Datos Identificativos 2019/20
Asignatura (*) Biotecnoloxía Alimentaria Código 610475301
Titulación
Mestrado Universitario en Biotecnoloxía Avanzada
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 2º cuadrimestre
Primeiro Optativa 3
Idioma
Castelán
Galego
Inglés
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Bioloxía
Departamento profesorado máster
Coordinación
Becerra Fernandez, Manuel
Correo electrónico
manuel.becerra@udc.es
Profesorado
Becerra Fernandez, Manuel
Gonzalez Siso, Maria Isabel
Leiro Vidal, José Manuel
Sieiro Vazquez, Maria del Carmen
Vizoso Vázquez, Ángel José
Correo electrónico
manuel.becerra@udc.es
isabel.gsiso@udc.es
a.vizoso@udc.es
Web http://masterbiotecnologiaavanzada.com/
Descrición xeral EN LA DOCENCIA DE LA MATERIA PARTICIPA TAMBIÉN LA SIGUIENTE PROFESORA DE LA UVIGO:
Mª Carmen Sieiro Vázquez (e-mail: mcsieiro@uvigo.es)
EL SIGUIENTE PROFESOR DE LA USC:
José Manuel Leiro Vidal (e-mail: josemanuel.leiro@usc.es)

La materia abordará la producción, transformación y preservación de alimentos mediante microorganismos y/o enzimas, así como la producción de materias primas, aditivos y coadyuvantes empleados en la industria alimentaria. En todos los casos se estudiaran los distintos procesos atendiendo a los sustratos utilizados, las características de los microorganismos empleados en cuanto a las actividades metabólicas que desarrollan en dichos sustratos, así como a la selección y mejora de estos microorganismos para la optimización de los procesos.

Competencias do título
Código Competencias do título
A21 Coñecer os recursos microbianos, vexetais e animais de interese biotecnolóxico así como as súas aplicacións na industria alimentaria e agropecuaria.
A22 Coñecer, saber deseñar e controlar os procesos de produción nas industrias alimentarias e agropecuarias.
B1 Capacidade de análise e síntese (localización de problemas e identificación das causas e a súa tipoloxía).
B2 Capacidade de organización e planificación de todos os recursos (humanos, materiais, información e infraestruturas).
B3 Capacidade de xestión da información (con apoio de tecnoloxías da información e as comunicacións).
B4 Capacidade de planificación e elaboración de estudos técnicos en biotecnoloxía microbiana, vexetal e animal.
B5 Capacidade de identificar problemas, buscar solucións e aplicalas nun contexto biotecnolóxico profesional ou de investigación.
B6 Capacidade de comunicación oral e escrita dos plans e decisións tomadas.
B7 Capacidade para formular xuízos sobre a problemática ética e social, actual e futura, que propón a Biotecnoloxía.
B8 Capacidade de comunicación eficazmente coa comunidade científica, profesional e académica, así como con outros sectores e medios de comunicación.
B9 Capacidade de Traballo en equipo multidepartamental dentro da empresa.
B10 Capacidade de Traballo nun contexto de sostibilidade, caracterizado por: sensibilidade polo medio ambiente e polos diferentes organismos que o integran así como concienciación polo desenvolvemento sostible.
B11 Racionamento crítico e respecto profundo pola ética e a integridade intelectual.
B12 Adaptación a novas situacións legais, ou novidades tecnolóxicas así como a excepcionalidades asociadas a situacións de urxencia.
B13 Aprendizaxe autónoma.
B14 Liderazgo e capacidade de coordinación.
B15 Sensibilización cara á calidade, o respecto medioambiental e o consumo responsable de recursos e a recuperación de residuos.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Identificar las distintas aplicaciones que los recursos microbianos, vegetales y animales tienen en la biotecnología, en el ámbito alimentario y agropecuario AM21
BM1
BM3
BM7
BM11
Elaborar protocolos de producción basados en el diseño y control de los procesos en las industrias alimentaria y agropecuaria AM22
BM2
BM3
BM4
BM5
BM6
BM10
Identificar y extraer de la literatura especializada la información necesaria para la resolución de los problemas planteados BM1
BM2
BM3
BM13
Utilizar y aplicar diseños experimentales sencillos basados en el método hipotético-deductivo con el objeto de obtener e interpretar datos y sacar conclusiones BM1
BM4
BM5
Predisposición para actualizarse y adaptarse de acuerdo con las nuevas tecnologías del sector BM12
BM13
BM15
Identificar y describir las distintas aplicaciones que la microbiología tiene en la biotecnología, tanto en el ámbito biomédico, agroalimentario y ambiental AM21
AM22
BM1
BM8
Inquietud sobre el papel del biotecnólogo en un mundo globalizado AM21
BM12
BM15
Utilizar una adecuada estructura lógica y un lenguaje apropiado para el público no especialista y defenderlos ante expertos de la temática BM1
BM6
BM8
BM15
Comprender y practicar la dinámica del trabajo en equipo y desarrollo de habilidades directivas y organizativas BM9
BM14

Contidos
Temas Subtemas
Tema 1. Introducción: Recursos microbianos. Alimentos producidos mediante microoganismos
Tema 2. Biotecnología de bebidas alcohólicas
Tema 3. Biotecnología de productos cárnicos
Tema 4. Biotecnología de aditivos alimentarios de origen microbiano
Tema 5. Biotecnología de enzimas de interés alimentario
Tema 6. Biotecnología de productos lácteos
Tema 7. Biotecnología de la producción de SCP
Tema 8. Alimentos funcionales

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Proba de resposta breve A21 A22 B4 B10 B11 B13 B15 2 6 8
Sesión maxistral A21 A22 B4 B10 B11 B13 B15 15 22.5 37.5
Prácticas de laboratorio A21 A22 B1 B2 B3 B5 B6 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 4.5 0 4.5
Saídas de campo A22 B4 B7 B10 B12 B15 4 0 4
Traballos tutelados A21 A22 B1 B2 B3 B5 B7 B8 B11 B13 0 20.5 20.5
 
Atención personalizada 0.5 0 0.5
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Proba de resposta breve Proba obxectiva dirixida a provocar o recordo dunha aprendizaxe presentada. Preséntase un enunciado en forma de pregunta para responder cunha frase específica, palabra, cifra ou símbolo.
Sesión maxistral Exposición por parte do profesor/a dos contidos sobre a materia obxecto de estudo, bases teóricas e/ou directrices dun traballo, exercicio ou proxecto a desenvolver polo estudante.
Prácticas de laboratorio Os alumnos/as adquirirán experiencia na caracterización e selección dos microorganismos utilizados na industria alimentaria. Os objectivos da práctica así como os resultados obtidos e a interpretación comparativa dos mesmos deben quedar reflexados nunha memoria que entregarán para a súa evaluación.
Saídas de campo Os estudantes farán unha visita-práctica a unha das industrias alimentarias do entorno, na que terán a posibilidade de estudiar todo o proceso de producción. Este estudo reflexarase nunha memoria que deberán entregar para a súa evaluación.
Traballos tutelados Los alumnos/as trabajarán, en grupos y dirigidos por el profesorado, determinados aspectos
teóricos del programa mediante la búsqueda de información y la resolución de casos y cuestiones.
El trabajo versará sobre algún tema innovador (nuevos productos o modificación de los mismos,
nuevos organismos productores…) relacionados con la Biotecnología Alimentaria. Los resultados de
los trabajos deberán reflejarse en un entregable para su evaluación

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Prácticas de laboratorio
Saídas de campo
Descrición
Os alumnos/as manterán entrevistas co profesorado da materia para recibir asesoramento sobre as distintas actividades que teñen que desenvolver e solucionar dúbidas. O profesorado, pola súa banda, fará un seguimento do aproveitamento da materia por parte do alumnado.
A atención personalizada ós alumnos/as levarase a cabo mediante as tutorías personalizadas incluidas na planificación docente da materia, así como a través do correo electrónico e mediante as plataformas de teleenseñanza das Universidades de A Coruña e Vigo.
Para o alumnado con reconocimiento de adicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia, o profesor adoptará as medidas que considere oportunas para non perxudicar a súa calificación.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Traballos tutelados A21 A22 B1 B2 B3 B5 B7 B8 B11 B13 Dos entregables sobre los trabajos tutelados (cada uno de ellos
representará un 10% de la evaluación). En estos entregables el
estudiante relacionará e integrará el tema trabajado con los
conocimientos adquiridos en la materia y su elaboración será
supervisada y seguida por los profesores. Los estudiantes
contarán con una rúbrica que detallará los aspectos que serán
evaluados
20
Prácticas de laboratorio A21 A22 B1 B2 B3 B5 B6 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 -Observación sistemática durante as prácticas (5%)
-Memoria das prácticas de laboratorio en grupo (15%). Os
estudantes contarán cunha rúbrica que detallará os
aspectos que serán evaluados
20
Saídas de campo A22 B4 B7 B10 B12 B15 Se valorará en interés de los estudiantes durante la visita, su
curiosidad, las posibles preguntas planteadas así como un
Informe de la visita-práctica a la empresa. Este informe
relacionará e integrará el contenido de la visita con los
conocimientos adquiridos en la materia. Los estudiantes
contarán con una rúbrica que detallará los aspectos que serán
evaluados
10
Proba de resposta breve A21 A22 B4 B10 B11 B13 B15 Prueba tipo test relativa a los contenidos de las sesiones magistrales 50
 
Observacións avaliación

Para superar a materia será obrigatorio asistir (salvo causa debidamente xustificada) e levar a cabo todas as actividades programadas na mesma.
Para aprobar a materia será necesario obter unha calificación mínima de 5/10, como resultado da aplicación das porcentaxes establecidas para cada unha das probas de avaliación. Ditas porcentaxes só serán aplicadas en caso de obter en cada unha das probas de avaliación unha nota mínima de 4/10, en caso contrario a calificación da materia será suspenso.
Para a segunda e sucesivas convocatorias gardaranse as notas das probas calificadas cunha nota mínima de 4/10 e o alumno poderá examinarse só das partes da materia nas que non acadase dita calificación. A avaliación das actividades realizarase de maneira continua durante o período asignado para a docencia da materia (ou en data alternativa de común acordo entre os estudantes e os profesores) e a/as probas de resposta curta na data fixada pola Comisión Académica do Máster (1 Oportunidade 25/3/2020 de 15:00-16:00 e 2 Oportunidade 30/06/2020 de 16:00 a 17:00).

Tanto o horario das clases como as fechas de exámenes podense consultar no seguinte enlace:

http://masterbiotecnologiaavanzada.com

A hora de conceder as matrículas de honra darase prioridade aos alumnos que acadaran as máximas calificacións na primeira oportunidade


Fontes de información
Bibliografía básica

Hutkins, Robert W. , Microbiology and technology of fermented foods, IFTPress ; Ames (Iowa) : Blackwell Publishing, 2006

Glazer, Alexander N., Microbial biotechnology: Fundamentals of applied microbiology, Cambridge : CambridgeUniversity Press, 2007

Byong H Lee, Fundamentals of Food Biotechnology, 2nd Edition, Wiley-Blackwell, 2015
Joshi and Ashok Pandey, Biotechonolgy: Food Fermentation. Microbiology, Biochemistry and Technology. Volumen I y II, V.K.Joshi and Ashok Pandey (Eds.), 1999
Burgeois C.M. y Larpent J.P. , Microbiología alimentaria. Volumen II. Fermentaciones alimentarias, Acribia, 1995

Bibliografía complementaria

SITIOS WEB DE INTERÉS

1. SEBIOT

http://www.sebiot.org/

2. ASEBIO

http://www.asebio.com/

3. Codex Alimentarius

http://www.codexalimentarius.net/web/index_es.jsp

4. AESAN (Agencia Española de Seguridad Alimentaria y Nutrición)

http://www.aesan.msc.es/AESAN/web/legislacion/subseccion/por_sectores.shtml

5. MAPYA (Ministerio de Agricultura, Pesca y Alimentación)

http://www.mapya.es

6. EURLEX (Legislación de la Unión Europea)

http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/site/es/oj/2005/l_338/l_33820051222es00010026.pdf

7. FAO (Food and Agricultural Organization of the UN)

http://www.fao.org

8. FDA (U.S. Food and Drug Administration)

http://www.fda.gov


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Enxeñaría xenética e transxénese/610475101
Xenómica e Proteómica/610475103
Bioinformática/610475104
Biotecnoloxía Industrial/610475105
Procesos e Produtos biotecnolóxicos/610475106
Técnicas de aplicación en biotecnoloxía/610475107
Organización e xestión: xestión empresarial e xestión eficaz do laboratorio/610475201
Auditoría de empresas biotecnolóxicas/610475202
Aspectos legais e éticos en Biotecnoloxía/610475203

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Análise de alimentos, seguridade alimentaria e trazabilidade/610475302
Biotecnoloxía vexetal/610475303
Biotecnoloxía animal/610475304
Biotecnoloxía aplicada ao desenvolvemento sostible/610475305

Materias que continúan o temario
PROXECTO FIN DE MÁSTER/610475006
PRÁCTICAS EXTERNAS/610475007

Observacións
Dado que parte da bibliografía recomendada para esta materia se atopa en inglés, é recomendable ter coñecementos desta lingua, polo menos, a nivel de comprensión de textos escritos.


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías