NA DOCENCIA DESTA MATERIA PARTICIPAN TAMÉN OS SEGUINTES PROFESORES DA UVIGO:
Pedro Pablo Gallego Veigas (e-mail: pgallego@uvigo.es)
Mercedes Gallardo Medina (e-mail: medina@uvigo.es)
Mª Esther Barreal Modroño (e-mail: edesther@uvigo.es)
Neste curso abordase a historia e os conceptos básicos da biotecnoloxía vexetal: cultivo in vitro de
células, tecidos e órganos vexetais, tipos de cultivos e as suas aplicacions e inxeñería xenética. De forma máis
amplia tratase a transformación xenética de prantas (conceptos, métodos de transformación e uso
biotecnolóxico de prantas modificadas xenéticamente), la manipulación das prantas e a sua mellora vexetal.
Por último, analizarase en profundidade o impacto e a visión que a sociedade ten sobre a biotecnoloxía e
os organismos modificados xenéticamente, revisando aspectos como: patentes, normativas, cuestións
éticas, riesgos. A metodoloxía empleada para a adquisición de coñecementos será a exposición e debate,
(estratéxia expositiva ou maxistral) pero incluese, de forma innovadora, o Aprendizaxe Basado en
Problemas (ABP), mediante o cal o estudiante tendrá que traballar nun caso práctico, que lles permitirá
adquirir as competencias de curso, sendo o protagonista do proceso de aprendizaxe (estratexia por
descubremento e construcción).
Competencias do título
Código
Competencias do título
A21
Coñecer os recursos microbianos, vexetais e animais de interese biotecnolóxico así como as súas aplicacións na industria alimentaria e agropecuaria.
A24
Coñecer as estratexias de produción e mellora de alimentos por métodos biotecnolóxicos.
B1
Capacidade de análise e síntese (localización de problemas e identificación das causas e a súa tipoloxía).
B2
Capacidade de organización e planificación de todos os recursos (humanos, materiais, información e infraestruturas).
B3
Capacidade de xestión da información (con apoio de tecnoloxías da información e as comunicacións).
B4
Capacidade de planificación e elaboración de estudos técnicos en biotecnoloxía microbiana, vexetal e animal.
B5
Capacidade de identificar problemas, buscar solucións e aplicalas nun contexto biotecnolóxico profesional ou de investigación.
B6
Capacidade de comunicación oral e escrita dos plans e decisións tomadas.
B7
Capacidade para formular xuízos sobre a problemática ética e social, actual e futura, que propón a Biotecnoloxía.
B8
Capacidade de comunicación eficazmente coa comunidade científica, profesional e académica, así como con outros sectores e medios de comunicación.
B9
Capacidade de Traballo en equipo multidepartamental dentro da empresa.
B10
Capacidade de Traballo nun contexto de sostibilidade, caracterizado por: sensibilidade polo medio ambiente e polos diferentes organismos que o integran así como concienciación polo desenvolvemento sostible.
B11
Racionamento crítico e respecto profundo pola ética e a integridade intelectual.
B12
Adaptación a novas situacións legais, ou novidades tecnolóxicas así como a excepcionalidades asociadas a situacións de urxencia.
B13
Aprendizaxe autónoma.
B14
Liderazgo e capacidade de coordinación.
B15
Sensibilización cara á calidade, o respecto medioambiental e o consumo responsable de recursos e a recuperación de residuos.
Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe
Competencias do título
Coñecer os recursos vexetais, as suas aplicacions biotecnolóxicas, os procesos de producción e mellora vexetal e de alimentos por métodos biotecnolóxicos
AM21 AM24
BM3 BM15
Ter unha visión integrada do metabolismo vexetal e do control da expresión xénica para poder abordar a súa manipulación, mellora e/ou conservación
AM24
BM7
Coñecer e saber usar as técnicas de cultivo in vitro e a enxeñería celular das plantas
BM15
Saber buscar e obter información das principais bases de datos sobre patentes relacionadas coa biotecnoloxía vexetal
BM3
Poseer un amplo coñecemento dos aspectos éticos e legais relacionados coa biotecnoloxía vexetal.
BM7
Promover a capacidade de xestión da información (análise e síntese) relacionada coa biotecnoloxía vexetal e a transmisión e a comunicación eficaz da mesma
BM1 BM3 BM6 BM7 BM8
Entender o interese, as ventaxas e as necesidades de traballar en equipos multidisciplinares, organizando e planificando adecuadamente os recursos, dentro do ámbito da biotecnoloxía vexetal e promover dito traballo.
BM2 BM9
Promover a capacidade para identificar problemas e buscar solucions así como para planificar e elaborar estudos técnicos dentro do ámbito da biotecnoloxía vexetal
BM4 BM5
Promover, dentro da industria biotecnolóxica vexetal, o traballo respetuoso cco medio ambiente e con os organismos co integran
BM10 BM11
Promover a capacidade de aprendizaxe autónomo, de liderazgo, a adaptación as novas situacións, así como a sensibilidade pola calidade e polo respeto ó medio ambiente no ámbito da biotecnoloxía vexetal
BM12 BM13 BM14 BM15
Contidos
Temas
Subtemas
Tema 1
Introducción o programa formativo: contidos, fontes e obxetivos, metodoloxía e evaluación
Tema 2
Biotecnoloxía Vexetal: conceptos básicos. Historia.
Tema 3
Cultivo in vitro de células, tecidos e órganos vexetais. Tipos de cultivos. Aplicacións biotecnolóxicas.
Tema 4
Os xenomas vexetais e os recursos fitosanitarios na producción vexetal
Tema 5
Transformación xenética de plantas: conceptos, métodos de transformación e uso biotecnolóxico de plantas modificadas xenéticamente.
Tema 6
Manipulación e mellora vexetal. Fitohormonas e as suas aplicacións agrícolas
Tema 7
Biotecnoloxía Vexetal e sociedade: patentes, normativas, cuestións éticas e riesgos
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado
Metodoloxías
Metodoloxías
Descrición
Actividades iniciais
Toma de contacto alumnos/profesores.
Presentación do programa formativo: metodoloxía docente, planificación, desenrolo. Presentación
do caso práctico. Sistema de evaluación.
Sesión maxistral
Exposición amena dos principais conceptos (estratéxia expositiva ou maxistral)verase
complementada mediante un debate activo do exposto, co estudiante, mediante preguntas
que permitan integrar, aclarar e fixar os conceptos clave.
Estudo de casos
Análise dun caso práctico coa finalidade de que o estudante, traballando en pequenos grupos,
protagonice o seu autoaprendizaxe guiado polo profesor/tutor (estratexia de aprendizaxe por
descubrimento e construcción).
O caso propon un problema complexo, similar os que o estudante se enfrentará na vida real,
e para cuya solución tendrán que formarse na teoría na práctica. Noutras palabras, pretendese que descubra que sabe e que non sobre ese problema, e para elo buscará
información, a selecciona, a organiza, a evalúa, a interpreta, a integra e finalmente propon con
ela solucions empleando o método científico.
Estudo de casos
Exposición oral, empleando un programa informático de
presentación, do traballo realizado.
Realizarase en grupos formados por 4-5 personas.
Atención personalizada
Metodoloxías
Estudo de casos
Descrición
Se realizarán tutorias personalizadas de 1 ó 2 horas de duración por grupo de trabajo (físicamente o mediante videoconferencia): primera para presentación del caso práctico, segunda de seguimiento y final, de claves para su finalización. Se recomienda solicitar cita por correo para evitar aglomeraciones, esperas y/o que el profesor ese día tenga la agenda ocupada. También se puede realizar consultas por correo electrónico o a través de la plataforma virtual. Los horarios de tutorías serán por las tardes de 16 a 18h
Para el alumnado con reconocimiento de dedicación a tiempo parcial y dispensa académica de exención de asistencia, el profesor adoptará las medidas que considere oportunas para no perjudicar su calificación.
Entrega dun documento escrito no que se resolva o problema plantexado no caso práctico.
Exposición oral, empleando un programa informático de presentación, do traballo realizado.
Realizarase en grupos formados por 4-5 personas.
100
Observacións avaliación
Os alumnos que non superen a evaluación deberán realizar de novo o caso práctico, presentando a parte escrita e a oral coa resolución do mesmo.
Fontes de información
Bibliografía básica
Reinhard Renneberg, Darja SüBbier , Biotecnología para principiantes , 2008, Reverte
Henry RJ, Plant conservation genetics , 2006, Food Products Press
Herman, EB, Micropropagation systems, techniques and applications : 2006-2010 , 2010, Agritech Consultants
Slater A., Scout N, Fowler M., Plant biotecnology: the genetic manipulation of plants, 2003, Ed. Oxford University Press
Caballero JL, Muñoz J, Valpuesta V, Introducción a la biotecnología vegetal: métodos y aplicaciones, 2001, Ed. Publicaciones
y Obra Social y Cultural Cajasur
Serrano M, Piñol T, Biotecnología vegetal, 1991, Ed. Síntesis
Bibliografía complementaria
Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Enxeñaría xenética e transxénese/610475101
Enxeñaria Celular e Tisular/610475102
Organización e xestión: xestión empresarial e xestión eficaz do laboratorio/610475201
Aspectos legais e éticos en Biotecnoloxía/610475203
Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Tecnoloxía ambiental e xestión do solo e aire/610475403
Materias que continúan o temario
PROXECTO FIN DE MÁSTER/610475006
PRÁCTICAS EXTERNAS/610475007
Observacións
Se recomienda conocimientos de inglés, a nivel de comprensión de fuentes de información científica (libros y documentos) escritas para el correcto aprendizaje de las competencias de la materia
(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica
da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do
órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías