A Xeobotánica ou Fitoxeografía é unha ciencia eminentemente integradora que trata de coñecer e racionalizar as relacións da vida vexetal coa súa contorna. Divídese en fitoxeografía, fitocenoloxía e fitoecoloxía. A fitoxeografía estuda todo o referente á localización da biodiversidade vexetal sobre a superficie terrestre. A fitocenoloxía céntrase en estudar as agrupaciones vexetais en sí mesmas e a fitoecoloxía ten posto seu punto de mira no estudo das relacións entre as plantas (autoecoloxía) ou comunidades vexetais (sinecoloxía) e os factores ambientais tanto bióticos como abióticos.
Study programme competencies
Code
Study programme competences
A1
Recoñecer distintos niveis de organización nos sistemas vivos.
A2
Identificar organismos.
A4
Obter, manexar, conservar e observar especímenes.
A6
Catalogar, avaliar e xestionar recursos naturais.
A11
Identificar e analizar material de orixe biolóxica e as súas anomalías.
A19
Analizar e interpretar o comportamento dous seres vivos.
A20
Muestrear, caracterizar e manexar poboacións e comunidades.
A22
Describir, analizar, avaliar e planificar o medio físico.
A24
Xestionar, conservar e restaurar poboacións e ecosistemas.
A27
Dirixir, redactar e executar proxectos en Bioloxía.
A29
Impartir coñecementos de Bioloxía.
A30
Manexar adecuadamente instrumentación científica.
A31
Desenvolverse con seguridade nun laboratorio.
A32
Desenvolverse con seguridade no traballo de campo.
B1
Aprender a aprender.
B2
Resolver problemas de forma efectiva.
B3
Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo.
B4
Traballar de forma autónoma con iniciativa.
B5
Traballar en colaboración.
B6
Organizar e planificar o traballo.
B7
Comunicarse de maneira efectiva nunha contorna de traballo.
B8
Sintetizar a información.
B9
Formarse unha opinión propia.
B12
Adaptarse a novas situacións.
C1
Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C3
Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4
Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
Learning aims
Learning outcomes
Study programme competences
Entender as relacións entre os vexetais e o medio no que viven
A1 A19 A22 A27 A29
B1 B4 B8
Conocer a diversidade das formacións vexetais terrestres e mariñas
A1 A2 A19 A27 A29
B1 B4
Desenvolver capacidades de observación, descrición e identificación de comunidades vexetais
A1 A2 A6 A11 A20 A22 A27 A29 A30 A32
B1 B2 B3 B4 B7 B8
C3
Desenvolver o hábito e a capacidade para o manexo acaído e crítico da biblografía.
A27
B1 B4 B8 B9
C3
Aprender as técnicas de traballo de campo e laboratorio no recoñecemento e inventariado das comunidades vexetais.
A1 A2 A4 A6 A20 A22 A27 A29 A30 A31 A32
B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B12
C1 C3
Incentivar o interese e motivación para a aprendizaxe da Xeobotánica como ciencia integradora imprescindible para a súa completa formación como biólogos de campo.
B1 B3 B9
C4
Apreciar a riqueza en comunidades vexetais da contorna e o seu gran valor florístico e bioxeográfico.
A1 A24 A27 A29
B1 B9
C4
Contents
Topic
Sub-topic
Lectures 1: Introduction
1. Geobotany and Plant Geography. Links with other biological sciences.
Lectures 2: Phytochorology and Phytocoenology (Plant Geography and Ecology)
2. Plant geographical distribution areas; typology. Cosmopolitism. Edemicity. Migration routes and relict elements. Chorology. Molecular methods in the study of plant chorology and biogeography.
3. Biogeographic areas. Typology of land phytocoenosis (plant communities). The Holarctic Kingdom. Delimitation and bioclimatic characterization. Biogeographic units in the North Atlantic. Oceanographic delimitation and characterization.
4. Vegetation structure. Physical structure; vertical and horizontal structure. Biological structure. Vegetation dynamics. Plant succession and vegetation series. Potential vegetation (climax community). Degradation and secondary succession. Progressive and regressive series.
5. Methodology for the study and classification of plant communities. Historic background. Physiognomic method. Sigmatism.
Lectures 3: Land vegetation
6. The Holarctic Kingdom. Vegetation of the Eurosiberian, Mediterranean and Macaronesian regions.
7. The Iberian Peninsula. Eurosiberian region; chorological provinces. Delimitation and bioclimatic characterization. Relevant and characteristic plant communities. Mediterranean region; chorological provinces. Delimitation and bioclimatic characterization. Relevant and characteristic plant communities.
8. Vegetation in Galicia; characterization. Forests, characteristics and phytosociology. Class Pino-Juniperetea. Class Querco-Fagetea. Class Quercetea ilicis.
9. Forests, characteristics and phytosociology. Class Cytisetea scopario-striatii. Class Calluno-Ulicetea and Class Cisto-Lavanduletea.
10. Plants at the margins. Coastline vegetation. Hygrophilous and hydrophylous vegetation. Saxicolous vegetation. Ruderal plant communities.
Lectures 4: Introduction to marine vegetation
11. Vegetation in the sea. Introduction, main features and differences with the land. Divisions in the marine environments. Ecological factors that influence on the distribution of the marine phytobenthos. Physical, chemical and biological factors affecting the marine phytobenthos.
12. Phytobenthonic ecology. Biological forms, life cycles and adaptations to the marine environment. Main features of the phytobenthonic communities.
13. Biogeography of marine organisms. Vertical and horizontal dimensions in the distribution of marine vegetation. Succession in marine plant communities.
14. Benthic marine vegetation in the North Atlantic and the Mediterranean. Benthic vegetation in Galicia. Coastline typology and main vegetation units.
Seminars
- Introduction to the analysis of floristic inventories.
- Ordination and classification of inventories from marine (algae) and land plant communities.
- Analysis of the physical, biological and chorological structure in marine (algae) and land plant communities.
Laboratory sessions
- Field sessions to work in the recognison and in situ analysis (floristic inventories) of plant and algae communities.
- Lab sessions working on the identification of the samples collected in the field.
Estudo de casos
-Estudo integral da flora e vexetación dun territorio previamente seleccionado.
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.
Methodologies
Methodologies
Description
Case study
Os alumnos en parellas ou pequenos grupos deberán identificar, inventariar e cartografiar as distintas comunidades vexetais de áreas previamente seleccionadas polos profesores. Con este traballo de campo os alumnos realizarán un informe completo do estudo realizado seguindo a estrutura que lles será indicada. Este estudo será presentado como traballo final da materia.
Field trip
Realizaranse pequenas saídas a áreas cercanas para a observación e iniciación na metodoloxía de estudo de tipos de vexetación de distintos ambientes: vexetación mariña e marítima, bosques, matogueiras e outros tipos de vexetación.
Laboratory practice
Os alumnos utilizarán as prácticas de laboratorio para o estudo, identificación e revisión das mostras e datos tomados tanto nas saídas ó campo dentro das propias prácticas como nas áreas onde están a realizar o seu caso práctico.
Guest lecture / keynote speech
O profesor impartirá os conceptos básicos para a comprensión da materia axudándose de presentacións que porá a disposición dos alumnos.
Seminar
Os alumnos aprenderán e porán en práctica a metodoloxía de estudo dos inventarios florísticos en canto a súa ordeación, clasificación e análise. Estes seminarios realizaranse tanto coa información obtida polos propios alumnos como con información facilitada polos profesores. Os seminarios servirán para que os alumnos poidan elaborar axeitadamente o seu caso práctico.
Personalized attention
Methodologies
Case study
Field trip
Seminar
Guest lecture / keynote speech
Description
Atenderase ó alumno de xeito persoalizado para todas aquelas dúbidas ou cuestións que lle xurdan nas distintas metodoloxías empregadas.
Avaliarase a adecuación á estrutura, a análise e discusión dos resultados obtidos e a presentación do traballo elaborado.
40
Field trip
A31 A32 B1 B2 B3 B5 B6 B7 B8 B9 B12 C1 C3 C4
Avaliarase a asistencia e actitude do alumno.
5
Laboratory practice
A2 A4 A11 A29 A30 A31 B1 B4 B5 B7 B8 C1 C3
Avaliarase a asistencia e actitude do alumno.
5
Guest lecture / keynote speech
A1 A19 A22 A24 A27 A29 B1 B3 B4 B7 C1 C3
Avaliaranse os coñecementos do alumno no temario da materia mediante unha proba obxectiva escrita que poderá conter preguntas tipo test, definicións, preguntas curtas e temas a desenvolver.
50
Assessment comments
Para poder superar a asignatura na primeira oportunidade será preciso ter unha participación de a lo menos un 70% das actividades avaliables programadas. Igualmente o alumno deberá obter cando menos a
cualificación de 4 sobre 10 puntos na prueba obxectiva escrita.
Para poder superar a asignatura na segunda oportunidade (Xullo), o
alumno, en función do resultado da súa primeira avaliación, deberá
realizar unha proba obxectiva escrita semellante á da primeira
oportunidade (60% da cualificación) e unha proba práctica de
identificación de material e traballo con inventarios florísticos (40% da cualificación). As cualificacións obtidas nas actividades avaliables serán
conservadas só durante o correspondente curso académico.
Para obter a cualificación de "non presentado" o alumno no poderá ter
participado en máis dun 30% das actividades avaliables programadas. No caso de que o estudante, por razóns debidamente xustificadas, non puidera realizar todas as probas de avaliación continua, o profesor adoptará as medidas que considere oportunas para non prexudicar a súa cualificación.
Sources of information
Basic
BIBLIOGRAFÍA BÁSICA E COMPLEMENTARIA
Bellot,Francisco (Ed.) (1978) El tapiz vegetal de la Península Ibérica. 4ª ed. Blume, Madrid. 423 pp.
Braune, W. & M.D. Guiry (2011) Seaweeds: A colour guide to common benthic green, brown and red algae of the world’s oceans. Gantner Verlag.
Braun-Blanquet,J (1979) Fitosociología. 4ª ed. Blume, Madrid. 544 pp.
Cabioc'h, J., J. Floc'h, A. Toquin, C.F. Le, Ch.-F. Bouduresque, A. Meinesz & M. Verlaque (2006) Guía de las algas del Atlántico y del Mediterráneo. Omega, Madrid.
Cox, C.B. & Moore, P.D. (2010) Biogeography: an ecological and evolutionary approach. 8th ed. Hoboken, NJ. Wiley.
Dawes, C.J. (1997) Marine Botany. John Wiley & Sons, Inc., New York.
Ehrendorfer, F. (1986). Geobotánica. In: Strasburger, Tratado de Botánica. 7ª ed. española. Marín, Barcelona, 757-914.
Feldmann, J. (1989) Las Algas, 97-324. In: Abbayes, H. des, M. Chadefaud, J. Feldmann, Y. de Ferré, H. Gaussen, P.-P. Grassé & A.R. Prévot. Botánica vegetales inferiores. Ed. Reverté, Barcelona.
Good, R. (1974) The geography of the flowering plants. 4ª ed. Longman, London. 557 pp.
Green, E.P. & F.T. Short (2003) World Atlas of Seagrasses. UNEP World Conservation Monitoring Centre. University of California Press, Berkely. 298 pp.
Hartog, C. den (1970) The Sea grasses of the world. North Holland Publishing Company, Amsterdam, 272 pp.
Huetz de Lemps, A. (1983) La vegetación de la tierra. Akal, Madrid. 263 pp.
Ozenda, P. (1994) Végétation du Continent Européen. Delachaux et Niestlé, Lausanne & Paris. 271 pp.
Peinado Lorca, M.; Rivas-Martínez, S. (Eds.) (1987) La vegetación de España. 4ª ed. Colección Aula Abierta - Univ. Alcalá de Henares, Madrid. 544 pp.
Polunin, O.; Walters, M. (1989) Guía de la vegetación de Europa. 1ª ed. en Español. Ediciones Omega S.A., Barcelona. 236 + 170pl pp.
Smith, R.L. (1990): Ecology and Field Biology. 4ª ed. Harper Collins Publishers, New York.
Complementary
Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before
Introduction to Botany: General Botany/610G02023
Plant Systematics: Cryptogamia/610G02024
Plant Systematics: Phanerogamia/610G02025
Ecology I: Individuals and Ecosystems/610G02039
Ecology II: Populations and Communities/610G02040
Subjects that are recommended to be taken simultaneously
Subjects that continue the syllabus
Other comments
<p>O número e localidades onde se realizarán as saídas ó campo estarán
en función do número de alumnos matriculados e a dispoñibilidade de
medios de transporte para efectualas. </p>
(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.