Datos Identificativos 2017/18
Asignatura (*) Banca Código 611448010
Titulación
Mestrado Universitario en Banca e Finanzas
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 1º cuadrimestre
Primeiro Obrigatoria 5
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Economía
Coordinación
Veiga Fernández, Luís Angel
Correo electrónico
l.veiga@udc.es
Profesorado
Maixe Altes, Joan Carles
Veiga Fernández, Luís Angel
Correo electrónico
carlos.maixe@udc.es
l.veiga@udc.es
Web http://http://fv.udc.es/
Descrición xeral Esta materia consta de dos partes. En la primera parte con caracter introductorio se tratan algunos aspectos de la industria bancaria que cobran especial relevancia en perspectiva histórica: la crisis financiera actual con relación a crisis pasadas, la diversidad y convergencia en los sistemas bancarios (con especial atención a las cajas de ahorro españolas) y la incidencia del cambio tecnológico en la competitividad del sector. En la segunda parte se pretende aportar al alumno una visión global de las entidades financieras, de su actividad, de su tipo de negocio, sus productos y su operatoria, con referencia a los contenidos de la certificación EFPA o similar.

Competencias do título
Código Competencias do título
A2 Coñecer os aspectos históricos e institucionais do desenvolvemento bancario, especialmente o papel da banca universal, a diversificación, o cambio tecnolóxico e a informatización na era da globalización
A3 Identificar os retos estratéxicos e tendencias aos que se enfrontan as entidades financeiras
A11 Comprender o papel das TIC no desenvolvemento de novas formas de organización e de facer negocios
A12 Entender o sistema de formación de prezos dos produtos financeiros e a regulamentación básica
A19 Saber percibir as fontes de risco financeiro
A25 Coñecer o papel e o funcionamento do banco central. Identificar as relacións entre os tipos de xuro do banco central e os tipos dos mercados monetarios
A28 Valorar a solvencia dunha empresa e das entidades financeiras
B1 Habilidades lingüísticas básicas.
B2 Planificación para a resolución de problemas.
B3 Uso adecuado dos medios e sistemas de información dispoñibles.
B5 Habilidades de presentación oral e escrita.
B6 Pensamento crítico e avaliación das accións propias e alleas.
B8 Capacidade de organizar e planificar, saber administrar o tempo.
B9 Capacidade para traballar baixo presión.
B10 Habilidades interpersonais, saber relacionarse con outros.
B11 Curiosidade, habilidades de búsqueda e xestión da información.
B12 Preocupación pola calidade, por facer as cousas ben.
B13 Capacidade para adaptarse a novas situacións, flexibilidade.
B14 Análise e toma de decisións en materia de riscos financeiros e de investimento
B15 Explotación da información dispoñible para a planificación e a toma de decisións
B17 Comprensión do concepto de valor temporal do diñeiro e aprendizaxe dos instrumentos de matemáticas financeiras que o utilizan para resolver distintos problemas no ámbito das finanzas
B20 Estudo da solvencia das empresas e das entidades financeiras
B23 Coñecemento dos principais aspectos que abarca a actividade bancaria
B24 Posuír e comprender coñecementos que acheguen unha base ou oportunidade de ser orixinais no desenvolvemento e/ou aplicación de ideas, a menudo nun contexto de investigación
B25 Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en contornas novas ou pouco coñecidas dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo
B26 Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos.
B27 Que os estudantes saiban comunicar as súas conclusións e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades
B28 Que os estudantes posúan as habilidades de aprendizaxe que lles permitan continuar estudando dun xeito que haberá de ser en grande medida autodirixido ou autónomo.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Identificar os retos estratéxicos e tendencias aos que se enfrontan as entidades financeiras AP3
AP11
AP12
AP19
AP25
AP28
BP1
BP3
BP5
BP6
BP9
BP10
BP13
BP14
BP15
BP17
BP20
BP23
BP24
BP25
BP26
BP27
BP28
CM1
CM2
CM3
CM4
CM5
CM6
CM7
CM8
Coñecer os aspectos históricos e institucionais do desenvolvemento bancario, especialmente o papel da banca universal, a diversificación, o cambio tecnolóxico e a informatización na era da globalización AP2
AP3
AP11
BP1
BP2
BP3
BP5
BP6
BP8
BP10
BP11
BP12
BP13
BP14
BP15
BP17
BP23
BP24
BP25
BP26
BP27
BP28
CM1
CM2
CM3
CM4
CM5
CM6
CM7
CM8

Contidos
Temas Subtemas
PRIMERA PARTE (J. Carles Maixé-Altés):
Banking environment: International historical perspectives – Entorno bancario: Perspectiva internacional e histórica
***
Unidad 1. Las crisis financiera ¿viejos o nuevos problemas en las finanzas internacionales desde 1929 hasta hoy?



Adaptación programa EFPA




Designaciones taxonómicas
1. Las crisis financieras en perspectiva: El crack de 1929 y las crisis de finales del siglo XX
2. La depresión de 2008 y las políticas emprendidas por los gobiernos y los supervisores
3. Qué lecciones pueden obtenerse de las crisis pasadas

Módulo 1. Instrumentos y mercados financieros
1.B. Los ciclos económicos
3.D.1. Mercados financieros: conceptos y funciones

Conocimientos
Análisis
Unidad 2. La dinámica de la ventaja competitiva: informatización y cambio tecnológico en la industria bancaria


Adaptación programa EFPA



Designaciones taxonómicas
1. Cambio tecnológico y competitividad en los mercados bancarios
2. Informatización y teleproceso en los bancos y cajas españoles
3. Un caso de estudio: el liderazgo tecnológico de "la Caixa" - Caixabank

Estudio de caso: desarrollos de las estrategias multicanal en los productos bancarios

Conocimientos
Análisis
Planificación
Unidad 3. Sistemas de pago, retail banking y banca de servicios





Adaptación programa EFPA




Designaciones taxonómicas
1. Las tarjetas de plástico y el desarrollo de una banca de servicios
2. Banca minorista y banca online
3. Resistiendo al cambio climático: las incertidumbres del retail banking europeo

Módulo 1. Instrumentos y mercados financieros
3.E.3. El BCE y la política monetaria. El sistema TARGET: objeto y funcionamiento
Módulo 7. Crédito y financiación.
1.A.5. Tarjetas de crédito

Conocimientos
Análisis
SEGUNDA PARTE (Luis Angel Veiga Fernández):
Negocio bancario. Crédito y Financiación.
Temas 1 al 6 totalmente adaptados al módulo 7 del programa EFPA: Crédito y Finanaición.
***
Tema 1.- Productos de crédito A. Tipos de préstamos
1.Crédito al consumo
2.Crédito hipotecario
3.Leasing
4.Renting
5.Tarjetas de crédito
B. Análisis financiero del préstamo
1.Comisiones y otros costes
2.Tipo de interés fijo y variable
3.Métodos de amortización
Tema 2.- Análisis del riesgo de particulares A. Riesgo de crédito
B. Riesgo jurídico
C. Riesgo operativo
D. Factores que determinan el nivel de riesgo
Tema 3.- Las fases del riesgo de particulares A. Estudio
B. Concesión
C. Formalización
D. Seguimiento
Tema 4.- Análisis de las garantías A. Garantías reales
B. Garantías personales
C. Garantías pignoraticias con activos financieros
Tema 5.- Apalancamiento A. Efecto del apalancamiento en una operación de crédito
B. Ratios de endeudamiento en una operación de crédito
Tema 6.- Gestión de la insolvencia A. Clasificación de las operaciones vencidas
B. Negociación con la entidad
C. Proceso de impago. El impago como un problema de pronóstico.
D. Soluciones
E. Procedimiento judicial
Tema 7.- Otros temas relacionados con el negocio bancario A. Reestructuración del sector bancario. Unión Bancaria (MUS, MUR)
B. Protección al cliente bancario. Servicio de Reclamaciones del Banco de España
C. Fondo de Garantía de Depósitos en Entidades Bancarias
D. Exclusión Financiera. Banca Ética: responsabilidad social, idoneidad de clientes y otras cuestiones éticas.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A2 A3 A11 A12 A19 A25 A28 B1 B2 B5 B6 B9 B11 B12 B13 B14 B15 B17 B20 B23 B24 B25 B26 B27 B28 C4 C5 C6 C7 C8 16 36.8 52.8
Seminario A2 A3 A11 A12 A19 A25 A28 B28 B27 B26 B25 B24 B23 B20 B17 B15 B14 B13 B12 B11 B10 B9 B8 B6 B5 B3 B2 B1 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 10 19.1 29.1
Traballos tutelados B1 B2 B3 B5 B6 B8 B9 B10 B12 B13 B14 B15 B24 B25 B26 B27 B28 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 9 17.1 26.1
Proba obxectiva A2 A3 A11 A12 A19 A25 A28 B1 B5 B6 B8 B9 B12 B14 B15 B17 B20 B23 B24 B25 B26 B27 B28 C1 C2 C4 C5 C6 C7 C8 2 0 2
 
Atención personalizada 15 0 15
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Presentación e desenvolvemento por parte do profesor da materia correspondente na sesión de clase. Dita explicación irá acompañada das fontes e bibliografía axeitadas para que o alumno poda profundar na materia desenvolvida, tanto en termos teóricos como prácticos.
Seminario Clase-seminario
Traballos tutelados Ao comezo de cada unha das partes da materia asignaranse unha serie de traballos que nalgúns casos desenrolaranse de xeito individual e outros en grupo. Ditos traballos serán titorizados particularmente (alumno ou grupos de alumnos) para que se acaden os obxectivos previstos. Para a súa avaliación podería esixirse que os traballos se expoñan públicamente e se estableza un debate na clase ao redor dos mesmos.
Proba obxectiva Exame final

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Descrición
Nos casos que proceda realizarase atención personalizada, preferentemente en horas de titoría.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Seminario A2 A3 A11 A12 A19 A25 A28 B28 B27 B26 B25 B24 B23 B20 B17 B15 B14 B13 B12 B11 B10 B9 B8 B6 B5 B3 B2 B1 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 A súa avaliación compútase xunto cas intervencións do alumno en clase nos traballo tutelados. 0
Sesión maxistral A2 A3 A11 A12 A19 A25 A28 B1 B2 B5 B6 B9 B11 B12 B13 B14 B15 B17 B20 B23 B24 B25 B26 B27 B28 C4 C5 C6 C7 C8 A súa avaliación compútase dentro da proba obxectiva. 0
Traballos tutelados B1 B2 B3 B5 B6 B8 B9 B10 B12 B13 B14 B15 B24 B25 B26 B27 B28 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 Esta porcentaxe constitúe a media dos porcentajes da primeira e a segunda parte da asignatura: A porcentaxe exacta para cada parte explicítase en "Observacións" 45
Proba obxectiva A2 A3 A11 A12 A19 A25 A28 B1 B5 B6 B8 B9 B12 B14 B15 B17 B20 B23 B24 B25 B26 B27 B28 C1 C2 C4 C5 C6 C7 C8 Esta porcentaxe constitúe a media dos porcentajes da primeira e a segunda parte da asignatura: A porcentaxe exacta para cada parte explicítase en "Observacións" 55
 
Observacións avaliación

DETALLE DO SISTEMA DE AVALIACIÓN

Avaliación continua: Participación en clase, Seminarios e Traballos tutelados (Primeira parte: 60%; Segunda parte: 30%)

Proba final: Avaliación do conxunto das habilidades e contidos do curso a través dunha proba escrita (Primeira parte: 40%; Segunda parte: 70%)

CONDICIONES PARA SER AVALIADO

- En primeiro lugar é necesaria unha asistencia mínima ás sesións de clase do 80% en cada parte da asignatura; de non acadar ese mínimo non poderá realizarse o exame final.

- É necesario superar ambas partes da materia para que se poida aplicar unha nota final media (se non se supera unha das partes a nota final sería de suspenso). Así mesmo na segunda parte é necesario obter no exame final polo menos 4 puntos sobre 10 para poder sumar a avaliación continua e superar esta parte.


Fontes de información
Bibliografía básica

PRIMEIRA PARTE

Bátiz-Lazo, B. and Maixé-Altés, J.C. (2010). "Organizational Change and the Computerization of British and Spanish Savings Banks, circa 1950-1985", in Bernado Batiz-Lazo, J. Carles Maixé-Altés, Paul Thomes (eds.), Technological Innovation in Retail Finance: International Historical Perspectives, Oxford-New York: Routledge

Baskin, J. B. and Miranti, P. J. (1997): A History of Corporate Finance, Cambridge University Press, Cambridge.

Brandeis, L. D. (1994): El dinero de los demás y de cómo lo utilizan los banqueros, Ariel, Barcelona.

Canals, J. (1996): Bancos universales y diversificación empresarial, Alianza Ed., Madrid.

Chandler, A. D. Jr. and James W. Cortada (eds.) (2000): A nation transformed by information: how information has shaped the United States from Colonial times to the present, Oxford, Oxford University Press.

Chandler, A. D., Jr. (2001):Inventing the electronic century. The epic story of the consumer electronics and computer industries. New York, London, The Free Press.

Hansmann, H. (1996): The Ownership of Enterprise, The Belknap Press of Harvard University Press, Cambridge, Mass.

Liso Josep M. (dir.), Balaguer, T.; Soler M. (1999): El sector bancario europeo: panorama y tendencias (2ª parte). Barcelona, Colección Estudios e Informes, núm. 16. La Caixa, Servicio de Estudios.

Maixé Altés, J. Carles (dir.), M. Vilar y E. Lindoso (2003): El ahorro de los gallegos. Orígenes e historia de Caixa Galicia (1876-2002), A Coruña, Fundación Caixa Galicia.

Maixé-Altés, J. Carles (2012): Innovación y compromiso social. 60 años de informatización y crecimiento, "la Caixa" 1950-2011. Barcelona, Edicions 62-"la Caixa" (accesible online)

Mizen, P. (ed.) (2003): Monetary History, Exchange Rates and financial Markets. Essays in honour of Charles Goodhart, Edward Elgar, Cheltenham, vol. 2.

O’Rourke, K. H. and Williamson, J. G. (2000): Globalization and History, The MIT Press, Cambridge, Mass.

Piketty, Thomas (2014): Capital in the Twenty-First Century. Londres, Belknap Press

Reinhart, Carmen M. and Rogoff, Kenneth S. (2009): This time is different: eight centuries of financial folly. Princeton: Princeton University Press

Sylla, R.; Tilly, R. and Tortella, G. (1999): The State, the Financial System, and Economic Modernization, Cambridge University Press, Cambridge.

Torrero, A. (dir.) (1991): Relaciones banca-industria, la experiencia española, Espasa Calpe, Madrid.

Valdaliso, J. M. y López, S. (2000): Historia Económica de la Empresa, Crítica, Barcelona.

Williamson, O. E. and Winter, S. G. (eds.) (1991): The Nature of the Firm. Origins, Evolution, and Development, Oxford University Press, Oxford.

SEGUNDA PARTE

Bueno Campos, E. -Director- (2001): Evolución y perspectivas de la banca española, Civitas, Madrid.

Calvo González, J.L. y Calvo González, T. (2005): Préstamos Hipotecarios (la compra de bienes inmuebles), Aula Aberta UNED, Madrid.

Calvo González, J.L. y Martínez Àlvarez, J.A. (2006): Fundamentos del dinero y de la banca, Sanz y Torres, S.L.

Calvo, A.; Parejo, J.A.; Rodríguez Saiz, L. y Cuervo, A. (2010): Manual del sistema financiero español, Ariel, Barcelona.

Castelló Muñoz, E. (1996): Dirección y organización de entidades financieras, ESIC.

Garrido Buj, S. (2001): Las entidades de créditos: funcionamiento y gestión, UNED, Madrid.

López Pascual, J. y Sebastián González, A. (2008): Gestión Bancaria. Factores clave en un entorno competitivo, McGraw Hill, Madrid.

López Pascual, J. y Sebastián González, A. (2015): Economía y Gestión Bancaria, Pirámide, Madrid.

Pampillón Fernández, F. y otros (2004): Apuntes de tendencias del sistema financiero español, Dykinson, Madrid.

Pérez Ramírez, J. y Calvo González-Valinas, J. (2006): Instrumentos financieros. Análisis y valoración con una perspectiva bancaria y de información financiera, Pirámide.

Rasines García, L.A. y Sánchez Ávila, A. (2013): Dinero y Banca, Uned, Madrid

Rasines García, L.A. y Sánchez Ávila, A. (2013): Dinero y Banca. Cuestiones resueltas, Uned, Madrid

Río Bárcena, J. (2001): Guía práctica de los servicios bancarios I, Pirámide.

Río Bárcena, J. (2001): Guía práctica de los servicios bancarios II, Pirámide.

Santos Palacio, J.R. y Camps Torres, J. (2002): Dirección estratégica bancaria, Díaz de Santos.

Bibliografía complementaria Buscador de Economía y Empresa (). http://www.buscadoree.udc.es/. Facultad Ciencias Económicas y Empresariales - UDC
Centre for Economic Policy Research (). http://www.cepr.org/default_static.htm.
Comisión Nacional del Mercado de Valores (). http://www.cnmv.es/index.htm.
Federal Deposit Insurance Corporation (). http://www.fdic.gov/index.html.
Federal Reserve Board, USA - Statistics (). http://www.federalreserve.gov/econresdata/releases/statisticsdata.htm.
The Federal Reserve Board USA: Statistics: Releases and Historical Data (). http://www.federalreserve.gov/releases/.
Fundación de las Cajas de Ahorros (FUNCAS) (). http://www.funcas.es/.
International Futures – Exploring Alternative Global Possibilities (). http://www.ifs.du.edu/index.aspx.
Istituto Galego de Estadística (). http://www.ige.eu/ga/index.htm.
Istituto Galego de Estadística - IGE (). http://www.ige.eu/ga/index.htm.
Savings Banks; Retail Banking (WSBI - ESBG) (). http://www.savings-banks.com/generalHome.aspx.
Asociación Española de la Banca (). www.aebanca.es.
Analistas Financieros Internacionales (). www.afi.es.
Asociación Hipotecaria de España (). www.ahe.es.
Establecimientos financieros de crédito (). www.asnef.es.
Banco de España (). www.bde.es.
Confederación Española de Cajas de Ahorros (). www.ceca.es.
Cinco Dias (). www.cincodias.com.
Banco Central Europeo (). www.ecb.int.
El Economista (). www.eleconomista.es.
El País (). www.elpais.com.
Expansión (). www.expansion.com.
Instituto Nacional de Estadística (). www.ine.es.
Inverco (Inversión Colectiva) (). www.inverco.es.
Invertia (). www.invertia.com.
La Voz de Galicia (). www.lavozdegalicia.es.
Ministerio de Economia y Hacienda (). www.mineco.es.
La Gaceta de los Negocios (). www.negocios.com.
Unión Nacional de Cooperativas de Crédito y Cajs Rurales y Profesionales (). www.unacc.es.


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Fiscalidade das Operacións e dos Instrumentos Financeiros/611403301
Análise e xestión de riscos/611403304
Instrumentos financeiros derivados/611403305
Contabilidade de entidades e instrumentos financeiros/611403309

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Mercados Financeiros/611403302
Sistema financeiro/611403307

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías