Consideracións xerais:

O alumnado disporá de dúas
oportunidades oficiais para superar a materia (ver calendario en http://www.usc.es/gl/titulacions/masters_oficiais/neurosci/).

A cualificación de Non
Presentado aplicarase unicamente no caso de que o/a alumno/a non se presentase nalgunha das oportunidades oficiais existentes.

Aspectos e criterios de avaliación:

- Alumnado con dedicación completa e alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa
académica de exención de asistencia

Na oportunidade de final de cuadrimestre teranse en conta, para o cómputo da
cualificación global, os distintos apartados recollidos no sistema de
avaliación: a) realización dunha proba mixta sobre os contidos da materia,
representando o 50% da cualificación final, b) a realización e
presentación do traballo nos seminarios suporá o 40% da cualificación final, e c) a participación activa na sesión de discusión/debate suporá o 10% da cualificación
final.

Na segunda oportunidade poderase/n
recuperar a/s parte/s non superada/s, exame (proba mixta) e/ou traballo, representando cada
unha destas o 50% da cualificación final.

Resultados de aprendizaxe	Competencias do título
Coñecer os cambios adaptativos experimentados polo sistema nervioso e órganos dos sentidos durante o curso da evolución.	AI3	BI4	CI1 CI3
Manexar e analizar bibliografía especializada		BI4	CI1 CI2 CI3

Temas	Subtemas
Introdución.	1.Concepto de evolución. Teorías. 2.Niveis de organización dos seres vivos. Patróns de deseño nos animais. 3.Relacións filoxenéticas: homoloxías e analoxías.
Evolución do sistema nervioso.	4.Orixe das neuronas (primeiros sistemas nerviosos). 5.Modelos de sistemas nerviosos. 6.Cambios evolutivos das unidades estruturais básicas do sistema nervioso central de vertebrados. 7.Cambios evolutivos dos circuitos funcionais do sistema nervioso nos vertebrados.
Evolución dos órganos dos sentidos.	8.Fotorrecepción: evolución do sistema visual. 9.Quimiorrecepción: evolución dos sistemas gustativo e olfactivo. 10.Mecanorrecepción: evolución do oído e liña lateral.
Prácticas	Observaranse preparacións do sistema nervioso e órganos dos sentidos de distintas especies de vertebrados e invertebrados.

Metodoloxías / probas	Competencias	Horas presenciais	Horas non presenciais / traballo autónomo	Horas totais
Sesión maxistral	A3	19	28.5	47.5
Seminario	A3 B4 C1 C3	3	4.5	7.5
Prácticas de laboratorio	A3	5	6	11
Debate virtual	B4 C1 C2 C3	2	3	5
Actividades iniciais	C3	1	0	1
Proba mixta	A3 C1	2	0	2

Atención personalizada		1	0	1

*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías	Descrición
Sesión maxistral	Durante estas, o profesorado presentará os principais contidos da materia.
Seminario	Durante estes, o/as alumno/as presentarán os traballos elaborados por ele/as baixo a supervisión do profesor. Para a súa preparación utilizaranse revisións científicas recentes e outros recursos bibliográficos.
Prácticas de laboratorio	Observaranse preparacións do sistema nervioso e órganos dos sentidos de distintas especies de vertebrados e invertebrados.
Debate virtual	Dedicarase unha sesión á discusión dun tema específico (artigo científico) por parte do alumnado, intervindo o profesor como moderador.
Actividades iniciais	Dedicarase unha primeira sesión á presentación da materia onde se exporán os distintos apartados contidos na guía docente (estruturación, competencias, programa-contidos, planificación, metodoloxía, avaliación, recursos bibliográficos, etc.) e onde o/a alumno/a poderá expor calquera dúbida ou cuestión relativa aos mesmos. Tanto a guía docente como un cronograma coas actividades a desenvolver durante o cuadrimestre estarán a disposición do alumnado na plataforma Moodle.
Proba mixta	Realización dunha proba escrita (baseada en preguntas de resposta curta e/ou tipo test) e/ou oral que representará o 50% da cualificación final.

Metodoloxías	Competencias	Descrición	Cualificación
Debate virtual	B4 C1 C2 C3	Discusión dun tema específico (artigo científico especializado) por parte do alumnado.	10
Seminario	A3 B4 C1 C3	O alumnado deberá realizar e expoñer un traballo relacionado cos contidos da materia.	40
Proba mixta	A3 C1	Realización dunha proba escrita (baseada esta en preguntas de resposta curta e/ou tipo test) e/ou oral sobre os contidos básicos da materia.	50

Observacións avaliación
Consideracións xerais: O alumnado disporá de dúas oportunidades oficiais para superar a materia (ver calendario en http://www.usc.es/gl/titulacions/masters_oficiais/neurosci/). A cualificación de Non Presentado aplicarase unicamente no caso de que o/a alumno/a non se presentase nalgunha das oportunidades oficiais existentes. Aspectos e criterios de avaliación: - Alumnado con dedicación completa e alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia Na oportunidade de final de cuadrimestre teranse en conta, para o cómputo da cualificación global, os distintos apartados recollidos no sistema de avaliación: a) realización dunha proba mixta sobre os contidos da materia, representando o 50% da cualificación final, b) a realización e presentación do traballo nos seminarios suporá o 40% da cualificación final, e c) a participación activa na sesión de discusión/debate suporá o 10% da cualificación final. Na segunda oportunidade poderase/n recuperar a/s parte/s non superada/s, exame (proba mixta) e/ou traballo, representando cada unha destas o 50% da cualificación final.

Bibliografía básica	Kaas, JH (2007). Evolution of nervous systems: a comprehensive reference. Elsevier Academic Press, Amsterdam
	-       Allman, JM 2003, El cerebro en evolución, 1ª edn, Editorial Ariel, Barcelona. -       Arendt, D 2003, ‘Evolution of eyes and photoreceptor cell types’, IntJDevBiol, vol. 47, pp. 563-571. -       Butler, AB & Hodos, W 2005, Comparative vertebrate neuroanatomy, 2nd edn, Wiley-Liss, New York. -       Collin, SP, Davies, WL, Hart, NS & Hunt, DM 2009, ‘The evolution of early vertebrate photoreceptors’, Phil Trans R Soc B, vol. 364, pp. 2925-2940. -       Coyne, JA 2010, Porqué la teoría de la evolución es verdadera, Editorial Crítica, Barcelona. -       Eccles, JC 1992, La evolución del cerebro: creación de la conciencia, Editorial Labor, Barcelona. -       Fay, RR & Popper, AN 1999, Comparative hearing: fish and amphibians, Springer-Verlag, New York. -       Fritzsch, B & Beisel, KW 2001, ‘Evolution and development of the vertebrate ear’, BrainResBull, vol. 55, pp.711-721. -       Fritzsch, B, Beisel, KW, Pauley, S & Soukup, G 2007, ‘Molecular evolution of the vertebrate mechanosensory cell and ear’, Int J Dev Biol, vol. 51, pp. 663-678. -       Gehring, WJ 2005, ‘New perspectives on eye development and the evolution of eyes and photoreceptors’, J Hereditv, vol. 96, no. 3, pp. 171-184. -       Gregory, RL 1997, Eye and Brain, 5th edn, Princeton University Press. -       Hubel, DH 2000, Ojo,cerebro y visión. Servicio Publicaciones Univ. Murcia. -       Jarman, AP 2002, ‘Studies of mechanosensation using the fly’, HumanMolecularGenetics, vol. 11, no. 10, pp. 1215-1218. -       Jorgensen, JM 1989, Evolution of octavolateralis sensory cells. In: Coombs, S, Görner, P, Münz, H (eds), The mechanosensory lateral line: neurobiology and evolution, Springer-Verlag, New York. -       Kaas, JH 2007, Evolution of nervous systems: a comprehensive reference, Elsevier Academic Press, Amsterdam. -       Kaas, JH 2009, Evolutionary neuroscience, Elsevier, Amsterdam. -       Kuhlenbeck, H 1967-1970, The central nervous system of vertebrates a general survey of its compararive anatomy with an introduction to the pertinent fundamental biologic and logical concepts, S. Karger, Basil. -       Lad, MF 1979, ‘Ojos animales donde la imagen se forma mediante espejos’, InvestigaciónyCiencia, no. 29. -       Laget, M 1973, Éléments de neuro-anatomie fonctionnelle, Masson, Paris. -       Lamb, TD, 2009, ‘Evolution of vertebrate retinal photoreception’, Phil Trans R Soc B, vol. 346, pp. 2911-2924. -       Land, MF & Ferdnald, RD 1992, ‘The evolution of eyes’, Annual ReviewofNeuroscience, vol. 15, pp. 1-29. -       Manley, GA, Popper, AN & Fay, RR (eds) 2004, Evolution of the Vertebrate Auditory System, Springer-Verlag. -       Melver, SB 1985, Mechanorecepcion, In Gilbert, LL & Kerkut, DA (eds) Comprehensive Insect Physiology, Biochemistry and Pharmacology, Pergamont Press, vol. 6, pp. 71-132. -       Münz, H (eds) 1989, The mechanosensory lateral line, Springer-Verlag, New York. -       Nieuwenhuys, R, ten Donkelaar, HJ & Nicholson, C 1998, The central nervous system of vertebrates, Springer, Berlin. -       Nilsson S & Holmgreen S 1993, Comparative physiology and evolution of the autonomic nervous system, Hardwood Academic Publishers, Chur, Switzerland. -       Paxinos, G 1995, The rat nervous system, Academic Press, New York. -       Roth, G 2013, The long evolution of brains and minds, Springer, Dordrecht. -       Ruiz Rey, F 2014, Teoría de la revolución darwiniana: una hipótesis en receso, OIACDI, Charleston. -       Shichida, Y & Matsuyama, T 2009, ‘Evolution of opsins and phototransduction’, Phil Trans R Soc B, vol. 364, pp. 2881-2895. -       Soler, M (ed) 2003, Evolución. La base de la Biología, Proyecto Sur de Ediciones, Granada. -       Striedter, GF 2005, Principles of brain evolution, Sinauer Associates, Sunderland (Massachusetts). -       Swanson, LW 2012, Brain architecture. Understanding the basic plan, 2nd edn, Oxford University Press, New York. -       Williamson, R & Chrachri, A 2007, ‘A model biological network: the cephalopod vestibular system’, Phil Trans R Soc B, vol. 362, pp. 473-481.
Bibliografía complementaria

Observacións