A meirande parte da teoría da materia avaliarase mediante un exame final. A nota máxima será de 6 puntos, debendo os alumnos ter unha nota mínima de 2.4 sobre 6 (4 sobre 10) para poder superar a materia.

A avaliación de parte da materia (que poderá ser impartida en inglés), dos seminarios, da memoria de prácticas e das actividades que se propoñan durante o curso poderá supoñer un aumento na nota final de ata catro puntos. Ademais dos coñecementos adquiridos, tamén se valorarán a participación activa nas diferentes actividades e a capacidade de traballo en grupo.

Aqueles alumnos que non participen ten todas as actividades non poderán obter a máxima nota (10 puntos) en ningunha das oportunidades de avaliación. A calificación dos seminarios, prácticas e do traballo tutelado manterase nas dúas oportunidades de avaliación.

Requírese unha nota final de 5 puntos para aprobar a materia.

Para obter a cualificación de non presentado, os alumnos non poderán presentarse ao exame final (proba de resposta breve).

Resultados de aprendizaxe	Competencias do título
Coñecer e comprender a conducta animal como resultado da adaptación evolutiva nun contexto ecolóxico.	A1 A7 A19
Coñecer as técnicas básicas para muestrear e caracterizar o comportamento dos animais.	A20 A23 A28 A30 A32	B6
Deseñar experimentos, obter información e interpretar os resultados.	A26	B2
Adquirir capacidade de análise crítica, síntese e presentación de información.		B3 B7
Traballar de forma colaborativa.		B5
Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional.		B13
Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.	A28	B12
Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.		B10
Dirixir, redactar e executar proxectos en Bioloxía	A27
Aprender a aprender.		B1
Traballar de forma autónoma con iniciativa.		B4
Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.		B8 B11
Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.		B9 B12
Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.	A27	B8

Temas	Subtemas
Bloque 1. Bases conceptuais da Etoloxía	1.1 Introducción ao estudo do Comportamento Animal. 1.2 Causación e ontoxenia do comportamento. 1.3 Evolución e valor adaptativo do comportamento 1.4 Selección de grupo. Selección de parentesco
Bloque 2. Toma de decisións en animais	2.1 Modelos de optimización na ecoloxía do comportamento 2.2 Estratexias de predación e comportamento antipredatorio 2.3 Selección do hábitat. Dispersión, filopatría e territorialidade 2.4 Orientación e migracións
Bloque 3. Sexo e comportamento	3.1 Reproducción sexual. Custos e beneficios do sexo 3.2 Ecoloxía dos sistemas de apareamento 3.3 Selección sexual 3.4 Coidado parental
Bloque 4. Sociabilidade e comunicación	4.1 Comunicación animal. Deseño, ecoloxía e evolución dos sinais 4.2 Aspectos da organización social 4.3 Comportamentos altruístas e cooperativos

Metodoloxías / probas	Competencias	Horas presenciais	Horas non presenciais / traballo autónomo	Horas totais
Actividades iniciais	B6 B7 B12	0.4	0	0.4
Sesión maxistral	A1 A7 A19 B11	24	55.2	79.2
Traballos tutelados	A19 B1 B3 B4 B5 B8 B10	0.35	1.75	2.1
Seminario	A19 B1 B3 B7 B9 B10 B11	10	20	30
Investigación (Proxecto de investigación)	A20 A23 A26 A27 A28 A30 A32 B13	15	19.05	34.05
Proba de resposta breve	A7 A19 B2	2	0	2
Proba de resposta múltiple	A7 A19 B2 B8	0.75	0	0.75

Atención personalizada		1.5	0	1.5

*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías	Descrición
Actividades iniciais	Presentación do temario e actividades que se desenvolverán durante o curso. Información sobre os obxectivos das actividades e o sistema de avaliación. Pequeno resumo da guía docente.
Sesión maxistral	As sesións maxistrais (24) impartiranse mediante sesións orais co apoio de medios audiovisuais. Os alumnos terán á súa disposición o material empregado nas clases a través da plataforma Moodle.
Traballos tutelados	Os alumnos realizarán traballos en grupo (2-3 persoas) de carácter obrigatorio baixo a supervisión da profesora, que serán expostos (5-10 minutos) ao longo do curso durante as sesións maxistrais. A súa elaboración será supervisada pola profesora, en persoa ou por correo electrónico.
Seminario	Nas horas de teoría de grupo reducido desenvolveranse seminarios de apoio á materia explicada nas sesións maxistrais e obradoiros de formación para o desenvolvemento das actividades do curso. Os alumnos serán avialiados en función do grao de participación activa e/ou por medio de pequenos exames.
Investigación (Proxecto de investigación)	Nas prácticas empregaránse medios audiovisuais e TIC para iniciar aos alumnos no uso do método observacional en Etoloxía. Si o tamaño do grupo o permite prevese a realización de prácticas en centros externos á UDC (ex. no Aquarium Finisterrae) e a elaboración dunha memoria final en forma de proxecto de investigación. As actividades terán lugar en galego e inglés.
Proba de resposta breve	Haberá un exame final que consistirá nun cuestionario de 10 presuntas de resposta breve
Proba de resposta múltiple	A mediados de curso haberá unha proba tipo test sobre parte da materia, que poderá ser impartida en inglés.

Metodoloxías	Competencias	Descrición	Cualificación
Investigación (Proxecto de investigación)	A20 A23 A26 A27 A28 A30 A32 B13	OBRIGATORIOS. Os alumnos elaborarán unha memoria de prácticas con formato de publicación científica, que deberá reflectir os coñecementos adquiridos durante as mesmas. Aqueles alumnos que, por causas xustificadas, non poidan asistir ás prácticas programadas, deberán igualmente realizar un traballo práctico baixo a supervisión da profesora.	15
Traballos tutelados	A19 B1 B3 B4 B5 B8 B10	OBRIGATORIOS. Os traballos serán avaliados en función da súa orixinalidade, o seu grao de relación coa materia, a calidade do material empregado e a calidade da exposición.	10
Proba de resposta breve	A7 A19 B2	OBRIGATORIO. No exame final, que constará de 10 preguntas breves, as respostas deberán ser claras e concisas. As respostas que reproduzan únicamente o contido das dispositivas de clase poderán ser penalizadas. Para superar a materia os alumnos deberán obter unha CALIFICACIÓN MÍNIMA DE 4 SOBRE 10 nesta proba.	60
Proba de resposta múltiple	A7 A19 B2 B8	OBRIGATORIO. Tipo test. Os erros non suporán unha penalización.	10
Seminario	A19 B1 B3 B7 B9 B10 B11	Nos seminarios os alumnos serán avaliados en función da participación activa e a calidade das aportacións, así como a través de pequenos exames que se poderán realizar durante os mesmos. OS ALUMNOS AUSENTES TERÁN UNHA CALIFICACIÓN DE 0 PUNTOS.	5

Observacións avaliación
A meirande parte da teoría da materia avaliarase mediante un exame final. A nota máxima será de 6 puntos, debendo os alumnos ter unha nota mínima de 2.4 sobre 6 (4 sobre 10) para poder superar a materia. A avaliación de parte da materia (que poderá ser impartida en inglés), dos seminarios, da memoria de prácticas e das actividades que se propoñan durante o curso poderá supoñer un aumento na nota final de ata catro puntos. Ademais dos coñecementos adquiridos, tamén se valorarán a participación activa nas diferentes actividades e a capacidade de traballo en grupo. Aqueles alumnos que non participen ten todas as actividades non poderán obter a máxima nota (10 puntos) en ningunha das oportunidades de avaliación. A calificación dos seminarios, prácticas e do traballo tutelado manterase nas dúas oportunidades de avaliación. Requírese unha nota final de 5 puntos para aprobar a materia. Para obter a cualificación de non presentado, os alumnos non poderán presentarse ao exame final (proba de resposta breve).

Bibliografía básica
	ALCOCK, J. (2005). Animal Behavior (8_ ed.). Sinauer Associates, Inc. ALCOCK, J. (2009). Animal Behavior (9_ ed.). Sinauer Associates, Inc. CARRANZA, J. (ED.) (1994). Etología. Introducción A La Ciencia Del Comportamiento . Cáceres, Universidad De Extremadura, Servicio De Publicaciones. DANCHIN, E., GIRALDEAU, L. & CÉZILLY, F. (2008). Behavioural Ecology. Oxford University Press. DUGATKIN, L.A. (2009). Principles of Animal Behavior. W.W. Norton, New York. FREEMAN, S. & J.C. HERRON (2002). Análisis Evolutivo . Madrid, Pearson Educación. KREBS, J.R. & N.B. DAVIES (1993). An Introduction To Behavioural Ecology . Oxford, Blackwell Scientific Publications
Bibliografía complementaria
	DRICKAMER, L.C., VESSEY, S.H. & MEIKLE, D. (1996). Animal behavior (4_ed.). Wm. C. Brown Publishers. GOODENOUGH, J., B. MCGUIRE, & WALLACE, R.A. (2001). Perspectives in animal behavior.  John Wiley & Sons. GRIER, J.W. & BURK, T. (1992). Biology of animal behavior (2_ed.). Mosby-Year Book MAIER, R. (2001). Comportamiento animal. Un enfoque evolutivo y ecológico. McGraw-Hill.

Observacións
Aínda que o profesor poñerá a disposición dos alumnos as presentacións empregadas nas clases, éstas non son máis que guías de estudo, insuficientes para superar a materia. A asistencia a clase e o emprego dos textos recomendados falicitarán a comprensión do temario e a superación dos exames.