OBSERVACIÓNS ECOLÓXICAS:

Para axudar a conseguir unha contorna inmediata sustentable e cumprir o obxectivo estratéxico do Plan Green Campus FCS, os traballos documentais que se realicen nesta materia:

a.- Mayoritariamente solicitaranse en formato virtual e soporte informático.

b.- De realizarse en papel:

- Non se utilizarán plásticos.

- Realizaranse impresións a dobre cara.

- Empregarase papel reciclado.

- Evitarase a realización de borradores.

AVALIACIÓN DA MATERIA.

Os aspectos e criterios que se terán en consideración ao avaliar as actividades que se farán contorna á devandita metodoloxía son a asistencia, participación e compromiso individual e grupal, con coherencia dos contidos abordados e adquisición de competencias referidas para esta materia.

En concreto:

- Asistencia, mínimo do 80%. Cumprindo esta porcentaxe obtense un cinco.

- Traballo en word e ppt, con presentación, avaliación de cinco puntos restantes (obrigatorio).

O sistema de cualificacións expresarase mediante cualificación numérica de acordo co establecido no art. 5 do Real Decreto 1125/2003 de 5 de setembro (BOE 18 de setembro), polo que se establece o sistema europeo de créditos e o sistema de cualificacións nas titulacións universitarias de carácter oficial e validez en todo o territorio nacional. Sistema de cualificacións: 0-4.9=Suspenso 5-6.9=Aprobado 7-8.9=Notable 9-10=Sobresaliente 9-10 Matrícula de Honra (Graciable)

Resultados de aprendizaxe	Competencias do título
Desenvolver un sistema de valores que manteña a filosofía profesional.	A1 A3 A12 A13 A15 A16 A17 A20 A23 A29 A31	B2 B3 B5 B7 B9 B11 B13 B15 B18 B19 B23 B24 B25 B26 B27 B28 B29 B31 B33 B35 B36 B37	C4 C6 C7 C8
Desenvolver unha base teórica e unha base de coñecemento ligado á profesión.	A1 A3 A12 A13 A15 A16 A17 A20 A23 A29 A31	B1 B2 B3 B5 B6 B7 B9 B12 B13 B15 B18 B19 B23 B24 B25 B26 B27 B28 B29 B31 B32 B33 B35 B36 B37	C4 C6 C7 C8
Desenvolver habilidades practicas e aplicar os coñecementos de temas xerais e específicos de interese actual e proxección de futuro a efectos de ligalos á profesión.	A1 A3 A6 A12 A13 A16 A17 A20 A23 A34	B2 B3 B4 B5 B6 B7 B9 B11 B13 B14 B15 B16 B18 B19 B23 B24 B25 B26 B27 B28 B29 B30 B31 B32 B33 B35 B36 B37	C4 C6 C7 C8
Capacidade para educar, facilitar, apoiar e animar o funcionamento ocupacional, o benestar e o confort das poboacións, comunidades, grupos e individuos cuxas vidas están afectadas ou teñan risco de estalo, pola limitación no funcionamento, sufrimento e enfermidade.	A1 A5 A6 A9 A10 A15
Coñecer e ser capaz de aceptar a responsabilidade da súa propia aprendizaxe e desenvolvemento profesional continuado, utilizando a avaliación como medio para reflectir e mellorar a súa actuación e actualizar a calidade dos servizos prestados.	A21 A33 A34 A35	B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B17 B18 B21 B22 B23 B24 B25 B26 B27 B28 B34 B35 B36 B37	C4 C5 C7
Capacidade de demostrar e manter que a actuación profesional axústase a estándares de calidade e que a práctica está baseada na evidencia.	A21 A33 A34 A35	B36	C4 C5 C6 C7 C8
Capacidade para permitir que os pacientes/usuarios e os seus coidadores expresen as súas preocupacións e intereses e que se poida responder adecuadamente ás súas necesidades.	A4 A6 A7 A8 A22 A24
Capacidade para traballar e comunicarse en colaboración e de forma efectiva con todo o persoal para priorizar e xestionar o tempo eficientemente mentres se alcanzan os estándares de calidade.	A31 A32 A33 A34 A35		C4 C5 C6 C7 C8
Capacidade para levar a cabo avaliacións de calidade da xestión de todos os ámbitos laborais do profesional de Terapia Ocupacional.	A31 A32 A33 A34 A35	B36	C5 C6 C7 C8
Capacidade para utilizar os recursos sociosanitarios e económicos eficientemente.	A31 A32 A33 A34 A35	B7 B11 B24 B29 B34 B36	C4 C5 C6 C7 C8

Temas	Subtemas
Tema 1.- Entornos Saudables e Sostibles para o benestar e a calidade da vida dos cidadáns. Sostibilidade versus Sustentabilidade. Calidade. Diversidade.	Saúde, Promoción de Saúde, Alfabetización de Saúde, Sustentabilidade versus Sostenibilidade, Dereitos Humanos, Rede Iberoamericana de Universidades Saudables, Rede Española de Universidades Saudables, e outros. Calidade. Diversidade.
Tema 2.- Hábitos, rutinas e estilos de vida saudables.	Alimentación Saudable. Ejercicio Físico, Actividade Física e Deporte. Benestar psicolóxico. Determinantes sociais de saúde.
Tema 3.- Entrevista e Currículum Vitae.	Currículum Vitae. Entrevista persoal.
Tema 4.- Comunicación verbal e no verbal das persoas nas rutinas cotiás e no eido profesional.	Elementos de la comunicación. Comunicación no verbal. Comuniación no eido profesional.
Tema 5.- Multiculturalidade: Igualdade, diversidade, cultura.	Igualdade: Concepto. Igualdade versus desigualdade. Historia da desigualdade. Multiculturalidade: Diversidade e Inclusión.
Tema 6.- Políticas de igualdade.	Igualdade de xénero. Violencia de xénero. Saúde e xénero. Discapacidade.
Tema 7.- Política, Relixión e Dereitos Humanos.	Pensamento ideolóxico. Influencia das políticas e relixións na cotidianeidade. Dereitos Humanos.
Tema 8.- Sexualidade desde Terapia Ocupacional.	Dimensións da sexualidade. Análise desde Terapia Ocupacional. Situacións "especiais": consideracións.
Tema 9.- A auga como entorno terapéutico.	A auga como entorno terapéutico. Conceptos, evolución histórica e situación actual. Tipos de centros e usos. Valor terapéutico da auga. Características do entorno acuático e as actividades na auga: factores físicos, psíquicos, sensorio-afectivos, sociais e ocupacionais. O entorno acuático na idade infantil. A agua como elemento facilitador do desenvolvemento. Utilización do medio acuático na atención temprana. Usos da agua e a actividade acuática na idade adulta e vellez. Usos en diversas condicións de saúde e indicacións terapéuticas. Entorno acuático e traballo en equipo.
Tema 10 y ss.- Adquisición doutras competencias relacionadas cos contidos de actualidade e proxección futura, de exclusivo interés para estudantes de Terapia Ocupacional, que preferiblemente no fosen impartidos no Título e que poden substituir aos presentados neste programa a criterio de cada profesor.	Variables en función da actualidade

Metodoloxías / probas	Competencias	Horas presenciais	Horas non presenciais / traballo autónomo	Horas totais
Actividades iniciais	B12	1.5	0	1.5
Sesión maxistral	A1 A3 A6 A9 A29 B32 C6	42	0	42
Traballos tutelados	A1 A3 A4 A5 A6 A7 A8 A9 A10 A12 A13 A15 A16 A17 A20 A21 A22 A23 A24 A31 A32 A33 A35 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B17 B18 B19 B21 B22 B23 B24 B25 B26 B27 B28 B29 B30 B34 B35 B36 B37	0.5	80	80.5
Aprendizaxe servizo	A1 A6 A12 A23 B5 B6 B7 B17 C4	0	20	20
Eventos científicos e/ou divulgativos	A29 A34 B31 B33 C4 C5 C6 C7 C8	3	0	3

Atención personalizada		3	0	3

*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías	Descrición
Actividades iniciais	Actividades que levan a cabo antes de iniciar calquera proceso de ensino-aprendizaxe a fin de coñecer as competencias, intereses e/ou motivacións que posúe o alumnado para o logro dos obxectivos que se queren alcanzar, vinculados a un programa formativo. Con ela preténdese obter información relevante que permita articular a docencia para favorecer aprendizaxes eficaces e significativas, que partan dos saberes previos do alumnado. Permite adquirir competencias de inicio e adaptación referir a esta materia.
Sesión maxistral	Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución dalgunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe. A clase maxistral é tamén coñecida como ¨"conferencia", "método expositivo" ou "lección maxistral". Esta última modalidade adóitase reservar a un tipo especial de lección impartida por un profesor en ocasións especiais, cun contido que supón unha elaboración orixinal e baseada no uso case exclusivo da palabra como vía de transmisión da información á audiencia. Permite adquirir as competencias específicas apuntadas nesta materia.
Traballos tutelados	Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente á aprendizaxe de "como facer as cousas". Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudantes da responsabilidade pola súa propia aprendizaxe.
Aprendizaxe servizo	Actividad que integra el servicio a la comunidad con el aprendizaje de contenido y la adquisición de competencias a partir de la práctica reflexiva. La principal diferencia con el voluntariado reside en que los proyectos de ApS dan respuesta siempre a resultados de aprendizaje asociados a una materia del currículo académico con el objetivo de conseguir determinadas competencias propias de la titulación en la que se enmarca esa materia. Permite adquirir las competencias específicas reverenciadas en esta materia.
Eventos científicos e/ou divulgativos	Actividades realizadas polo alumnado que implican a asistencia e/ou participación en eventos científicos e/ou divulgativos (congresos, xornadas, simposios, cursos, seminarios, conferencias, exposicións, etc.) co obxectivo de profundar no coñecemento de temas de estudo relacionados coa materia. Estas actividades proporcionan ao alumnado coñecementos e experiencias actuais que incorporan as últimas novidades referentes a un determinado ámbito de estudo. Permiten adquirir as competencias específicas apuntadas nesta materia.

Metodoloxías	Competencias	Descrición	Cualificación
Sesión maxistral	A1 A3 A6 A9 A29 B32 C6	Asistencia, como mínimo, a un 80% de las clases. Se pasará lista.	50
Traballos tutelados	A1 A3 A4 A5 A6 A7 A8 A9 A10 A12 A13 A15 A16 A17 A20 A21 A22 A23 A24 A31 A32 A33 A35 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B17 B18 B19 B21 B22 B23 B24 B25 B26 B27 B28 B29 B30 B34 B35 B36 B37	Trabajo en word y ppt, con presentación, evaluación de cinco puntos restantes.	50

Observacións avaliación
OBSERVACIÓNS ECOLÓXICAS: Para axudar a conseguir unha contorna inmediata sustentable e cumprir o obxectivo estratéxico do Plan Green Campus FCS, os traballos documentais que se realicen nesta materia: a.- Mayoritariamente solicitaranse en formato virtual e soporte informático. b.- De realizarse en papel: - Non se utilizarán plásticos. - Realizaranse impresións a dobre cara. - Empregarase papel reciclado. - Evitarase a realización de borradores. AVALIACIÓN DA MATERIA. Os aspectos e criterios que se terán en consideración ao avaliar as actividades que se farán contorna á devandita metodoloxía son a asistencia, participación e compromiso individual e grupal, con coherencia dos contidos abordados e adquisición de competencias referidas para esta materia. En concreto: - Asistencia, mínimo do 80%. Cumprindo esta porcentaxe obtense un cinco. - Traballo en word e ppt, con presentación, avaliación de cinco puntos restantes (obrigatorio). O sistema de cualificacións expresarase mediante cualificación numérica de acordo co establecido no art. 5 do Real Decreto 1125/2003 de 5 de setembro (BOE 18 de setembro), polo que se establece o sistema europeo de créditos e o sistema de cualificacións nas titulacións universitarias de carácter oficial e validez en todo o territorio nacional. Sistema de cualificacións: 0-4.9=Suspenso 5-6.9=Aprobado 7-8.9=Notable 9-10=Sobresaliente 9-10 Matrícula de Honra (Graciable)

Bibliografía básica	Javier Güeita Rodríguez, María Alonso Fraile (2015). Terapia acuática: Abordajes desde la fisioterapia y Terapia ocupacional. Madrid: Elsevier
	- SANTOS DEL RIEGO, S.: "Calidad y Convergencia Europea en Terapia Ocupacional", Editorial Internacional de Terapia Ocupacional, Universidad de A Coruña, 2005. -VUORI H.V. (1.996) “El control de calidad de los Sistemas Sanitarios. Concepto y Metodología. Masson. Barcelona. -ALICIA ALLES, M.: Dirección estratégica de recursos humanos. Gestión por competencias. Edit. Granica. Buenos Aires-Barcelona, 2000 -ALFONSO SÁNCHEZ, J.L.: Servicios de salud: técnicas avanzadas de marketing y planificación sanitaria. Doyma. Barcelona, 1991. -ALVAREZ, C.: Administración sanitaria y sistemas de salud. -ARANAZ, JMª.; VITALLER, J.: La Calidad: Un objetivo de la asistencia, una necesidad de la gestión sanitaria. Escuela Valenciana Estudios de Salud. Generalitat Valenciana. Valencia, 2001. -BADIA, X. SALAMERO, M. ALONSO, J. La medida de la salud. Edimac, 2002. Barcelona. -CUESTA, A. et al.: "LA CALIDAD DE LA ASISTENCIA HOSPITALARIA". Editorial Doyma. Barcelona, 1986. -JIMENEZ VILLA, J.: Programación y protocolización sanitaria. Doyma, Barcelona, 1990. -MUIR GRAY, J.A.: Atención Sanitaria basada en la evidencia. ADS Printing, S.A. Madrid, 1997. - Modelo EFQM - Modelos ISO - Turner A, Foster M, Johnson S E. Terapia Ocupacional y Disfunción Física: Principios, Técnicas y Práctica. Elsevier España: Madrid, 2003 - Miranda Mayordomo JL. Rehabilitación Médica. Aula Médica: Madrid, 2004 - Manual SERMEF de Rehabilitación y Medicina Física, 2005. - De Lisa J, Gans B, Currie D. Rehabilitation Medicine. Principles and Practice. Lippincott: Filadelfia, 1993 Abreu, B.C. y Toglia, J.R (1987). Cognitive rehabilitation: A model for occupational therapy. En American Journal of Occupational Therapy, 41, 439-448. Andamo, E. M.(ed.) (1984). Guide to program evaluation for physical therapy and occupational therapy services. Haworth Press. Asociación Psiquiátrica Americana (A.P.A.) (1994): Manual diagnóstico y estadístico de los trastornos mentales (DSM-IV). Barcelona: Massón Banyard, P., Cassells, A., Green, P., Hartiand, J., Hayes, N., Reddy, P. (1995). Introducción a los procesos cognitivos. Barcelona: Ariel. Benedet, M. J. (1992). El Déficit Cognitivo en la Deficiencia Mental. Madrid. Pirámide. Bobath, Karel. "Bases neurofisiológica para el tratamiento de la parálisis cerebral". Bobath-Kong "Transtornos cerebromotores en el niño. Buenos Aires. Medica-Panamericana 1982 Breines, E.B. Occupational Therapy. Activities from clay to computers. Theory and Practice. EA. Davis Company. Filadelfia Bucher, H. (1976): Trastornos psicomotores en el niño: Práctica de la reeducación psicomotriz. Barcelona: Mason. , Baum, C. Occupational therapy: overcoming human performance deficits. Thorafore, NJ.: SLACK Incorportate. Christiansen, Ch., Baum, C. Occupational therapy : overcoming human perfomance. Thorofare : Slack. Cormier, W., Cormier L. (1994): Estrategias de entrevista para terapeutas. Bilbao: Desclée de Brouwer Defontaine, J. (1978): Manual de reeducación psicomotriz. Primer año. Barcelona: Editorial Médica y Técnica. Defontaine, J. (1978): Manual de reeducación psicomotriz. Segundo año. Barcelona: Editorial Médica y Técnica. Defontaine, J. (1978): Manual de reeducación psicomotriz. Tercer año. Barcelona: Editorial Médica y Técnica. Durante, P., et. al.: Terapia ocupacional en salud mental: principios y práctica. Masson. 1ª ed. 1998 Gil, F., García Saíz, M. (1993). Habilidades sociales: teoría, investigación y aplicaciones. Madrid. Síntesis. Gómez Tolón. J. "Fundamentos Metodológicos de la Terapia Ocupacional". 1ª Ed. Editorial Mira. Zaragoza. 1997. Grieve, J. (1994). Neuropsicología para terapeutas ocupacionales. Buenos Aires: Panamericana. Hagedorn, R. "Occupational Therapy- Foundations for Practice. Models, frames of reference and core skills". 1ª Reimp. Editorial Churchill Livingstone. New York. 1993. Hopkins, H. L., y Smith, H. D. Willard & Spackman: Terapia Ocupacional. Panamericana. 1998. Hopkins, H.L.; Smith, H.D. Willard and Spackmans Occupational Therapy. J.B. Lippincott Company. Filadelfia Hopkins. H.L., Smith, H.D. "Terapia Ocupacional", 8ª Edición. Editorial Médica Panamericana Madrid, 1998 Leonardelli, C. A. (1988): The Milwake evaluation of dayly living skills. Thorofare. Slack Inc. Liberman, R. (1993): Rehabilitación integral del enfermo mental crónico. Barcelona: Martínez Roca. Lorenzo, P. et al. (1998): Drogodependencias : farmacología, patología, psicología, legislación. Madrid : Panamericana MacDonald, E.M. (1979). Terapia ocupacional en rehabilitación. Barcelona: Ed. Salvat. Morse, RA. y Morse, A.R. (1988). Functional living skills: Promoting the interaction between neuropsychology and occupational therapy. Journal Head Trauma Rehabilitation, 3, (1), 33-44. Pedretti, L.W., Zoltan, B. "Occupational Therapy. practice skillis for Physical Dysfunction". 3a Ed Editorial C. V. Mosby. 1990. Pratt, P. N., y Allen, A. S.: Occupational therapy for children. C.V. Mosby Co. 1989. Ramos, J. A. (1993): Neurobiología de la Drogadicción. Eudema. Madrid Reed, K. "Models of Practice in Occupational Therapy". Editorial Williams and Wilkins. 1984. Reed, K. L., Sanderson, S.N. "Concepts of Occupational Therapy". 3a ed. Editorial Williams and Wilkins. 1992. Revista Materia Prima. Primera Revista Independiente de Terapia Ocupacional en Argentina.Andrea Monzón editora. G. L. Mansilla 2665 Buenos Aires Argentina (1425) Ruiz, M.A. y Villalobos, A. (1994): Habilidades terapéuticas. Fundación Universidad-Empresa Sánchez, L. (1996) Manual de técnicas Grupales de comunicación y Creatividad para terapeutas ocupacionales. APETO: Madrid Baum, C. (eds.) Occupational therapy overcoming human performance deficits. Thorafore, N.J.: SLACK. pp.664-688 Trombly, C.A. (1990). Occupational therapy for phisical dysfuntion. (4th. ed.). Baltimore. Williams & Wilkins. Turner, A.; Foster, M.; Johnson, S.E. Occupational Therapy and Physical Dysfunction: Principies, skills and Practice. Churchill Livingstone. 1992 Willson, M. (1987) Occupational therapy in long-term psychiatry. 2ª ed. Edimburgh, Churchill-Livingstone. Wood, R. L., Fussey, 1. (1994). Cognitive rehabilitation in perspective. Hillsdale: Lawrence Erlbaum Publishers.
Bibliografía complementaria	(). .
	Blesedell. C y otros. 2005. Terapia ocupacional 10ª ed. Buenos Aires. Madrid : Médica Panamericana Cormier, W., Cormier L. 1994: Estrategias de entrevista para terapeutas. Bilbao. Desclée de Brouwer Durante, P., Pedro, P. 1998. Terapia ocupacional en geriatría: principios y práctica. Masson. 1ª ed. Durante, P., et. al. 1998. Terapia ocupacional en salud mental: principios y práctica. Masson. 1ª ed. Gómez Tolón. J. 1997. "Fundamentos Metodológicos de la Terapia Ocupacional". 1ª Ed. Editorial Mira. Zaragoza.. Hopkins. H.L., Smith, H.D. 2006. "Terapia Ocupacional", 9ª Edición. Editorial Médica Panamericana Madrid, Hussey S. y otros. 2007.Introduction to occupational therapy. St. Louis Missouri: Mosby Elsevier. Kielhofner G. 2006. Fundamentos conceptuales de la terapia ocupacional. 3ª ed. Buenos Aires: Editorial Médica Panamericana. MacDonald, E.M. 1979. Terapia ocupacional en rehabilitación. Barcelona: Ed. Salvat. Romero A. Moruno P. 2003. Terapia ocupacional. Teoría y Técnicas. Madrid. Masson. Romero A. Moruno P. 2005. Actividades de la Vida Diaria. Madrid. Masson. Reed, K. 1992. "Models of Practice in Occupational Therapy". 3a ed. Editorial Williams and Wilkins. Turner, A.; Foster, M.; Johnson, S.E. 1992 Occupational Therapy and Physical Dysfunction: Principies, skills and Practice. Churchill Livingstone. Otras citas bibliográficas a añadir bibliografía según temas de actualidad y vigencia, con proyección futura y de interés para Terapia Ocupacional.