Datos Identificativos 2019/20
Asignatura (*) Dirección Estratéxica e Política Empresarial I Código 611G02025
Titulación
Grao en Administración e Dirección de Empresas
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Terceiro Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Economía
Empresa
Coordinación
Calvo Babío, Nuria Begoña
Correo electrónico
nuria.calvob@udc.es
Profesorado
Barros Campello, Esther Alicia
Calvo Babío, Nuria Begoña
Gago Cortés, María Carmen
Garcia Rodriguez, Rafael Maria
Correo electrónico
esther.barros@udc.es
nuria.calvob@udc.es
m.gago@udc.es
rafael.garcia.rodriguez@udc.es
Web
Descrición xeral A dirección estratéxica, para ser eficaz, exige entender os factores últimos responsables do rendemento da empresa e ser capaces de identificar os cambios (internos y externos) que poden afectar ó desempeño futuro da empresa. Neste curso, exponse ó alumno unha amplia variedade de marcos e metodoloxías da dirección estratéxica moderna co fin de axudarle a desenrolar as habilidades necesarias para afrontar con éxito a responsabilidade do desenrolo estratéxico dunha empresa ou de unha unidade de negocio dentro dunha empresa. Exploraranse unha amplia gama de problemas estratéxicos, centrándose en particular nas fontes de ventaxa competitiva e a interacción entre a estructura da industria e os recursos e capacidades da empresa.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Xestionar e administrar unha empresa ou organización de pequeño tamaño, entendendo a súa ubicación competitiva e institucional e identificando as súas fortalezas e debilidades.
A2 Integrarse en calquera área funcional dunha empresa ou organización mediana ou grande e desempeñar con soltura calquera traballo de xestión nela encomendada.
A3 Valorar a partir dos rexistros relevantes de información a situación e previsible evolución dunha empresa.
A4 Emitir informes de asesoramento sobre situación concretas de empresas e mercados.
A5 Redactar proxectos de xestión ou de áreas funcionais da empresa.
A6 Identificar as fontes de información económica relevante e o seu contido.
A7 Entender as institucións económicas como resultado e aplicación de representacións teóricas ou formais acerca de cómo funciona a economía.
A8 Derivar dos datos información relevante imposible de recoñecer por non profesionais.
A9 Usar habitualmente a tecnoloxía da información e as comunicación en todo a seu desempeño profesional.
A10 Ler e comunicarse no ámbito profesional nun nivel básico en máis dun idioma, en especial en inglés
A11 Aplicar á análise dos problemas criterios profesionais baseados no manexo de instrumentos técnicos.
A12 Comunicarse con fluidez no seu contorno e traballar en equipo.
B1 CB1-Comprender coñecementos na área de estudo que parte da base da educación secundaria general, que apóiandose en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo
B2 CB2-Saber aplicar os coñecementos ao seu traballo dunha forma profesional e posuír as competencias que adoitan desmostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de traballo
B3 CB3-Saber reunir e interpretar datos relevantes da área de estudo para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética.
B4 CB4-Transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado
B5 CB5-Desenvolver habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía
B6 CG1-Saber desempeñar labores de xestión, asesoramento e avaliación nas organizacións empresariais
B7 CG2-Saber manexar os conceptos e técnicas empregados nas diferentes áreas funcionais da empresa, así como entender as relacións que existen entre elas e cos obxectivos xerais da organización
B8 CG3-Saber tomar decisións, e, en xeral, asumir tarefas directivas.
B9 CG4-Saber identificar e anticipar oportunidades, asignar recursos, organizar a información, seleccionar e motivar as persoas, tomar decisións en condicións de - incerteza, alcanzar os obxectivos propostos e avaliar resultados
B10 CG5-Respectar os dereitos fundamentais e de igualdade entre homes e mulleres, respectar a promoción dos Dereitos Humanos e os principios de igualdade de oportunidades, non discriminación e accesibilidade universal das persoas con minusvalidez.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Desenrolar e fortalecer no alumno unha perspectiva de dirección xeral. A1
B3
B7
C5
Comprender os conceptos fundamentais en dirección estratéxica: estratexia, planificación estratéxica, dirección estratéxica, a relación entre estratexia e organización, análise da competencia, e análise estratéxico da empresa e da industria. A2
A3
A4
A6
A8
A10
B1
B2
B4
B6
B10
C1
C2
C3
C6
C8
Comprender e diferenciar os diferentes niveis da estratexia empresarial: corporativo, competitivo e funcional. A9
A11
A12
B5
B8
C3
C5
C7
Desenvolver unha conciencia dos efectos dinámicos das accions estratéxicas da empresa e dos seus rivais na estratexia competitiva e na estratexia corporativa da empresa. A3
A9
B5
B9
C2
C3
C8
Integrar o conocemento adquirido en cursos anteriores nun marco conceptual útil a nivel de dirección xeral e aplicado a novos proxectos empresariais. A2
A5
A7
B9
C3
C4
Iniciar a aprendizaxe do trabajo en equipo, aprendendo a dialogar (no estudio de casos) e tomar acordos (para a elaboración do traballo tutelado). A10
A11
A12
B4
B9
B10
C1
C2
C6
C7
Conocer as ferramentas de análise estratéxico e as perspectivas teóricas e metodolóxicas dispoñibles. A1
A3
A4
B3
B6
C3
C6
Desenvolver hábitos de pensamento analítico ordenado e capacidade de síntesis, e desenvolvemento de habilidades na presentación de conclusions de forma eficaz e convincente tanto en forma escrita como oral acerca dos problemas estratéxicos dunha empresa. A11
A12
B1
B8
B10
C1
C5
C6
C8

Contidos
Temas Subtemas
I. INTRODUCCIÓN Á DIRECCIÓN ESTRATÉXICA E POLÍTICAS DE EMPRESA 1. Marco conceptual básico de dirección estratéxica.
2. Perspectivas de dirección estratéxica.
II. MARCO TEÓRICO-PRÁCTICO 3. O proxecto emprendedor
4. A lóxica estratéxica da empresa.

III. ESTRATEXIA DE NEGOCIO OU ESTRATEXIA COMPETITIVA 5. Concepto de unidade de negocio
6. Compoñente organizativo
7. Procesos de negocio

IV. ESTRATEXIA CORPORATIVA 8. Modelos de crecemento empresarial
9. Estratexias de internacionalización

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A1 A2 A3 A6 17 34 51
Estudo de casos A1 A3 A4 A5 A7 B5 B6 B8 B10 C2 C5 C7 10 30 40
Traballos tutelados A8 A9 A10 A11 A12 B1 B3 B7 C1 C3 C4 C6 12 36 48
Aprendizaxe servizo A1 A3 A4 A5 B3 B4 B6 B9 B10 C4 3 3 6
Proba de resposta breve A11 B2 B4 B9 C8 1 0 1
 
Atención personalizada 4 0 4
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Exposición nas clases presenciais dos contidos teóricos e prácticos da asignatura orientando ó alumno tanto na metodoloxía de traballo máis apropiada para a preparación do contenido da exposición como o material bibliográfico aconsellado.

O tempo adicado a cada un dos capítulos en que está dividida a materia será proporcional á súa extensión e o grado de dificultade para a súa preparación.

Para a preparación dos contenidos de menor dificultade de comprensión orientarase ó alumno sobre as fontes concretas máis apropiadas e sobre os aspectos máis relevantes para alcanzar os resultados da aprendizaxe establecidos para a asignatura.
Estudo de casos O profesor plantexará a análise de diferentes empresas reais enmarcando cada unha delas nos apartados correspondentes dos contenidos da asignatura.

Por medio de cada un dos casos, os estudiantes e o profesor involucranse no proceso de análise e discusión profundos acerca das circunstancias a que se enfrenta cada unha das empresas analizada.

O desenvolvemento dos estudios de casos servirá de referencia para a elaboración do traballo tutelado de carácter obligatorio.
Traballos tutelados No traballo tutelado, os alumnos utilizarán o método do caso para analizar unha realidade empresarial desde o enfoque da dirección estratéxica basada en competencias.
Aprendizaxe servizo Os estudantes poderán elexir realizar o traballo tutelado dunha empresa do terceiro sector, combinando o servizo á comunidade co aprendizaxe dunha ferramenta de análise estratéxico e a xestión basada en competencias.
Os profesores contactarán previamente con responsables das organizaciones sen fin de lucro que teñen convenio con a UDC para facilitar o traballo dos estudantes.
Proba de resposta breve Consiste nun exame no que se combinarán as preguntas de contido con análisis de caso
Realizarase o día, hora e aula que figure no calendario oficial de exámenes fixado pola Xunta de Facultade.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Sesión maxistral
Estudo de casos
Aprendizaxe servizo
Descrición
Nas sesiones maxistrais, o profesor atenderá a cada unha das cuestions planteadas polos alumnos durante o desenvolvemento das mismas referentes ó tema que no momento da súa intervención se esteña tratando. Se as cuestions plantexadas requiren respostas máis amplias propondráselle ó alumno que as volva a plantexar nas sesions de tutorías.

Nos horarios de tutoría o alumno será atendido para aclarar aquelas dudas que lle surxan para a preparación da materia. Sin citar á persoa que realizóu a consulta, esta pode ser publicada en Moodle, xunto coa súa resposta, coa finalidade de que outros alumnos poidan sacar proveito da misma. Todo elo se o el profesor considera oportuna e de interese xeral a consulta plantexada.

Nas análises de casos, o alumno deberá intervir para preguntar, aclarar ou expoñer o seu punto de vista sobre algún aspecto dos tratados no caso.

Nos traballos tutelados atenderáse de forma personalizada a cada un dos grupos de traballo orientándoos no plantexamento do proxecto, fomentando a discusión constructiva entre os compoñentes do grupo e corrixindo aqueles aspectos do traballo que a xuicio do profesor así o requiran.

O seguemento de cada un dos traballos contribuirá a poder valorar de forma máis precisa o esforzo realizado por cada un dos compoñentes do grupo de traballo.

Seguendo as recomendacións da UDC en materia de sostenibilidade,los traballos enviaránse sempre en formato dixital, evitando o consumo inxustificado de papel.

Os estudantes e os docentes comprométense a entregar os informes de análise estratéxico ás empresas estudadas, especialmente ás organizacions sen fin de lucro implicadas no proxecto de aprendizaje-servizo dos estudantes..

Para o alumnado co recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia o vehículo de comunicación co profesor será a plataforma moodle para a xestión de contidos e o correo electrónico como medio de comunicación entre o profesor e o alumno para a solución de dúbidas e a entrega de traballos e a súa valoración.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Traballos tutelados A8 A9 A10 A11 A12 B1 B3 B7 C1 C3 C4 C6 30% da nota final 30
Sesión maxistral A1 A2 A3 A6 10% da nota final (1 sobre 10). Valorarase a asistencia activas ás sesións 10
Proba de resposta breve A11 B2 B4 B9 C8 Proba de resposta breve: 40% da nota final (4 sobre 10)(Esíxese un mínimo de 2) 40
Estudo de casos A1 A3 A4 A5 A7 B5 B6 B8 B10 C2 C5 C7 20% da nota final 20
 
Observacións avaliación

Os criterios de avaliación descritos serán os mesmos para a primeira e a segunda oportunidade. Na valoración dos traballos tutelados terase en conta o seguemento do proxecto de aprendizaxe-servizo. 

Para o alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia, os criterios de avaliación serán ponderados como segue: estudo de casos: 20%, traballos tutelados: 30% e proba de resposta breve: 50%.

Na convocatoria adiantada de Decembro o criterio de avaliación será: proba de resposta breve: 100%.

O comportamento fraudulento en cualquera dos apartados sometidos a valoración supondrá a calificación de cero puntos na avaliación final.

Da acordo coa normativa vixente se considerará que un alumno está sometido ó proceso de evaluación continua si se integra nun grupo responsable da realización de un dos traballos tutelados presentado. No caso de someterse ó proceso de evaluación continua e non presentarse ó exame final figurará como suspenso na acta correspondente.

Está expresamente prohibido ter acceso durante as probas presenciais a teléfonos móviles e calesqueira outros dispositivos de comunicación a distancia e/ou de almacenamento de información.

A non observancia desta norma supón o suspenso na acta correspondente. El alumno terá que acreditar a súa identidade da acordo á normativa vixente.


Para cualqueira outra cuestión non expresamente detallada nesta guía estaráse ó disposto na normativa vixente aplicable a cada caso que se plantee.


Fontes de información
Bibliografía básica

BIBLIOGRAFÍA BÁSICA:

Sánchez, R. and Heene, A. (2004). The New Strategy Management. Organization, Competition, and Competence , John Wiley&Sons, Inc., New York.

Bueno Campos, E.; Morcillo Ortega, P. y Salmador Sánchez, M. P. (2006). Dirección estratégica. Nuevas perspectivas teóricas. Pirámide

FUENTES DE CASOS DE ESTUDIO

Bukreev, A. & Dewalt, G.W. (1997). Everest 1996. Crónica de un desastre imposible.Desnivel

Krakauer, J. (1997). Mal de altura. Desnivel

The Case Journal (accesible desde la biblioteca), http://kmelot.biblioteca.udc.es/search*gag/m?SEARCH=case+journal&sortdropdown=-&searchscope=1&submit=Enviar

Emerald Emerging Markets Case Studies (accesible desde la biblioteca), http://www.emeraldinsight.com/case_studies.htm?articleid=17068615 

http://91.121.77.230/e_casos/cast/pages/estudios/estudios.asp

Bibliografía complementaria

BIBLIOGRAFÍA COMPLEMENTARIA:

Besanko, D., Dranove, D., and Shanley, M. (2000): Economics of Strategy , John Wiley&Sons, Inc., New York.

Cátedra Nebrija-BBVA en formación de emprendedores. El arte de emprender . Servicio de publicaciones de la Universidad Antonio de Nebrija

Collis, D.J., and Montgomery, C.A. (1997): Corporate Strategy. Resources and the Scope of the Firm, Irwin, McGraw-Hill, United States of America.

Gil Estallo, M.A. Cómo crear y hacer funcionar una empresa . Conceptos e instrumentos. ESIC

Gómez Gras, J. M.; Fuentes Fuentes, M.; Batista Canino, R. M. y Hernández Mogollón, R. (2012). Manual de casos sobre creación de empresas en España. Mc Graw Hill.

Grant, R. M. (2006, 5ª Ed.). Dirección estratégica. Conceptos, técnicas y aplicaciones. Thompson Civitas.

Guerras Martín, L. A. y Navas López, E. (2007, 4º Ed.): Dirección estratégica de la empresa. Teoría y aplicaciones . Thomson-Civitas, Madrid.

Hill, C. W. L., y Jones, G. R. (2004, 6º ed.): Administración Estratégica. Un enfoque integrado , McGraw-Hill, México.

Mateo Dueñas, R. y Sagarra Porta, Ramón (2004). Creación de empresas. Teoría y Práctica. Mc Graw Hill

Porter, M.E. (2009): Estrategia Competitiva , Editorial Pirámide, Madrid.

Porter, M.E. (2010): Ventaja Competitiva: creación y sostenibilidad de un rendimiento superior , Editorial Pirámide, Madrid.

Ventura, J. (2008): Análisis Estratégico de la Empresa , Paraninfo, Madrid.

Independientemente de las referencias anteriores el profesor puede en cualquier momento a lo largo del curso recomendar otras referencias que por su actualidad e interés puedan ayudar al alumno en su preparación de l

a asignatura.


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Economía da Empresa: Dirección e Organización/611G02008
Introdución ao Marketing/611G02015

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Análise Económico das Organizacións/611G02023
Investigación de Mercados/611G02024
Contabilidade Directiva/611G02032

Materias que continúan o temario
Dirección Estratéxica e Política Empresarial II/611G02033

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías