Datos Identificativos 2020/21
Asignatura (*) Bioloxía Código 610G01005
Titulación
Grao en Química
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Primeiro Formación básica 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Híbrida
Prerrequisitos
Departamento Bioloxía
Coordinación
Lamas Criado, Iban
Correo electrónico
iban.lamas@udc.es
Profesorado
Castro Castro, Antonio Manuel
Lamas Criado, Iban
Correo electrónico
antonio.castro@udc.es
iban.lamas@udc.es
Web
Descrición xeral A asignatura encóntrase no primeiro ano do grado, e o único precedente que posúen a maioría dos alumn@s, son os coñecementos de Bioloxía cursada en ensinanza secundaria. Esta materia inclúese na formación básica, polo que atópase no primer cuatrimestre do primeiro curso do grado, para dotar @ alumn@ dos coñecementos básicos necesarios para ó resto de asignaturas.
Plan de continxencia 1. Modificacións nos contidos
Non se prevén modificacións nos contidos.

2. Metodoloxías
*Metodoloxías docentes que se manteñen
Mantéñense as metodoloxías recollidas na guía docente, aínda que se adaptarán á modalidade online.

*Metodoloxías docentes que se modifican
A metodoloxía adaptarase á modalidad online. Para tal fin recorrerase a Microsoft Teams. Así mesmo, todo o material empregado poñerase a disposición do alumnado a través da plataforma Moodle.
As prácticas de laboratorio adaptaranse igualmente, de xeito que proporanse tarefas alternativas para a aprendizaxe dos contidos prácticos.
As dúbidas xurdidas (atención personalizada) serán tratadas a través do correo electrónico, Moodle ou Microsoft teams.
As probas ou exames a realizar faranse a través da plataforma Moodle.

3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado
Moodle: sempre que se requira (segundo necesidade ou demanda do alumnado).
Microsoft Teams: sempre que se requira (segundo necesidade ou demanda do alumnado).
Correo electrónico: sempre que se requira (a demanda do alumnado). De uso para facer consultas, solicitar encontros virtuais para resolver dúbidas ou outras aclaracións relativas á materia.

4. Modificacións na avaliación
Mantense o sistema de avaliación recollido na guía docente, aínda que as probas realizaranse telemáticamente a través de Moodle
*Observacións de avaliación:
Mantéñense as observacións recollidas na guía docente.

5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía
Non se prevén modificacións.


Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Utilizar a terminoloxía química, nomenclatura, convenios e unidades.
A12 Relacionar as propiedades macroscópicas coas de átomos e moléculas.
A13 Comprender a Química dos principais procesos biolóxicos.
A15 Recoñecer e analizar novos problemas e planear estratexias para solucionalos.
A16 Adquirir, avaliar e utilizar os datos e información bibliográfica e técnica relacionada coa Química.
A20 Interpretar os datos procedentes de observacións e medidas no laboratorio.
A22 Planificar, deseñar e desenvolver proxectos e experimentos.
A23 Desenvolver unha actitude crítica de perfeccionamento na labor experimental.
A24 Explicar, de xeito comprensible, fenómenos e procesos relacionados coa Química.
A25 Relacionar a Química con outras disciplinas e recoñecer e valorar os procesos químicos na vida diaria.
A27 Impartir docencia en química e materias afíns nos distintos niveis educativos.
B1 Aprender a aprender.
B3 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo.
B4 Traballar de forma autónoma con iniciativa.
B5 Traballar de forma colaborativa.
B6 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional.
B7 Comunicarse de maneira efectiva nun entorno de traballo.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
- Comprender os fundamentos e a importancia da biotecnoloxía no contexto social e científico actual. A1
A24
A25
- Coñecer e comprender os procesos biolóxicos e as relacións entre o medio e os seres vivos. A12
A15
A27
B6
- Coñecemento das técnicas empleadas nun laboratorio de bioloxís. - Elección das técnicas más apropiadas para abordar o estudo dun determinado problema práctico. A20
A22
A23
B3
B4
B5
B7
- Coñecer os mecanismos asociados á dinámica dos procesos celulares. A13
A16
B1
C6
- Coñecer e estudar a composición e estrutura celular e a súa relación e implicación no metabolismo. C1

Contidos
Temas Subtemas
BLOQUE I: INTRODUCCIÓN
Tema 1. Introducción.
BLOQUE II: BIOLOGÍA CELULAR
Tema 2. La composición molecular de la célula.
Temas 3. Membrana y superficie celular.
Tema 4. El citoplasma.
Tema 5. El núcleo y la expresión génica.
Tema 6. Regulación celular.
BLOQUE III: GENÉTICA EVOLUTIVA
Tema 7. Conceptos de genética.
Tema 8. Evolución.
BLOQUE IV: ADN RECOMBINANTE Y BIOTECNOLOGÍA
Tema 9. Tecnología del ADN recombinante.
Tema 10. Biotecnología.
BLOQUE V: ECOLOGÍA
Tema 11. Introducción a la Ecología.


GROUP I: INTRODUCTION
1. Introduction
GROUP II: CELLULAR BIOLOGY
2. Cell´s molecular composition
3. Cellular surface and membrane
4. The cytoplasm
5. Genetic expression and nucleus
6. Cell´s regulation
GROUP III: EVOLUTION GENETIC
7. Genetic´s concepts
8. Evolution
GROUP IV: DNA RECOMBINANT AND BIOTECHNOLOGY
9. DNA recombinant technology
10. Biotechnology
GROUP V: ECOLOGY
11. Introduction to ecology
Tema 1. Introducción histórica a la Biología. Niveles de organización y diversidad de los seres vivos. Origen de la vida. Sistemas acelulares.
Tema2. Carbohidratos. Lípidos. Ácidos nucleicos. Proteínas: catálisis enzimática.
Tema 3: Estructura y dinámica de las membranas. Diversidad funcional de las proteínas de membrana. Transporte y fisiología de las membranas. Matriz extracelular.
Tema 4. Estructura y funciones metabólicas del citosol. Citoesqueleto. Digestión celular. Metabolismo energético. Fotosíntesis.
Tema 5. Organización de genomas celulares. Cromatina y cromosomas. Replicación y reparación del ADN. Transcripción. Regulación de la expresión génica.
Tema 6. Ciclo celular. División celular. Meiosis. Muerte celular. Diferenciación celular.
Tema 7. El gen como unidad de herencia. Base cromosómica de la herencia. Cambios en el material hereditario.
Tema8. La teoría evolutiva. Cambio evolutivo. Adaptaciones.
Tema 9. Herramientas y técnicas de ingeniería genética. Manipulación de ADN.
Tema 10. Procesos biotecnológicos industriales y sus productos.
Tema 11. Ecosistema y distribución. Ciclo de la materia. Flujo de energía.


Lesson 1. Introduction to Biology´s history. .
Lesson 2. Carbohydrates. Lípids. Nucleic Acids. Proteins
Lesson 3: Structure of membranes. Functional diversity of membranes´proteins. Transport in membranes. Extracellular surface.
Lesson 4. Structure and metabolic functions of cytosol.
Lesson 5. Cellular genomic organization. Cromatin and cromosomes. DNA Replication . Transcription. genic expression regulation.
Lesson 6. Cellular cycle. mytosis. Meiosis. Cellular death. Cellular differentiation.
Lesson 7. The gen.
Lesson 8. Evolution theory.
Lesson 9. Genetic enginnering.
Tema 10. Biotecnology process.
Tema 11. Enviroment and distribution.

LECCIONES PRÁCTICAS (prácticas de laboratorio):
- Manejo y uso del microscopio óptico compuesto.
- Observación y estudio de bacterias.
- Observación y estudio de células animales y vegetales.
- Observación y estudio de plastos (cloroplastos, cromoplastos y amiloplastos).
- Estudio de los procesos osmóticos.
- Estudio de la división celular: mitosis.
- Extracción de ADN.
- Reconocimiento de carbohidratos, lípidos, proteínas y enzimas.

- Use of microscopy.
- Observation and study of bacteria.
- Observation and stydy of animal and vegetables cells.
- Observation and study of plast (cloroplasts, cromoplasts y amiloplasts).
- Osmotic process study.
- Mitosis study.
- Dna extraction.
- Carbohydrates, lipids and proteins study.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Proba mixta A1 A13 A16 A20 A22 A24 C1 C6 5.5 0 5.5
Discusión dirixida A25 B6 B7 C1 9 9 18
Prácticas de laboratorio A12 A15 A23 B3 B5 15 16.5 31.5
Sesión maxistral A27 B1 B4 27 67.5 94.5
 
Atención personalizada 0.5 0 0.5
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Proba mixta Durante o curso, realizaranse dous controis sobre os contidos teóricos do tema, con cuestións de múltiple elección e preguntas curtas e exercicios realizarase durante o curso.
O exame final consistirá dunha expresión escrita ensinado na parte práctica do curso con preguntas sobre os procesos e reaccións efectuadas no contido prácticas e identificación de estruturas en imaxes de proba. Ademais, o exame final teórico estará composto por cuestións de múltiple opción, preguntas curtas, definicións e exercicios.
Discusión dirixida En pequenos grupos (10 estudantes) relacionados cos contidos suxeitos son tratados. Ademais, exercicios de exame de tipo e problemas que servirán visión xeral dos conceptos explicados nas conferencias celebrarase. cuestións, presentarase o tema de discusións lideradas polo profesor, para a realización de debates entre os estudantes sobre aspectos metodolóxicos e teóricos relacionados co tema
Prácticas de laboratorio Abordaránse algúns aspectos teóricos de aparellos e metodoloxías experimentais e habilidades manuais propias técnicas químico-biolóxicos simples son adquiridos ser abordadas.
Sesión maxistral Sesións de 50 minutos sobre algúns dos contidos do programa. Para a completa utilización destes, recoméndase que o alumno teña lido anteriormente e por conta propia, os aspectos fundamentais destas cuestións.

Atención personalizada
Metodoloxías
Proba mixta
Discusión dirixida
Prácticas de laboratorio
Sesión maxistral
Descrición
O alumno é libre de consultar todas as súas dúbidas durante as sesións teóricas (maxistrais, grupos reducidos) ou prácticas. Así mesmo contará coa posibilidade de resolver calquera dúbida relacionada coa materia asistindo ás titorías individualizadas no horario reservado para iso (ver horario en http://ciencias.udc.es/grao-en-bioloxia).
No caso do alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia, éste poderá empregar as mismas canles ou poderá prantexar as súas dúbidas a través do correo electrónico.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Proba mixta A1 A13 A16 A20 A22 A24 C1 C6 Haberá dous controis teóricos e controis obrigatorios ao longo do curso e un exame final (o termo) dos contidos teóricos do tema con cuestións de múltiple opción, preguntas curtas e exercicios. Tales controis serán responsables de 30% da nota teoría.
O exame final consistirá por cuestións de múltiple opción, preguntas curtas e exercicios. Este exame final representará o 70% da nota teoría
80
Prácticas de laboratorio A12 A15 A23 B3 B5 Realizarase un exame escrito (obrigatorio) sobre os contidos prácticos do tema será realizada, esta composta por preguntas e imaxes para identificar curtos. Esta proba representa os restantes 20% do total. 20
 
Observacións avaliación
<div align="left"><pre class="tw-data-text tw-ta tw-text-small" data-placeholder="Traducción" id="tw-target-text" data-fulltext="" dir="ltr"><b>A presenza nas clases prácticas é condición indispensable para ser avaliado. Para superar a materia é necesario obter<br />unha puntuación de 5 a 10 na parte teórica, así como parte práctica. Primeira oportunidade (xaneiro): O cálculo da<br />nota da parte teórica (xaneiro) está constituído pola suma dos controis durante o curso que computarán un 30%, <br />máis o exame final de computación de 70%, e será requisito indispensable para obter unha puntuación mínima<br />de 5 sobre 10 no cómputo xeral de teoría para que poida facer a media coa parte práctica. A calificación da parte práctica<br />será obtida directamente desde o exame final práctico, e será requisito indispensable obter unha puntuación<br />mínima de 5 sobre 10 para que poida facer media coa calificación xeral da parte teórica. As matrículas de honra, <br />de ser o caso, terán preferencia concedelas na primeira das oportunidades concedidas (finais do primeiro semestre.)<br />Será calificado como non presentado ao alumno que non realice ningunha das actividades propostas para o curso, como<br />probas durante o semestre, así como probas avaliables da primeira oportunidade. O cálculo final dunha<br />calificación global constituirá a suma da calificación xeral teórica (80%), máis a calificación da parte práctica (20%) e debe<br />ser obtida unha puntuación mínima de 5 sobre 10 en cada unha das partes (teoría e práctica ).<br />Segunda oportunidade (Xullo): Os alumnos serán avaliados únicamente na nota teórico ou práctico<br />obtido nesta segunda oportunidade, constituíndo o 80% a parte teórica e 20% a parte práctica. A materia suspendida<br />(o ano lectivo anterior) implica a execución e superar todas e cada unha das actividades listadas nesta guía<br />&nbsp;tanto o teórica. </b></pre></div>

Fontes de información
Bibliografía básica
BIBLIOGRAFÍA BÁSICA: - Curtis, H; Barnes, N.S; Schnek, A; Flores, G. "Biología". Ed. Panamericana (2006). Alberts, B y col. "Introducción a la Biología Celular". Ed. Omega (1999). Paniagua, R.; Nistal, M.; Sesma P.; Álvarez-Uria, M.; Anadón R.; Fraile, B.; Sáez, F.J. "Citología e Histología Vegetal y Animal". Ed. Interamericana McGraw-Hill (2007). Smith, T.M.; Smith, R.L. "Ecología". Ed. Pearson (2007). Libro.

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións
El aprendizaje comprenderá: la incorporación de conceptos fundamentales sobre la materia, la familiarización con el trabajo en el laboratorio, la elaboración de memorias sencillas de prácticas y la búsqueda de información. Se recomienda: leer o trabajar sobre el tema de las lecciones magistrales con anterioridad, tomar las notas pertinentes durante las clases teóricas y prácticas.


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías