (2004). Resiliencia familiar. Buenos Aires: Amorrortu
Judith Herman (2004). Trauma y recuperación. Madrid: Espasa Calpe
Lafuente Mª Jose, Cantero Mª Jose (2010). Vinculaciones afectivas. Madrid: Pirámide |
|
Otra bibliografía de interés: González Pardo Héctor y Pérez Álvarez Marino (2007) La invención de trastornos mentales. Alianza Editorial S.A. Madrid. Video de Boris Cyrulnik sobre la resiliencia. https://youtu.be/nDjbcUosaPg Boris Cyrulnik: Resiliencia y arte, los relatos del trauma https://www.youtube.com/watch?v=6CC_g157QL0&sns=em Video de redes sobre “aprender a gestionar las emociones” https://youtu.be/q-KkdMrAz-8 Luigi cancrini: “Yo veo al niño que llora en cada paciente”http://www.lavanguardia.com/lacontra/20170301/42394984516/yo-veo-al-nino-que-llora-en-cada-paciente.html?utm_campaign=botones_sociales |
|
| Bibliografía complementaria | |
|
Aportarase bibliografía actualizada a través de artigos científicos relacionados cos temas a traballar. O estudiantado disporá de todos os materiais de traballo da maneira dixitalizada en Moodle. |
| Recomendacións | ||||||||
| Materias que se recomenda ter cursado previamente | |
|
| Materias que se recomenda cursar simultaneamente | |
|
| Materias que continúan o temario | ||||||||
|
| Observacións | |
|
Para axudar a conseguir unha contorna inmediata sustentable e cumprir co obxectivo da acción número 5: Docencia e investigación saudable e sustentable ambiental e social do "Plan de Acción Green Campus Ferrol", esta materia ten en conta as recomendacións de SUSTENTABILIDADE MEDIO AMBIENTE, PERSOA E IGUALDADE DE XERO: - A entrega dos traballos documentais que se realicen nesta materia, realizarase a través de Moodle, en formato dixital sen necesidade de imprimilos. - Teranse en conta os principios éticos relacionados cos valores da sustentabilidade nos comportamentos persoais e profesionais. Atendendo ás distintas normativas de aplicación para a docencia universitaria, nesta materia terase en conta a PERSPECTIVA DE XÉNERO velando pola non utilización dunha linguaxe sexista na aula, nos documentos desenvolvidos na materia e nas actividades realizadas co alumnado.
Facilitarase a plena integración do alumnado que por razón físicas, sensoriais, psíquicas ou socioculturais, experimenten dificultades a un acceso idóneo, igualitario e proveitoso á vida universitaria. Nesta materia, o profesorado, ten contraído o compromiso de aplicación da normativa da UDC ante situacións de plaxio. |