Datos Identificativos 2021/22
Asignatura (*) Práctica Tributaria Código 612499012
Titulación
Mestrado Universitario en Avogacía (plan 2012)
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 1º cuadrimestre
Segundo Obrigatoria 4.5
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Dereito Público
Coordinación
Ruíz García, José Ramón
Correo electrónico
j.ruiz@udc.es
Profesorado
Ruiz Garcia, Jose Ramon
Ruíz García, José Ramón
Correo electrónico
jrruiz@udc.es
j.ruiz@udc.es
Web
Descrición xeral A materia "Práctica tributaria" pretende aproximar aos estudantes do Máster da Avogacía ao estudo do sistema tributario español, desde os seus principios configuradores ata as características esenciais das súas principais figuras impositivas (IS, IVE, etc.), e todo iso desde un enfoque orientado ao exercicio práctico do Dereito.
Plan de continxencia 1. Modificacións nos contidos. Non se modifican

2. Metodoloxías
*Metodoloxías docentes que se manteñen: Manteñense as metodoloxías previstas

*Metodoloxías docentes que se modifican

3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado. Correo electrónico. Teams

4. Modificacións na avaliación. no se modifican

*Observacións de avaliación:

5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía. no se modifican

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Posuír, comprender e desenvolver habilidades que posibiliten aplicar os coñecementos académicos especializados adquiridos no grao á realidade cambiante á que se enfrontan os avogados para evitar situacións de lesión, risco ou conflito en relación aos intereses encomendados ou o seu exercicio profesional ante tribunais ou autoridades públicas e nas funcións de asesoramento
A2 Coñecer as técnicas dirixidas á investigación e establecemento dos feitos nos distintos tipos de procedemento, especialmente a produción de documentos, os interrogatorios e as probas periciais
A3 Coñecer e ser capaz de integrar a defensa dos dereitos dos clientes no marco dos sistemas de tutela xurisdicionais nacionais e internacionais
A4 Coñecer as diferentes técnicas de composición de intereses e saber atopar solucións a problemas mediante métodos alternativos á vía xurisdicional
A5 Coñecer e saber aplicar os dereitos e deberes deontolóxicos profesionais nas relacións do avogado co cliente, as outras partes, o tribunal ou autoridade pública e entre avogados
A6 Coñecer e avaliar as distintas responsabilidades vinculadas ao exercicio da actividade profesional, incluíndo o funcionamento básico da asistencia xurídica gratuíta e a promoción da responsabilidade social da avogado
A7 Saber identificar conflitos de intereses e coñecer as técnicas para a súa resolución, establecer o alcance do segredo profesional e da confidencialidade, e preservar a independencia de criterio
A8 Saber identificar os requirimentos de prestación e organización determinantes para o asesoramento xurídico
A9 Coñecer e saber aplicar na práctica a contorna organizativa, de xestión e comercial da profesión de avogado, así como o seu marco xurídico asociativo, fiscal, laboral e de protección de datos de carácter persoal
A10 Desenvolver destrezas e habilidades para a elección da estratexia correcta para a defensa dos dereitos dos clientes tendo en conta as esixencias dos distintos ámbitos da práctica profesional
A11 Saber desenvolver destrezas que permitan ao avogado mellorar a eficiencia do seu traballo e potenciar o funcionamento global do equipo ou institución en que o desenvolve mediante o acceso a fontes de información, o coñecemento de idiomas, a xestión do coñecemento e o manexo de técnicas e ferramentas aplicadas
A12 Coñecer, saber organizar e planificar os recursos individuais e colectivos dispoñibles para o exercicio nas súas distintas modalidades organizativas da profesión de avogado
A13 Saber expor de forma oral e escrita feitos, e extraer argumentalmente consecuencias xurídicas, en atención ao contexto e ao destinatario ao que vaian dirixidas, de acordo no seu caso coas modalidades propias de cada ámbito procedimental
A14 Saber desenvolver traballos profesionais en equipos específicos e interdisciplinares
A15 Saber desenvolver habilidades e destrezas interpersoais, que faciliten o exercicio da profesión de avogado nas súas relacións cos cidadáns, con outros profesionais e coas institucions
B1 Posuír e comprender coñecementos que acheguen unha base ou oportunidade de ser orixinais no desenvolvemento e/ou aplicación de ideas, a miúdo nun contexto de investigación
B2 Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en contornas novas ou pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo
B3 Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos
B4 Que os estudantes saiban comunicar as súas conclusións e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades
B5 Que os estudantes posúan as habilidades de aprendizaxe que lles permitan continuar estudando dun modo que haberá de ser en gran medida autodirigido ou autónomo
B6 Capacidade de traballo en equipo
B7 Capacidade de liderado
B9 Capacidade de resolución de problemas
B10 Desenvolvemento dos principios de lealdade e confidencialidade
B11 Capacidade de argumentar tanto en forma oral como escrita
B12 Desenvolvemento dun espírito crítico, lóxico e creativo
B13 Capacidade de manexo das tecnoloxías da información e comunicación no desenvolvemento da súa actividade laboral
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, nas linguas oficiais da Comunidade Autónoma
C2 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida
C5 Valorar críticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse
C6 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida
C7 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Análise dos elementos esenciais do tributo. AM8
AM12
AM14
AM15
Coñecemento e contextualización do sistema tributario español AM2
AM3
AM4
AM5
AM6
AM7
AM8
AM9
Estudo e aplicación dos procedementos tributarios. AM1
AM2
AM3
AM4
AM6
AM7
AM9
AM10
AM11
BM1
BM10
Aplicación práctica dos coñecementos adquiridos. AM13
BM2
BM3
BM4
BM5
BM6
BM7
BM9
BM11
BM12
BM13
CM1
CM2
CM5
CM6
CM7

Contidos
Temas Subtemas
LECCION 1
Estrutura do poder tributario no Estado español. Os principios constitucionais. Os principios de xeneralidade, capacidade contributiva, igualdade, progresividad e non confiscatoriedad.

LECCION 2
Os ingresos públicos. Concepto e clases. Ingresos de Dereito privado. Os ingresos de Dereito público. O tributo. Concepto e clases. Impostos, taxas e contribucións especiais. Distinción entre taxas e prezos públicos. A parafiscalidad.

LECCION 3
As fontes do Dereito Financeiro. Nocións xerais.A Constitución. A Lei. O principio de legalidade tributaria. O Decreto-Lei. A delegación lexislativa e a deslegalización. O regulamento. Os convenios internacionais en materia tributaria. O Dereito da Unión Europea. Outras fontes.

LECCION 4
Eficacia das normas tributarias no espazo e no tempo.

LECCION 5
A aplicación da norma tributaria. A interpretación da norma tributaria. O "conflicto" na aplicación da norma.

LECCION 6
A relación xurídica tributaria e a obrigación tributaria. O feito impoñible. A exención tributaria.

LECCION 7
Suxeitos da obrigación tributaria. Suxeitos pasivos (contribuíntes e substitutos), responsables e sucesores nas débedas tributarias.
Capacidade de obrar tributaria. Representación. Domicilio fiscal.

LECCION 8
A base impoñible. Métodos e réximes de determinación da base impoñible. A base liquidable. Tipo de gravame. A cota tributaria. A débeda tributaria en sentido amplo.

LECCION 9
Extinción da obrigación tributaria. Pago. Adiamento e fraccionamiento do pago. Prescrición. Compensación.

LECCION 10
Os procedementos tributarios: consideracións xerais e normas comúns. Os deberes de colaboración do suxeito pasivo e de terceiros. O deber da Administración de informar e asistir ao contribuínte no cumprimento das obrigacións tributarias. As consultas á Administración. Proba. Notificacións. Entrada no domicilio dos obrigados tributarios.

LECCIÓN 11
Os procedementos de xestión tributaria. Declaración tributaria e declaración-liquidación. A liquidación tributaria.

LECCION 12
A comprobación no ámbito da xestión tributaria.
A Inspección tributaria. Organización, funcións e procedemento. Documentación da actuación inspectora.

LECCION 13
A recadación da débeda tributaria en período voluntario. O ingreso extemporáneo voluntario. Procedemento de prema. Oposición á execución, tercerías e suspensión da execución.

LECCION 14
A revisión de actos en vía administrativa. Procedemento de declaración de nulidade. Revogación e revisión de actos tributarios. Declaración de lesividad. Procedemento de devolución de ingresos indebidos. O recurso de reposición previo ao económico-administrativo. As reclamacións económico-administrativas.

LECCION 15
Infraccións tributarias: natureza e clases. Elementos: acción, tipicidad, antijuridicidad, culpabilidade.
As sancións tributarias. Clases. O procedemento para a aplicación das sancións tributarias. Os delitos contra a Facenda Pública.

LECCION 16
O sistema tributario español. Concepto e caracteres. Estrutura.

LECCIÓN 17: Aspectos esenciais da imposición directa e indirecta: IRPF; IS; IP; ISD; ITPAJD; IVE
profesores responsables:David Platero López de Turiso-Abogado. Carmen García-Puertas Magariños-Abogado ,Francisco García Magariños-Inspector de Hacienda,Antonio Abuín Porto,Pedro Esperón Portela- Contable, Miguel Caamaño Anido, Catedrático de Universidad.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Análise de fontes documentais A1 A2 B2 B3 9 9 18
Estudo de casos A1 A3 A4 A7 A8 A10 A11 A12 B1 B2 B9 B10 B12 B13 C6 5 10 15
Traballos tutelados A1 A2 A13 A14 A15 B2 B4 B5 B6 B7 B9 B11 B13 C1 C2 C5 C7 0 15 15
Proba obxectiva A13 B2 B4 2 0 2
Sesión maxistral A2 A3 A4 A5 A6 A9 5 57.5 62.5
 
Atención personalizada 0 0 0
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Análise de fontes documentais Técnica metodolóxica que supón a utilización de documentos audiovisuais e/ou bibliográficos (fragmentos de reportaxes documentais ou películas, noticias de actualidade, paneis gráficos, fotografías, biografías, artigos, textos lexislativos, etc.) relevantes para a temática da materia con actividades especificamente deseñadas para a análise dos mesmos. Pódese empregar como introdución xeral a un tema, como instrumento de aplicación do estudo de casos, para a explicación de procesos que non se poden observar directamente, para a presentación de situacións complexas ou como síntese de contidos de carácter teórico ou práctico.
Estudo de casos Metodoloxía onde o suxeito se enfronta ante a descrición dunha situación específica que suscita un problema que ten que ser comprendido, valorado e resolto por un grupo de persoas, a través dun proceso de discusión. O alumno sitúase ante un problema concreto (caso), que lle describe unha situación real da vida profesional, e debe ser capaz de analizar unha serie de feitos, referentes a un campo particular do coñecemento ou da acción, para chegar a unha decisión razoada a través dun proceso de discusión en pequenos grupos de traballo.
Traballos tutelados Metodoloxía onde o suxeito deberá profundizar no estudo dunha materia o cuestión específica dentro dos contidos da asignatura mediante a realización de un traballo de investigación baixo a tutela dun profesor que orientará ao alumno sobre as principais liñas a seguir, resolvendo todas aquelas dúbidas que durante a realización do mesmo puidesen plantexarse. Esta metodoloxía implica, por unha parte, un elevado grado de autonomía do alumno que deberá definir a estructura do traballo e xestionar os materiais a empregar (lexislación, xurisprudencia e doctrina); e, por outra, potencia a mellora das súas habilidades de interpretación, argumentación e redacción de textos xurídicos.
Proba obxectiva Proba escrita, que pode consistir na resolución dun caso práctico ou na realización dunha proba con preguntas de resposta múltiple.
Sesión maxistral Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución de algunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.
A clase maxistral é tamén coñecida como “conferencia”, “método expositivo” ou “lección maxistral”. Esta última modalidade sóese reservar a un tipo especial de lección impartida por un profesor en ocasións especiais, cun contido que supón unha elaboración orixinal e baseada no uso case exclusivo da palabra como vía de transmisión da información á audiencia.

Atención personalizada
Metodoloxías
Estudo de casos
Sesión maxistral
Descrición
O módulo de atención personalizada está pensado para:

-Atender persoalmente as dúbidas que poidan suscitarse ao fío das leccións maxistrais.
-Resolver cuestións expostas ao fío dos supostos prácticos entregados aos alumnos
-Axudar a atopar o material que os alumnos precisan para realizar os traballos que se lles asignen


As medidas anteriormente sinaladas resultarán especialmente importantes en relación co alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia. Asimesmo, para os estudantes que se atopen nesta situación establecerase ao inicio do curso académico un plan personalizado de entrega de traballos (preferentemente a través de medios electrónicos), tutorización, e seguimento do aprendizaxe que permita garantir a adquisición dos coñecementos e competencias propias da asignatura.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Estudo de casos A1 A3 A4 A7 A8 A10 A11 A12 B1 B2 B9 B10 B12 B13 C6 Metodoloxía onde o suxeito se enfronta ante a descrición dunha situación específica que suscita un problema que ten que ser comprendido, valorado e resolto por un grupo de persoas, a través dun proceso de discusión. O alumno sitúase ante un problema concreto (caso), que lle describe unha situación real da vida profesional, e debe ser capaz de analizar unha serie de feitos, referentes a un campo particular do coñecemento ou da acción, para chegar a unha decisión razoada a través dun proceso de discusión en pequenos grupos de traballo. 0
Traballos tutelados A1 A2 A13 A14 A15 B2 B4 B5 B6 B7 B9 B11 B13 C1 C2 C5 C7 Metodoloxía onde o suxeito deberá profundizar no estudo dunha materia o cuestión específica dentro dos contidos da asignatura mediante a realización de un traballo de investigación baixo a tutela dun profesor que orientará ao alumno sobre as principais liñas a seguir, resolvendo todas aquelas dúbidas que durante a realización do mesmo puidesen plantexarse. Esta metodoloxía implica, por unha parte, un elevado grado de autonomía do alumno que deberá definir a estructura do traballo e xestionar os materiais a empregar (lexislación, xurisprudencia e doctrina); e, por outra, potencia a mellora das súas habilidades de interpretación, argumentación e redacción de textos xurídicos. 0
Proba obxectiva A13 B2 B4 Proba escrita utilizada para a avaliación da aprendizaxe, cuxo trazo distintivo é a posibilidade de determinar se as respostas dadas son ou non correctas. Constitúe un instrumento de medida, elaborado rigorosamente, que permite avaliar coñecementos, capacidades, destrezas, rendemento, aptitudes, actitudes, intelixencia, etc.

A Proba obxectiva consistirá na resolución dun caso práctico que haberá de facerse e entregarse de maneira presencial, salvo que a situación sanitaria o impida, en cuxo caso farase por medios telemáticos.
100
 
Observacións avaliación

Respecto ao alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia, nas dúas oportunidades, manterase a mesma podenderación enriba descrita respecto aos instrumentos de avaliación. Desa maneira:

-A entrega dos traballos correspontes aos apartados "Análise de fontes documentais" e "Estudo de casos", que se fará a través dos medios acordados cos profesores ao inicio do curso, terán un peso do 20% na cualifación final da asignatura.
-Respecto ao sinalado no apartado de "Proba oral", manterase tamén a porcentaxe do 80% na cualificación final da asignatura.

En relación cos distintos traballos que os alumnos deban entregar ao profesor para a súa cualificación, a súa realización fraudulenta implicará directamente a cualificación de suspenso "0" na materia na oportunidade correspondente, invalidando así calquera cualificación obtida en todas as actividades de avaliación de cara a convocatoria extraordinaria.

Fontes de información
Bibliografía básica (). .
Bibliografía recomendada básica:   
  • Derecho Financiero y Tributario. Parte General, Isaac Merino Jara (dir.), Manuel Lucas Durán (coord.), 10ª Edición, Tecnos, 2021.   
  • Curso de Derecho Financiero y Tributario, Juan Martín Queralt, Carmelo Lozano Serrano, José Manuel Tejerizo López, Gabriel Casado Ollero, Germán Orón Moratal, 32ª Edición, Tecnos, 2021.  
  • Derecho Financiero y Tributario. Parte General. Lecciones de Cátedra, Alejandro Menéndez Moreno, 21ª Edición, Civitas, 2020.  
  • Derecho Financiero y Tributario. Parte General, Fernando Pérez Royo, Francisco Carrasco González, 30ª Edición, Civitas, 2020.  
  • Curso de Derecho Financiero, Rafael Calvo Ortega, Juan Calvo Vérgez, 25ª Edición, Civitas, 2021  
  • Derecho Tributario. Parte Especial, Isaac Merino Jara (dir.), Manuel Lucas Durán (coord..), 10ª Edición, Tecnos, 2021.   
  • Curso de Derecho Tributario. Parte Especial, Fernando Pérez Royo (dir.), 15ª Edición, Tecnos, 2021.  
  • Derecho Tributario, Juan Martín Queralt, Carmelo Lozano Serrano, Francisco Poveda Blanco, 20ª Edición, Aranzadi, 2015  
Bibliografía complementaria
Bibliografía recomendada complementaria:  
  • Derecho y Práctica Tributaria, Miguel A.Caamaño Anido y otros, Colegio Economistas-REAF, 2018. 
  • La Constitución fiscal de España, Álvaro Rodríguez Bereijo, Estudios Constitucionales, Madrid,2015. 
  • Estudios de Derecho Constitucional Tributario, Carlos Palao, Thomson Reuters, Madrid, 2018. 
  • Manual del Sistema Tributario español, Jaime García Añoveros y otros), 8ª Edición, Civitas, 2000.  
  • Derecho Financiero y Tributario, Carlos Palao Taboada, Cólex, 1987.  
  • Manual de Derecho Presupuestario, Miguel Ángel Martínez Lago, Cólex, 1992.  
  • Notas de Derecho Financiero, Seminario Derecho Financiero UCM, Fernando Sainz de Bujanda, Servicio Publicaciones UCM, 1975-1976.  
  • Hacienda y Derecho (vols.1-6), Fernando Sainz de Bujanda, Instituto de Estudios Fiscales, 1975.  
  • Introducción al estudio del Derecho Financiero, Álvaro Rodríguez Bereijo, Instituto de Estudios Fiscales, 1976.  
  • Tratado de Derecho Financiero y Tributario Constitucional, Luis Sánchez Serrano, Marcial Pons, 1997.  
  • Comentario Sistemático a la Nueva Ley General Tributaria, AA. VV., Centro de Estudios Financieros, 2004.  
  • Comparative Income Taxation, Hugh J. Ault, Brian J. Arnold, Graeme S. Cooper, 4ª Edición, Kluwer Law International, 2020. 
  • Tax Law Design and Drafting, Victor Thuronyi, International Monetary Fund, 1996-1998

RECURSOS WEB:

-Página oficial del Ministerio de Hacienda conteniendo: la) Legislación tributaria actualizada; b) proyectos normativos; c) doctrina administrativa Dirección General de Tributos y TEAC: www.meh.es

-Página oficial de la Agencia Estatal de administración tributaria conteniendo: la) Legislación tributaria actualizada; b) guias para la liquidación de impuestos; c) consultas más frecuentes; y d) links o enlances con otras Administraciones tributarias y entes dotados de poder tributario: www.aeat.es

-Página oficial de la OCDE donde se recogen: la) importantes materiales que son fuente indirecta de Derecho tributario; y b) enlaces con otras administraciones tributarias: www.oecd.org

-Página oficial de la Comisión de la UE donde se recogen: la) novedades sobre normativa y jurisprudencia comunitaria en materia tributaria; b) enlaces referidos la páginas oficiales de la UE donde se recoge la legislación comunitaria-tributaria y financiera; c) informes, códigos de conducta, recomendaciones, y decisiones de instituciones comunitarias en materia financiera y tributaria:http://europa.eu.int/comm/taxation_customs/taxation/index_en.htm

-Página web de la UDC: Westlaw, Westlaw internacional


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías