Datos Identificativos 2015/16
Asignatura (*) Química de Produtos Naturais Código 610509017
Titulación
Mestrado en Investigación Química e Química Industrial
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 2º cuadrimestre
Primeiro Optativa 3
Idioma
Castelán
Inglés
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Química Fundamental
Coordinación
Jimenez Gonzalez, Carlos
Correo electrónico
carlos.jimenez@udc.es
Profesorado
Jimenez Gonzalez, Carlos
Rodriguez Gonzalez, Jaime
Correo electrónico
carlos.jimenez@udc.es
jaime.rodriguez@udc.es
Web
Descrición xeral Este material está destinado a estudantes a adquirir unha comprensión completa da química de productos naturais empezando súas aplicacións, principalmente nivel farmacolóxico, o que xustifica a importancia do estudo, tras a súa clasificación a partir do punto de vista biogenética. Para iso, os máis importantes rutas bioxenéticas que dan orixe aos esqueletos máis abundantes han xurdir. Algunhas técnicas utilizadas hoxe para acelerar o illamento e identificación, e uso de estudos xenéticos sobre novas estratexias na produción biotecnolóxica é tamén visto.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Definir conceptos, principios, teorías e feitos das diferentes áreas especializadas da Química
A3 Aplicar os materiais e as biomoléculas en ámbitos innovadores da industria e Enxeñaría Química
A4 Innovar en métodos de síntese e análise química relacionados coas diferentes áreas da Química.
B2 Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en contornos novos ou pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo.
B4 Que os estudantes saiban comunicar as súas conclusións e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüedades.
B5 Que os estudantes posúan as habilidades de aprendizaxe que lles permitan continuar estudando dun modo que haberá de ser en gran medida autodirixido ou autónomo.
B7 Identificar información da literatura utilizando as canles axeitadas e integrar esta información para crear e contextualizar un tema de investigación.
B10 Usar a terminoloxía científica en inglés para discutir os resultados experimentais no contexto da profesión química
B11 Aplicar correctamente as novas tecnoloxías de capturar e organizar a información para resolver problemas na actividade profesional

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Adquisición de coñecementos profundos sobre a química de productos naturais, tanto de terra e mar AM1
BM2
BM4
BM7
Coñecer as súas aplicacións mais importantes, sobre todo como fármacos, e como ferramentas na investigación biomédica AM3
BM2
BM5
Coñecer as principais vías bioxenéticas e metabolitos que son responsables da súa biosíntese AM1
BM2
BM7
Coñocer as últimas estratexias empregadas no illamento e identificación AM4
BM10
BM11

Contidos
Temas Subtemas
Tema 1. Consideracións Xerais Definición de produto natural e metabolito secundario. Principais fontes naturales. Principais aplicacións. Importancia dos productos naturais na industria farmacéutica. Clasificación e exemplos ilustrativos
TEMA 2. Principais rutas bioxenéticas do metabolismo secundario Esquema xeral do metabolismo secundario, principais tipos de produtos naturais, clasificación de acordo coa ruta biogenética orixinal. Principais mecanismos das rutas metabólicas. Principais estratexias utilizadas para estudar una ruta metabólica.
TEMA 3. Derivados do acetato: policetidos, ácidos graxos e compostos relacionados Derivados do acetato: Policétidos, ácidos graxos e compostos relacionados.
TEMA 4. Derivados do mevalonato: terpenos e esteroides. Derivados do mevalonato: terpenos e esteroides.
Tema 5. Derivados do ácido siquímic Orixen biosintético do ácido siquímico. Fenilpropanoides. Metabolitos de orixen mixto: Flavonoides.
TEMA 6. Compostos naturais nitroxenados Alcaloides alifáticos: derivados da lisina e ornitina. Alcaloides aromáticos: derivados da fenilalanina/tirosina e do triptófano. Outros tipos estructurais. Biosíntesis de péptidos no ribosomales.
TEMA 7. Modernas estratexias de illamento e identificación Métodos tradicionais. Técnicas de dereplicación. Estratexias biotecnolóxicas basadas en estudios genéticos: Minería genómica (genome mining), Biosíntesis recombinante e Biosíntesis combinatoria.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A1 B7 B10 12 24 36
Solución de problemas A4 B4 B5 B11 7 17.5 24.5
Proba mixta A3 B2 2.5 10 12.5
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Levaranse a cabo 12 sesións maxistrles nun grupo onde veranse os contidos teóricos do tema, xunto con exemplos ilustrativos relevantes. Consistirán principalmente na presentacións en Power Point. Os alumnos tndrán co tempo unha copia de todos os ficheiros no Moodle, de xeito que os alumnos poden prepararse as clases por adianto, ademais de facilitar o seguimento de explicacións. A participación interactiva dos alumnos será incentivada en todo momento. A frecuencia de estas clases non é obrigatoria, pero é altamente recomendable
Solución de problemas Proponse a realización de 7 sesións de seminarios de problemas en pequenos grupos, onde os alumnos resolverán os problemas propostos polo profesor nos boletíns correspondentes. Os alumnos terán con suficiente tempo de antelación tales boletíns través do Moodle da materia para que podan desenvolver individualmente antes do inicio destas clases. Estas clases tamén será por eles utilizado para resolver calquera dúbida que poidan xurdir. A participación nestas clases é obrigatoria
Proba mixta O exame final abarcará todo a totalidade do temario.

Atención personalizada
Metodoloxías
Solución de problemas
Descrición
As tutorías están programadas polo profesor e coordinadas polo Centro. En xeral, cada alumno dispondrá de dúas horas por semestre. As actividades de control como exercicios dirixidos, aclaración de dúbidas sobre a teoría ou dos problenas, exercicios, lecturas ou outras tarefas propostas; ea presentación, presentación, discusión ou comentario feito traballo individual ou en pequenos grupos. En moitos casos, o profesor pode esixir que os estudantes entreguen os exercicios antes da celebración das clases. Estas entregas virán incluído no calendario de actividades a seren desenvolvidas polos alumnos ao longo do curso na Guía docente da disciplina correspondente. Participación nestas clases é obrigatoria.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Solución de problemas A4 B4 B5 B11 Estará composto por dous partes: as clases teórico-prácticas (seminarios) e clases interactivas en grupos moi pequenos (tutoriais). Dentro da avaliación continua (N1) esta parte vai pesar 40% na nota do curso 40
Proba mixta A3 B2 O exame final (N2) abarcará todos os tema. Pesará un 60% na clasificación da materia. 60
 
Observacións avaliación

 A avaliación desta materia realizarase a través dunha avaliación continua e da realización dun exame final. Para acceder o exame e necesario que á participación sexa polo menosd o 80% das clases obrigatorias (seminarios e tutoriais). En calquera caso, a presenza en polo menos un dos dous tutoriais programadas é obrigatoria

Avaliación continua (N1) vai pesar 40% na nota para o curso.

O exame final (N2) abarcará a totalidade do temario.

A nota será obtida como consecuencia da aplicación da seguinte fórmula: Nota final= 0.4 x N1 + 0.6 x N2

O N1 é a nota numérica correspondente á avaliación continua (escala de 0-10) e exame N2  a nota numérica do exame (0-10 escala).

Os repetidores teñen que asistir as mesmas clases que os que estudan por primeira vez


Fontes de información
Bibliografía básica S. D. Sarker, L. Nahar (2012). Natural Products Isolation. New Jersey: Human Press
Jonathan Clayden, Nick Greeves, Stuart Warren (2012). Organic Chemistry. New York: University Press
Pilar Gil Ruiz (). Productos naturales. Pamplona: Universidad Pública de Navarra
J. Alberto Marco (2006). Química de los productos naturales. Madrid: Síntesis
J. Mann (1992). Secondary Metabolism. Oxford: Oxford Science Publications
Richard B. Herbert (1989). The biosynthesis of secondary metabolites. London: Chapman and Hall

Bibliografía complementaria Ana M. Lobo, Ana M. Lourenco (2007). Biossíntese de productos naturais. Lisboa: IST Press
Edwin Haslam (1993). Shikimic Acid: Metabolism and Metabolites. Chichester: John Wiley & Sons


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Profundización en Química Orgánica/610509004
Análise Estrutural Avanzado/610509005

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Síntese estereoselectiva/610509012
Química de Biomoléculas/610509014

Materias que continúan o temario

Observacións

    O alumno debe repasar os conceptos teóricos introducidos nos distintos temas utilizando o manual de referencia e os resumos. O grao de éxito na resolución dos exercicios ofrece unha medida de preparación dos alumnos para superar o exame final. Os alumnos que se atopan con dificultades significativas en traballar as actividades propostas deben comparecer durante as horas de titoría dos profesores, a fin de que pode analizar o problema e axudar a resolver estas dificultades. É moi importante cando se prepara o exame resolver algúns dos exercicios da lista ao final de cada capítulo do manual de referencia     



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías