Datos Identificativos 2022/23
Asignatura (*) Bioloxía Celular Avanzada Código 610441003
Titulación
Máster Universitario en Bioloxía Molecular, Celular e Xenética
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 1º cuadrimestre
Primeiro Obrigatoria 3
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Bioloxía
Coordinación
Yañez Sanchez, Julian
Correo electrónico
julian.yanez@udc.es
Profesorado
Díaz Prado, María Luz
Yañez Sanchez, Julian
Correo electrónico
luz.diaz@udc.es
julian.yanez@udc.es
Web http://https://campusvirtual.udc.gal
Descrición xeral Actualmente a bioloxía celular como disciplina medróu e maduróu significativamente de xeito que os seus límites conceptuais son moitas veces difusos e difíciles de definir. Así, Citoloxia, Bioquímica, Bioloxía Molecular, Xenética e Fisioloxía celular superpóñense en moitos aspectos. En realidade, calquer avance substancial destas áreas implica a utilización de metodoloxías tipificado nunha ou máis dunha área.
Este curso céntrase na estrutura e función dos compoñentes celulares cunha visión holística das interaccións entre eses compoñentes para asegurar o bo funcionamento da célula. Sabemos que non é posible cubrir nun único curso todos os contínuos avances en profundidade, polo que trataranse ao longo do curso de aqueles aspectos de relevancia particular para dar unha idea da complexidade subxacente dos procesos celulares.
Como éste é un curso avanzado, presúmese que os alumnos teñan coñecementos básicos de Bioloxia celular, xenética, fisioloxía, bioquímica e bioloxía molecular.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Capacidade de traballar de xeito seguro nos laboratorios coñecendo os manuais de operacións e as accións ante incidentes de risco
A2 Capacidade de utilizar técnicas e instrumentos habituais na investigación biolóxica celular e molecular: que sexan capaces de manexar as técnicas e protocolos así como comprender as potenciais das mesmas, os seus usos e aplicacións
A6 Capacidade de comprender o funcionamento celular a través da súa organización estrutural, sinalización bioquímica, expresión génica e variabilidade xenética
A7 Capacidade de coñecer e analizar sistemas celulares específicos como células nai, neuronas, células do sistema inmune, ou outras células relacionadas con diversas patoloxías
A13 Capacidade para integrarse profesionalmente en servizos do sector sanitario, farmacéutico, veterinario, produción animal, biotecnoloxía ou industrias do sector da alimentación
B5 Capacidade para redactar, representar, analizar, interpretar e presentar documentación técnica e datos relevantes no campo da rama de coñecemento do máster na lingua nativa e polo menos noutra lingua de difusión internacional
B9 Capacidade de preparación, exposición e defensa dun traballo
C1 Capacidade de expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Capacidade de comprender o funcionamento celular a través da súa organización estructural AI6
AI7
BI5
BI9
CM1
Capacidade de aplicar técnicas inmunohistoquímicas para a localización de compoñentes celulares AI1
AI2
AI13

Contidos
Temas Subtemas
Introducción á Bioloxía Celular Dominios celulares e a orixe da multicelularidade.
Visión integrada da célula eucariota.
Estrutura e dinámica nuclear. Estrutura da envolta nuclear
Tráfico entre núcleo e citoplasma.
Organización nuclear: territorios cromatínicos e subdominios nucleares
Bioxénese, tráfico e funcions dos sistemas de membranas celulares Estrutura e dominios de membrana.
Compartimentos de membrana e tráfico vesicular
Tráfico RE-Complexo de Golgi.
Endocitose e Endosomas.
Tráfico entre o Complexo de Golgi e endosomas
A vía secretora do complexo de Golgi: exocitose convencional e non convencional
Tráfico de lípidos entre compartimentos.
Direccionamiento post-traduccional de proteínas citosólicas a orgánulos.
Degradación de compoñentes celulares.
Citoesqueleto e dinámica celular. Microtúbulos e proteínas asociadas.
Estructuras microtubulares complexas.
Microfilamentos e proteínas asociadas.
Motilidad celular e sistemas contráctiles.
Citoesqueleto e citocinese.
Filamentos intermedios.
Interaccions célula-célula, célula-matriz. Adhesión celular e unions intercelulares
Moléculas da matriz extracelular
Alteracions patolóxicas da matriz extracelular.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A6 A7 8 16 24
Análise de fontes documentais A6 A13 B5 B9 C1 4 10 14
Prácticas de laboratorio A2 A1 10 20 30
Proba mixta A6 2.5 3.5 6
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Sesions presenciáis de 50 minutos de duración aproximada sobre os contidos correspondentes ao programa. Para un mellor aproveitamento destas sesions, recoméndase que o alumno teña leído previamente pola súa conta os aspectos fundamentais de ditos temas nos textos recomendados.
Análise de fontes documentais Consistirá na lectura individual de artigos recentes da Bioloxía Celular sobre un tema designado polo docente e que complementa ou complete os contidos das sesions maxistrales. En sesions presenciais cada alumno exporá nun tiempo limitado un breve resumo do tema asignado e que servirá de base para a discusión dirixida posterior. Asemade, presentarase un breve resumo escrito ou gráfico ("Graphical abstract") do tema presentado que porase a dispor dos participantes do curso na páxina da asignatura.
Prácticas de laboratorio Consistirá na aplicación de métodos inmunohistoquímicos para a análise e estudo de determinados aspectos estructurais celulares.
Proba mixta Consistirá na realización dun exame sobre os contidos da asignatura, con preguntas de tipo test e/ou preguntas de resposta breve.

Atención personalizada
Metodoloxías
Sesión maxistral
Descrición
Atenderanse todas as cuestions xurdidas ao longo do curso sobre a materia nas tutorías persoalizadas (presenciáis, via e-mail e/ou skype)

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Análise de fontes documentais A6 A13 B5 B9 C1 valorarase o grao de comprensión do tema e a súa exposición resumida no tempo indicado. Asemade, valorarase o resumo gráfico e a participación activa na discusión doutras exposicions. 30
Proba mixta A6 Consistirá en preguntas de resposta curta e de resposta múltiple, de ordenación, de completar ou de asociación sobre os contidos dos temas tratados nas sesions maxistrais, discusions dirixidas e seminarios. 70
 
Observacións avaliación

Excepcionalmente,
no caso de que o/a estudante, por razóns xustificadas (estudantes con
dedicación a tempo parcial e dispensa académica, circunstancias específicas
de aprendizaxe e apoio á diversidade ou circunstancias sobrevidas), non puidera
realizar as probas de avaliación continua, adoptaránse as medidas ou realizaranse
as actividades axeitadas para que non se lesione a avaliación por estes motivos.

No caso da segunda oportunidade do ano en curso (xullo) realizarase unha proba
mixta coa consideración de 100% para a nota final

A realización fraudulenta das
probas ou actividades de avaliación, unha vez comprobada, implicará
directamente a cualificación de suspenso "0" na materia na
oportunidade correspondente

As Matrículas de Honra serán concedidan preferentemente entre os alumnos/as que se presenten na primeira oportunidade de cada convocatoria.


Fontes de información
Bibliografía básica Pollard, T.D; Earnshaw WC (2002, 2008). Cell Biology. Saunders
Alberts, B.; Johnson A.; Lewis, J.; Raff, M.; Roberts, R. & Walter, P (2008-2015). Molecular Biology of the cell. Garland

Bibliografía complementaria Lodish, H.; Berk, A.; Zypursky, S.; Matsudaira, P.; Baltimore, D.; Darnell, J. (2013). Molecular cell biology. Macmillan

Enlaces de interés/ Links of interest:

IBIOSEMINARS

Virtual cell animation collection

Saylor Academy: Cell biology lectures


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías