Datos Identificativos 2023/24
Asignatura (*) Técnicas de Caracterización de Nanomateriais 1 Código 610G04025
Titulación
Grao en Nanociencia e Nanotecnoloxía
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Terceiro Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Galego
Inglés
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Enxeñaría Naval e Industrial
Física e Ciencias da Terra
Química
Coordinación
López Beceiro, Jorge José
Correo electrónico
jorge.lopez.beceiro@udc.es
Profesorado
Del Castillo Busto, Estela
López Beceiro, Jorge José
Martín Pérez, Jaime
Novo Quiza, Natalia
Soto Ferreiro, Rosa Maria
Terán Baamonde, Javier
Correo electrónico
estela.delcastillo@udc.es
jorge.lopez.beceiro@udc.es
jaime.martin.perez@udc.es
natalia.novo@udc.es
rosa.soto.ferreiro@udc.es
javier.teran.baamonde@udc.es
Web
Descrición xeral Introdución a distintas técnicas de caracterización de materiais, así como a súa aplicación a distintos nanomateriais. Os alumnos adquirirán coñecementos sobre os fundamentos de distintas técnicas de caracterización e sobre como interpretar os resultados obtidos.

Competencias do título
Código Competencias do título
A4 CE4 - Desarrollar trabajos de síntesis y preparación, caracterización y estudio de las propiedades de materiales en la nanoescala.
A5 CE5 - Conocer los rasgos estructurales de los nanomateriales, incluyendo las principales técnicas para su identificación y caracterización
A6 CE6 - Manipular instrumentación y material propios de laboratorios para ensayos físicos, químicos y biológicos en el estudio y análisis de fenómenos en la nanoescala.
A7 CE7 - Interpretar los datos obtenidos mediante medidas experimentales y simulaciones, incluyendo el uso de herramientas informáticas, identificar su significado y relacionarlos con las teorías químicas, físicas o biológicas apropiadas.
A8 CE8 - Aplicar las normas generales de seguridad y funcionamiento de un laboratorio y las normativas específicas para la manipulación de la instrumentación y de los productos y nanomateriales.
B3 CB3 - Que los estudiantes tengan la capacidad de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro de su área de estudio) para emitir juicios que incluyan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica o ética
B7 CG2 - Resolver problemas de forma efectiva.
B8 CG3 - Aplicar un pensamiento crítico, lógico y creativo.
B10 CG5 - Trabajar de forma colaborativa.
C3 CT3 - Utilizar las herramientas básicas de las tecnologías de la información y las comunicaciones (TIC) necesarias para el ejercicio de su profesión y para el aprendizaje a lo largo de su vida
C8 CT8 - Valorar la importancia que tiene la investigación, la innovación y el desarrollo tecnológico en el avance socioeconómico y cultural de la sociedad
C9 CT9 - Tener la capacidad de gestionar tiempos y recursos: desarrollar planes, priorizar actividades, identificar las críticas, establecer plazos y cumplirlos

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Coñecemento dos fundamentos das diferentes técnicas de caracterización. A5
B8
C3
C8
Capacidade para interpretar correctamente os resultados obtidos mediante diferentes técnicas de caracterización. A4
A6
A7
B3
B7
B10
C9
Coñecer e comprender as principais características e protocolos de seguridade dunha sala limpa. A6
A8
B8
C8
C9

Contidos
Temas Subtemas
Introdución ás técnicas de caracterización. - Técnicas de caracterización ópticas.
- Técnicas de caracterización microscópicas.
- Técnicas de caracterización espectroscópicas.
- Técnicas de caracterización termodinámicas e outras técnicas importantes.
- Métodos de separación e purificación.
Análise térmica. Termogravimetría (TGA).
Calorimetría de barrido diferencial. (DSC, PDSC, MTDSC)
Analizador dieléctrico (DEA)
Reoloxía Viscoelasticidade
Tipos de reómetros e xeometrías experimentais
Configuración dos experimentos
Interpretación dos resultados
Difracción de RX. Introdución á análise por difracción de raios X (DRX)
Usos e aplicacións na caracterización de nanomateriais
Presentación e análise de resultados
Microscopías electrónicas. Microscopía Electrónica de Varrido (SEM): usos e aplicacións na caracterización de nanomateriales. Análise de imaxes.
Microscopía electrónica de Transmisión (TEM): usos e aplicacións na caracterización de nanomateriales . Análise de imaxes.
Principais características dunha sala limpa. Necesidades de uso e protocolos de seguridade. Avaliación de riscos asociados ao experimento.
Procedemento experimental, selección de técnicas e interpretación dos resultados.
Elaboración de caderno/informe de laboratorio.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Proba mixta A5 A7 A8 B7 B8 2 6 8
Prácticas de laboratorio A4 A6 A7 A8 B3 B7 B8 B10 C3 C8 C9 27 27 54
Seminario A4 A5 A7 A8 B7 B8 C8 27 27 54
Traballos tutelados A4 A5 A7 A8 B3 B7 B8 B10 C3 C8 C9 4 28 32
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Proba mixta Proba que integra preguntas tipo de probas de ensaio e preguntas tipo de probas obxectivas.
En canto ás primeiras, recolle preguntas abertas de desenvolvemento; as segundas, poden combinar preguntas de resposta múltiple, de ordenación, de resposta breve, de discriminación, de completar e/ou de asociación.
Prácticas de laboratorio Metodoloxía que permite que os estudantes aprendan efectivamente a través da realización de actividades de carácter práctico, tales como demostracións, exercicios, experimentos e investigacións.
Seminario Técnica de traballo en grupo que ten como finalidade o estudo intensivo dun tema. Caracterízase pola discusión, a participación, a elaboración de documentos e as conclusións ás que teñen que chegar todos os compoñentes do seminario
Traballos tutelados Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente á aprendizaxe do “como facer as cousas”. Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudantes da responsabilidade pola súa propia aprendizaxe.
Este sistema de ensino baséase en dous elementos básicos:
a aprendizaxe independente do estudantado e o seguimento desa aprendizaxe polo profesor-titor.

Atención personalizada
Metodoloxías
Seminario
Traballos tutelados
Prácticas de laboratorio
Descrición
Atención personalizada para atender as necesidades e consultas dos estudantes relacionadas coa asignatura, proporcionando orientación, apoio e motivación no proceso de aprendizaxe.
Esta atención personalizada poderá desenvolverse de forma presencial ou de forma non presencial a través do correo electrónico, do campus virtual ou medios similares.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Proba mixta A5 A7 A8 B7 B8 Proba que integra preguntas tipo de probas de ensaio e preguntas tipo de probas obxectivas.
En canto ás primeiras, recolle preguntas abertas de desenvolvemento; as segundas, poden combinar preguntas de resposta múltiple, de ordenación, de resposta breve, de discriminación, de completar e/ou de asociación.
35
Traballos tutelados A4 A5 A7 A8 B3 B7 B8 B10 C3 C8 C9 Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente á aprendizaxe do “como facer as cousas”. Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudantes da responsabilidade pola súa propia aprendizaxe.
Este sistema de ensino baséase en dous elementos básicos:
a aprendizaxe independente do estudantado e o seguimento desa aprendizaxe polo profesor-titor.
Os estudantes elaborarán un traballo tutelado que deberán entregar e defender de forma oral.
15
Prácticas de laboratorio A4 A6 A7 A8 B3 B7 B8 B10 C3 C8 C9 Metodoloxía que permite que os estudantes aprendan efectivamente a través da realización de actividades de carácter práctico, tales como demostracións, exercicios, experimentos e investigacións.
Os estudantes deberán entregar un caderno de prácticas no que inclúan todas as actividades realizadas.
50
 
Observacións avaliación

É obrigatorio a asistencia ás prácticas (mínimo un 80% de asistencia).

Tanto na primeira oportunidade como na segunda, para aprobar a materia requírese ter polo menos un 4 (sobre 10) tanto na proba mixta como nas prácticas de laboratorio.

O alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia, segundo establece a "NORMA QUE REGULA Ou RÉXIME DE DEDICACIÓN AO ESTUDO DÚAS ESTUDANTES DE GRAO NA UDC (Arts. 2.3; 3.b; 4.3 e 7.5) (04/05/2017) poderá realizar a proba mixta, sempre e cando os profesores sexan debidamente informados ao principio do curso. Sen menoscabo do anterior, os profesores poderán encargarlle a este alumnado diferentes traballos/problemas ó longo do curso para ser expostos en horario de titorias.

A realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación, unha vez comprobada, implicará directamente a cualificación de suspenso na convocatoria en que se cometa: o/a estudante será cualificado con “suspenso” (nota numérica 0) na convocatoria correspondente do curso académico, tanto se a comisión da falta se produce na primeira oportunidade como na segunda. Para isto, procederase a modificar a súa cualificación na acta de primeira oportunidade, se fose necesario.


Fontes de información
Bibliografía básica

1. Dieter Vollath (2013). Nanomaterials: an introduction to synthesis, properties and applications. Wiley.VCH.

2. Surender Kumar Sharma (2018). Handbook of Materials?Characterization. Springer.

3. Menczel JD, Prime RB, editors. Thermal analysis of polymers: fundamentals and applications. Hoboken, N.J: John Wiley; 2009.

4. Artiaga Díaz R. Thermal analysis, fundamentals and applications to material characterization: proceedings of the international seminar?: thermal analysis and rheology, Ferrol, Spain, 30 Juny-4 July 2003 [Internet]. La Coruña], Spain: Universidade da Coruña; 2005 [cited 2017 Jan 31]. Available from: http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&scope=site&db=nlebk&db=nlabk&AN=331434

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Síntese e Preparación de Nanomateriais/610G04020
Análise Instrumental/610G04014
Espectroscopía/610G04017

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario
Técnicas de Caracterización de Nanomateriais 2/610G04030
Polímeros/610G04028

Observacións

Tal e como se recolle nas competencias transversais do título (C4), fomentarase o desenvolvemento dunha cidadanía crítica, aberta e respectuosa coa diversidade na nosa sociedade, salientando a igualdade de dereitos do alumnado sen discriminación por cuestión de xénero ou condición sexual. Empregarase unha linguaxe inclusiva no material e no desenvolvemento das sesións.Traballarase para identificar e modificar prexuizos e actitudes sexistas e influirase na contorna para modificalos e fomentar valores de respecto e igualdade.


Para axudar a conseguir unha contorna inmediata sustentable e cumprir co punto 6 da "Declaración Ambiental da Facultade de Ciencias (2020)", os traballos documentais que se realicen nesta materia solicitaranse en formato virtual e soporte informático. De realizarse en papel, non se empregarán plásticos, realizaranse impresións a dobre cara, empregarase papel reciclado e evitarase a realización de borradores.


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías