Datos Identificativos 2023/24
Asignatura (*) Neurobioloxía Código 610441008
Titulación
Máster Universitario en Bioloxía Molecular, Celular e Xenética
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 2º cuadrimestre
Primeiro Optativa 3
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Bioloxía
Empresa
Coordinación
Díaz Prado, María Luz
Correo electrónico
luz.diaz@udc.es
Profesorado
Díaz Prado, María Luz
Folgueira Otero, Mónica
Correo electrónico
luz.diaz@udc.es
m.folgueira@udc.es
Web http:// campusvirtual.udc.gal
Descrición xeral Coñecemento dos mecanismos biolóxicos básicos polos cales o sistema nervioso regula o comportamento, a interacción entre os sistemas sensitivos e motores e a integración dos diferentes circuítos nerviosos.

Competencias do título
Código Competencias do título
A6 Capacidade de comprender o funcionamento celular a través da súa organización estrutural, sinalización bioquímica, expresión génica e variabilidade xenética
A7 Capacidade de coñecer e analizar sistemas celulares específicos como células nai, neuronas, células do sistema inmune, ou outras células relacionadas con diversas patoloxías
A8 Capacidade de ter unha visión integrada dos coñecementos previamente adquiridos en relación coa Bioloxía Molecular, Celular e Xenética, cunha formulación interdisciplinar e un grao de experimentalidad moi elevado
B3 Capacidade de xestión da información: reunir e interpretar datos, información e resultados relevantes, obter conclusións e emitir informes razoados sobre cuestións científicas e biotecnolóxicas
B5 Capacidade para redactar, representar, analizar, interpretar e presentar documentación técnica e datos relevantes no campo da rama de coñecemento do máster na lingua nativa e polo menos noutra lingua de difusión internacional
B9 Capacidade de preparación, exposición e defensa dun traballo
C1 Capacidade de expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma
C2 Capacidade para coñecer e empregar axeitadamente a terminoloxía técnica do campo de coñecemento do máster, na lingua nativa e en inglés, como lingua de difusión internacional neste campo
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade
C9 Ter a capacidade de xestionar tempos e recursos: desenvolver plans, priorizar actividades, identificar as críticas, establecer prazos e cumprilos

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Comprobar a importancia que ten o sistema nervioso no correcto funcionamento de todo o noso organismo. Coñecer cómo funciona o noso propio cerebro. Apreciar que a diversidade de conductas animais correspóndese coa diversidade de sistemas nerviosos. AI6
AI7
AI8
BI3
BI5
BI9
CM1
CM2
CM8
CM9

Contidos
Temas Subtemas
1) Doutrina neuronal: introducción histórica á neurobioloxía moderna.
Teoría reticular.
Técnica de Golgi e estudos de Santiago Ramón y Cajal.
Doutrina neuronal.


2) Organización e señalización neuronal.
Estrutura básica da neurona.
Tipos de neuronas.
Sinapse eléctrica.
Sinapse química.
3) O encéfalo cambiante. Desenvolvemento temperán do sistema nervioso.
Formación de circuítos neurais.
Modificación de circuítos neurais e plasticidade sináptica.
4) Organización anatómica do sistema nervioso. Anatomía do Sistema Nervioso Central.
Anatomía do Sistema Nervioso Periférico.
Nocións de anatomía comparada.
5) Bases neurais da percepción sensorial. Sistema sensorial somático.
Sistema visual.
Sentidos químicos.
Sistema auditivo e vestibular.
Dor.
Sistema sensitivo visceral.
6) Control neural da actividade motora e a súa coordinación. Organización xeral dos sistemas de control motor.
7) Funcións encefálicas complexas. Aprendizaxe e memoria.
Emocións.
8) Técnicas para o estudo do encéfalo. Transxénicos.
Optoxenética.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A6 A7 A8 7 14 21
Prácticas de laboratorio C8 7 7 14
Análise de fontes documentais B3 B5 B9 C1 C2 C9 6 24 30
Proba obxectiva A6 A7 A8 2 6 8
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Sesións presenciais de 60 minutos de duración aproximada sobre os contidos correspondentes ao temario. Para un total aproveitamento das memas, recoméndase que o alumno teña lido, con anterioridade e pola súa conta, os aspectos fundamentais dos temas nos textos recomendados.
Prácticas de laboratorio As prácticas de laboratorio configúranse como unha parte esencial da materia.
Durante o seu desenvolvemento, aspectos relacionados con:
- Identificación de distintas rexións do sistema nervioso
- O uso de modelos animais para o estudo do sistema nervioso en condicións normais e / ou patolóxicas.
- O uso de liñas mutantes e transxénicas en estudos de Neurociencia
- O manexo de páxinas interactivas, atlas de neuroanatomía en liña e ligazóns web relacionadas con contidos prácticos.
Ao remate do período de prácticas, o alumnado deberá presentar un informe do mesmo.
Análise de fontes documentais Consistirá na lectura individual de artigos recentes de Neurobioloxía designados polo profesor e que complementan os contidos das sesións maxistrais. En sesións presenciais cada alumno expoñerá un breve resumo do artigo asignado, e que servirá de base para a discusión dirixida posterior.
Proba obxectiva Consistirá na realización dun exame sobre os contidos da materia, con preguntas de tipo test e/ou preguntas curtas.

Atención personalizada
Metodoloxías
Análise de fontes documentais
Prácticas de laboratorio
Descrición


Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Análise de fontes documentais B3 B5 B9 C1 C2 C9 Debaterase sobre un artigo de investigación actual, no que o estudante debe participar activamente despois de ter realizado a análise crítica individual do mesmo.
10
Proba obxectiva A6 A7 A8 Consistirá en preguntas de resposta curta e preguntas de resposta múltiple, de ordenación, de completar ou de asociación sobre os contidos dos temas tratados nas sesións maxistrais, discusións dirixidas e seminarios.
70
Prácticas de laboratorio C8 Ao final do período de prácticas, os estudantes deberán presentar un resumo ou informe relacionado cos contidos das actividades prácticas realizadas. 20
 
Observacións avaliación

OBSERVACIÓNS:

As prácticas de laboratorio configúranse como unha parte esencial do contido da materia, polo que a súa realización será presencial.

É condición necesaria que todos os alumnos aproben as actividades "Análise de fontes documentais" e "Prácticas de laboratorio" para poder superar a materia.

No caso da segunda oportunidade da convocatoria do ano en curso (convocatoria de Xullo) manterase o sistema de avaliación previsto para a primeira oportunidade, tanto para o alumnado que non superase algunha/s da/s partes coma para aquel alumnado que non se presentou ás mesmas.

As matrículas de honra concederanse preferentemente entre os/as alumnos/as que se presenten na primeira oportunidade de cada convocatoria.

A realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación, unha vez comprobada, implicará directamente a cualificación de suspenso na convocatoria en que se cometa: o/a estudante será cualificado con “suspenso” (nota numérica 0) na convocatoria correspondente do curso académico, tanto se a comisión da falta se produce na primeira oportunidade como na segunda. Para isto, procederase a modificar a súa cualificación na acta de primeira oportunidade, se fose necesario.

Fontes de información
Bibliografía básica

Bibliografía básica:

- Dale Purves et al. (2008). Neuroscience. Sinauer Associates, cop. 4th ed.

- Eric R. Kandel, James H. Schwartz, Thomas M. Jessell (2000).Principios de neurociencia. McGraw Hill-Interamericana.

- Greg Lemke (2009). Developmental neurobiology. Academic Press-Elsevier.

- John H. Byrne; James L. Roberts (2009). From molecules to networks an introduction to cellular and molecular neuroscience. Elsevier.

- Larry Squire et al. (2008). Fundamental neuroscience. Academic Press.

- Daniel P. Cardinale (2007). Neurociencia aplicada: sus fundamentos. Editorial Médica Panamericana.

Bibliografía complementaria

 


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario
Citoloxía/610212103
Histoloxía Vexetal e Animal/610212104
Organografía Microscópica/610212628

Observacións

Recoméndase ao alumno que traballe de forma non presencial, con axuda da bibliografía aconsellada e dos recursos web que se poñerán á súa disposición.

Perspectiva de Xénero

Segundo se recolle nas distintas normativas de aplicación para a docencia universitaria deberase incorporar a perspectiva de xénero nesta materia (usarase linguaxe non sexista, utilizarase bibliografía de autores/as de ambos sexos, propiciarase a intervención en clase de alumnos e alumnas...).

Traballarase para identificar e modificar prexuízos e actitudes sexistas e influirase na contorna para modificalos e fomentar valores de respecto e igualdade.

Deberanse detectar situacións de discriminación por razón de xénero e proporanse accións e medidas para corrixilas.

Programa Green Campus da Facultade de Ciencias
Para axudar a conseguir unha contorna inmediata sostible e cumprir co punto 6 da "Declaración Ambiental da Facultade de Ciencias (2020)", os traballos documentais que se realicen nesta materia:
a. Solicitaranse maioritariamente en formato virtual e soporte informático.
b. De realizarse en papel:
- Non se utilizarán plásticos.
- Faranse impresións a dobre cara.
- Utilizarase papel reciclado.
- Evitarase a realización de borradores.



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías