Datos Identificativos 2023/24
Asignatura (*) Química Orgánica 2 Código 610G01027
Titulación
Grao en Química
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Segundo Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Galego
Inglés
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Química
Coordinación
Perez Sestelo, Jose
Correo electrónico
jose.perez.sestelo@udc.es
Profesorado
García Romero, Marcos Daniel
Neira García, Iago
Perez Sestelo, Jose
Riveiros Santiago, Ricardo
Correo electrónico
marcos.garcia1@udc.es
iago.neira@udc.es
jose.perez.sestelo@udc.es
ricardo.riveiros@udc.es
Web
Descrición xeral A materia Química Orgánica 2 é unha continuación na enseñanza da Química Orgánica impartida en Química Orgánica 1. Nesta materia continuase o estudio da estructura e reactividade dos compostos orgánicos clasificados por grupos funcionais.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Utilizar a terminoloxía química, nomenclatura, convenios e unidades.
A4 Coñecer os tipos principais de reacción química e as súas principais características asociadas.
A6 Coñecer os elementos químicos e os seus compostos, as súas formas de obtención, estrutura, propiedades e reactividade.
A9 Coñecer os rasgos estruturais dos compostos químicos, incluíndo a estereoquímica, así como as principais técnicas de investigación estrutural.
A10 Coñecer a cinética do cambio químico, incluíndo a catálise e os mecanismos de reacción.
A14 Demostrar o coñecemento e comprensión de conceptos, principios e teorías relacionadas coa Química.
A15 Recoñecer e analizar novos problemas e planear estratexias para solucionalos.
A17 Traballar no laboratorio Químico con seguridade (manexo de materiais e eliminación de residuos).
A19 Levar a cabo procedementos estándares e manexar a instrumentación científica.
A20 Interpretar os datos procedentes de observacións e medidas no laboratorio.
A21 Comprender os aspectos cualitativos e cuantitativos dos problemas químicos.
A23 Desenvolver unha actitude crítica de perfeccionamento na labor experimental.
A26 Levar a cabo procedementos estándares de laboratorios implicados en traballos analíticos e sintéticos, en relación con sistemas orgánicos e inorgánicos.
B2 Resolver problemas de forma efectiva.
B3 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo.
B4 Traballar de forma autónoma con iniciativa.
B7 Comunicarse de maneira efectiva nun entorno de traballo.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Utilizar a terminoloxía en Química Orgánica incluíndo nomenclatura, convenios e unidades.  A1
Coñecer os principais tipos de reaccións orgánicas, os seus mecanismos e as suas  principais características e implicaciones estereoquímicas A1
A4
A6
A9
A10
A14
B3
C1
Coñecer a estructura, propiedades e reactividade química dos productos orgánicos A1
A4
A6
A9
A14
B3
B4
B7
C1
Levar a cabo operacións estándar de laboratorio para a preparación, separación e purificación de compostos orgánicos, manexando de forma segura materiais, reactivos e residuos A1
A17
A19
A20
A21
A23
A26
B2
B3
B4
B7
C1
Coñecer os principais métodos de preparación dos compostos orgánicos e a sua aplicación na resolución de problemas sintéticos A1
A4
A6
A9
A14
A15
A21
B2
B3
B4
C1
Aplicar as técnicas espectroscópicas y espectrométricas na determinación da estrutura dos compostos orgánicos A1
A9
A15
B2
B3
B4
C1

Contidos
Temas Subtemas
Tema 1. Alquenos. Alquenos: nomenclatura, estrutura e propiedades. Hidroxenación catalítica. Reaccións de adición electrófila. Adición de haluros de hidróxeno, halogenos, auga, oximercuriación, formación de halohidrinas, hidroboración. Epoxidación e hidroxilación de alquenos. Ruptura oxidativa de alquenos. Halogenación radicalaria. Polimerización.
Tema 2. Alquinos Alquinos: nomenclatura, estrutura e propiedades. Métodos de preparación. Reaccións de adición electrófila e de redución.
Tema 3. Sistemas conxugados. Sistemas alílicos: formas resonantes, estrutura electrónica e reaccións de halogenación radicalaria e sustitución nucleófila. Dienos: estrutura orbitálica, reaccións de adición electrófila. Reacción de Diels-Alder.
Tema 4. Benceno e aromaticidad Compostos aromáticos: nomenclatura, propiedades e estrutura electrónica: regra de Hückel. Reaccións de sustitución electrófila aromática (SEAr) sobre o benceno: halogenación, nitración, sulfonación, reaccións de Friedel-Crafts. Orientación na SEAr sobre derivados do benceno. Redución de compostos aromáticos. Reaccións de sustitución nucleófila aromática sobre haluros de arilo.
Tema 5. Aldehídos e cetonas. Nomenclatura, estrutura e propiedades físicas. Reaccións de adición nucleófila ao grupo carbonilo: hidratación, formación de hemiacetales, acetales, tiocetales, iminas, enaminas e cianhidrinas. Adición de reactivos organometálicos. Reacción de Wittig. Redución de compostos carbonílicos. Oxidación de aldehídos e cetonas.
Tema 6. Ácidos carboxílicos. Nomenclatura, estrutura e propiedades. Reaccións de sustitución nucleófila (mediante adición nucleófila ao carbonilo seguida de eliminación). Formación de ésteres, haluros de acilo, amidas e anhídridos carboxílicos. Reacción dos ácidos cos reactivos organometálicos. Redución de ácidos carboxílicos.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Prácticas de laboratorio A1 A9 A17 A19 A20 A23 A26 B3 B4 B7 C1 20 14 34
Sesión maxistral A1 A4 A6 A9 A10 A14 17 34 51
Seminario A1 A4 A6 A9 A10 A14 A15 A21 B2 B3 B7 7 21 28
Obradoiro A1 A6 A9 A10 A14 A15 A21 B2 B3 B4 B7 C1 8 24 32
Proba mixta A1 A4 A6 A9 A10 A15 A21 B2 B3 C1 4 0 4
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Prácticas de laboratorio Durante o curso o alumno recibirá ensinanzas prácticas no laboratorio: realizará procedementos experimentais relacionados cos contidos teóricos das materias Química orgánica 1 e Química Orgánica 2, o que lles permitirá adquirir habilidades en operacións básicas como preparación, separación , purificación e determinación estrutural dos produtos orgánicos. O alumno deberá preparar un cuaderno de laboratorio onde se recollerá a aprendizaxe realizada: cálculos estequiométricos, procedementos de reacción e elaboración, a interpretación de datos espectroscópicos e as respostas ás preguntas formuladas nos guións experimentais.
Sesión maxistral Nas clases, o profesor desenvolverá os contidos fundamentais do programa a través de explicacións teóricas e exemplos prácticos. Os contidos e presentacións estarán dispoñibles na páxina web do tema (moodle) antes do desenvolvemento das clases. Coa axuda destes materiais e outros recursos bibliográficos, os alumnos terán que desenvolver os contidos e resolver os exercicios propostos nos seminarios e talleres. Fomentarase a participación dos alumnos, coa intención de que se formulen preguntas ou correos electrónicos ao profesor antes ou despois da lección.
Seminario Ao final de cada tema, celebraranse seminarios onde se resolverán exercicios. Os exercicios a resolver estarán dispoñibles na páxina web da materia (moodle) antes do desenvolvemento dos seminarios. Os estudantes deben traballar sobre os problemas dos boletíns antes do desenvolvemento dos seminarios. Proporase a resolución dun cuestionario de moodle e o uso da plataforma BACON.
Obradoiro Os obradoiros son sesións de traballo organizadas en grupos intermedios. Nestes talleres proporanse exercicios relacionados cos contidos de cada tema. Os estudantes deberán realizar os exercicios indicados antes do comezo de cada taller. Tamén se solicitará aos alumnos que respondan ou que vaian á pizarra para resolver algún dos exercicios propostos nos boletíns. Ao longo do cuadrimestre realizaranse varias probas escritas que deberán ser entregadas.

Proba mixta Para avaliar a adquisición de coñecementos e habilidades, realizarase unha proba final (segundo o calendario establecido no centro) onde os alumnos terán que resolver preguntas e problemas sobre os contidos da materia, que serán similares aos plantexados. durante sesións presenciais (seminarios, talleres e prácticas de laboratorio)

Atención personalizada
Metodoloxías
Prácticas de laboratorio
Obradoiro
Sesión maxistral
Seminario
Descrición
O alumno contará coa axuda do profesor para resolver as dúbidas que xurdan durante o estudo dos contidos e na elaboración do informe das prácticas de laboratorio e das solucións escritas aos problemas que se presentarán nos talleres. O seguimento farase de xeito presencial e tamén en liña.
Os estudantes en réxime de estudo a tempo parcial deberán poñerse en contacto co coordinador na primeira semana do curso para substituír o réxime presencial por outro tipo de actividades cualificadas. Estas actividades indicaranse nun plan de traballo individual que se entregará ao alumno.



Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Prácticas de laboratorio A1 A9 A17 A19 A20 A23 A26 B3 B4 B7 C1 A avaliación das prácticas realizarase durante o período de prácticas e valorarase a habilidade experimental, o traballo realizado no laboratorio e o caderno de laboratorio. Tamén será posible incluír preguntas na proba mixta. 15
Obradoiro A1 A6 A9 A10 A14 A15 A21 B2 B3 B4 B7 C1 A avaliación do traballo do alumnado nos obradoiros realizarase progresivamente mediante a resolución de cuestionarios tipo formulario e probas escritas durante o seu desenvolvemento.
30
Seminario A1 A4 A6 A9 A10 A14 A15 A21 B2 B3 B7 Valorarase a resolución dos exercicios, así como a formulación de preguntas antes ou despois do desenvolvemento das clases e seminarios. En particular, o seguimento do tema a través das plataformas moodle e BACON mediante cuestionarios.

5
Proba mixta A1 A4 A6 A9 A10 A15 A21 B2 B3 C1 Co fin de avaliar a adquisición de coñecementos e habilidades, realizarase unha proba final (segundo o calendario establecido no centro). A proba consistirá nun exercicio escrito no que se plantexarán problemas e preguntas relacionadas cos contidos da materia, similares aos realizados durante o curso nas sesións de seminario, taller e laboratorio.


50
 
Observacións avaliación



















 1. A realización fraudulenta das probas
ou actividades de avaliación, unha vez comprobada, implicará directamente a
cualificación de suspenso na convocatoria en que se cometa: o/a estudante será
cualificado con “suspenso” (nota numérica 0) na convocatoria correspondente do
curso académico, tanto se a comisión da falta se produce na primeira
oportunidade como na segunda. Para isto, procederase a modificar a súa
cualificación na acta de primeira oportunidade, se fose necesario 

2. A
realización das prácticas de laboratorio é un requisito imprescindible para
aprobar o curso.


3. Para superar o curso
será necesario obter unha puntuación mínima de 5.0 no conxunto de actividades
avaliables e unha puntuación mínima de 4.0 na proba mixta.



4. A nota final obtida
polo alumno nunca será inferior á resultante da suma do exame (85%) e prácticas
(15%).



5. A nota de
non-presentación aplicarase aos alumnos que participaron en actividades
avaliables programadas que representan menos do 30% da avaliación final.



6. As cualificacións
dos laboratorios e dos talleres de 1a oportunidade manteranse na segunda
oportunidade. Polo tanto, na 2a oportunidade, os alumnos só poderán realizar
unha proba mixta, cuxa nota substituirá á obtida na proba mixta da 1a
oportunidade.



7. Os estudantes
avaliados na 2a oportunidade só poderán optar á lista de honra se o número
máximo destes para o curso correspondente non se cubriu completamente na
primeira oportunidade.



8. Os estudantes con
recoñecemento do traballo a tempo parcial ou exención académica da exención de
asistencia serán avaliados mediante prácticas de laboratorio (15%) e a proba
mixta (85%).



9. A avaliación na
convocatoria avanzada de decembro realizarase de acordo cos criterios do curso
actual.








Fontes de información
Bibliografía básica L. M. Harwood (2014). Experimental Organic Chemistry. Blacwell Science
L.G. Wade, Jr (2013). Organic Chemistry. Prentice Hall
K.P.C. Vollhardt and N.E.Schore (2011). Organic Chemistry: structure and function. W H Freeman
L.G. Wade, Jr (2004). Química Orgánica. Pearson
K.P.C. Vollhardt and N.E.Schore (2007). Química Orgánica: estructura y función. Omega
M. A. Martínez Grau, A. Csákÿ (2001). Técnicas experimentales en síntesis orgánica. Síntesis

Ademais da bibliografía recomendada, a maioría dos libros de Química Orgánica xeral son útiles para seguir os contidos da materia. Recoméndase ao alumnado que descargen e impriman as presentacións de contidos dispoñibles en moodle antes de asistir ás leccións maxistrais, coa intención de que poidan tomar notas das explicacións do profesor sobre os devanditos materiais.

Bibliografía complementaria J. Clayden, N. Greeves, S. Warren (2012). Organic Chemistry. Oxford University Press


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Química Xeral 3/610G01009
Laboratorio de Química 1/610G01010
Química Orgánica 1/610G01026

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Laboratorio de Química 2/610G01032

Materias que continúan o temario
Ampliación de Química Orgánica/610G01028
Experimentación en Química Orgánica/610G01029

Observacións
1. Para poder cursar a materia de forma rendible, é recomendable ter cursado previamente a materia de Química Orgánica 1 (QO1) que se imparte no primeiro semestre.

2. Os contidos e competencias que se adquirirán nas prácticas de laboratorio das materias de Laboratorio de Química Orgánica 2 e Química están estreitamente relacionados, polo que se recomenda aos estudantes que cursen ambas as dúas materias simultaneamente. Programa da Facultade de Ciencias do Campus Verde.

Para contribuír a conseguir un ambiente inmediato sostible e cumprir co punto 6 da "Declaración ambiental da Facultade de Ciencias (2020)", o traballo documental realizado nesta área: A. Solicitaranse principalmente en formato virtual e soporte informático. B. Para realizar en papel: - Non se utilizarán plásticos. - Realizaranse impresións a dúas caras. - Empregarase papel reciclado. - Evitaranse os borradores.


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías