Datos Identificativos 2019/20
Asignatura (*) Alteracións de base neurolóxica e anatómica Código 652G04021
Titulación
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Terceiro Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Ciencias Biomédicas, Medicina e Fisioterapia
Fisioterapia, Medicina e Ciencias Biomédicas
Coordinación
Vilariño Vilariño, Maria Isabel
Correo electrónico
isabel.vilarino@udc.es
Profesorado
Vilariño Vilariño, Maria Isabel
Correo electrónico
isabel.vilarino@udc.es
Web
Descrición xeral Tratase de una materia obrigatoria que se imparte no primeiro cuatrimestre do terceiro curso do Título de Grado de Logopedia e que constará de clases expositivas por parte do profesor e clases interactivas nas que teñen que expor os traballos tutelados en grupos de 2-4, os alumnos. En ocasions as clases interactivas unificaránse para que participen todos os alumnos na exposición dos traballos dos compañeiros e interaccione con eles.

Competencias do título
Código Competencias do título

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
1. Coñecer os fundamentos neurolóxicos básicos para o logopeda desde unha perspectiva teórica e práctica. 2. Introducir o alumno no estudio das bases neurolóxicas da comunicación e da deglutación, co a finalidade de poder entender os mecanismos cerebrais implicados e as súas correspondentes alteracions. 3. Coñecer as principais afectacions neurolóxicas que cursan con alteracions da comunicación e a deglutación. 4. Dotar a os alumnos dos coñecementos teórico- prácticos necesarios para o diagnóstico e tratamento das alteracions neurolóxicas e morfolóxicas da comunicación. A1
A2
A3
A5
A6
A19
A20
A21
A22
A24
A25
A29
A30
A31
A32
B1
B2
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
B11
B12
B13
B14
B15
B16
B17
B18
B19
B20
B21
B22
B23
B24
C1
C2
C3
C6
C7
C8

Contidos
Temas Subtemas
Tema I: Introducción a neuroloxía da comunicación humana e da deglutación. Raíces históricas, evolución. Dominancia hemisférica
Tema II: Alteracions da linguaxe secundarias a patoloxía do SNC. Afasias. concepto, etioloxía, clasificación, sintomatoloxía, diagnóstico, diagnóstico diferencial, enfoque terapéutico.
Tema III: Trastornos centrais asociados a afasia. Alexias, agrafias, aprosodias, acalculia, apraxias.
Tema IV: Trastornos da percepción e do recoñecemento. As agnosias.
Concepto e tipos.
Tema V: Alteracions da fala asociadas a patoloxía do SNC. As disartrias. Concepto, etioloxía y clasificación, sintomatoloxía, diagnóstico diferencial, enfoque terapéutico.
Tema VI: Deglutación e SN. Alteracions da deglutación de orixen neurolóxico. Disfaxia neuróxena: avaliación e tratamento.
Tema VII: Altercions da voz de orixen neurolóxico. Hipofonias, disfonias, afonias.
Tema VIII: Alteracions da comunicación nas demencias e outros procesos neurodexenerativos. Clasificación das demencias, etioloxía, sintomatoloxía. Enfermedades neurodexenerativas (enfermedad de Parkinson, EM, ELA...)
Tema IX: Alteracions da comunicación de orixen anátomico. Disglosias. Labiales, mandibulares, dentais, linguales, palatales.
Concepto, etioloxía, sintomatoloxía. Enfoque terapéutico.
Tema XII: Síndromes neurolóxicos infantis que cursan con alteracions da comunicación. Distintos tipos de síndromes

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Actividades iniciais A1 A2 A3 A5 A6 A19 A20 A24 A25 A29 A30 A31 A32 B1 B4 B5 B6 B7 B9 B10 B12 B13 B16 B20 B22 B23 B24 C1 C3 C6 C7 2 0 2
Sesión maxistral A1 A3 A5 A6 A20 A21 A22 A24 A25 A29 A30 A31 A32 B1 B2 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B17 B18 B19 B20 B21 B22 B23 B24 C1 C3 C6 C7 C8 33 30 63
Proba obxectiva A1 A2 A3 A5 A6 A20 A32 B1 B2 B5 B7 B9 B13 C2 C3 C7 1 32 33
Traballos tutelados A1 A2 A3 A6 A20 A24 A25 A30 A32 B1 B5 B7 B9 B13 B17 B23 B24 C1 C3 C8 1 30 31
Seminario A21 A22 A24 A25 A29 A30 A31 A32 B1 B5 B7 B8 B22 B23 B24 C1 C6 C8 5 15 20
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Actividades iniciais consistiran en preguntas a os alumnos o primeiro día de clase e nun coloquio
Sesión maxistral E moi importante a asistencia por parte do alumno as sesions maxistrales xa que contará no momento da avaliación final da asignatura. Ademáis por este pran de estudos e obrigatoria a asistencia as clases expositivas e interactivas
Proba obxectiva realizarase unha proba tipo test
Traballos tutelados realizarase un traballo tutelado en grupo de 2-4 alumnos en relación co temario da asignatura.
Seminario realizaranse seminarios prácticos con exposición de traballos e tamén de casos clínicos. Tamén se poderán facer lecturas con respecto a o temario e comentalas nas clases interactivas.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Descrición
Realizaránse traballos tutelados en grupos de 2-4 alumnos que serán supervisados polo profesor-tutor e que se incluirán na avaliación do alumno. Será imprescendible o expoñer o traballo nas clasesinteractivas para apobar a materia.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Sesión maxistral A1 A3 A5 A6 A20 A21 A22 A24 A25 A29 A30 A31 A32 B1 B2 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B17 B18 B19 B20 B21 B22 B23 B24 C1 C3 C6 C7 C8 E moi importante a asistencia do alumno ás sesions maxistrales e valorarase a asistencia no momento da avaliación 5
Proba obxectiva A1 A2 A3 A5 A6 A20 A32 B1 B2 B5 B7 B9 B13 C2 C3 C7 Realizarase unha proba obxetiva o final da asignatura que consistirá nun examen tipo test de entre 30 e 50 preguntas aproximadamente. Será obrigatorio aprobar o examen para aprobar a materia e para ter en conta a asitencia a clase e para que puntue o traballo tutelado, 90
Traballos tutelados A1 A2 A3 A6 A20 A24 A25 A30 A32 B1 B5 B7 B9 B13 B17 B23 B24 C1 C3 C8 Tamén serán avaliados no momento da avaliación final e será necesario presentar e aprobar o traballo para aprobar a asignatura. Entregaráse unha copia a o profesor en formato papel e informatizado que quedará en posesión do profesor. 5
 
Observacións avaliación

A fórmula que se aplicará para correxir a proba obxetiva será: acertos menos errores partido por 3 e o resultado de esto dividido entre o número total de preguntas e despoís multiplicado por 10.
Será necesario ampliar as clases expositivas e o que o profesor expón de forma orientativa na clase cas fontes da información recomendadas para preparar a proba obxetiva.


Fontes de información
Bibliografía básica (). .
González J.N. (2003). Alteraciones del habla en la infancia. Aspectos clínicos.. Madrid. Editorial Médica Panamericana.
Vilariño I. (1998). Alteraciones del lenguaje. . Rev. Galega de psicopedagoxía
Vilariño I. (2006). Dificultades del lenguaje: Afasia infantil en Enciclopedia Temática de Logopedia.. Málaga. Editorial Aljibe.
Habbaby A.N. (2000). Enfoque integral del niño con fisura palatina. Buenos Aires. Panamericana
Clavé civit P., García Peris P. (2011). Guía de diagnóstico y de tratamiento nutricional y rehabiitador de la disfagia orofarínge. Barcelona. Ed. Glosa
Zambrana N. (1998). Logopedia y ortopedia maxilar en la rehabilitación orofacial.. Barcelona. Masson.
Peña Casanova J. (2013). Manual de Logopedia. Elsevier-Masson
Adams, R.; Victor, M. (2003). Manual de Neurología. Madrid. McGraw-Hill Interamericana
Junque C.; Barroso J (2009). Manual de Neuropsicología. Madrid, Sintesis
Cuetos F. (2012). NEUROCIENCIA DEL LENGUAJE, bases neurológicas e implicaciones clínicas.. Madrid, Ed. Medica Panamericana
Webb Wanda G; Adler Richard K. (2010). Neurología para el logopeda. 5ª edición, Barcelona, Elsevier-Masson-
Love, R.J.; Webb W.G (1998). Neurología para los especialistas del habla y del lengujae. Madrid. Editorial Médica Panamericana
Perelló J. (1995). Trastornos del habla. Barcelona. Masson
Robles A.; Vilariño I. (1998). Trastornos del lenguaje en las demencias. En Lenguaje y Envejecimiento: Bases para la intervenvión.. Barcelona. Masson.
Vilariño I. (2006). Trastornos del lenguaje en: Principios de geriatría y gerontología. Madrid. MacGraw
Vendrell J.M.; Vilariño I. (1996). Trastornos del lenguaje por lesiones neurológicas. Actas del 19º Congreso Nacional de A.E.L.F.A. (Asociación Española de Logopedia, Foniatría y audiología.. Valencia
Vendrell J.M.; Vilariño I. (). Trastronos del lenguaje por lesiones neurológicas. Actas del 19º Congreso de A.E.L.F.A.. Valencia. AELFA

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Intervención logopédica nos trastornos da linguaxe/652G04034

Materias que continúan o temario

Observacións
Tamén e importante o haber cursado anatomia e fisioloxía dos órganos da comunicación e deglutación Para axudar a conseguir un entorno inmediato sustentable e cumprir cos obxectivos estratéxicos 1 e 2 do "III Plan de Acción do Programa Green Campus FCS (2018-2020)" os traballos documentais que se realicen nesta materia: a.- Maioritariamente solicitaranse en formato virtual e soporte informático. b.- De realizarse en papel: - Non se empregarán plásticos. - Realizaranse impresións a dobre cara. - Empregarase papel reciclado. - Evitarase a realización de borradores.


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías