Identifying Data 2019/20
Subject (*) Animal Biodiversity and the Environment Code 610G02033
Study programme
Grao en Bioloxía
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Graduate 1st four-month period
Fourth Obligatory 6
Language
Spanish
Galician
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Bioloxía
Coordinador
Galan Regalado, Pedro Manuel
E-mail
pedro.galan@udc.es
Lecturers
Fernández Rodríguez, Nuria
Galan Regalado, Pedro Manuel
Martinez Ansemil, Enrique
E-mail
n.fernandez1@udc.es
pedro.galan@udc.es
e.ansemil@udc.es
Web
General description -Estudo da biodiversidade animal nos diferentes medios naturais da Terra: biodiversidade animal no medio terrestre, o medio mariño e as augas doces.
-Patróns de distribución xeográfica da biodiversidade animal. Bioxeografía.
-Efectos da actividade humana sobre os medios naturais e conservación da biodiversidade.

Study programme competencies
Code Study programme competences
A1 Recoñecer distintos niveis de organización nos sistemas vivos.
A2 Identificar organismos.
A4 Obter, manexar, conservar e observar especímenes.
A6 Catalogar, avaliar e xestionar recursos naturais.
A9 Identificar e utilizar bioindicadores.
A11 Identificar e analizar material de orixe biolóxica e as súas anomalías.
A19 Analizar e interpretar o comportamento dous seres vivos.
A20 Muestrear, caracterizar e manexar poboacións e comunidades.
A22 Describir, analizar, avaliar e planificar o medio físico.
A23 Avaliar o impacto ambiental. Diagnosticar e solucionar problemas ambientais.
A25 Desenvolver e aplicar técnicas de biocontrol.
A29 Impartir coñecementos de Bioloxía.
A30 Manexar adecuadamente instrumentación científica.
A31 Desenvolverse con seguridade nun laboratorio.
A32 Desenvolverse con seguridade no traballo de campo.
B1 Aprender a aprender.
B2 Resolver problemas de forma efectiva.
B3 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo.
B4 Traballar de forma autónoma con iniciativa.
B5 Traballar en colaboración.
B6 Organizar e planificar o traballo.
B7 Comunicarse de maneira efectiva nunha contorna de traballo.
B8 Sintetizar a información.
B9 Formarse unha opinión propia.
B10 Exercer a crítica científica.
B11 Debater en público.
B12 Adaptarse a novas situacións.

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
-Adquisición de coñecementos sobre os animais nos seus hábitats que poidan ser aplicables ao estudo dos diferentes medios naturais para analizar e avaliar a súa diversidade. -Obtención de habilidades aplicables en estudos ambientais relacionados coa biodiversidade animal. A1
A2
A4
A6
A9
A11
A19
A20
A22
A23
A25
A29
A30
A31
A32
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
B11
B12
- Capacidade de definir conceptos relacionados coa materia e de sintetizalos.- Manexo de información de fontes bibliográficas e informáticas. A1
A2
A19
A22
A29
B1
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
B11

Contents
Topic Sub-topic
Part 1: General introduction Topic 1. Animal biodiversity. Introduction. General concepts. History of the knowledge of the animal biodiversity. Concept of Biodiversity. Number of species. Genes, species, populations, communities, ecosystems, processes: Genetic diversity. Diversity of the ecosystems. Regional biodiversity and local biodiversity. Conservation of the biodiversity.

Topic 2. Patterns of geographical distribution of the animal biodiversity. Biogeography. Climatic changes of the Pleistocene: the impact of the glaciations on the biodiversity. Main biogeographical regions: Paleartic, Neartic, Etiopic, Oriental, Neotropical, Australian, Antarctic. Biogeography of Galicia in the Iberian and Paleartic context.
Part 2: Terrestrial environments Topic 3. The main biomes of the Earth and their fauna I. Fauna of the polar regions and the tundra. Arctic and antarctic fauna. The boreal forests or Taiga and his fauna. Fauna of the temperate forests.

Topic 4. The main biomes of the Earth and their fauna II. The herbaceous biomes of the planet. Fauna of prairies, steppes and savannahs. The tropical forests. Types of tropical forests. Fauna of the rainforests. The deserts and his fauna.

Topic 5. Animal biodiversity in the islands and mountains. Types of islands. Insular biogeography. Insular biodiversity. Colonization and adaptations of the animals to the islands. Animal biodiversity in the mountains. Adaptations of the animals to the high mountain. Mountainous biodiversity: fauna of the alpine and subalpine environments.

Topic 6. Animal biodiversity in the Galician and Iberian terrestrial environments. Characteristics of the forest fauna. Animal biodiversity in the forest environments: fauna of the forests. Animal biodiversity in the scrub environments. Animal biodiversity in the agroecosystems.
Part 3: Marine environments Topic 7. Animal biodiversity in the sea. History and current state of the knowledge. General patterns of geographical distribution. Processes that conditioning the patterns of distribution.

Topic 8. Diversity of the pelagic fauna. Plankton and necton: General characteristics and distribution of the organisms.

Topic 9. Diversity of the benthonic fauna. Vertical zonation. General characteristics of the fauna in soft and rocky seabeds. The coral reefs. The deep benthos.

Topic 10. Diversity of the fauna in the estuarine habitats.

Topic 11. Biodiversity of the sea fauna in the Iberian and Galician coasts.

Topic. 12. Human impacts on the marine animal diversity. Introduction to the sustainability and conservation of the sea fauna.
Part 4: Freshwaters Topic 13. General considerations on freshwaters environments and his fauna. Diversity and origins of the freshwater fauna. Dispersion, isolation and patterns of geographical distribution.

Topic 14. Main environmental factors and animal biodiversity in freshwaters. Lotic and lentic environments. Special ecosystems.

Topic 15. Plankton, neuston and nekton: anatomical, biological and ecological tratis of the main faunal groups.

Topic 16. Benthos: anatomical, biological and ecological traits of the main faunal groups. Lotic and lentic communities.

Topic 17. Animal biodiversity in Galician and Iberian freshwaters.

Topic 18. Main effects of human activity on animal biodiversity in freshwaters. Control and conservation.

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Seminar A6 A19 A22 A23 A29 B1 B2 B3 B4 B5 B7 B8 B9 B10 B11 8 18.64 26.64
Laboratory practice A1 A2 A4 A6 A11 A30 A31 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 7.5 0.9 8.4
Field trip A2 A4 A6 A20 A30 A32 B1 B12 7.5 0.9 8.4
Guest lecture / keynote speech A1 A2 A9 A19 A25 B1 B3 B7 B8 B9 B10 24 72 96
Binary questions A2 A11 B1 B4 B6 1 5 6
Objective test A1 A6 A19 A22 A23 A29 B1 B3 B4 B6 B8 B9 3 0 3
 
Personalized attention 1.56 0 1.56
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Seminar Realizaranse durante as horas de teoría en grupos reducidos. Nestas sesións incidirase nalgúns dos aspectos máis salientables abordados nas sesión maxistrais e realizaranse actividades complementarias relacionadas coa materia. Realizaranse debates sobre temas específicos de interese, tras os cales efectuaranse probas escritas curtas, en relación co tema debatido.
Aos alumnos formalmente recoñecidos como Estudantes a Tempo Parcial, facilitaráselle a inclusión en grupos de seminarios que lles resulten máis compatibles; de persistir as dificultades de asistencia, realizarasen actividades alternativas.
Laboratory practice Son de carácter obrigatorio.
As prácticas de laboratorio organizaranse de xeito que os alumnos teñan unha participación activa e sirvan de complemento ao temario e ás prácticas de campo. Dedicaranse fundamentalmente á identificación de taxóns característicos de distintos ambientes.
Nalgunhas sesións de laboratorio e, previo aviso do profesor, poderá pedirse aos alumnos que entreguen un resumo dos datos e conclusións obtidos ao longo da práctica.
Na medida do posible, aos alumnos formalmente recoñecidos como Estudiantes a Tempo Parcial, facilitaráselle a inclusión en grupos de prácticas que lles resulten máis compatibles.
Field trip Son de carácter obrigatorio
Realizaranse saídas ao campo guiadas por un profesor, nas que se poderá observar a fauna nos seus hábitats naturais, permitindo o alumno o seu recoñecemento no campo e a súa iniciación ao traballo e á obtención de datos científicos sobre a biodiversidade en distintos medios naturais. Se o profesor responsable da práctica de campo o estima oportuno, ao termo da mesma poderá requirir aos alumnos que lle presenten un resumo en papel dos datos e conclusións obtidas durante a súa realización.
Guest lecture / keynote speech Impartiranse leccións maxistrais de 50 minutos de duración, segundo o calendario previsto, en que se abordarán os aspectos teóricos do programa. O material gráfico que se utilice (presentacións en pantalla ou outro tipo de imaxes) estará a disposición do alumnado na plataforma Moodle.
A asistencia ás clases maxistrais non é obrigatoria aínda que si moi recomendable.
Binary questions Recoñecemento de taxóns: A principios de curso entregarase ao alumnado unha listaxe de taxóns característicos da biodiversidade animal galega e ibérica. Moitos deses taxóns serán vistos ao longo das prácticas de campo e/ou laboratorio, así como durante algunhas sesións teóricas e seminarios. As/os estudantes haberán de familiarizarse con eles, acudindo, cando sexa preciso a outras fontes documentais. Realizarase un exame “de visu”, baseado no recoñecemento de taxóns por imaxes.
Objective test Realizarase un exame final ao remate do cuadrimestre (primeira oportunidade). Nesta proba faranse preguntas sobre os contidos impartidos durante as sesións maxistrais. Unha proba obxectiva de similares características será realizada na segunda oportunidade (xullo).

Personalized attention
Methodologies
Seminar
Laboratory practice
Field trip
Description
Dedicarase atención personalizada as/os alumnas/os durante a realización dos seminarios, nos debates sobre os temas abordados, así como nas prácticas de laboratorio e nas saídas ao campo. En todas estas actividades, as/os estudantes poderán realizar consultas e abordar temas concretos relacionados co programa teórico da materia e coas propias prácticas.
As/os alumnas/os poderán dispoñer tamén de atención personalizada, en horario de titorías, acudindo ao despacho dos profesores ou por medios telemáticos.

Para as/os estudantes a tempo parcial e as/os estudantes con diversidade funcional que o precisen, ademáis da flexibilidade horaria para a realización das actividades do curso (prácticas e seminarios), consideraranse alternativas de aprendizaxe e avaliación equivalentes cando o soliciten e que a xuizo do profesorado, resulten viables.

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Seminar A6 A19 A22 A23 A29 B1 B2 B3 B4 B5 B7 B8 B9 B10 B11 Avaliarase a participación nos debates e os exames curtos que se realizarán ao final de cada debate.
Os alumnos que non asistan aos seminarios e, polo tanto, non estean presentes nas sesións de discusión nin realicen os exames curtos, obterán unha cualificación de 0 puntos na actividade realizada ese día.
A nota obtida computará como un 20% da nota final.
A nota obtida nos seminarios manterase invariable para o cómputo da nota final, no caso dos alumnos que teñan que acudir á segunda oportunidade (xullo)
20
Laboratory practice A1 A2 A4 A6 A11 A30 A31 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 As prácticas de laboratorio son de carácter obrigatorio. Nalgunhas sesións e, previo aviso do profesor, poderá pedirse aos alumnos que entreguen un resumo dos datos e conclusións obtidos ao longo da práctica.
Estas prácticas avaliaranse en base ao traballo realizado polo alumno e, de selo caso, aos resumos achegados. Computarán como o 7% da nota final.
A nota obtida nas prácticas de laboratorio manterase invariable para o cómputo da nota final, no caso dos alumnos que teñan que acudir á segunda oportunidade de avaliación.
7
Field trip A2 A4 A6 A20 A30 A32 B1 B12 As saídas ao campo son de carácter obrigatorio. Nalgunha saída e, previo aviso do profesor, poderá pedirse aos alumnos que entreguen un resumo dos datos e conclusións obtidos ao longo da mesma.
Estas prácticas avaliaranse en base ao traballo realizado polo alumno e, de selo caso, aos resumos achegados. Computarán como o 3% da nota final.
A nota obtida nas prácticas de campo manterase invariable para o cómputo da nota final, no caso dos alumnos que teñan que acudir á segunda oportunidade (xullo).
3
Objective test A1 A6 A19 A22 A23 A29 B1 B3 B4 B6 B8 B9 Realizarase un exame escrito sobre o contido abordado nas sesión maxistrais.
A proba obxectiva computará como o 60% da nota final, máis será preciso obter un mínimo de 4,5 puntos sobre 10 (2,7 sobre 6) nesta proba para aprobar a materia.
60
Binary questions A2 A11 B1 B4 B6 Recoñecemento de taxóns: Realizarase un exame “de visu” no cal os alumnos terán que recoñecer por imaxes os taxóns que se lle presenten, escollidos de entre a listaxe de taxóns entregada a principios de curso.
Esta proba realizarase conxuntamente coa proba obxectiva, nas datas oficialmente establecidas. A nota obtida nesta proba na primeira oportunidade manterase para a segunda oportunidade, salvo que a/o alumna/o queira realizala de novo ou non se tivera presentado á primeira oportunidade.
O exame "de visu” computará como o 10% da nota final.
10
 
Assessment comments

A avaliación da materia terá en conta o coñecemento do programa teórico, as actividades prácticas realizadas no laboratorio e as saídas ao campo, o recoñecemento dos taxóns máis importantes da biodiversidade animal galega e ibérica (exame "de visu"), así como os debates e os exames curtos realizados nos seminarios.
Para aprobar a materia haberá que cumprir cos criterios de avaliación estipulados e obter unha puntuación mínima de 5,0 puntos.
Para as cualificacións finais de ambas oportunidades, serán considerados como "Non presentados" aqueles alumnos que non comparezan nas probas obxectivas nas datas oficiais sinaladas.

Serán consdierados como "Suspensos” os alumnos presentados que non acaden a puntuación global de 5,0 puntos ou non cheguen a 4,5 puntos sobre 10 na proba obxectiva (independentemente da nota obtida nos seminarios, nas prácticas e no exame “de visu”).

Os alumnos que non acaden a cualificación mínima sinalada na proba obxectiva, figurarán na acta cunha nota máxima de 4,5.

Se, por razóns debidamente xustificadas, de acordo coa normativa vixente, un alumno se vira imposibilitado para asistir a algunha sesión de prácticas de laboratorio, saídas o campo e/ou de seminarios, deberá (no caso das prácticas e saídas o campo) ou poderá (no caso dos seminarios) facer fronte a probas específicas ou actividades alternativas que se engadirán á “proba obxectiva”. A nota acadada nesas probas específicas ou actividades alternativas adicionaráse á xa obtida nas prácticas e seminarios nos que participou.


Sources of information
Basic Longhurst, A. (1998). Ecological geography of the sea. . Academic Press. San Diego, CA.
Smith, R. L. & Smith, T. M. (2001). Ecology and Field Biology (6ª ed.). . Benjamin Cummings. San Francisco.
Levin, S. A. (Ed.) (2001). Encyclopedia of Biodiversity. . Academic Press. San Diego. 5 Vol.
Duarte, C. (2006). La exploración de la biodiversidad marina. Desafíos científicos y tecnológicos. Fundación BBVA
Margalef, R. (1983). Limnología. Editorial Omega. Barcelona.
Levinton. J (2011). Marine Biology. Function. Biodiversity. Ecology. Oxford University Press. Oxford
Witman, J.D. & Roy, K. (2009). Marine Macroecology.. The University of Chicago Press.
Little, C; Williams, G.A.; Trowbridge, C. D. (2010). The Biology of Rocky Shores. Oxford University Press. Oxford
Little C. (2009). The Biology of Soft Shores and Estuaries. Oxford University Press. Oxford
Groombridge, B. & Jenkins, M. D. (2002). World Atlas of Biodiversity. Earth’s Living Resources in the 21st Century. . University of California Press. Berkeley. Los Angeles.
Banarescu, P. (1990). Zoogeography of freshwaters. Vol. I. . AULA-Verlag GmbH, Wiesbaden.

Complementary Masó, A. & Pijoan, M. (2011). Anfibios y reptiles de la Península Ibérica, Baleares y Canarias. . Ediciones Omega. Barcelona.
Guthrie, M. (1989). Animals of the surface film.. Richmond Publishing. Slough
Willians, D.D. & Felmate, B.W. (1994). Aquatic insects.. CAB International. Wallinford
Sociedade Galega de Historia Natural (SGHN) (2011). Atlas de Anfibios e Réptiles de Galicia. . Sociedade Galega de Historia Natural. Santiago de Compostela.
Verdú, J. R. (ed.) (2011). Atlas y Libro Rojo de los Invertebrados Amenazados de España. Especies Vulnerables. Volumen 1: Artrópodos. . Ministerio de Medio Ambiente, Rural y Marino. Madrid.
Verdú, J. R. (ed.) (2011). Atlas y Libro Rojo de los Invertebrados Amenazados de España. Especies Vulnerables. Volumen 2: Moluscos. . Ministerio de Medio Ambiente, Rural y Marino. Madrid.
Doadrio, I. (Ed.) (2002). Atlas y libro rojo de los peces continentales de España.. Dirección General Conservación Naturaleza. Madrid
Cardona, Ll. (2007). Biodiversidad.. Editorial Océano. Barcelona.
Gaston, K. J. & Spicer, J. I. (2007). Biodiversidad. Introducción.. Editorial Acribia. Zaragoza.
Hellawell, J.M. (1986). Biological indicators of freshwater pollution and environment management.. Elsevier Applied Science. London
Camprodon, J. & Plana, E. (eds.). (2001). Conservación de la biodiversidad y gestión forestal. Su aplicación a la fauna vertebrada. . Edicións de la Universitat de Barcelona. Barcelona.
Granado Lorencio, C. (1996). Ecología de peces.. Universidad de Sevilla, Secretariado de publicaciones. Sevilla.
Blanco, J. C. & Cortés, Y. (2002). Ecología, censos, percepción y evolución del lobo en España: análisis de un conflicto. SECEM. Málaga.
Thorp, J.H. & Covich, P. (Eds.) (2001). Ecology and classification of North American freshwater invertebrates.. Academic Press. San Diego
Moss, B. (1988). Ecology of Freshwaters. Man and Medium.. Blackwell Science.
Balian, E.V., Lévêque, C., Segers, H. & Martens, K. (Eds.) (2008). Freshwater Animal Diversity Assessment.. Springer
Rundle, S.D., Robertson, A.L. & Schmid-Araya, J.M. (2002). Freshwater meiofauna. Biology and ecology.. Blakhuys Publishers. Leiden
Penas Patiño, X. M.; Pedreira López, C. & Silvar, C. (2004). Guía das aves de Galicia. (2ª ed.). . Bahia Edicións. A Coruña.
Svensson, L.; Mullarney, K. & Zetterstrom, D. (2010). Guía de aves de España, Europa y Región Mediterránea. 2ª edición. . Ediciones Omega. Barcelona.
Chinery, M. (2005). Guía de campo de los insectos de España y Europa. 5ª edición. . Ediciones Omega. Barcelona.
Purroy, F. J. & Varela, J. M. (2005). Guía de las aves de España (2ª ed.).. Lynx Edicions. Barcelona.
Purroy, F. J. & Varela, J. M. (2005). Guía de los mamíferos de España. . Lynx Edicions. Barcelona.
del Hoyo, J.; Elliot, A. & Sargatal, J. (1992-2011). Handbook of the Birds of the World. Vol. 1-16.. . Lynx Edicions. Barcelona.
Vitt, L. J. & Caldwell, J. P. (2009). Herpetology. An Introductory Biology of Amphibians and Reptiles. (3ª ed.). . Academic Press. San Diego, CA.
Tachet, H. et al. (2002). Invertébrés d'eau douce. Systématique, biologie, ecologie.. CNRS Editions. Paris
Verdú, J. R. & Galante, E. (eds.). (2006). Libro Rojo de los Invertebrados de España. . Dirección General para la Biodiversidad, Ministerio de Medio Ambiente. Madrid.
Wetzel, R.G. (2001). Linmology. Lake and river ecosystems.. Academic Press. San Diego.
González, M. & Cobo, F. (2006). Macroinvertebrados de las aguas dulces de Galicia. Hércules de Ediciones. A Coruña
Hare, T. (1995). Mundos Naturales.. Ed. Blume. Barcelona.
Mouriño Lourido, J.; Otero Pérez, X. L.; Salvadores Ramos, R.; Alonso Iglesias, P.; Sierra-Abraím, F (2004). Os espazos naturais de Galicia. . Nigra Trea. Vigo.
Bruno, S. & Maugeri, S. (1995). Peces de agua dulce de Europa. Ediciones Omega. Barcelona.
Smith, D.G. (2001). Pennak's freshwater invertebrates of the Unated States. Protozoa to Crustacea.. John Willey & Sons. New York
González del Tanago, M. & García de Jalón, D. (2001). Restauración de ríos y riberas.. Mundi-Prensa. Madrid
Macdonald, D. W. (2009). The Encyclopedia of Mammals.. Oxford University Press. Oxford.


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before
Zoology I/610G02031
Zoology II/610G02032
Ecology I: Individuals and Ecosystems/610G02039
Ecology II: Populations and Communities/610G02040

Subjects that are recommended to be taken simultaneously

Subjects that continue the syllabus

Other comments

Debido a que a materia sintetiza coñecementos de materias moi diversas eidos da Bioloxía, especialmente de Zooloxía, Ecoloxía e Bioloxía da Conservación, e que non existe ningún texto que reúna todos os contidos impartidos, recomendase que os alumnos asistan ás clases teóricas impartidas polos profesores.
É esencial para os alumnos facer uso da Plataforma Virtual da UDC.
De maneira complementaria, para ca un dos apartados do temario, recomendase unha serie de referencias bibliográficas, todas elas presentes na biblioteca da Facultade, que os alumnos poderán consultar para ampliar coñecementos.
É conveniente contar cun coñecemento de inglés a un nivel de lectura medio.
É conveniente contar con coñecementos a nivel usuario de ferramentas informáticas básicas.



(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.