Datos Identificativos 2020/21
Asignatura (*) Accións e Estratexias sobre a Arquitectura Moderna Código 630567102
Titulación
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 2º cuadrimestre
Primeiro Optativa 3
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Proxectos Arquitectónicos, Urbanismo e Composición
Coordinación
Agrasar Quiroga, Fernando
Correo electrónico
fernando.agrasar@udc.es
Profesorado
Agrasar Quiroga, Fernando
Paz Agras, Mari Luz
Correo electrónico
fernando.agrasar@udc.es
luz.paz.agras@udc.es
Web http://www.udc.es/dep/com/
Descrición xeral Nesta asignatura analízanse, dende unha posición crítica, proxectos de intervención sobre a Arquitectura Moderna.
A proximidade temporal á Arquitectura Moderna e as súas características propias levan á necesidade dun plantexamento específico en canto á súa posta en valor e recoñecemento como Patrimonio Moderno e aos criterios de intervención que, sobre estas pezas, teñen que levarse a cabo na actualidade e no futuro inmediato.
Plan de continxencia 1. Modificacións nos contidos. No caso de continxencia adoptaranse as medidas necesarias para garantir a calidade do ensino e máis a integridade dos contidos.

2. Metodoloxías
*Metodoloxías docentes que se manteñen:
Manteranse as mesmas metodoloxías docentes. Tanto a sesión maxistral, como o seguimento dos traballos tutelados adaptaranse ao soporte virtual, no seu caso.
* Metodoloxías docentes que se modifican:
Non está previsto modificacións de metodoloxías docentes

3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado. As titorías serán convocadas en sesións, previamente anunciadas de Teams. As corrección e aclaracións en grupo teñen un valor pedagóxico maior que a atención individualizada, inda así, estas realizaranse mediante correo electrónico e conferencia por Teams.

4. Modificacións na avaliación
A avaliación non será modificada.

5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía.
Os recursos bibliográficos da asignatura están xa disponibles no Moodle. Aportacións específicas de materiais de consulta se facilitarán en soporte dixital.


Competencias do título
Código Competencias do título

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Desenvolvemento de capacidade de análise das obras de arquitectura e, ó mesmo tempo, de chegar ó convencemento da necesidade de dotar de reflexións anteriores á súa actividade proxectual. BP2
BP4
CP1
CP4
CP5
CP6
CP7
Capacidade de análise da natureza teórica e técnica da arquitectura moderna. Coñecemento dos criterios de intervención nas pezas patrimoniáis modernas. AP1
AP2
AP4
AP8
BP1
CP15

Contidos
Temas Subtemas
Tema 1. Restauración, rehabilitación, intervención: as accións transformadoras e de conservación sobre a Arquitectura Moderna. .
Tema 2. Aloïs Riegl e o "Culto moderno aos minumentos". .
Tema 3. A Tecnoloxía e a linguaxe das vangardas como polos dialécticos da modenidade. .
Tema 4. Analoxía e contraste. A natureza das estratexias de intervención na Arquitectura Moderna. .
Tema 5. A clonación moderna. Os edificios desaparecidos reedificados. .
Tema 6. Rehabilitacións filolóxicas. .
Tema 7. Contemporaneidade e Modernidade: conceptos, contidos e significados arquitectónicos. .
Tema 8. A especificidade da arquitectura industrial na súa recuperación. .
Tema 9. A rehabilitación dos tecidos urbáns modernos. .
Tema 10. Conclusións: análise de casos de estudo. .

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Proba obxectiva A1 B1 B2 B4 C1 C6 C15 9 0 9
Sesión maxistral A2 A8 C7 30 30 60
Traballos tutelados A4 C4 C5 1 4 5
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Proba obxectiva A Proba obxectiva pode combinar distintos tipos de preguntas: preguntas de resposta múltiple, de ordenación, de resposta breve, de discriminación, de completar e/ou de asociación. Tamén se pode construír con un só tipo dalgunha destas preguntas.
Sesión maxistral A clase maxistral é tamén coñecida como “conferencia”, “método expositivo” ou “lección maxistral”. Esta última modalidade sóese reservar a un tipo especial de lección impartida por un profesor en ocasións especiais, cun contido que supón unha elaboración orixinal e baseada no uso case exclusivo da palabra como vía de transmisión da información á audiencia.
Traballos tutelados Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente ao aprendizaxe do “cómo facer as cousas”. Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudantes da responsabilidade pola súa propia aprendizaxe.
Este sistema de ensino baséase en dous elementos básicos: a aprendizaxe independente dos estudantes e o seguimento desa aprendizaxe polo profesor-titor.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Descrición
O curso complétase cun traballo, que é realizado en parte de modo individual e en parte en grupo, onde se amosa a capacidade para desenvolver un discurso coherente sobre un determinado edificio ou teoría arquitectónica. Este traballo poderá compartirse con outras asignaturas do máster, de acordo coa cordinación dos profesores implicados.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Traballos tutelados A4 C4 C5 Condición necesaria para o aprobado por curso. 80
Proba obxectiva A1 B1 B2 B4 C1 C6 C15 Probas realizadas no cuadrimestre 20
 
Observacións avaliación

É condición necesaria a asistencia a un mínimo do 80% das horas de sesiones presenciais programadas.

A entrega do traballo, proposto de xeito personalizado, é unha condición necesaria para superar a asignatura.

A valoración da participación nas clases presenciáis, máis a calificación do traballo conforman a nota da asignatura.


Fontes de información
Bibliografía básica VV.AA (1975). 2C Construcción de la ciudad n.º 22:. Barcelona
EDMONSON, A. C. (1987). A Fuller explanation. The synergetic geometry of R.Buckminster Fuller. Boston. Birkhauser
VV.AA (1991). A&V n29. Monografía de Arquitectura eVivenda. Madrid
BONTA, J. P. (1975). Anatomía de la interpretación en arquitectura. Mies van der Rohe. Barcelona. Gustavo Gili
COOKE, C. (1983). Architectural Design. Russian Avant-Garde. Art and Architectura
TAFURI, M. (1978). Arquitectura contemporánea. Madrid. Aguilar
TAFURI, M. DAL CO, F. (1978). ARQUITECTURA CONTEMPORANEA. Madrid. Alianza Forma
VV.AA (1984). Arquitectura, técnica y naturaleza en el ocaso de la. U.I.M.P.Edición Monografías da
VV.AA (). Baudelaire.
ARGAN, G. C. (1981). Brunelleschi. Madrid. Editorial Xarait
MUÑOZ, M. ª T. (1989). Cerrar el círculo y otros escritos. Madrid. COAM
DURAND, J.L.N. (1981). Compendio de lecciones de arquitectura. Madrid. Pronaos
VV.AA (1973). Comunicacion 19.Constructivismo. Madrid
VV.AA, BRUCKMANN, P (). Cuaderno de Notas 3. "Deutcher Werkbund".
VV.AA, POSENER, J (). Cuaderno de Notas 4. "La Deutscher Werkbund: 1907-1914".
VV.AA, GREGOTTI, V. (). Cuaderno de notas. "Peter Behrens: 1868-1940".
DE FUSCO, R. (1992). DE FUSCO, R.. Madrid. Celeste Ediciones
MONTANER, J.M. (1993). Después del movimiento moderno. Barcelona. Gustavo Gili
SENABRE, J. (). Dibujo Técnico. . Edelvives
MEYER, H. (1972). El arquitecto en la lucha de clases y otros escritos. Barcelona. UPC
WRIGHT, Frank Lloyd (1978). El futuro de la arquitectura. Barcelona. Poseidón.
GONZALEZ MORENO-NAVARRO, J.L. (1993). El legado oculto de Vitrubio: saber constructivo y teoría de la arquitectura. Madrid. Alianza Forma
ZEVI, B.. (). El Movimiento Futurista. Nueva Forma n.38
MIES VAN DER ROHE, (1981). Escritos, diálogos y discursos. Murcia 1981. Consellería de Cultura do Consello Rexional
VV.AA (1994). Frank Lloyd Wright Architect 1867-1959. NY. The Museum of Modern Art
LE CORBUSIER (1978). Hacia una arquitectura. Barcelona. Poseidón
FRAMPTON, K. (1987). Historia crítica de la arquitectura moderna. Barcelona. Gustavo Gili
BENÉVOLO, L. (1988). Historia de la Arquitectura del Renacimiento.. Barcelona. Gustavo Gili
ZEVI, B. (1980). Historia de la Arquitectura Moderna. Barcelona. Poseidon
SEGRE, R. (1985). Historia de la arquitectura y del urbanismo.. Madrid. Instituto de estudos da administración local
TAFURI. M. (1978). Historia de la Arquitectura.. Madrid. Aguilar
TATARKIEWICZ, W. (1987). Historia de la Estética: 1. Estética Antigua. Madrid. Akal Arte e Estética
KRUFT, H. W. (1990). Historia de la teoría de la arquitectura. Madrid. Alianza Foram
FRUFT, Hanno-Walter (1990). Historia de la teoría de la Arquitectura. Madrid. Alianza
ALEKSANDROV, P.A., KHAN-MAGOMEDOV, S.O. (1978). Ivan Leodinov. Milan. Franco Angeli Editori
CURTIS, W. J.R. (1987). La arquitectura moderna desde 1900. Madrid. Blume
POSENER, J. (1972). La arquitectura y el hierro: Labrouste, Semper, Gurlit, Gropius.
von SIMSON, O. (1982). La catedral gótica: los orígenes de la arquitectura gótica. Madrid. Alianza Forma
PÉREZ GÓMEZ, A. (1980). La génesis y la superación del funcionalismo en la. Mexico. Editorial Limusa
MONTEYS, X. (1996). La gran máquina. La ciudad en Le Corbusier. Barcelona. Edicións do Serbal
MARTÍ ARIS, C. (1991). Las formas de la residencia en la ciudad moderna. Vivienda y ciudad en la Europa de entreguerras. Barcelona. E.T.S.A.B.Servicio de Publicaciones de la Universidad de Catalunya
VV.AA (1987). Le Corbusier. Madrid. Dirección Xeral de Belas Artes e Arquivos. Centro Nacional de Exposicións
VV .AA (1987). Le Corbusier une encyclopédie. París. Éditions du Centre George Pompidou
CURTIS, William J.R. (1987). Le Corbusier, ideas y formas. Madrid. Hermann Blume
BUDDENSIEG, T., ROGGE,H. (1976). Lotus nº 12. Milán
C. MASSU (1982). L’Arquitecture de l’Ecole de Chicago. Paris. Dunond
ROWE, C. (1978). Manierismo y arquitectura moderna y otros ensayos. Barcelona. Gustvo Gili
NEUMEYER, F. (1995). Mies van der Rohe. La palabra sin artificio. Reflexiones sobre arquitectura. 1922-1968. Madrid. El Croquis
DAL CO, F. (1987). Mies van der Rohe: su arquitectura y sus discípulos. Madrid. MOPU
AYMONINO, C. (1972). Orígenes y desarrollo de la ciudad moderna. Barcelona. Gustavo Gili
LE CORBUSIER. (1995). Perret. En Auguste Perret (1874-1954).. Francisco Alonso
CONRADS, U. (1973). Programas y manifiestos de la arquitectura del siglo XX. Barcelona. Lumen
McHALE, J. (). R. Buckminster Fuller. Mexico-Bos Aires. Herme
VV.AA (). Revista A&V Monografías de Arquitectura y Vivienda I y II. nº 9 y 10. Madrid. Arquitectura Viva
VV.AA (). Revista A&V Monografías de Arquitectura y Vivienda nº6. Mies van der Rohe. 1886-1986. Madrid. Arquitectura Viva
SORIANO, F. (1991). Revista Arquitectura n.º 288. “Hannes Meyer 1926-1930”. Madrid. COAM
VV.AA, FRAMPTON, K (1988). Revista Casabella n.º 542/543. "Los tecnócratas de la pax americana. Wachsmann y Fuller". Milan. Electa SpA
LAMPUGNANI, V. M. (1986). Revista Domus n. º 276. Milán
COSTA, X. (1997). Revista Quaderns d’arquitectura i urbanismo n. º 218. Barcelona
PERRET, A. (). Revista Quaderns d´Arquitectura i Urbanisme III.
VV.AA, PÉREZ MARTELL, J.M. (1994). Revista Quaderns n. º 204. “Formas límite, formatos limitados”. Barcelona. COAC
VV.AA, PÉREZ MARTELL, J.M. (1994). Revista Quaderns n. º 204.“Formas límite, formatos limitados” . Barcelona. COAC
VV.AA (1996). Revista “Arquitectura viva” N. º 46. Madrid. Arquitectura Viva
VV.AA, CERVERA, J. (1996). Revista “Arquitectura viva” N. º 46. “Técnica de la utopía. Centenario de Richard Buckminster Fuller". Madrid. Arquitectura Viva.
COOKE, C. (1989). Russian Constructivism & Iakov Chernikov. Architectural Design vol59
SPRIGG, J. (1986). Shaker Design. NY. Whitney Museum
ROCHELEAU, P., SPRIGG, J., LARKIN, D. (1994). Shakers built. The form and function of shaker architecture. Thames and Hudson Ltd
ANTHROPOS (). Tecnología, Ciencia, Naturaleza y Sociedad.
BANHAM. Reyner (1977). Teoría y diseño arquitectónico en la era de la máquina. Buenos Aires. Ediciones Nueva Visión
OCAMPO, E. (). Teorías del Arte. Icaria
VV.AA, PRICE, C. (1983). The Architectural Review 174 "Buckminster Fuller". London.
VV.AA (1990). Tony Garnier. L'Oeuvre complete. Paris. Centre Georges Ponpidou
MONTANER, J. M. (). Tony Garnier. la anticipación de la ciudad industrial.
KAUFMANN, E. (1980). Tres arquitectos revolucionearios: Boullee, Ledoux y Lequeu. Barcelona. Gustavo Gili
SULLIVAN, L. H. (1985). Un sistema de Ornamento Arquitectónico acorde con una. Murcia. Colección de Arquitectura nº17. Colegio Oficial de Aparelladores e Arquitectos Técnicos.
ARGAN, G. C. (1983). Walter Gropius y la Bauhaus. Barcelona. Gustavo Gili
VIDLER, A. (). “La Acrópolis moderna”.

Bibliografía complementaria VV.AA (1982). A+U n.º147. "Fags shoe-last factory. Alfeld an der Leine 1913".
CARAMEL, L., LONGATTI, A. (1998). Antonio Sant’Elia. The Complete Works. N.Y. Rizzoli International Publications Inc.
MONEO VALLES, J.R., DE SOLA-MORALES, I (1975). Apuntes sobre Pugin, Ruskin y Viollet le Duc. ETSA Barcelona. Curso de Doutoramento
VV.AA (1982). Architettura nel paese dei Soviet. 1917-1933. Gruppo Editoriale Electra
HITCHCOCK, H. R. (1985). Arquitectura de los siglos XIX y XX. Madrid. Editorial Manualres de Arte Cátedra
GÖSSEL, P., LEUTHÄUSER, G. (1991). Arquitectura del s. XX. Köln. Taschen
ECO, U. (1997). Arte y belleza en la estética medieval. Barcelona. Lumen
SHARP, D. (1993). Bauhaus, Dessau. Walter Gropius. Colección Architecture in Detail. Londres. Phaidon
PAWLEY, M. (1990). Buckminster Fuller. London. Trefoil Publications
POGACNIK, M. (1998). CASABELLA 651/652. Milan
SCHINKEL, K. F. (1982). Collected Architectural Designs. London. Academy editions
SALVADÓ, T (1994). Constructivismo Ruso. Sobre la arquitecgtura de las Vanguardias Ruso-Soviéticas hacia 1917. Madrid. Edicións do Serbal
CABALLERO ZOREDA, L. (1987). Curso de mecánica y tecnología de los edificios antiguos. Madrid. Servizo Publicacións COAM
ALBERTI, L. B. (1991). De Re Aedificatoria. Madrid. Akal
MEYER, H. (1972). El arquitecto en la lucha de clases y otros escritos. Barcelona. Gustavo Gili
BAUDELAIRE, C. (). El salón de 1846. Fernando Torres
PANOFSKY, E. (1979). El significado de las artes visuales. Madrid. Alianza Forma
ZEVI, B. (1980). Espacios de la Arquitectura Moderna. Barcelona. Poseidón.
BATTISTI, E. (1999 ). Filippo Brunelleschi . Milan. Electa
FARRINGTON, B. (). Francis Bacon. Filósofo de la Revolución Industrial. Editorial Edymion
VV.AA (1981). GA Document n.º 3. Tokio. A.D.A Edita
MALLGRAVE, H.F. (1996). Gottfried Semper: Architect of the Nineteenth Century. New Haven Yale University Press
VV.AA (1989). Hannes Meyer, 1889-1954: Architekt urbanist lehrer. Berlin. Ernst & Sohn cop.
FLIERL, B., SUTER, U. (1993). Hans Schmidt 1893-1972: architect in Basel, Moskau. Zurich. GTA
DE FUSCO, R. (1994). Historia de la arquitectura contemporánea. Madrid. Celeste Ediciones
DE MAGISTRIS, A., OLMO, C. (1995). Iakov Cernihov. Turín. Edit. Umberto Allemandi &C.
STARR, S. F. (1979). Il Padiglione di Melnikov a Parigi. Roma. Officina Edizioni
BILANCIONI, G. (1981). Il primo Behrens, Origini del Moderno. Firenze. Editorial Sansoni
GARCÍA ROIG, J. M. (1991). K.F. Schinkel. Madrid. Departamento de pulicacións da E.T.S. de Arquitectura da Universidade Politécnica de Madrid
GARCÍA ROIG, J. M. (1991). K.F. Schinkel. “Construcción y volúmenes edificatorios en la. Madrid. Departamento de publicacións da E.T.S. de
POGACNIK, M. (1993). Karl Friedrich Schinkel. Construcción y paisaje. Madrid. Nerea
MARCHÁN FIZ, S. (1974). La arquitectura del s.XX: textos. Madrid. S. Marchán Fiz D.L.
DE FUSCO, R. (1976). La idea de Arquitectura. Historia de la crítica desde. Barcelona.Colección Punto y Línea. Gustavo Gili.
BARTOLI, L. (1977). La rete magica di Filippo Brunelleschi. Firenze. Nardini
TORELLI LANDINI, E. (1995). Lazar’ Markovic Lisickij 1890-1941. Roma. Officina Edicioni
PICON, A. (1997). L’art de l’ingenieur, constructeur, entrepeneur, inventeur. París. Centre Georges Pompidou
NEUMEYER, F. (1995). Mies van der Rohe. La palabra sin artificio.. Madrid. El Croquis
MOELLER, G. (1991). Peter Behrens in Düsseldorf.. Weinheim. V.C.T.
OSUNA REDONDO, R., VALCÁRCEL LABRADOR, M.ª T. (). Peter Behrens y la AEG 1907-1914. Editorial Electa Editrice
OSUNA REDONDO, R., VALCÁRCEL LABRADOR, M.ª T. (1997). Peter Behrens.Guía de Arquitectura. Madrid. Editorial Nerea
WINDSOR, A. (1981). Peter Behrens: architect and designer. Londres. The Architectural Press
KHAN-MAGOMEDOV, S.O. (1982). Pioneers of Soviet Architecture.. London. Thames & Hudson
VV.AA, BRANCH, M. A. (1983). Progressive Architecture vol 64. "R. Buckminster Fuller: 1895-1983". Cleveland.
GRIMALDI, R. (1990). R. Buckminster Fuller 1895-1983. Roma. Officina Edizioni
JÜRGEN WINKLER, K. (1991). Rassegna n. º45. “Il Neues Bauen a Weimar e l’eredità del Bauhaus”. Rasegna
VV.AA (1995). Revista AV Monografías n. º 54. Madrid. Arquitectura Viva
VV.AA, PETTENA, G. (1978). Revista Domus n. º 582. “Bucky Fuller tres años después”. Milan. Domus
VV.AA, PETTENA, G. (1978 ). Revista Domus n. º 582. “Bucky Fuller y la prefabricación”. Milan. Domus
VV.AA (1986). Revista RASSEGNA. Special issue. Milan.
COHEN, J. L. (1991). Revista “A+U” Nº 253.
COOKE, C. (1995). Russian Avant-Garde. Theories of Art, Architecture. Great Britain.Academy Editions
VV.AA (). Schinkel. Arquitecturas 1781-1841.
COOKE, C., KAZUS, I. (1992). Soviet ARchitectura Competitions 1920s-1930s. London. Phaidon Press
VV.AA (1995). The Architect’s Journal vol. 202 n. º 23. London. Emap Business Communications
WARD, J. (1985). The artefacts of R. Buckminster Fuller. Nova York. Garland Publishing, Inc
GORAK, A., PALLASMAA, J. (1996). The Melnikov House Moscow (1927-1929). USA. Academy Editions
BERMAN, M. (1991). Todo lo sólido se desvanece en el aire. La experiencia. Madrid. Siglo XXi Editores S.A
SACRISTE, E. (1960). Usonia: aspectos de la obra de Wright. Bos Aires. Editorial Infinito
NERDINGER, W. (1988). Walter Gropius. Opera completa. Madrid. Electa
MARBACH, U. (1990). Werkbund siedlung Neubühl in Zürich-Wollisholen. Zurich. GTA Verlag cop.
PETEREK, M., UHLIG, G. (1991). Zodiac n.º5. “I sessant’anni della Siedlung Dammerstock, cantiere del Movimento moderno”.
BETTENHAUSEN, P. RIEMANN, G (1989). “La personalidad humana y artística de K.F. Schinkel”, “Ejemplos de lo nuevo en la obra arquitectónica de. Madrid. Dirección Xeral para a vivenda e a arquitectura


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Historia do Patrimonio Rehabilitado /630467102

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Analise e Teoría da Intervención no Patrimonio/630467101

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías