Datos Identificativos 2019/20
Asignatura (*) Investigación de Mercados Código 611G02024
Titulación
Grao en Administración e Dirección de Empresas
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Terceiro Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Economía
Empresa
Coordinación
Orosa Gonzalez, Jose Javier
Correo electrónico
javier.orosa@udc.es
Profesorado
Orosa Gonzalez, Jose Javier
Ramos Pedreira, Antonio
Correo electrónico
javier.orosa@udc.es
antonio.ramos@udc.es
Web
Descrición xeral Os continuos cambios no comportamiento dos mercados e dos consumidores, así como as transformacions do entorno, forzan as empresas a manter á información actualizada. Ademáis a crise económica introduce dificultades adicionais nos procesos de toma de decisions das empresas.

A investigación de mercados é unha das tarefas máis importantes da función de marketing. As empresas necesitan coñecer os métodos de obtención da información, as técnicas para tratalas e obter información actualizada. O proceso de investigación de mercados é útil para apoiar a toma de decisions comerciais e, en xeral, diminuir o risco na toma de decisións empresariais.
Durante o curso se traballarán os procesos de investigación basados en técnicas cuantitativas e cualitativas e se dará un breve repaso as diferentes ferramentas de análese estadístico. As sesións teñen unha parte teórica - completada con lecturas e casos prácticos - e outra parte práctica orientada ao desenrolo dun traballo de Investigación de Mercados en grupo e presentado ao final do curso.


Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Xestionar e administrar unha empresa ou organización de pequeño tamaño, entendendo a súa ubicación competitiva e institucional e identificando as súas fortalezas e debilidades.
A2 Integrarse en calquera área funcional dunha empresa ou organización mediana ou grande e desempeñar con soltura calquera traballo de xestión nela encomendada.
A3 Valorar a partir dos rexistros relevantes de información a situación e previsible evolución dunha empresa.
A4 Emitir informes de asesoramento sobre situación concretas de empresas e mercados.
A5 Redactar proxectos de xestión ou de áreas funcionais da empresa.
A6 Identificar as fontes de información económica relevante e o seu contido.
A7 Entender as institucións económicas como resultado e aplicación de representacións teóricas ou formais acerca de cómo funciona a economía.
A8 Derivar dos datos información relevante imposible de recoñecer por non profesionais.
A9 Usar habitualmente a tecnoloxía da información e as comunicación en todo a seu desempeño profesional.
A10 Ler e comunicarse no ámbito profesional nun nivel básico en máis dun idioma, en especial en inglés
A11 Aplicar á análise dos problemas criterios profesionais baseados no manexo de instrumentos técnicos.
A12 Comunicarse con fluidez no seu contorno e traballar en equipo.
B1 CB1-Comprender coñecementos na área de estudo que parte da base da educación secundaria general, que apóiandose en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo
B2 CB2-Saber aplicar os coñecementos ao seu traballo dunha forma profesional e posuír as competencias que adoitan desmostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de traballo
B3 CB3-Saber reunir e interpretar datos relevantes da área de estudo para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética.
B4 CB4-Transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado
B5 CB5-Desenvolver habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía
B6 CG1-Saber desempeñar labores de xestión, asesoramento e avaliación nas organizacións empresariais
B7 CG2-Saber manexar os conceptos e técnicas empregados nas diferentes áreas funcionais da empresa, así como entender as relacións que existen entre elas e cos obxectivos xerais da organización
B8 CG3-Saber tomar decisións, e, en xeral, asumir tarefas directivas.
B9 CG4-Saber identificar e anticipar oportunidades, asignar recursos, organizar a información, seleccionar e motivar as persoas, tomar decisións en condicións de - incerteza, alcanzar os obxectivos propostos e avaliar resultados
B10 CG5-Respectar os dereitos fundamentais e de igualdade entre homes e mulleres, respectar a promoción dos Dereitos Humanos e os principios de igualdade de oportunidades, non discriminación e accesibilidade universal das persoas con minusvalidez.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Emitir informes de asesoramento sobre situación concretas de empresas e mercados. Identificar as fontes de información económica relevante e o seu contido. A5
A7
A10
B1
B2
B3
B4
B5
B8
C1
C2
C3
Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. A3
A9
C6
Comunicarse con fluidez no seu contorno e traballar en equipo. Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras. A12
Xestionar e administrar una empresa ou organización de pequeño tamaño, entendendo a súa ubicación competitiva e institucional e identificando as súas fortalezas e debilidades. A1
A2
B6
B7
C4
C7
Saber reunir e interpretar datos relevantes da área de estudo para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética. Saber identificar e anticipar oportunidades, asignar recursos, organizar a información, tomar decisións en condicións de - incerteza, alcanzar os obxectivos propostos e avaliar resultados A4
A6
A8
A9
A11
B9
B10
C5
C8

Contidos
Temas Subtemas
TEMA 1. CONCEPTO E PLANIFICACIÓN DA INVESTIGACIÓN DE MERCADOS CONCEPTO E CARACTERÍSTICAS
SISTEMA DE APOIO AS DECISIONS DE MARKETING
PLANIFICACIÓN DA INVESTIGACIÓN DE MERCADOS
MERCADOS, CONSUMO E COMPETENCIA: CONCEPTOS BÁSICOS / ASPECTOS LEGALES
TEMA 2. FONTES E TÉCNICAS DE INFORMACIÓN FONTES DE INFORMACIÓN: CONCEPTO E CARÁCTERISTICAS
CRITERIOS PARA CLASIFICAR FONTES DE INFORMACIÓN
TEMA 3. MÉTODOS CUALITATIVOS DE INVESTIGACIÓN COMERCIAL DINÁMICA DE GRUPOS
ENTREVISTA EN PROFUNDIDADE
DELPHI
PSEUDOCOMPRA
OBSERVACIÓN
TÉCNICAS PROXECTIVAS Y DE CREATIVIDADE
TEMA 4. MÉTODOS CUANTITATIVOS DE INVESTIGACIÓN COMERCIAL - CONCEPTO. CARACTERÍSTICAS E CLASES
- BASES DE DATOS. SISTEMAS DE INFORMACIÓN GEOGRÁFICA...
- PANELES: CONSUMIDORES-DETALLISTAS-AUDIENCIAS
TEMA 5. A ENQUISA - VENTAXAS DERIVADAS DO USO DE ENQUISAS
- CLASES DE ENQUISAS
- DESEÑO DE CUESTIONARIOS
- MEDICION Y ESCALAS
- O MUESTREO: CONCEPTOS BÁSICOS-DISEÑO MUESTRAL-PROCEDEMIENTOS DE MUESTREO-TAMAÑO MUESTRAL
- ANÁLISE DLA INFORMACIÓN:TÉCNICAS DE ANALISIS UNIVARIANTE-BIVARIANTE-MULTIVARIANTE
- PROTECCIÓN DE DATOS: CONCEPTOS BÁSICOS
TEMA 6. O INFORME FINAL ESTRUCTURA INFORME E PRESENTACIÓN ORAL

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A1 A2 B1 B5 B6 B7 C5 C6 17 30 47
Actividades iniciais A6 A10 B10 C3 C4 C7 C8 5 10 15
Análise de fontes documentais A3 A6 A7 A9 5 5 10
Estudo de casos A4 B4 B2 10 22 32
Investigación (Proxecto de investigación) A5 A8 A11 A12 B8 C1 C2 10 20 30
Proba de ensaio A4 A6 B3 B9 C5 C6 2 10 12
 
Atención personalizada 4 0 4
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Explicación en clase de los diferentes temas con apoyo de medios audiovisuales.

Actividades iniciais Actividades que se levan a cabo ao inicio de curso, antes de iniciar calquera proceso de ensino-aprendizaxe a fin de coñecer as competencias, intereses e/ou motivacións que posúe o alumnado para o logro dos obxectivos que se queren alcanzar, vinculados a un programa formativo. Con ela preténdese obter información relevante que permita articular a docencia para favorecer aprendizaxes eficaces e significativos, que partan dos saberes previos do alumnado.
Análise de fontes documentais Utilización de documentos audiovisuais e/ou bibliográficos (fragmentos de reportaxes documentais ou películas, noticias de actualidade, paneis gráficos, fotografías, biografías, artigos, textos lexislativos, etc.) relevantes para a temática da materia con actividades especificamente deseñadas para a análise dos mesmos.
Estudo de casos Resolución de varios casos prácticos individuales o en grupo. Estas prácticas serán entregadas en los plazos fijados en el aula y expuestas oralmente si los profesores lo estiman necesario.
Investigación (Proxecto de investigación) Estudio de mercado. El punto de partida, para cada uno de los grupos, lo constituye la elección de un tema de investigación. El alumno/s establecerá un proceso de investigación sobre un acontecimiento que considere importante a nivel empresarial, estableciendo las fuentes y el tipo de información necesarias, los análisis estadísticos que se deben aplicar y, por último, expondrá sus conclusiones. En este sentido, (salvo propuesta del propio grupo aceptada por profesores) el tema del trabajo será asignado por el profesor y versará sobre cualquier materia relacionada con el ámbito social, económico, político, medioambiental…

Proba de ensaio El examen final está formado por dos pruebas de ensayo.
En estas pruebas se realizarán preguntas de breve desarrollo acerca de los contenidos de la materia.
Es necesario obtener una nota mínima de corte en ambas pruebas para superar la asignatura.

Atención personalizada
Metodoloxías
Estudo de casos
Investigación (Proxecto de investigación)
Descrición
Se realizará un seguimiento de los diferentes trabajos.

Existe a posibilidade de levar a cabo reunions de traballo con grupos reducidos para resolver as dudas sobre a materia, sobre os casos e traballos. Se comunicará con antelación o lugar, fecha e hora.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Estudo de casos A4 B4 B2 Se contempla la realización de casos prácticos relacionados con los contenidos teóricos de la asignatura, en base a lecturas de documentos de trabajo, asistencia a charlas u otras posibles actuaciones. Serán evaluados teniendo en cuenta su presentación oral, escrita, la claridad, creatividad y aplicación de los fundamentos teóricos. 30
Proba de ensaio A4 A6 B3 B9 C5 C6 Os profesores da materia realizarán 2 probas de ensaio que inclúen preguntas de breve desenvolvemento. Será necesario alcanzar unha cualificación mínima nestas probas para superar a materia 50
Investigación (Proxecto de investigación) A5 A8 A11 A12 B8 C1 C2 Durante el cuatrimestre los alumnos elaborarán un proyecto de investigación. Los trabajos se valorarán atendiendo a:
- Documentación/bibliografía/ Recursos utilizados.
- Presentación, estructura, razonamiento, creatividad, conclusiones / recomendaciones y respuesta a preguntas planteadas por profesores.
- Trabajo/participación del alumno/equipo durante el cuatrimestre.
20
 
Observacións avaliación
A evaluación da asignatura abarca dous bloques diferenciados: O trabajo desarrollado polo alumno ao longo do curso (evaluación continua = 5 puntos) e a realización do exame final(5 puntos).


AVALUACIÓN CONTINUA: casos prácticos e proxecto de investigación

A puntuación máxima da Avaluación continua é de 5 puntos sobre 10.

Os casos prácticos e o proxecto de investigación deben ser expostos e presentados na aula na fecha o no momento que o profesor/es estime oportuno.

A participación activa do alumno no desesarrollo das prácticas será valorada polo profesor, na medida en que dicha participación demostre o interese e coñecemento da materia. Tamén se terá en consideración o dominio da materia amosada polo alumno a través das preguntas formuladas polo profesor nas exposiciones orais. Neste senso a calificación de cada un dos membros dun grupo de traballo podrá ser diferente.

A entrega fora de plazo dos traballos o a non presenza na aula no momento das exposiciones orais conleva a valoración da práctica con 0 puntos.

Normas de escritura: se prestará especial atención en los trabajos, prácticas y proyectos escritos, así como en los exámenes tanto a la presentación como al contenido, cuidando los aspectos gramaticales y ortográficos. El no cumplimiento de los mínimos aceptables puede
ocasionar que se resten puntos en dicho trabajo.

Advertencia sobre plagio: na realización dos traballos, a utilización de material non orixinal, a reproducción de párrafos a partir de textos de auditoría distinta a
la del estudiante, incluído aquel obtido a través da internet, sen indicación expresa da súa procedencia poderá ser considerada causa de cualificación de suspenso de la asignatura.


Exame final:

O exame final é o 50% da nota final (5 puntos sobre 10).

Os profesores realizarán 2 probas de ensaio que inclúen preguntas de breve desenvolvemento. Cada proba ten un valor de 2,5 puntos. Será imprescindible alcanzar unha cualificación mínima nestas probas para superar a asignatura.

No caso de non ter superado o exame (o algunha das dúas probas de ensaio), a calificación final que figurará na correspondente acta será a nota alcanzada na evaluación continua. Si bien podrá asinarse un plus (hasta un punto) en la calificación final aos alumnos que según o criterio dos profesores participen regular e activamente no desarrollo da asignatura.



Segunda oportunidad (examen xullo)

A calificación obtida na evaluación continua (casos prácticos y proxecto de investigación) se conservará para 2ª oportunidad de xullo. (50% = 5 puntos)

O exame 2ª oportunidad (xullo) é similar ao de primeira oportunidades. Contén preguntas de ensaio dos apartados do programa, dos casos prácticos e dos proxectos de investigación.. Estas preguntas suponen o 50% da calificación da materia (5 puntos).


Calificación mínima: Será imprescindible alcanzar unha cualificación mínima nestas probas para superar o exame.

No caso de non ter superado o exame (o algunha das dúas probas de ensaio), a calificación final que figurará na acta de xullo será a nota alcanzada na evaluación continua, si bien podrá asinarse un plus na cualificación final aos alumnos que participasen regular e activamente no desarrollo da asignaturaa ao longo do cuatrimestre.


Identificación dos estudantes:
O profesores encargados da realización dunha proba ou actividade de avaliación deben ter constancia da identidade do alumnado. O alumno deberá acreditala mediante a exhibición da tarxeta de estudante da UDC, o documento nacional de identidade ou documento identificativo equivalente.


Comisión de fraude e responsabilidades disciplinarias
Se durante a realización dunha proba de avaliación os profesores responsables teñen coñecemento da quebra dos principios de decoro, legalidade ou mérito individual, procederase á expulsión inmediata do estudante. A expulsión dunha proba de avaliación implicará a cualificación de suspenso (nota numérica de 0) na convocatoria da materia.

Queda prohibido o acceso á aula e realización das probas de avaliación con instrumentos electrónicos ou dispositivos móbiles, non expresamente autorizados polo profesorado.


Alumnos dedicación tiempo parcial:
Os alumnos que teñan recoñecida a dedicación a tempo parcial, seguirán o mesmo sistema de avaliación que os que están a tempo completo. Neste senso, na presente guía se contemplan varias horas de atención personalizada.





Fontes de información
Bibliografía básica GRANDE ESTEBAN, I (2017). FUNDAMENTOS Y TÉCNICAS DE INVESTIGACIÓN COMERCIAL. ESIC. MADRID
TRESPALACIOS GUTIERREZ JUAN ANTONIO (2016). INVESTIGACIÓN DE MERCADOS. PARANINFO

Bibliografía complementaria Foro Internacional del Marketing: http://www.foromarketing.com (). .
Asociación Investigación de medios de Comunicación AIMC (EGM): (). .
Centro de Investigaciones Sociológicas, C.I.S.: (). .
COMISIÓN NACIONAL DE LOS MERCADOS Y LA COMPETENCIA (). .
KANTARMEDIA (). .
INSTITUTO COMERCIO ESPAÑOL (ICEX) (). .
Marketing News: http://www.marketingnews.es (). .
ASOCIACIÓN DE EMPRESAS DE ESTUDIOS DE MERCADO Y OPINION (ANEIMO) (). .
ASOCIACIÓN ESPAÑOLA DE ESTUDIOS DE MERCADO (AEDEMO) (). .
WWW.ESOMAR.ORG (). .
MARKETING RESEARCH ASSOCIATION (). .
ASOCIACIÓN ESPAÑOLA DE MARKETING ACADÉMICO Y PROFESIONAL (AEMARK) (). .
ALIMARKET ( newsletter) (2016). .
AGENCIA ESPAÑOLA DE PROTECCIÓN DE DATOS (). .
INSTITUTO NACIONAL ESTADÍSTICA (). .
ACNIELSEN (). .
Base de datos STATISTA (). . BIBLIOTECA FACULTAD ECONOMÍA


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Estatística I/611G02006
Introdución ao Marketing/611G02015

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario
Distribución Comercial/611G02030
Dirección Comercial/611G02035
Coportamento do Consumidor. Productos e Marcas/611G02037

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías