Datos Identificativos 2022/23
Asignatura (*) Técnicas Moleculares Código 610441002s
Titulación
Máster Universitario en Bioloxía Molecular, Celular e Xenética (semipresencial)
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 1º cuadrimestre
Primeiro Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Galego
Inglés
Modalidade docente Híbrida
Prerrequisitos
Departamento Bioloxía
Departamento profesorado máster
Coordinación
Lamas Maceiras, Mónica
Correo electrónico
monica.lamas@udc.es
Profesorado
Carrillo Barral, Néstor
De Castro De Antonio, María Eugenia
Lamas Maceiras, Mónica
Martinez Martinez, M. Luisa
Pomar Barbeito, Federico
Rego Pérez, Ignacio
Vizoso Vázquez, Ángel José
Correo electrónico
n.carrillo@udc.es
m.decastro@udc.es
monica.lamas@udc.es
m.l.martinez@udc.es
federico.pomar@udc.es
ignacio.rego.perez@sergas.es
a.vizoso@udc.es
Web http://ciencias.udc.es/masters-bcm/master-en-biología-molecular-y-celula
Descrición xeral Técnicas Moleculares usadas en Bioloxía Molecular e Celular así como noutras áreas relacionadas.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Capacidade de traballar de xeito seguro nos laboratorios coñecendo os manuais de operacións e as accións ante incidentes de risco
A2 Capacidade de utilizar técnicas e instrumentos habituais na investigación biolóxica celular e molecular: que sexan capaces de manexar as técnicas e protocolos así como comprender as potenciais das mesmas, os seus usos e aplicacións
A3 Capacidade de utilizar ferramentas Bioinformáticas a nivel de usuario
A4 Capacidade para aplicar as técnicas moleculares ao estudio da célula vexetal e a súa fisioloxía, a súa resposta a estímulos externos e as súas aplicacións biotecnolóxicas
A5 Capacidade de comprender o papel dos microorganismos como axentes patóxenos e como ferramentas biotecnolóxica
A8 Capacidade de ter unha visión integrada dos coñecementos previamente adquiridos en relación coa Bioloxía Molecular, Celular e Xenética, cunha formulación interdisciplinar e un grao de experimentalidad moi elevado
A9 Capacidade de comprender a estrutura, e función das proteínas a nivel individual e da proteómica, así como das técnicas necesarias para analizaras e estudar as súas interaccións con outras biomoléculas
A10 Capacidade de modificar xenes, proteínas e cromosomas con aplicacións biotecnolóxicas
A12 Capacidade para comprender, detectar e analizar a variación xenética, coñecer os procesos de genotoxicidad e as metodoloxía
A13 Capacidade para integrarse profesionalmente en servizos do sector sanitario, farmacéutico, veterinario, produción animal, biotecnoloxía ou industrias do sector da alimentación
B1 Capacidade de análise e síntese de problemas biolóxicos en relación coa Bioloxía Molecular, Celular e Xenética
B2 Capacidade de toma de decisións para a resolución de problemas: que sexan capaces de aplicar os coñecementos teóricos e prácticos adquiridos na formulación de problemas biolóxicos e a busca de solucións
B3 Capacidade de xestión da información: reunir e interpretar datos, información e resultados relevantes, obter conclusións e emitir informes razoados sobre cuestións científicas e biotecnolóxicas
B4 Capacidade de organización e planificación do traballo: que sexan capaces de xestionar a utilización do tempo así como os recursos dispoñibles e organizar o traballo no laboratorio
C1 Capacidade de expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma
C3 Capacidade de utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C6 Adquirir habilidades para a vida e hábitos, rutinas e estilos de vida saudables
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade
C9 Ter a capacidade de xestionar tempos e recursos: desenvolver plans, priorizar actividades, identificar as críticas, establecer prazos e cumprilos

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Manexar os aparatos necesarios para as técnicas celulares e moleculares AI1
AI2
AI3
AI4
Coñecer os protocolos de uso das diferentes técnicas AI1
AI2
AI4
AI5
Coñecer as aplicacións das distintas técnicas AI2
AI4
AI5
AI10
AI12
AI13
BI2
CM6
Plantexarse as formas de solucionar problemas metodolóxicos asociados a realización das técnicas AI8
BI1
BI2
BI3
Establecer relacións de uso entre as distintas técnicas e a sua posible combinación para a resolución de problemas AI8
AI9
AI10
BI1
BI2
BI3
Interpretar os datos procedentes das observacións e medidas no laboratorio BI2
BI3
CM3
Planificar, deseñar e desenrolar experimentos en relación coas técnicas aprendidas AI9
AI10
AI12
AI13
BI2
BI4
CM3
CM8
CM9
Manter unha actitude crítica de perfeccionamento da labor experimental CM1
CM3
CM6
CM8
CM9
Relacionar as propiedades químicas e estructurais das biomoléculas cás técnicas de laboratorio que sexan mais axeitadas para o seu illamento, purificación e caracterización AI2
AI9
BI1
BI2
Coñecer en profundidade as posibilidades e características da PCR e a PCR en tempo real AI1
AI10
BI3
BI4
Comprender e manexar as técnicas de DNA recombinante que poden utilizarse para o analise e manipulación das biomoléculas AI1
AI2
AI8
AI10
BI2
Utilizar métodos e técnicas para detectar e analizar a variación xenética AI2
AI3
AI12
BI3

Contidos
Temas Subtemas
Purificación de biomoléculas Principios das técnicas de centrifugación e instrumentación. Centrifugación analítica e preparativa
Técnicas cromatográficas: principios e criterios de selección.
Fundamentos da electroforese. Tipos de electroforese
Isoelectroenfoque. Electroforese capilar.
PCR Conceptos avanzados de PCR
Diferencias entre PCR e PCR en tempo real
Métodos de detección de amplicóns
Deseño de ensaios e analise de resultados
Tecnoloxía dos marcadores moleculares Marcadores moleculares: concepto e características xerais
Principio, desenvolvemento e xenotipado de RFLPs, microsatélites e SNPs
DNA Recombinante Enzimas e protocolos utilizados nas técnicas de DNA recombinante
Xenotecas xenómicas
Xenotecas de expresión
Analise de xenotecas
Técnicas de transferencia e Blotting
Secuenciación
Técnicas de mutaxénese dirixida
Silenciamento
Usos e aplicación de organismos transxénicos

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Prácticas de laboratorio A1 A2 A3 A12 B4 C8 C9 24 48 72
Traballos tutelados A2 A3 A8 A9 B1 B2 B3 0 42 42
Análise de fontes documentais A4 A5 A8 A10 A13 C1 C3 0 28 28
Proba mixta A2 A3 A9 A12 B1 B2 C6 2 4 6
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Prácticas de laboratorio Clases prácticas no laboratorio, resolución de problemas e casos prácticos
Traballos tutelados Traballo Titorizado relacionado coas técnicas realizadas no laboratorio de prácticas. Realizaranse de maneira individual baixo a orientación do profesor.
As titorías poderanse realizar a través do Teams
Análise de fontes documentais Para o estudo da parte teórica da materia os/as alumnos/as disporán de diversos materiais: presentacións de powerpoint, videos, webs...
Proba mixta Exames con cuestións sobre os contidos teóricos e prácticos

Atención personalizada
Metodoloxías
Prácticas de laboratorio
Traballos tutelados
Descrición
As titorías realizaranse on line via Teams ou correo electrónico.
As Titorías serán personalizadas centradas na orientación para a realización dun traballo tutelado, resolución de dúbidas e aclaracións.
O horario de TITORÍAS especificarase ao inicio do curso.



Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Prácticas de laboratorio A1 A2 A3 A12 B4 C8 C9 Nas diferentes sesións de prácticas, os alumnos resolverán situacións e problemas e/ou resolución de cuestionarios que se evaluarán como parte da evaluación continua 20
Traballos tutelados A2 A3 A8 A9 B1 B2 B3 Elaboración e redacción dun traballo tutelado. 30
Proba mixta A2 A3 A9 A12 B1 B2 C6 Consistirá nun exámen con cuestions nas que o alumno terá que aplicar os coñecementos teóricos e prácticos adquiridos na asignatura. 50
 
Observacións avaliación

-A asistencia ás prácticas é condición necesaria para ser avaliado. 

-En caso de non superar a materia no exame da primeira oportunidade da convocatoria (Xaneiro), as cualificacións obtidas nos traballos tutelados e prácticas conservaranse para a segunda oportunidade (Xullo), e nas actas aparecerá a cualificación de 4.
-As matrículas de honra outorgaranse preferentemente entre os/as alumnos/as presentados/as na avaliación correspondente á primeira oportunidade da convocatoria, segundo a normativa de Cualificacións e Actas nos Graos e Másteres. 
-Os/as alumnos/As que no se presenten ás probas oficiais terán un Non Presentado nas Actas.

- A realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación implicará directamente a cualificación de suspenso na materia na convocatoria correspondente, invalidando así calquera cualificación obtida en todas as actividades de avaliación de cara á convocatoria extraordinaria.

Fontes de información
Bibliografía básica M. L. Marina, A. Ríos, M. Valcárcel (2005). Analysis and detection by capillary electrophoresis . Amsterdam : Elsevier
Westermeier, Reiner. (2005). Electrophoresis in practice : a guide to methods and applications of DNA and protein separations. Weinheim : Wiley-VCH
Weiner MP, Gabriel SB, Stephens JC, (2007). Genetic variation: a laboratory manual. Cold Spring harbor Laboratory Press, New York.
Brown TA (2008). Genomes (3º ed). . Médica Panamericana, Buenos Aires.
Morteza G. Khaledi (1998). High-performance capillary electrophoresis theory, techniques, and applications . New York : John Wiley & Sons,
Nuez F, Carrillo JM, (2000). Los marcadores genéticos en la mejora vegetal.. Universidad Politécnica de Valencia.
Avise CJ (2004). Molecular markers, natural history, and evolution (2ª ed.). . Sinauer Associates, Sunderland, MA.
Keith Wilson and John Walker (1995). Principles and Techniques of Practical Biochemistry. Cambridge, University Press
Dorak, T. (2007). Real-Time PCR. Routledge Taylor and Francis.
Mackay, I. M. (2007). Real-time PCR in microbiology : from diagnosis to characterisation. Norfolk: Caister Academic Press.
Edwards, K., Logan J. & Saunders, N. (2004). Real-time PCR: an essential guide.. Horizon bioscience.
Logan J, Edawards K, Saunders N. (2009). Real-Time PCR: Current Technology and applications.. Caister Academic Press

Bibliografía complementaria

Ademais, proporcionaranse artigos científicos de revisión sobre os temas tratados na asignatura na plataforma Campus Virtual.


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións

Programa Green Campus Facultade de Ciencias

Para axudar a conseguir unha contorna inmediata sustentable e cumprir co punto 6 da "Declaración Ambiental da Facultade de Ciencias (2020)", os traballos documentais que se realicen nesta materia:
a. Solicitaranse maioritariamente en formato virtual e soporte informático.
b. De realizarse en papel:
- Non se empregarán plásticos.
- Realizaranse impresións a dobre cara.
- Empregarase papel reciclado.
- Evitarase a realización de borradores.


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías