Identifying Data 2019/20
Subject (*) Functional Adaptations of Animals in the Environment Code 610G02037
Study programme
Grao en Bioloxía
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Graduate 2nd four-month period
Fourth Obligatory 6
Language
Spanish
Galician
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Bioloxía
Coordinador
Galan Regalado, Pedro Manuel
E-mail
pedro.galan@udc.es
Lecturers
Couceiro López, Lucía
Fernández Rodríguez, Nuria
Galan Regalado, Pedro Manuel
E-mail
lucia.couceiro@udc.es
n.fernandez1@udc.es
pedro.galan@udc.es
Web
General description - Estudo dos factores que inciden na distribución da fauna nos diferentes medios.
- Caracterización de ambientes e comunidades no medio mariño, augas doces e medio terrestre.
- Adaptacións funcionais (térmicas, respiratorias, locomotoras, tróficas, reprodutivas, etc), anatómicas e comportamentais da fauna nos diferentes medios.

Study programme competencies
Code Study programme competences
A1 Recoñecer distintos niveis de organización nos sistemas vivos.
A2 Identificar organismos.
A4 Obter, manexar, conservar e observar especímenes.
A6 Catalogar, avaliar e xestionar recursos naturais.
A10 Avaliar actividades metabólicas.
A11 Identificar e analizar material de orixe biolóxica e as súas anomalías.
A19 Analizar e interpretar o comportamento dous seres vivos.
A20 Muestrear, caracterizar e manexar poboacións e comunidades.
A22 Describir, analizar, avaliar e planificar o medio físico.
A23 Avaliar o impacto ambiental. Diagnosticar e solucionar problemas ambientais.
A24 Xestionar, conservar e restaurar poboacións e ecosistemas.
A26 Deseñar experimentos, obter información e interpretar os resultados.
A27 Dirixir, redactar e executar proxectos en Bioloxía.
A29 Impartir coñecementos de Bioloxía.
A30 Manexar adecuadamente instrumentación científica.
A31 Desenvolverse con seguridade nun laboratorio.
B1 Aprender a aprender.
B2 Resolver problemas de forma efectiva.
B3 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo.
B4 Traballar de forma autónoma con iniciativa.
B5 Traballar en colaboración.
B6 Organizar e planificar o traballo.
B7 Comunicarse de maneira efectiva nunha contorna de traballo.
B8 Sintetizar a información.
B9 Formarse unha opinión propia.
B11 Debater en público.
B13 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional.

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
- Adquirir coñecementos básicos que permitan comprender o funcionamento dos animais no seu medio, susceptíbeis de aplicación en estudos do medio natural, biodiversidade e manexo de organismos en condicións experimentais. A1
A2
A4
A10
A11
A19
A20
A22
A24
A29
A30
A31
B1
B2
B3
B5
- Habilidades de aplicación en estudos ambientais. A2
A4
A6
A11
A19
A20
A22
A23
A24
B2
B3
B4
B5
- Capacidade de definir conceptos, síntese e relación dos mesmos, abstracción e manexo de información de diferente procedencia (bibliográfica, manexos virtuais, etc.), redactar, coordinar e executar proxectos. A19
A22
A26
A27
A29
B1
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B11
B13

Contents
Topic Sub-topic
MARINE ENVIRONMENT. Units 1-8 Unit 1.- The marine environment. Factors affecting the distribution of fauna. Biotic divisions in the marine environment. Coastal, bathyal, abyssal, and hadal fauna.

Unit 2.-Pelagic system: plankton and nekton. Plankton: spatial, temporal, and vertical distribution and, nictimerales migrations (meaning). Nekton: concept and composition.

Unit 3.- Adaptations of plankton and nekton to the pelagic life. Plankton: suspension, buoyancy and swimming. Nekton: buoyancy, locomotion (propulsion and resistance reduction) and protection.

Unit 4.- Respiratory and circulatory adjustments to prolonged diving: Circulatory adjustments, metabolic changes, O2 deposits, and hydrostatic pressure compensation.

Unit 5.- The Benthos: coastal system and the deep system. Zonation. Factors affecting life in the intertidal area. Adaptations of intertidal organisms: dehydration, heat balance, mechanical stress, breathing, feeding, saline stress and reproduction.

Unit 6.- Soft bottom areas: characteristics. Adaptation and classification of fauna: habitat, mobility, size and feeding. Life on hard bottom areas. Sessile organisms: adaptations, layout and flow of water. Suspension feeders on hard bottom surfaces. Herbivores and carnivores on hard bottoms.

Unit 7.- Adaptations of the infauna to life in sediment: excavators and interstitial organisms. Feeding mechanisms. Burial and influence of animal activity in the sediment structure.

Unit 8.- From the continental shelf to the deep-sea. Environmental stability in deep waters. The physical environment: general characteristics.
Adaptations to food shortages, lack of light - vision - bioluminescence, colour, pressure, and feeding models, reproduction and growth. Deep benthos.
TERRESTRIAL ENVIRONMENTS. Units 9-15 Unit 9.- Introduction to terrestrial environments. Characteristics of terrestrial environments as habitat for animals, in relation to aquatic ones. Main constraints of terrestrial environments for animal life.

Unit 10.- Aquatic origin of life. Origin and evolution of land animals. First land animals. Main routes for the colonization of the terrestrial environments. Evolution of terrestrial animals. Categories of terrestrial animals. Interstitial, cryptozoic, hygrophilous and xerophilous fauna.

Unit 11.- Factors affecting animal life on land. Main factors affecting animal life on land: topographic, edaphic, climatic and biotic factors. The human impact: man's influence on land environments and terrestrial animals.

Unit 12.- Morphological adaptations to terrestrial life. Locomotive and mechanical adaptations of animals to terrestrial life. Size, shape and physical architecture of the animals on land.

Unit 13.- Physiological adaptations to terrestrial life. Main physiological adaptations of animals to life on land. Respiration, skin and cuticles. Water saving in the excretion.

Unit 14.- Reproductive adaptations to terrestrial environments. Constraints of the terrestrial environments for reproduction of animals. Adaptations for protecting gametes in land. Using drops of sperm and spermatophores. Internal insemination. Reproductive adaptations to protect the offsprings. Cleidoic eggs. Oviparous and viviparous animals. Postnatal parental care.

Unit 15.- Animal adaptations to different terrestrial environments. Adaptive models: island populations. Adaptations of open herbaceous environments. Adaptation to seasonality. Adaptations to cold in Arctic, Antarctic environments and high mountains. Adaptations to drought and heat in arid environments. Other adaptations to terrestrial environments.
FRESHWATERS. Units 16-22 Unit 16.- Freshwaters. Typology of inland waters. Lotic and lentic environments: general characteristics. Groundwater and other special environments.

Unit 17.- Factors affecting the distribution of fauna: chemical characteristics of inland waters. River morphology and dynamics. Galician river ecosystems. Types of communities of organisms in aquatic environments.

Unit 18.- Benthos (I). Benthic macroinvertebrates. Reproductive adaptations and life cycles. Feeding adaptations.

Unit 19.- Benthos (II). Osmoregulation. The importance of temperature and the freezing problem. Respiratory adaptations. Adaptations to life in running waters.

Unit 20.- Drift. Composition of drift. Temporal and spatial variations. Functions of drift. Compensating mechanisms of drift.

Unit 21.- The neuston. Special features of the water surface. Major groups of neuston. General adaptations.

Unit 22.- The nekton. Composition. Way of life. Feeding strategies. Physiological and behavioural adaptations related to migration and reproduction.

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Guest lecture / keynote speech A1 A6 A19 A20 A22 A29 B1 B3 B6 B8 24 76.8 100.8
Objective test A6 A10 A19 A22 A23 A24 A29 B1 B3 B4 B8 B9 3.1 0 3.1
Laboratory practice A1 A2 A4 A6 A11 A19 A20 A29 A30 A31 B1 B2 B3 B5 B6 B13 15 1.5 16.5
Seminar A6 A19 A20 A22 A23 A26 A27 A29 B1 B2 B3 B5 B7 B8 B9 B11 8 18.64 26.64
 
Personalized attention 3 0 3
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Guest lecture / keynote speech Leccións maxistrais presenciais (24) duns 50' de duración, sobre aspectos teóricos do programa. O material gráfico (presentacións en PowerPoint ou outro tipo de imaxes) estará a disposición dos alumnos na UCV. Nestas sesións, cun contido que supón unha elaboración orixinal, trátase de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.
Objective test Realización dun exame final ao remate do cuadrimestre. Proba centrada na materia impartida nas sesións maxistrais e aspectos debatidos nos seminarios.
Laboratory practice CARÁCTER OBRIGATORIO. Desenvolvemento das mesmas en 3 sesións, que requiren do manexo de organismos mariños, de augas doces e terrestres, entroncando os datos obtidos con aspectos biolóxicos e do medio natural correspondente.
AO REMATE de cada sesión de prácticas de laboratorio, farán ENTREGA dun RESUME DE DATOS obtidos no seu desenvolvemento e CONCLUSIÓNS das mesmas (nunha folla por posto de traballo, común para os alumnos do mesmo).
Seminar A desenvolver nas horas de teoría en grupos reducidos, nos que se poderá incidir sobre os aspectos máis relevantes tratados previamente nas sesións maxistrais, ou ben complementarios e de interese en relación coa materia.
Nestes seminarios levaranse a cabo debates conxuntamente, téndose en conta a participación dos diversos alumnos que conforman o grupo. Poderán traducirse en discusión e exames curtos no seminario, e que serán considerados como PARTE DA AVALIACIÓN INDIVIDUAL. O ALUMNO AUSENTE nun seminario terá unha cualificación de 0 puntos na actividade desenvolta nesa sesión.

Personalized attention
Methodologies
Seminar
Description
A atención personalizada non está restrinxida ao tratado nas sesións de seminario. Trátase de titorías, sempre que o alumno o requira, nas que se poderán consultar dúbidas e/ou debater sobre do tratado no programa teórico da materia e abordado nas sesións maxistrais, así como nos seminarios, ou ben nas sesións de prácticas de laboratorio.

No caso de que puidera haber alumnado matriculado asimilado como “Alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia”, cabe contemplar que este contará coas titorías tradicionais como as de tódolos alumnos, e de xeito particular aquelas enfocadas a complementar a súa posíbel non participación nas actividades de seminario que tiveran lugar ao longo do curso académico.
Así mesmo, e no referente ás actividades prácticas que puideran non ter sido desenvoltas por estes alumnos -caso de contar coa dispensa oportuna-, contémplanse tamén titorías dirixidas a aportar información complementaria sobre das prácticas desenvoltas de xeito xeral polo alumnado, facilitando así a avaliación deste sector de alumnado.

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Seminar A6 A19 A20 A22 A23 A26 A27 A29 B1 B2 B3 B5 B7 B8 B9 B11 Debates en forma de discusión + exames curtos desenvoltos por cada grupo reducido de alumnos, e que serán considerados como PARTE DA AVALIACIÓN INDIVIDUAL en función da participación/aportación de cada alumno no debate, e da cualificación obtida no exame curto desenvolto na fase final da sesión do seminario.
O ALUMNO AUSENTE nestes debates/exames curtos terá unha cualificación de 0 puntos na actividade desenvolta nesa xornada.
15
Objective test A6 A10 A19 A22 A23 A24 A29 B1 B3 B4 B8 B9 Haberá un exame final da materia ao remate do cuadrimestre. A proba, con preguntas curtas, estará centrada na materia abordada nas sesións maxistrais e aqueles aspectos que pola súa relevancia foron debatidos e desenvoltos no contexto dos seminarios.
Computará como o 70% da nota final (máximo 7 puntos sobre 10, se ben É PRECISO OBTER UN MÍNIMO de 4.5 puntos sobre 10 para aprobar a materia).
70
Laboratory practice A1 A2 A4 A6 A11 A19 A20 A29 A30 A31 B1 B2 B3 B5 B6 B13 Destacar o seu CARÁCTER OBRIGATORIO. Serán avaliadas en base ao traballo realizado no laboratorio ao longo das mesmas e aos datos aportados por cada grupo de alumnos/posto de prácticas en cada sesión de laboratorio, dado que ao remate da sesión deberán facer ENTREGA dun RESUME DE DATOS e CONCLUSIÓNS obtidos no desenvolvemento das mesmas.
Prácticas realizadas en cursos previos no caso de alumnos repetidores, gárdase a cualificación por 3 anos.
15
 
Assessment comments

A avaliación da materia terá en conta o coñecemento do programa
teórico, as actividades prácticas de laboratorio e os debates desenvoltos nas
sesións de seminario. Valoraranse os coñecementos adquiridos, a comprensión e
capacidade de síntese, a claridade expositiva e as habilidades adquiridas.

-Na primeira oportunidade de
avaliación
terán carácter de NON PRESENTADO aqueles alumnos que non
concorran á proba obxectiva, tendo ou non realizado previamente as prácticas de laboratorio, e/ou participaran ou non nos debates desenvoltos
nos seminarios.

-Terán carácter de SUSPENSO
aqueles alumnos que téndose presentado á proba obxectiva, non
acadaran na mesma a cualificación mínima mencionada no apartado Avaliación,
tendo ou non realizado previamente as prácticas de laboratorio, e/ou participaran
ou non nos debates desenvoltos nos seminarios.

-Os alumnos que concorrendo a
unha segunda oportunidade de avaliación non tiveran realizado as prácticas de laboratorio, terán que facer fronte a un exame
complementarios con preguntas relativas ás mesmas como parte da proba
obxectiva, debendo obter nestas preguntas unha cualificación mínima de
5.0

Terán carácter de NON PRESENTADO
aqueles alumnos que non concorran á proba obxectiva, tendo ou non
realizado previamente as prácticas de laboratorio e participaran ou non nos
debates desenvoltos nos seminarios.

Serán cualificados con SUSPENSO aquelas alumnos que téndose presentado á proba obxectiva, non acadaran na mesma a cualificación mínima mencionada no apartado Avaliación (4,5 sobre 10).

Os alumnos que non acaden a cualificación mínima sinalada na proba obxectiva, figurarán na acta cunha nota máxima de 4,5.


Sources of information
Basic

MEDIO MARIÑO

-Castro, P. & M.E. Huber, 2007. Biología Marina (6ª ed.). Madrid: McGraw-Hill/Interamericana, 486pp.

-Hill, R.W., G.A. Wyse & M. Anderson, 2006. Fisiología Animal. Ed. Panamericana.

-Morrissey, J. & J.L. Sumich 2009. Introduction to the Biology of Marine Life (9th ed.). Sudbury: Jones & Bartlett Publishers, 454pp.

-Nybakken, J.W. & M.D. Bertness, 2005. Marine Biology. An Ecological Approach (6th ed). New York: Pearson- Benjamin Cummings Publishers, 579pp.

-Levinton, J.S., 2013. Marine Biology. Function, Biodiversity, Ecology (International 4ª ed.). New York: Oxford University Press, 516pp.+glosario e índice.

-Randall, D., W. Burggren & K. French, 2002. Eckert Animal Physiology. Mechanisms and Adaptations. (5ª ed.). W.H. Freeman and Company.

-Little, C., 2009. The Biology of Soft Shores and Estuaries. New York: Oxford University Press. 219pp.+glosario e índice.

-Little, C;  Williams ,G.A., Trowbridge, C.D. 2010.  (2ª ed.)The Biology of Rocky Shores. New York: Oxford University Press. 316pp.+glosario e índice.

AUGAS DOCES

-González, M.A. & F. Cobo, 2006. Macroinvertebrados de las aguas dulces de Galicia. Hércules de Ediciones.

-Margalef, R., 1983. Limnología. Omega.

-Petts, G. & P. Calow (eds.), 1996. River biota. Diversity and dynamics. Blackwell Science.

-Tachet, H., P. Ricoux, M. Bournaud & P. Usseglio-Polatera, 2002. Invertébrés d’eau douce. Systématique, biologie, écologie. CNRS Editions.

MEDIO TERRESTRE

-Pough, F. H., C.M. Janis. & J.B. Heiser 2009. Vertebrate Life (8th ed.). London: Prentice Hall.

-Rose, E. 2006. Animal Adaptations for Survival. New York: The Rosen Publishing Group.

-Wilmer, P., G. Stone & I. Johnston 2009. Environmental Physiology of Animals (2nd ed.). John Wiley & Sons.



Complementary

MEDIO MARIÑO

-Berta, A., J.L. Sumich & K.M. Kovacs 2006. Marine Mammals: Evolutionary Biology (2nd ed). Burlington: Academic Press, 547pp.    

-Eddy, F.B. & R.D. Handy 2012. Ecological and Environmental Physiology of Fishes. Oxford: Oxford University Press, 253pp.

-Herring, P. 2002. The Biology of the Deep Ocean. Oxford: Oxford University Press, 314pp.

-Jamieson, A. 2015. The Hadal Zone. Life in the Deepest Oceans. Cambridge: Cambridge University Press, 372pp.

-Little, C., G.A. Williams & C.D. Trowbridge, 2010. The Biology of Rocky Shores (2nd ed.). Oxford University Press, 356pp.

-Ponganis, P.J. 2015. Diving Physiology of Marine Mammals and Seabirds. Cambridge: Cambridge University Press, 333pp.

-Williams, T.M. & G.A.J. Worthy 2002. Anatomy and Physiology: the Challenge of Aquatic Living. In, Marine Mammal Biology. An Evolutionary Approach.  Hoelzel, A.R. (ed.) pp. 73-97. Oxford: Blackwell Science, 432pp.

AUGAS DOCES

-Gibert, J., D.L. Danielopol & J.A. Stanford (eds.) 1994. Groundwater ecology. Academic Press.

-Guthrie, M. 1989. Animals of the surface film. Richmond Publishing.

-Lancaster, J. & R.A. Briers 2008. Aquatic insects. Challenges to populations. CAB International.

-Thorp, J.H. & A. Covich (eds.) 2001. Ecology and classification of North American freshwater invertebrates. Academic Press.

MEDIO TERRESTRE

-Biewener, A.A. 2003. Animal Locomotion. Oxford Animal Biology Series. Oxford: Oxford University Press.

-Chapin, III, F.S., P.A. Matson & H.A. Mooney 2012. Principles of Terrestrial Ecosystem Ecology (2nd ed.). Birkhäuser.

-Daly, H.V., J.T. Doyen & A. H. Purcell 1998. Introduction to Insect Biology and Diversity. Oxford University Press USA.

-Pechenik, J.A. 2010. Biology of the Invertebrates. McGraw Hill.

-Linzey, D.W. 2011. Vertebrate Biology (2nd ed.). Johns Hopkins University Press.

-Shugart, H. H. 1998. Terrestrial Ecosystems in Changing Environments. Cambridge University Press.

-Vaughan, T.A., J.M. Ryan & N.J. Czaplewski, 2011. Mammalogy. (5th ed.). Sudbury: Jones and Bartlett Publishers.

-Vitt, L.J. & J.P. Caldwell, 2009. Herpetology (3rd. ed.). San Diego, CA: Elsevier. Academic Press.


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before
Zoology I/610G02031
Zoology II/610G02032
Animal Physiology I/610G02035
Animal Physiology II/610G02036
Ecology I: Individuals and Ecosystems/610G02039
Ecology II: Populations and Communities/610G02040

Subjects that are recommended to be taken simultaneously

Subjects that continue the syllabus

Other comments

-As sesións maxistrais son especialmente recomendábeis con vistas ao seguimento do programa teórico da materia. Particularmente, dado que non se segue ningún texto concreto, recoméndase o seguimento das sesións maxistrais como o xeito máis idóneo para abordar a materia.

-Igualmente esencial para os alumnos facer uso da Plataforma Virtual da UCV para o desenvolvemento da materia.

-Recoméndase contar con coñecementos a nivel de usuario de ferramentas informáticas básicas (navegación, procesador de textos, preparación de presentacións, etc).

-Recoméndase coñecemento de inglés cun nivel de comprensión de lectura medio.



(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.