Datos Identificativos 2015/16
Asignatura (*) Contaminación ambiental Código 610475401
Titulación
Mestrado Universitario en Biotecnoloxía Avanzada
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 2º cuadrimestre
Primeiro Optativa 3
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Métodos Matemáticos e de Representación
Química Física e Enxeñaría Química 1
Coordinación
Veiga Barbazan, Maria del Carmen
Correo electrónico
m.carmen.veiga@udc.es
Profesorado
Kennes , Christian
Suarez Lopez, Joaquin
Veiga Barbazan, Maria del Carmen
Correo electrónico
c.kennes@udc.es
joaquin.suarez@udc.es
m.carmen.veiga@udc.es
Web http://mba.uvigo.es/
Descrición xeral EN LA DOCENCIA DE ESTA MATERIA PARTICIPAN TAMBIÉN LOS SIGUIENTES PROFESORES DE LA UVIGO:
Mª Pilar Combarro Combarro (e-mail: pcombarro@uvigo.es)
Marta Mª Pazos Curras (e-mail: mcurras@uvigo.es)
Mª Ángeles Sanromán Braga (e-mail: sanroman@uvigo.es)

Competencias do título
Código Competencias do título
A12 Coñecer e saber aplicar os sistemas de control de calidade vixente.
A13 Saber xestionar e traballar con garantías en calquera laboratorio biotecnolóxico do ámbito público ou privado.
A27 Coñecer a problemática da contaminación ambiental e saber facer avaliacións do impacto ambiental.
A28 Coñecer e saber aplicar as técnicas de detección e tratamento da contaminación ambiental.
A29 Coñecer e saber aplicar as técnicas de biorremedación e biorecuperación de ambientes contaminados.
A30 Coñecer e saber utilizar as medidas de prevención e xestión da contaminación ambiental enfocada ao control da mesma e á minimización dos seus efectos.
B1 Capacidade de análise e síntese (localización de problemas e identificación das causas e a súa tipoloxía).
B2 Capacidade de organización e planificación de todos os recursos (humanos, materiais, información e infraestruturas).
B3 Capacidade de xestión da información (con apoio de tecnoloxías da información e as comunicacións).
B4 Capacidade de planificación e elaboración de estudos técnicos en biotecnoloxía microbiana, vexetal e animal.
B5 Capacidade de identificar problemas, buscar solucións e aplicalas nun contexto biotecnolóxico profesional ou de investigación.
B6 Capacidade de comunicación oral e escrita dos plans e decisións tomadas.
B7 Capacidade para formular xuízos sobre a problemática ética e social, actual e futura, que propón a Biotecnoloxía.
B8 Capacidade de comunicación eficazmente coa comunidade científica, profesional e académica, así como con outros sectores e medios de comunicación.
B9 Capacidade de Traballo en equipo multidepartamental dentro da empresa.
B10 Capacidade de Traballo nun contexto de sostibilidade, caracterizado por: sensibilidade polo medio ambiente e polos diferentes organismos que o integran así como concienciación polo desenvolvemento sostible.
B11 Racionamento crítico e respecto profundo pola ética e a integridade intelectual.
B12 Adaptación a novas situacións legais, ou novidades tecnolóxicas así como a excepcionalidades asociadas a situacións de urxencia.
B13 Aprendizaxe autónoma.
B14 Liderazgo e capacidade de coordinación.
B15 Sensibilización cara á calidade, o respecto medioambiental e o consumo responsable de recursos e a recuperación de residuos.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Conocimiento de los principales contaminantes en el medioambiente, sus fuentes, causas y efectos. AM27
AM28
AM30
BM1
BM2
BM3
BM4
BM5
BM6
BM7
BM8
BM10
BM11
BM12
BM15
CM6
CM8
Aplicación de las técnicas instrumentales de análisis de contaminantes. AM13
AM28
AM29
AM30
BM2
BM3
BM4
BM5
BM7
BM8
BM9
BM11
BM12
Interpretación de los datos medioambientales tomando como base la legislación o la normativa vigente. AM12
AM13
AM27
AM28
AM29
AM30
BM1
BM5
BM6
BM8
BM9
BM10
BM11
BM12
BM13
BM14
CM6
Manejar la bibliografía para la búsqueda de información científico-técnica. BM1
BM2
BM3
CM6
CM8

Contidos
Temas Subtemas
Tema 1. Introducción Fundamentos. Fontes naturais e antropogénicas. Causas da contaminación ambiental. Tipos de contaminación. Efectos da contaminación. Control e prevención da contaminación. Normativas específicas.
Tema 2. Contaminación da auga Parámetros indicadores da contaminación. Concepto de calidade da auga. Fontes de contaminación: verteduras urbanas, industriais e agrícolas. Determinación analítica de diversos contaminantes.
Tema 3. Contaminación da escorrentia urbana e industrial Contaminación da escorrentia urbana e industrial.
Tema 4. Contaminación do aire Principais contaminantes atmosféricos. Fontes de contaminación. Cuantificación da contaminación. Unidades e conversión de unidades. Efectos dos contaminantes sobre o medio ambiente. Efectos toxicolóxicos.
Tema 5. Contaminación do solo Importancia ambiental e económica dos chans. Clasificación práctica dos chans. Parámetros básicos a ter en conta en supostos de contaminación. O concepto de contaminación e risco no marco da normativa de chans contaminados. Discusión sobre a forma de aplicar os niveis xenéricos de referencia dos chans. Análise dos axentes causantes da contaminación e claves do seu comportamento en función de características dos chans. Breves consideracións sobre actividades industriais de risco e a prevención. Reflexión desde a perspectiva da Lei de responsabilidade ambiental.
Tema 6. Indicadores microbianos de contaminación ambiental Introdución: influencia da contaminación no medio ambiente e saúde pública.
Microorganismos indicadores: características que deben reunir, vantaxes e inconvenientes do seu emprego.
Detección dos principais microorganismos indicadores de contaminación fecal.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A12 A27 A28 A29 A30 B2 B4 B5 B11 B12 B15 C6 14 42 56
Prácticas de laboratorio A13 B1 B3 B6 B7 B8 B9 B10 B13 B14 8 4 12
Proba obxectiva A27 B1 B2 B3 B6 C8 1 0 1
Estudo de casos A12 A28 A29 A30 B1 B2 B3 B5 C6 2 3 5
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral O profesor exporá oralmente, con apoio de medios audiovisuais, os contidos básicos da materia. Facilitará ao alumno esquemas, táboas, e outro material que considere oportuno. Fomentarase o diálogo para a correcta compresión dos contidos, a resolución de dúbidas e fomento do sentido crítico.
Prácticas de laboratorio Prácticas de laboratorio dedicadas ao coñecemento das distintas técnicas de caracterización de contaminantes.
Proba obxectiva Realizarase unha proba para avaliar a adquisición dos coñecementos adquiridos.
Estudo de casos Estudaranse casos concretos de contaminación ambiental, que permitan reflexionar e completar os coñecementos adquiridos.

Atención personalizada
Metodoloxías
Sesión maxistral
Descrición
A atención personalizada realizarase a través de tutorías, por correo electrónico e a través das plataformas de teleenseñanza das Universidades organizadoras do Máster.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Sesión maxistral A12 A27 A28 A29 A30 B2 B4 B5 B11 B12 B15 C6 Avaliación continuada de la participación activa del alumno (A28, A29, A30, B1, B5, B6, B8, , B10, B15, C8) 5
Estudo de casos A12 A28 A29 A30 B1 B2 B3 B5 C6 Preparación individual o en grupo de un caso concreto y presentación en clase. Entrega de la presentación y de la memoria (A12, A30, B10, C8) 20
Prácticas de laboratorio A13 B1 B3 B6 B7 B8 B9 B10 B13 B14 Se evaluará de forma continua la realización de prácticas. Al final de las prácticas deberá entregar un informe del procedimiento, resultados obtenidos e interpretación de los mismos (A13, A29, B1, B5, B6, B8, B10, B15, C8) 25
Proba obxectiva A27 B1 B2 B3 B6 C8 Pruebas de respuesta corta (A12, A28, A29, A30, B1, B5, B6, C6) 50
 
Observacións avaliación

 A segunda oportunidade para superar a materia realizarase no mes de Xullo. Terán prioridade para optar a Matrícula de Honra aqueles alumnos que se presenten na primeira oportunidade.          


Fontes de información
Bibliografía básica

Metcalf and Eddy. Ingeniería de Aguas Residuales. Tratamiento, vertido y reutilización. Labor. Barcelona (1995).

Gestión de las aguas pluviales. Implicaciones en el diseño y drenaje urbano. CEDEX. J. Puertas, J Suárez, J Anta. ISBN: 978 84 7790 475 5

World reference base for soil resources 2006. A framework for international classification, correlation and communication FAO (Edición 2006).

Guides for soil description. FAO, fourth edition.

GUÍA TÉCNICA para la evaluación y gestión de la contaminación del suelo por tanques de almacenamiento subterráneo. IHOBE.

GUIA TÉCNICA de identificación de medidas preventivas contra la contaminación del suelo. IHOBE, 2008.

MANUAL PRÁCTICO. Investigación del suelo. IHOBE.

Bruselas, 22.9.2006 COM(2006) 231 final COMUNICACIÓN DE LA COMISIÓN AL CONSEJO, AL PARLAMENTO EUROPEO, AL COMITÉ ECONÓMICO Y SOCIAL EUROPEO Y AL COMITÉ DE LAS REGIONES Estrategia temática para la protección del suelo (http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2006:0232:FIN:ES:DOC)

Ley 10/1998, de 21 de abril, de residuos.

REAL DECRETO 9/2005, de 14 de enero, por el que se establece la relación de actividades potencialmente contaminantes del suelo y los criterios y estándares para la declaración de suelos contaminadosLEY 26/2007, de 23 de octubre, de Responsabilidad Medioambiental.

Ley 26/2007, de 23 de octubre, de Responsabilidad Medioambiental.

REAL DECRETO 2090 /2008, de 22 de diciembre, por el que se aprueba el Reglamento de desarrollo parcial de la Ley 26/2007, de 23 de octubre, de Responsabilidad Medioambiental.

Eaton, A.D., L.S. Clesceri, E.W. Rice, A.E. Greenberg, M.A.H. Franson (eds). 2005. Standard Methods from the Examination of Water and Wastewater. 21th. A.P.H.A., A.W.W.A, and W.E.E. Washington.

Hurst, C.J., G.R. Knudsen, M.J. Mc Inermey, L.D. Stetzenbach, M.V. Walter 8eds). 2007. Manual of Environmental Microbiology. 3th ed. American Society for Microbiology. Washington.

Bibliografía complementaria

http://ec.europa.eu/environment/soil/index_en.htm

FAO: http://www.fao.org/DOCREP/005/X2570S/X2570S00.HTM: Evaluación de la contaminación del suelo Manual de referencia

Soil Quality: http://soilquality.org/home.html

EPA: http://www.epa.gov/

http://www.unep.org/

http://www.fao.org/landandwater/agll/ipns/index_en.jsp?term=e070&letter=e


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Aspectos legais e éticos en Biotecnoloxía/610475203

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario
PROXECTO FIN DE MÁSTER/610475006
PRÁCTICAS EXTERNAS/610475007

Observacións

Dado que parte da bibliografía recomendada para esta materia atópase en inglés, é aconsellable ter coñecementos desta lingua, polo menos, a nivel de comprensión de textos escritos.  



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías