Requisitos

O alumnado debe ser capaz de se expresar correctamente en lingua galega,
tanto oralmente como por escrito. O dominio destas destrezas é
preceptivo para aprobar a materia.

Modalidades de avaliación

Estabelécense dúas modalidades de avaliación:

1. Para as persoas que formen grupo (constituído por un mínimo de catro persoas) e asistan regularmente ás clases:

unha tarefa colaborativa: a actividade de aprendizaxe servizo, dividida á súa vez no deseño e aplicación da proposta didáctica (25% da cualificación) e no traballo de reflexión (25% da cualificación);
unha tarefa individual: unha proba de ensaio breve (50% da cualificación).

Para superar a materia é preciso ter aprobadas todas as probas. As persoas que concorran á oportunidade de xullo só repetirán as partes suspensas.

O traballo colaborativo é fundamental nesta modalidade de avaliación, polo que se debe asistir a un mínimo do 80% das sesións interactivas; así pois, a docente fará un seguimento de asistencia.

2. Para as persoas que non formen grupo ou non asistan regularmente ás clases:

unha única tarefa individual: unha proba de ensaio extensa (100% da cualificación).

Entrega dos traballos

Os traballos entregaranse en formato dixital a través da plataforma Moodle.

Resultados de aprendizaxe	Competencias do título
Tomar conciencia do papel do profesorado como modelo lingüístico	A48	B6 B24
Acadar un dominio axeitado da expresión oral e escrita en lingua galega	A43 A44 A46	B14 B19	C1
Coñecer os principais recursos bibliográficos e dixitais para o ensino-aprendizaxe da lingua galega	A42 A45 A50 A51	B11 B25	C3 C6 C7 C8
Coñecer o marco xurídico polo que se rexe a utilización das linguas no sistema educativo galego	A31
Coñecer os fundamentos do currículo de lingua da etapa de Educación Infantil en Galiza	A31
Aprender a desenvolver a programación didáctica na área lingüística	A4 A42 A43 A44 A45 A46 A47 A48 A49 A50 A51
Coñecer as metodoloxías para o ensino da lingua en contextos multilingües	A48 A52	B20 B21	C2
Coñecer as particularidades da situación sociolingüística galega	A13 A23	B24	C4
Saber deseñar estratexias para a aprendizaxe da lingua galega do alumnado galego-falante e non galego-falante	A42 A43 A44 A46 A47 A48 A49 A63
Saber transmitir actitudes e valores positivos en relación coa lingua e cultura galega	A40 A48	B24
Saber programar actividades para o desenvolvemento das habilidades lingüísticas orais	A43 A44 A46 A49 A60	B8 B18 B23	C1
Aplicar unha proposta didáctica nunha aula de Educación Infantil, que inclúa un conto contado, unha asemblea e un xogo de lingua.	A29 A44 A45 A49 A50 A51 A62 A63	B1 B2 B4 B5 B7 B8 B9 B16 B19	C1
Ser capaces de reflexionar sobre a propia práctica	A19 A23 A29 A44 A45 A49 A50 A51 A59 A60 A62 A63	B3 B10 B12 B14 B15 B17 B19 B22	C1

Temas	Subtemas
1. Fundamentos do ensino lingüístico	1.1. Que é ensinar lingua? 1.2. A competencia lingüística e comunicativa do profesorado
2. O ensino-aprendizaxe da lingua en contextos de contacto lingüístico: o caso galego	2.1. Conceptos básicos de Sociolingüística e Planificación Lingüística 2.2. Achegamento á situación sociolingüística galega 2.3. As linguas no sistema educativo galego: marco xurídico 2.4. Pautas para a planificación lingüística nos centros educativos galegos
3. A lingua na escola infantil	3.1. A linguaxe verbal no currículo da Educación Infantil: a Área de Linguaxes: Comunicación e Representación 3.2. Estratexias para o desenvolvemento da comunicación oral 3.2.1. A literatura de tradición oral na aula 3.2.1.1. O conto contado 3.2.1.2. Os xogos de lingua 3.2.2. A asemblea

Metodoloxías / probas	Competencias	Horas presenciais	Horas non presenciais / traballo autónomo	Horas totais
Lecturas	A4 A13 A31 A42 A45 A46 A47 A51 B1 B3 B9 B10 B11 C6	0	15	15
Obradoiro	A29 A40 A44 A49 A50 B2 B5 B7 B12 B16 B17 B18 B19 B22 C1 C4	17	7	24
Presentación oral	A43 B12 B25 C1 C3	2	4	6
Aprendizaxe servizo	A19 A23 A48 A59 A60 A62 A63 B4 B5 B6 B8 B15 B19 B22 B23 B24	0	40	40
Proba de ensaio	A4 A13 A31 A42 A44 A45 A46 A47 A50 A51 A62 B3 B9 B10 B11 B12 B17 B19 B22 C1	2	40	42
Sesión maxistral	A4 A13 A19 A23 A31 A40 A42 A43 A44 A45 A46 A47 A48 A49 A50 A51 A52 A62 B14 B15 B17 B20 B21 C2 C7 C8	21	0	21

Atención personalizada		2	0	2

*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías	Descrición
Lecturas	Documentos para a ampliación dos contidos traballados na aula.
Obradoiro	Resolución de tarefas prácticas a través de diversas metodoloxías (exposicións, simulacións, debates, prácticas guiadas, etc.), co apoio e supervisión do profesorado.
Presentación oral	Exposición verbal en que se abordan contidos da materia de forma dinámica.
Aprendizaxe servizo	Metodoloxía que combina o servizo á comunidade coa aprendizaxe nun só proxecto, en que o alumnnado se forma traballando en necesidades reais do seu contorno co fin de melloralo.
Proba de ensaio	Proba consistente en preguntas de certa amplitude, en que se valora o coñecemento dos contidos, a capacidade de razoamento e o espírito crítico, así como a claridade expositiva e a corrección expresiva.
Sesión maxistral	Exposición dos contidos da materia por parte do profesorado.

Metodoloxías	Competencias	Descrición	Cualificación
Aprendizaxe servizo	A19 A23 A48 A59 A60 A62 A63 B4 B5 B6 B8 B15 B19 B22 B23 B24	A actividade realizarase en grupo e componse de: - O deseño dunha proposta didáctica arredor da literatura de tradición oral e a súa aplicación nunha aula de Educación Infantil. A práctica gravarase en vídeo para a súa posterior presentación na clase e debate co resto dos grupos. (25% da cualificación) - Un traballo de reflexión sobre o proceso de deseño e aplicación da proposta didáctica. Valorarase a capacidade de observación e de autocrítica, así como a integración dos coñecementos adquiridos no conxunto da materia. Terase especialmente en conta a claridade expositiva e a corrección expresiva. (25% da cualificación)	50
Proba de ensaio	A4 A13 A31 A42 A44 A45 A46 A47 A50 A51 A62 B3 B9 B10 B11 B12 B17 B19 B22 C1	Proba consistente en preguntas de certa amplitude, en que se valora o coñecemento dos contidos, a capacidade de razoamento e o espírito crítico, así como a claridade expositiva e a corrección expresiva.	50

Observacións avaliación
Requisitos O alumnado debe ser capaz de se expresar correctamente en lingua galega, tanto oralmente como por escrito. O dominio destas destrezas é preceptivo para aprobar a materia. Modalidades de avaliación Estabelécense dúas modalidades de avaliación: 1. Para as persoas que formen grupo (constituído por un mínimo de catro persoas) e asistan regularmente ás clases: unha tarefa colaborativa: a actividade de aprendizaxe servizo, dividida á súa vez no deseño e aplicación da proposta didáctica (25% da cualificación) e no traballo de reflexión (25% da cualificación); unha tarefa individual: unha proba de ensaio breve (50% da cualificación). Para superar a materia é preciso ter aprobadas todas as probas. As persoas que concorran á oportunidade de xullo só repetirán as partes suspensas. O traballo colaborativo é fundamental nesta modalidade de avaliación, polo que se debe asistir a un mínimo do 80% das sesións interactivas; así pois, a docente fará un seguimento de asistencia. 2. Para as persoas que non formen grupo ou non asistan regularmente ás clases: unha única tarefa individual: unha proba de ensaio extensa (100% da cualificación). Entrega dos traballos Os traballos entregaranse en formato dixital a través da plataforma Moodle.

Bibliografía básica
	Abala Quintela, J. E. (2007). Os contos. Propostas para traballar con contos populares galegos. Vigo: Ir Indo. Abelleira Bardanca, A. e Abelleira Bardanca, I. (2017). Botándolle conto á vida. En Abelleira Bardanca, A. e Abelleira Bardanca, I. Os fíos de infantil. Vigo: Editorial Galaxia, pp. 117-121. Abelleira Bardanca, A. e Abelleira Bardanca, I. (2017) . Soltando a lingua. En Abelleira Bardanca, A. e Abelleira Bardanca, I. Os fíos de infantil. Vigo: Editorial Galaxia, pp. 106-111. Almodóvar, A. (1989). Cuentos de animales. En Almodóvar, A. Los cuentos populares o a la tentativa de un cuento infinito. Murcia. Universidad de Murcia, pp. 127-133. Arias Correa, A. e Arias Correa, D. (2008). As adiviñas. Propostas para traballar coas adiviñas galegas. Vigo: Ir Indo Barragán, C. et al. (2005). Hablar en clase. Cómo trabajar la lengua oral en el centro escolar. Caracas e Barcelona: Laboratorio Educativo e Graó. Barrio, M. e Harguindey, E. (1983). Lerias e enredos para os máis pequenos. Vigo: Galaxia. Bigas, M. e Correig, M. (eds.) (2000). Didáctica de la lengua en la educación infantil. Madrid: Síntesis. Boullosa, P. G. (1997). Cando o rei por aquí pasou. Libro do folclore infantil galego. Vigo: Xerais. Bryant, S. C. (2003). El arte de contar cuentos. Barcelona: Biblaria. Callón, C. (2012). Como falar e escribir en galego con corrección e fluidez. Vigo: Xerais. Calvet, L. J. (1998). A (socio)lingüística. Santiago de Compostela: Laiovento. Cassany, D., Luna, M. e Sanz, G. (2003). Enseñar lengua. Barcelona: Graó. Crystal, D. (2003). A morte das linguas. Vigo: Galaxia. Ceballos Viro, I. (2016). Iniciación literaria en Educación Infantil. Madrid: UNIR. Díaz García, M. T., Mas Álvarez, I. e Zas Varela, L. (coords.) (2008). Integración lingüística e inmigración. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela. Feixó Cid, X. G. (2006). Gramática da lingua galega: síntese práctica. Vigo: Xerais. Fernández Paz, A., Lorenzo Suárez, A. M. e Ramallo, F. (2007). A planificación lingüística nos centros educativos. (S. l.): Xunta de Galicia. Formoso Gosende, V. (2013). Do estigma á estima: propostas para un novo discurso lingüístico. Vigo: Edicións Xerais de Galicia, 2013. Freixeiro Mato, X. R. (2007). Gramática da lingua galega. Vigo: A Nosa Terra. Freixeiro Mato, X. R. (2013). Estilística da lingua galega. Vigo: Xerais. Gugenberger, E., Monteagudo, H. e Rei-Doval G. (eds.) (2013). Contacto de linguas, hibrididade, cambio: contextos, procesos e consecuencias. Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega. Harguindey, E. (2009). Desaprenda a falar galego en 15 días cos erros dun tradutor automático ___ e reaprenda noutros 15. Bertamiráns (Ames): Laiovento. Harguindey, H. e Barrio, M. (1994). Antoloxía do conto popular galego. Vigo: Galaxia. López Viñas, X., Lourenço Módia, C. e Moreda Leirado, M. (2011). Gramática práctica da lingua galega: comunicación e expresión. A Coruña: Baía Edicións. Martín, P. (1985). ¿Que cousa é cousa? O libro das adiviñas. Vigo: Galaxia. Martínez Lema, P., Sanmartín Rei, G. (eds.) (2011). Unha outra guía para a intervención lingüística. A Coruña: Universidade da Coruña. Marzábal Expósito, F., López Barreiro, M.B. (2008). Profesionaliza a túa lingua: ciencias da educación. A Coruña: Universidade da Coruña. Medrano, C. L. (1994). 50 xogos de lingua. Vigo: Xerais. Medrano, C. L. (1998). Outros 50 xogos de lingua. Vigo: Xerais. Monfort, M. e Juárez Sánchez, A. (1999). El niño que habla. El lenguaje oral en el preescolar. Madrid: CEPE. Noia Campos, C. (2002). Contos galegos de tradición oral. Vigo: Nigratea. Núñez Singala, M. C. (2009). En galego, por que non?: contra os prexuízos e as simplificacións sobre a lingua. Vigo: Galaxia. Núñez Singala, M. C. (2017). Sacar a lingua é de mala educación. Oportunidades do multilingüismo na infancia e na idade adulta. Vigo: Galaxia. Observatorio da Cultura Galega (2011a). As Lingua(s) a debate: inquérito sobre opinións, actitudes e expectativas da sociedade galega. Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega. Observatorio da Cultura Galega (2011b). O idioma galego na sociedade: a evolución sociolingüística 1992-2008. Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega. Pablo Sánchez, M. J. & Pérez Montero, C. (1995). El taller de lenguaje oral en la Escuela Infantil. Baúl de recursos. Madrid: Siglo Veintiuno de España Editores. Palou, J. e Bosch, C. (coords.) (2005). La lengua oral en la escuela. 10 experiencias didácticas. Barcelona: Graó. Porto Crespo, M. (2011). Metodoloxía didáctica da improvisación oral en verso. Vigo: SNL, Concello de Vigo. Ramallo, F., Rei-Doval, G. e Rodríguez Yáñez, X. P. (eds.) (2000). Manual de Ciencias da Linguaxe. Vigo: Xerais. Revista Galega de Educación, 41 (monográfico: Literatura oral e educación), xuño 2008. Revista Galega de Educación, 65 (monográfico: A lingua na Educación Infantil), xuño, 2016. Rodari, G. (2015). Gramática da fantasía. Introducción á arte de contar historias. Pontevedra: Kalandraka. Sánchez-Cano, M. (coord.) (2009). La conversación en pequeños grupos en el aula. Barcelona: Graó. Sanmartín Rei, G. (coord.) (2010). Lingua e futuro. A Coruña: Laiovento. Sanmartín Rei, G. (coord..) (2012a). Criterios para o uso da lingua. A Coruña: Universidade da Coruña. Recuperado de http://www.udc.es/snl/documentospdf/Libro_Criterios_lingua.pdf. Sanmartín Rei, G. (coord..) (2012b). Sobre a calidade da nosa lingua. A Coruña: Universidade da Coruña. Recuperado de http://www.udc.es/snl/documentospdf/Libro_Calidade_Lingua.pdf. Silva-Valdivia, B. (coord.) (1994). Didáctica da lingua en situacións de contacto lingüístico. Santiago de Compostela: Universidade. Silva Valdivia, B., Rodríguez Rodríguez, X., Vaquero Quintela, I. (coords.) (2010). Educación e linguas en Galicia. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela. Silva Valdivia, B., Rodríguez Rodríguez, X., Vaquero Quintela, I. (coords.) (2011). A planificación para a normalización lingüística nos centros de ensino non universitarios: actas das II Xornadas “Educación e linguas en Galicia”. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela. Tejerina Lobo, I. (2010). La narración oral: un arte al alcance de todos. En M. Campos F., Fígares, G. Núñez Ruiz e E. Martos Núñez (coords.), ¿Por qué narrar? Cuentos contados y cuentos por contar. Ediciones de la Universidad de Castilla-La Mancha, pp. 51-66. Xunta de Galicia (2011).Arrolos e xogos de iniciación para transmitir palabras e afectos.Santiago de Compostela Consellería de Educación e Ordenación Universitaria. Secretaría Xeral de Política Lingüística
Bibliografía complementaria
	Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG). Polafías. Sección de Literatura de Tradición Oral. Recuperado de https://www.aelg.gal/Polafias/ AGXPT. Asociación Galega do Xogo Popular e Tradicional. Recuperado de http://www.agxpt.gal/ Carballeira Anllo, X. M. (coord.) (2009). Gran dicionario Xerais da lingua. Vigo: Xerais. Cuba Rodríguez, X. R., Miranda Ruíz, X., Reigosa Carreiras, A. (1999). Diccionario dos seres míticos galegos. Vigo: Xerais. Doval Porto, I. e García García, Ch. (2017). Guía de estilo APA, 6ª edición. Elaborado pola Biblioteca da Facultade de Ciencias da Educación da Universidade da Coruña. A Coruña: Universidade da Coruña. Recuperado de http://www.educacion.udc.es/biblioteca/userfiles/Normas%20APAguia%20da%20biblioteca%202017.pdf Galicia Encantada. Enciclopedia de fantasía popular de Galicia. Recuperado de https://galiciaencantada.com/ Mosquera Carregal, X. M. e Pino Ramos, S. (2008).Síntese gramatical. A Coruña: Universidade da Coruña. Recuperado de http://www.udc.es/snl/documentospdf/Sintese_gramatical.pdf. Muriano Rodríguez, M. Ensinar deleitando. Blogue de Montse Muriano Rodríguez sobre Didáctica da Lingua e da Literatura. Recuperado de http://ensinardeleitando.blogspot.com/ Muriano Rodríguez, M. Conta da docente na rede social Instagram para uso académico: @montsemurianor Muriano Rodríguez, M. Conta da docente na rede social Twitter para uso académico: @montsemuriano Orella pendella. Ditos, recitados e cancións infantís. Recuperado de https://orellapendella.gal/ Real Academia Galega (2012). Normas ortográficas e morfolóxicas do idioma galego. Vigo: Editorial Galaxia. Recuperado de https://academia.gal/documents/10157/704901/Normas+ortogr%C3%A1ficas+e+morfol%C3%B3xicas+do+idioma+galego.pdf Real Academia Galega (2012). Dicionario da Real Academia Galega. A Coruña. Recuperado de https://academia.gal/dicionario

Observacións