Datos Identificativos 2020/21
Asignatura (*) Economía Española Código 611G01016
Titulación
Grao en Economía
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Segundo Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Economía
Coordinación
Sanchez Quinza-Torroja, Juan Manuel
Correo electrónico
j.quinza-torroja@udc.es
Profesorado
Sanchez Quinza-Torroja, Juan Manuel
Correo electrónico
j.quinza-torroja@udc.es
Web
Descrición xeral A materia presenta, desde unha perspectiva estrutural, os trazos básicos da economía española, con especial referencia aos aspectos sectoriais, xeográficos e institucionais.
Plan de continxencia 1. Modificacións nos contidos
- Non se realizarán cambios

2. Metodoloxías
*Metodoloxías docentes que se manteñen
- Sesión maxistral
- Probas de resposta múltiple
- Presentación oral

*Metodoloxías docentes que se modifican
- Proba mixta (consistirá so en preguntas tipo test)
3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado
- Correo electrónico: Diariamente. De uso para facer consultas, solicitar encontros virtuais para resolver dúbidas e facer o seguimento dos traballos tutelados.
- Moodle: Segundo a necesidade do alumnado.
- Teams: 2 sesións semanais en gran grupo para o avance dos contidos teóricos na franxa horaria que ten asignada a materia no calendario das aulas da facultade. Esta dinámica permite facer un seguimento normalizado e axustado ás necesidades de aprendizaxe do alumnado para desenvolver o traballo da materia.

4. Modificacións na avaliación
- Sen modificacións

*Observacións de avaliación:
Mantéñense as mesmas que figuran na guía docente.

1.SITUACIÓNS
A) Alumnado con dedicación completa: Asistencia/participación nas actividades de clase mínima do 80%.

B) Alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia, segundo establece a ``NORMA QUE REGULA O RÉXIME DE DEDICACIÓN AO ESTUDO DOS ESTUDANTES DE GRADO NA UDC (Arts. 2.3; 3.b e 4.5) (29/5/212): Asistencia/participación nas actividades de clase mínima do 80%

2. REQUISITOS PARA SUPERAR A MATERIA:
- Asistir e participar regularmente nas actividades da clase.
- Expoñer os traballos das noticias económicas nada data que se indique.
- A oportunidade de xullo estará sometida aos mesmos criterios que a de xuño.

5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía
- Non se realizarán cambios. Xa dispoñen de todos os materiais de traballo de maneira dixitalizada en Moodle.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 CE1- Contribuír á boa xestión da asignación de recursos tanto no ámbito privado como no público.
A2 CE2-Identificar e anticipar problemas económicos relevantes en relación coa asignación de recursos en xeral, tanto no ámbito privado como no público.
A3 CE3-Aportar racionalidade á análise e á descripción de calquera aspecto da realidade económica.
A4 CE4-Avaliar consecuencias e distintas alternativas de acción e seleccionar as mellores, dados os obxectivos.
A5 CE5-Emitir informes de asesoramento sobre situación concretas da economía (internacional, nacional ou rexional) ou de sectores da mesma.
A6 CE6-Redactar proxectos de xestión económica a nivel internacional, nacional ou rexional. Integrarse na xestión empresarial.
A7 CE7-Identificar as fontes de información económica relevante e o seu contido.
A8 CE8-Entender as institucións económicas como resultado e aplicación de representacións teóricas ou formais acerca de cómo funciona a economía.
A9 CE9-Derivar dos datos información relevante imposible de recoñecer por non profesionais.
A10 CE10-Usar habitualmente a tecnoloxía da información e as comunicación en todo a seu desempeño profesional.
A11 CE11Leer e comunicarse no ámbito profesional en máis dun idioma, en especial en inglés.
A12 CE12-Aplicar á análise dos problemas criterios profesionais baseados no manexo de instrumentos técnicos.
A13 CE13-Comunicarse con fluidez no seu contorno e traballar en equipo.
B1 CB1 - Que os estudantes demostren posuir e comprender coñecementos nun área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e que soe encontrar nun nivel que, ainda que se apoia en libros de texto avanzados, inclue tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo.
B2 CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ó seu traballo ou vocación dun xeito profesional e posúan as competencias que se demostran por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da su entorna de traballo.
B3 CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da su área de estudo) para emitir xuizos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética
B4 CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado
B5 CB5 - Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía
B6 CG1- Que os estudantes formados se convertan en profesionais capaces de analizar, reflexionar e intervir sobre os diferentes elementos que constitúen un sistema económico
B7 CG2 - Que os estudantes coñezan o funcionamento e as consecuencias dos sistemas económicos, as distintas alternativas de asignación de recursos, acumulación de riqueza e distribución da renda e estean en condicións de contribuír ao seu bo funcionamento e mellora
B8 CG3 -Que os estudantes sexan capaces de identificar e anticipar os problemas económicos relevantes, identificar alternativas de resolución, seleccionar as máis axeitadas e avaliar os resultados aos que conduce.
B9 CG4 -Que os estudantes respecten os dereitos fundamentais e de igualdade de oportunidades, non discriminación e accesibilidade universal das persoas con minusvalidez.
C1 CT1-Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 CT2-Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C5 CT3-Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C6 CT4-Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 CT5-Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 CT6-Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Identificar, describir e analizar con rigor a realidade socioeconómica española, os seus principais aspectos estruturais, as súas fortalezas e as súas debilidades. A1
A2
A3
A8
Interesarse e reflexionar de modo crítico pola situación da economía española, as súas causas, consecuencias e alternativas. A2
A3
A4
B1
B2
B5
B7
B8
B9
C4
C6
Coñecer o contido e empregar as fontes de información económica relevantes sobre a economía española. A7
A9
C1
C2
C3
C5
C6
C7
Coñecer, saber interpretar e empregar as fontes de información estatística e os indicadores macroeconómicos relativos á economía española A9
A10
A12
A13
B3
B4
B6
C1
C3
C6
Transmitir e comunicarse con fluidez, tanto de forma oral como escrita, nun contorno profesional económico, usando a terminoloxía científica e técnica adecuada. A10
A13
C1
C3
C8
Comprender e realizar informes e diagnósticos sobre a situación da economía española. A3
A4
A5
A6
A9
A12
A13
B3
B4
C1
C3
C8
Enmarcar a economía española nas dimensións das economías mundial e europea, coñecendo as relacións daquela con estas. A8
A11
C2

Contidos
Temas Subtemas
TEMA 1: OS FACTORES PRODUCTIVOS. 1) O territorio español e os seus recursos naturais
2) Evolución demográfica e movementos migratorios en España
3) Capital físico, capital humano e capital tecnolóxico da economía española
TEMA 2: O PIB. 1) Concepto das principais macromagnitudes.
2) Análise sectorial da oferta
3) Análise desde a óptica da demanda
4) Fases da economía española dende 1975 ata a actualidade.
TEMA 3: A DISTRIBUCIÓN DA RENDA. 1) A distribución factorial da renda
2) Distribución persoal da renda e desigualdades sociais
3) A distribución espacial o xeográfica
TEMA 4: ANÁLISIS SECTORIAL DA ECONOMÍA ESPAÑOLA. 1) Ámbito e características do sector primario. A PAC.
2) Ámbito e características do sector secundario
3) Ámbito e características do sector terciario

TEMA 5: O MERCADO DE TRABALLO. 1) Enfoques teóricos sobre o mercado de traballo
2) A poboación española e a actividade económica
3) Emprego e desemprego: etapas e factores explicativos
4) A política de emprego e as reformas do mercado laboral

TEMA 6: O SECTOR EXTERIOR E OS ASPECTOS MONETARIOS. 1) A balanza de pagamentos: concepto e estructura
2) As operacións por conta corrente
3) As operacións por conta de capital e financeira

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Actividades iniciais A13 2 0 2
Sesión maxistral A12 A11 A10 A9 A8 A7 A6 A5 A4 A3 A2 A1 B7 B9 C8 30 30 60
Presentación oral A7 A8 A9 A10 A13 B2 B1 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 3 5 8
Proba de resposta múltiple A1 A2 A3 A4 A5 A6 A7 A8 A9 A10 A12 A13 B2 B1 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 C1 C3 C4 C5 C6 C7 C8 4 30 34
Proba mixta A1 A2 A3 A4 A5 A6 A7 A8 A9 A12 A13 B2 B1 B3 B4 B5 B6 B7 B8 C1 2 40 42
 
Atención personalizada 4 0 4
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Actividades iniciais O profesor presentará a materia ao estudante e, se fose ocaso, avaliará os seus coñecementos previos
Sesión maxistral O profesor explicará contidos básicos da materia
Presentación oral O/a estudante deberá presentar oralmente 1 tema de actualidade sobre a economía española. A puntuación será dun 10% da nota e, para iso, o alumno non poderá faltar a máis dun 10% das clases de forma inxustificada.
Proba de resposta múltiple Haberá 2 probas tipo test constituidas por varias respostas das que só unha será verdadeira relativas á materia explicada nas clases maxistrais. As contestacións erróneas será penalizadas. Terán unha puntuación do 25% cada unha.
Proba mixta Proba escrita sobre os coñecementos teóricos e prácticos adquiridos sobre a economía española. Trátase dos exames oficiais da materia, durante os períodos de exames. Avaliarase o coñecemento dos contidos teóricos e prácticos da materia. Poderá haber preguntas de resposta breve, de resposta múltiple, prácticas etc. A puntuación será dun 10% da nota final.

Atención personalizada
Metodoloxías
Presentación oral
Proba de resposta múltiple
Descrición
O estudante pode recibir atención personalizada para resolver as súas dúbidas sobre a materia, principalmente nas titorías a través do correo electrónico, Moodle o Teams en encontros virtuais programados previamente.

Para os estudantes con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e exención de asistencia, acordarase ao inicio do curso un calendario específico de titorías compatible coa súa dedicación.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Proba mixta A1 A2 A3 A4 A5 A6 A7 A8 A9 A12 A13 B2 B1 B3 B4 B5 B6 B7 B8 C1 Unha ao final do curso. Realizarase en período de exames. Poderá consistir en preguntas tipo test e preguntas a desenvolver, a sua valoración será dun 40% da nota final. 40
Presentación oral A7 A8 A9 A10 A13 B2 B1 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 Valorarase a adecuación do tema exposto á materia, e a habilidade á comunicación oral. Para que esta parte sexa evaluada o alumno non poderá haber faltado a máis dun 10% ás clases con faltas inxustificadas. Valorarase cun 10% sobre a nota total do curso. 10
Proba de resposta múltiple A1 A2 A3 A4 A5 A6 A7 A8 A9 A10 A12 A13 B2 B1 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 C1 C3 C4 C5 C6 C7 C8 2 probas ao longo do curso sobre o programa. Valorarase a aprendizaxe continua, cada control terá un valor dun 25% sobre a nota total do curso. 50
 
Observacións avaliación
  • A evaluación continua terá unha avaliación única para cada estudante que a realice. O conxunto deste tipo de actividades pondera o 60% na cualificación final.
  • Para obter a cualificación de "Non presentado", corresponderá ao alumno cando so participe de actividades de avaliación que teñan unha ponderación inferior do 20% sobre a calificación final, con independencia da calificación alcanzada.
  • Estudantes con recoñecemento de dedicación a tempo parcial eexención de asistencia: deberán comunicarse co profesor nas dúas primeirassemanas de curso e o sistema de avaliación será igual que a do resto de estudantes adaptado ás súas circunstancias.

    Condicións de realización da avaliación final. Está prohibidoacceder á aula de exame con calquera dispositivo que permita a comunicación coexterior e/ou o almacenamento de información.

    En calqueira caso, a materia está suxeita e supeditada ás normas e directrices emitidas pola Xunta deCentro, pola Reitoría e outras de nivel superior.
Na segunda oportunidade, para que o alumno apruebe, terase que ter en conta o poder recuperar a calificación do,polo menos, 50% da nota final (como o exame é o 40% da nota final, os alumnos deberán de recuperar al menos un 10% restante do resto das actividades para aprobar a asignatura na segunda oportunidade). Condicións similares ao resto das oportunidades.

Fontes de información
Bibliografía básica

García Delgado, J. L. y Myro, R. (dirs.) (2017): Lecciones de economía española, 13ª edición, Civitas, Madrid.

García de la Cruz, J. M. (coord.) y Ruesga, S. (dir.) (2014): Economía española: estructura y regulación, 2ª edición, Thomson, Madrid.

González Moreno, M. (dir.); Martínez, F.; García, M. M.; Melchor, E.; Genaro, D. y Camacho, J. A. (2013): Temas de economía española, 5ª edición, Tirant Lo Blanch, Valencia.

Espínola, J. R. de(2009): Crecimiento y crisis de la economía española (1995-2008) , Universitas, Madrid. 

LLadós, J.; Torrent, J. y Vilaseca, J. (2005): Análisis de la economía española: hacia un nuevo modelo de crecimiento, UOC, Barcelona.

Martín Mayoral, F. (coord.) (2009): Manual de economía española: teoría y estructura, Pearson Prentice Hall, Madrid.

Navarro, V.; Torres, J. y Garzón, A. (2011): Hay alternativas: propuestas para crear empleo y bienestar social en España, Sequitur, Madrid. Disponible en http://www.vnavarro.org/wp-content/uploads/2011/10/hayalternativas.pdf

Rallo, A.; Guzmán, J. y Santos, F. J. (coords.) (2001): Curso de estructura económica española, Pirámide, Madrid.

Trigo, J. (2005): Ensayos sobre la economía española en el siglo XXI, Gestión 2000, Barcelona.

Vallés Ferrer, J. (dir.), Fernández Amador, O. y Caraballo, Mª Angeles (coords.) (2009): Economía española, McGraw-Hill, Madrid.

Bibliografía complementaria

Informes y fuentes estadísticas de la economía española:

Anuario Estadístico (anual); EUROSTAT, Luxemburgo.

Anuario estadístico (varios años); Ministerio de Agricultura, Pesca y Alimentación, Madrid.

Anuario estadístico de España (anual); INE, Madrid.

Balanza de pagos de España (anual); Banco de España, Madrid.

Comercio exterior: Anuario estadístico (anual); Eurostat, Luxemburgo.

Contabilidad Nacional de España (anual); INE, Madrid.

Contabilidad Regional de España (anual); INE, Madrid.

Cuentas de las Administraciones Públicas (anual); Ministerio de Hacienda, Madrid.

Cuentas financieras de la economía española (anual); Banco de España, Madrid.

El stock de capital en España y su distribución territorial (varios años), Fundación BBVA, Bilbao.

Encuesta de Población Activa (trimestral); INE, Madrid.

Encuesta de salarios en la industria y los servicios (trimestral); INE, Madrid.

Encuesta industrial (anual); INE, Madrid.

Encuesta sobre la innovación tecnológica en las empresas (varios años); INE, Madrid.

Estadísticas del Comercio Exterior de España (mensual); AEAT, Madrid.

European Economy (trimestral); Comisión Europea, Bruselas.

Indicadores económicos (mensual); INE, Madrid.

Informe Anual (anual); Banco de España, Madrid.

Informe económico (anual); Fundación BBVA, Bilbao.

Informe mensual (mensual); La Caixa, Barcelona.

Memoria sobre la situación socioeconómica y laboral de España (anual); CES, Madrid.

Renta nacional de España y su distribución provincial (bianual); Fundación BBVA, Bilbao.

Síntesis de Indicadores Económicos (mensual); DGPC del Ministerio de Economía.

Tabla Input-Output de la economía española (varios años); INE, Madrid.

Sitios web de organismos e instituciones de la economía española:

Banco de España: http://www.bde.es

BCE: Banco Central Europeo: http://www.ecb.int

CES: Consejo Económico y Social: http://www.ces.es

DAIE: Departamento de Aduanas e Impuestos Especiales: http://www.aeat.es

Eurostat: http://www.europa.eu.int/en/comm/eurostat/serven/home.htm

Fundación BBVA: http://www.bbva.es

INE: Instituto Nacional de Estadística: http://www.ine.es

Ministerio de Economía: http://www.mineco.es

Ministerio de Hacienda: http://www.minhac.es

Servicio de Estudios de La Caixa: http://www.lacaixa.es

Unión Europea: http://www.europa.eu.int


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Principios de Microeconomía/611G01001
Principios de Macroeconomía/611G01005
Estatística I/611G01006
Economía Mundial/611G01011
Historia Económica de España/611G01015

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Macroeconomía/611G01017

Materias que continúan o temario

Observacións

É importante a lectura de prensa e revistas económicas. Porase ao dispor do/a estudante materiais varios na fotocopiadora e/ou en Moodle.



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías