Datos Identificativos 2019/20
Asignatura (*) Cultura xurídica europea Código 612447301
Titulación
Mestrado Universitario en Dereito: Estudos da Unión Europea (Plan 2017)
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 1º cuadrimestre
Primeiro Obrigatoria 3
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Dereito Privado
Dereito Público
Coordinación
Correo electrónico
Profesorado
Correo electrónico
Web
Descrición xeral

Competencias do título
Código Competencias do título
B1 CB6 - Posuír e comprender coñecementos que acheguen unha base ou oportunidade de ser orixinais no desenvolvemento e/ou aplicación de ideas, a miúdo nun contexto de investigación
B2 CB7 - Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en contornas novas ou pouco coñecidas dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo
B3 CB8 - Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos
B4 CB9 - Que os estudantes saiban comunicar as súas conclusións e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades
B5 CB10 - Que os estudantes posúan as habilidades de aprendizaxe que lles permitan continuar estudando dun modo que deberá de ser en gran medida autodirixido ou autónomo.
B6 CG1 - Coñecemento das institucións da Unión Europea e da vías de acceso ante elas dos cidadáns e das persoas xurídicas
B8 CG3 - Manexo solvente da información sobre a UE e dos portais xurídicos e de información da Unión Europea
B9 CG4 - Comprensión do pasado xurídico común europeo
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
BI1
BI2
BI3
BI4
BI5
BI6
BI8
BI9
CI1
CI3
CI4
CI6
CI7
CI8
BI1
BI2
BI5
CI3
CI4
CI6
CI7
BI3
BI4
CI1
CI3
CI4
CI6
CI7
BI5
CI4
CI4
CI5
CI7
CI8

Contidos
Temas Subtemas
O SISTEMA DO IUS COMMUNE EN EUROPA A formación do ius commune
O ius proprium dentro do sistema do dereito común
A AUTONOMIA DO DEREITO NA TRADICION JURIDICA OCCIDENTAL I. Xurisprudencia e Dereito na cultura política romano¬-republicana. O modelo de Dereito legal justinianeo. Transmisión de valores e modelos diferentes á cultura política europea.


II. Formación e desenvolvemento da profesión xurídica na Europa medieval. Factores culturais e políticos que propician a profesionalización e consolidación da autonomía da función xudicial.


III. A dimensión político-cultural do Humanismo xurídico. A constitución romano-republicana como referente para a renovación do Dereito público.


IV. Os Estados nacionais como espazos xurídicos autónomos. Desenvolvemento de modelos legais pechados e de bloques normativos uniformes no conxunto do territorio.


V. O Estado de Dereito e o seu sistema de valores como conquista histórica da cultura occidental. Identidade europea e pluralismo cultural. Dereitos nacionais e Dereito común europeo
CULTURA XURÍDICA EUROPEA (PERSPECTIVA FILOSÓFICA)


Contribucións da filosofía á cultura xurídica europea:

a) A comunidade política como comunidade xurídica

b) Os fundamentos filosóficos dos dereitos humanos.

c) As concepcións da xustiza. Ética e Teoría da xustiza.

CULTURA XURÍDICA EUROPEA (PERSPECTIVA DE DEREITO ECLESIÁSTICO) Relacións entre os poderes públicos e os poderes relixiosos en Europa

1. Historia das relacións entre o poder temporal e o poder espiritual.

2. Os sistemas de relación presentes na actualidade europea.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral B1 B9 13 13 26
Actividades iniciais C4 C6 C7 1 0 1
Presentación oral B2 B3 B4 C1 C3 2 0 2
Aprendizaxe colaborativa B1 B2 B3 B4 C6 C7 3 3 6
Estudo de casos B2 B3 B4 3 3 6
Análise de fontes documentais B1 B4 B8 B9 B6 C6 2 2 4
Discusión dirixida B5 B1 B2 B3 B4 C1 4 3 7
Proba obxectiva B5 B3 B9 C1 1 4 5
Traballos tutelados B1 B2 B3 B4 C3 C4 C5 C6 C7 C8 0 10 10
 
Atención personalizada 8 0 8
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral O profesor exporá as ideas básicas e fundamentais de cada un dos puntos do programa, dando as instrucións e guiando a aprendizaxe autónoma do alumno.
Actividades iniciais O coordinador do módulo realizará unha presentación do mesmo indicando as competencias que se pretende que alcance o alumno, os resultados de aprendizaxe e os obxectivos esenciais do módulo. Así mesmo, exporá as metodoloxías que se empregarán e o sistema de avaliación.
Presentación oral Os alumnos realizarán presentacións orais froito de traballo previo e lecturas, sempre baixo a orientación e dirección do profesor.
Aprendizaxe colaborativa Trátase de que os alumnos, divididos en pequenos grupos, aprendan a traballar en equipo. Para iso, as tarefas a realizar serán diversas pero todas perseguirán que os estudantes reforcen competencias de organización, xestión, liderado e capacidade de traballar en grupo.
Estudo de casos O profesor presentará aos alumnos casos prácticos para resolver ou exporá unha aprendizaxe baseada en problemas.
Análise de fontes documentais Baixo a orientación do profesor os alumnos analizarán as fontes xurídicas máis relevantes do ordenamento xurídico comunitario
Discusión dirixida O profesor presentará un aspecto controvertido ou con varias vías de desenvolvemento e os alumnos defenderán algunha das posibles posturas, sinalando argumentos a favor da súa solución. Con iso perséguese, fundamentalmente, que o alumno consiga competencias que fortalezan a súa capacidade de argumentar e argüir xuridicamente.
Proba obxectiva Realizarase, ao finalizar o cuadrimestre, un exame.
Traballos tutelados O profesor encargará a elaboración de pequenos traballos sobre aspectos tratados nas sesións maxistrais e para o que facilitará a oportuna bibliografía aos alumnos a efectos de que complementen a súa formación con determinadas lecturas. En todo momento, o profesor guiará e orientará a tarefa que realice o alumno.

Atención personalizada
Metodoloxías
Aprendizaxe colaborativa
Presentación oral
Análise de fontes documentais
Estudo de casos
Discusión dirixida
Traballos tutelados
Descrición
O profesor orientará ao alumno sobre a forma de realizar a súa exposición oral ante os seus compañeiros. Así mesmo, corrixirá os aspectos de forma e fondo efectuados na súa presentación.
O profesor guiará ao alumno e ao seu grupo na tarefa da súa aprendizaxe.

O profesor seguirá os avances e evolución do alumno no caso ou problema concreto exposto, solucionando as dúbidas que o suposto vaia expondo.
O profesor velará polo correcto exame e análise das fontes xurídicas que efectúe o alumno.

O profesor dirixirá a discusión orientando e, de ser o caso, reordenando as intervencións dos estudantes.
O profesor tutorizará o traballo que realice cada alumno ou en grupo.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Sesión maxistral B1 B9 Valoraranse as intervencións de interese realizadas polos alumnos dentro das sesións maxistrais que corran a cargo do profesor. 20
Presentación oral B2 B3 B4 C1 C3 Avaliarase a expresión oral (forma) e o contido adecuado (fondo) das presentacións orais que, de ser o caso, efectúen os alumnos. 10
Estudo de casos B2 B3 B4 Valoraranse as posibles prácticas realizadas polos alumnos sobre casos ou resolución de problemas expostos polo profesor. 10
Discusión dirixida B5 B1 B2 B3 B4 C1 Serán avaliables as intervencións levadas a cabo polos estudantes no marco de debates ou discusións sobre aspectos vinculados á materia. 10
Proba obxectiva B5 B3 B9 C1 Realizarase un exame ao finalizar o primeiro cuadrimestre sobre os contidos formativos traballados durante ese período. 40
Traballos tutelados B1 B2 B3 B4 C3 C4 C5 C6 C7 C8 Valorarase a calidade do traballo realizado polo alumno seguindo as pautas previamente fixadas polo profesor. 10
 
Observacións avaliación

Para superar a materia será requisito necesario asistir, polo menos, ao 80 % da actividade docente presencial. A avaliación levará a cabo mediante a valoración da actividade presencial que realice o alumno (60%) e un exame que se realizará ao finalizar o cuadrimestre (40%). Dentro da idea dunha metodoloxía de créditos ECTS, o alumno deberá ser consciente de que a avaliación será continua, polo que se valorará a súa participación activa en todas as actividades que se realicen na aula (debates, exposicións orais, discusión de casos, etc. )polo que cobra gran importancia o seu traballo persoal.


Fontes de información
Bibliografía básica MORÁN MARTÍN, R. (2005). "El Ius Commune como antecedente jurídico de la Unión Europea", en Cuadernos de Historia del Derecho, 12, pp. 99-123.. Madrid
PENNINGTON, K. (1994). "Learned law, droit savant, gelehrtes Recht: The Tyranny of a concept", en Rivista Internazionale di diritto comune, 5, pp. 197-209. Roma
ALEXY, R. (1987). "Sistema jurídico y razón práctica", en El concepto y la validez del derecho y otros ensayos, trad. de Jorge M. Seña, pp. 159-177. Barcelona
COING, H. (1989). Derecho privado europeo.
ZAGREBELSKI, G. (1995). El derecho dúctil, pp. 21-45. Madrid
STEIN, P. (1996). El Derecho romano en la historia de Europa.
PÉREZ LUÑO, A.E. (1993). El desbordamiento de las fuentes del derecho. Sevilla
FERNÁNDEZ BARREIRO, A. (1988). El factor jurisprudencial como elemento de identidad de la cultura jurídica europea: proyección histórica de la herencia jurídico-cultural romana.
WIEACKER, F. (1967). Historia del Derecho privado de la Edad Moderna.
CRUZ VILLALÓN, P. (2004). La Constitución inédita, pp. 17-41 y 131-154. Madrid
BELLOMO, M. (1999). La Europa del Derecho Común. Roma
FERNÁNDEZ BARREIRO, A. (1992). La tradición romanística en la cultura jurídica europea.
ROBLES MORCHÓN, G. (2007). Pluralismo jurídico y relaciones intersistémicas. Madrid
CAVANNA,A. (1982). Storia del diritto moderno in Europa.

Bibliografía complementaria BANCO CENTRAL EUROPEO (2005). "La política monetaria y los diferenciales de inflación en un área monetaria heterogénea", en Boletín Mensual del Banco Central Europeo, mayo, 2005, pp. 63-80.
ÁLVAREZ CONDE, E., GARRIDO MAYOL, V., Dirs. (2004). Comentarios a la Constitución Europea. Valencia
DÍEZ-PICAZO, L.M., (2002). Constitucionalismo de la Unión Europea. Madrid
RAZ, J. (1986). El concepto de sistema jurídico. México
LOUIS, J.V. (5ª ed. 1995). El ordenamiento jurídico comunitario. Luxemburgo
SEOANE, J.A., RIVAS, P. (2005). El último eslabón del positivismo jurídico. Dos estudios sobre J. Raz. Granada
MONTANOS FERRÍN, E. (). España en la configuración histórico-jurídica de Europa. Tomo II. Roma
CARBONELL, M., VÁZQUEZ, R., comps. (2003). Estado constitucional y globalización. México
CRUZ, L.M. (2006). Estudios sobre el neoconstitucionalismo. México
JIMENA QUESADA, L. (2006). Fundamentos constitucionales de la Unión Europea. Madrid
DOMINGO, R., ed. (2006). Hacia un Derecho global. Reflexiones en torno al Derecho y la globalización. Pamplona
ALCHOURRÓN, C.E., BULYGIN, E. (1975). Introducción a la metodología de las ciencias jurídicas y sociales. Buenos Aires
PRIETO SANCHÍS, L. (2003). Justicia constitucional y derechos fundamentales. Madrid
CRUZ, L.M. (2005). La Constitución como orden de valores. Granada
CLOSA MONTERO, C., FERNÁNDEZ SOLA, N., Coords. (2005). La Constitución de la Unión Europea. Madrid
PARIOTTI, E. (2004). La giustizia oltre lo Stato: forme e problemi. Turin
CASSESE, S. (2006). La globalización jurídica. Madrid
ABELLÁN HONRUBIA, V., VILA COSTA, B. Dirs. (3ª ed. 1998). Lecciones de Derecho Comunitario Europeo. Barcelona
ISAAC, G. (5ª ed. 2000). Manual de Derecho Comunitario General. Barcelona
CARBONELL, M. Ed. (2003). Neo-constitucionalismo(s). Madrid
MANGAS MARTÍN, A. Ed. ( 9ª ed. 2001). Tratado de la Unión Europea y Tratados Constitutivos de las Comunidades Europeas y otros actos básicos de Derecho comunitario. Madrid


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Constitución, Cidadanía, Dereitos e Rexións/612402101
Metodoloxía Informática do Dereito Comunitario e do Dereito Comparado/612402114
Políticas e Liberdades/612402107
Sistema Xurisdicional da Unión Europea/612402109

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías