Datos Identificativos 2016/17
Asignatura (*) Fundamentos romanísticos da cultura xurídica occidental Código 612G01001
Titulación
Grao en Dereito
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Primeiro Formación básica 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Dereito Público
Coordinación
Rodriguez Montero, Ramon Perfecto
Correo electrónico
ramon.rodriguez.montero@udc.es
Profesorado
Garcia Camiñas, Julio
Rodriguez Montero, Ramon Perfecto
Correo electrónico
julio.garcia.caminas@udc.es
ramon.rodriguez.montero@udc.es
Web http://www.ramonprodriguezmontero.es
Descrición xeral Sitúa o Dereito na súa dimensión histórica, dentro do ámbito da Cultura xurídica occidental europea, iniciando ao alumno na aprendizaxe da terminoloxía e os conceptos xurídicos básicos, así como na resolución dos diversos supostos da práctica que se puidesen plantexar, ofrecendo para iso os recursos metodolóxicos correspondentes.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Coñecemento das principais institucións xurídicas.
A2 Coñecer a función do Dereito como sistema regulador das relacións sociais.
A3 Percepción do carácter sistemático do ordenamento xurídico.
A4 Percepción do carácter interdisciplinar dos problemas xurídicos.
A5 Coñecemento dos principios e valores constitucionais.
A6 Comprensión das distintas manifestacións do dereito na súa evolución histórica e na súa realidade actual.
A7 Coñecemento das estruturas xurídico-políticas de ámbito nacional e internacional.
A8 Coñecementos básicos de argumentación xurídica.
A9 Capacidade para o manexo de fontes xurídicas (legais, xurisprudenciais e doutrinais).
A10 Capacidade de interpretar e analizar críticamente o ordenamento xurídico.
A11 Capacidade de comprender e de redactar documentos xurídicos.
A12 Manexo da oratoria xurídica. (Capacidade de expresarse apropiadamente en público).
A13 Dominio das novas tecnoloxías aplicadas ao dereito.
A14 Capacidade de elaboración de normas.
A15 Capacidade de negociación e mediación.
B1 Que os estudantes demostrasen posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e adóitase atopar a un nivel que, aínda que se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo
B2 Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo
B6 Aprender a aprender.
B7 Resolver problemas de forma efectiva, valorando a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.
B8 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo, entendendo, tamén, a importancia da cultura emprendedora.
B9 Traballar de forma autónoma con iniciativa tendo en conta a importancia da aprendizaxe ao longo de toda a vida.
B10 Traballar de forma colaborativa.
B11 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional.
B12 Comunicarse de maneira efectiva nun entorno de traballo, amosando capacidade de expresión tanto oral como escrita en calquera das linguas oficiais da comunidade autónoma, así como nun idioma estranxeiro.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Coñecer as bases da argumentación xurídica a través do estudo da metodoloxía jurisprudencial romana, recollida nos textos xurídicos, analizando os mesmos. A1
A2
A4
A5
A6
A8
A10
A11
A12
A13
A14
A15
B6
B8
B9
B10
B11
B12
B1
B2
C1
C4
C5
C6
C7
Coñecemento dás principais institucións xurídicas romanas, e do Dereito romano como sistema dás regulacions sociais a través dá Historia. A1
A2
A4
A6
A8
A10
A14
A15
B8
B11
C4
C6
C7
Aprendizaje de la terminología jurídica básica y de la norma en el contexto social e histórico europeo, valorando críticamente las mismas desde planteamientos de equidad y justicia. A1
A2
A3
A4
A6
A7
A8
A9
A10
A11
A14
A15
B6
B8
B9
B10
B11
C4
C5
C6
C7
Aprender a discriminar entre a ratio decidendi e os elementos adjetivos de unha sentenza jurisprudencial ou xudicial A2
A4
A6
A8
A9
A10
A11
A12
A15
B6
B7
B8
B9
B10
B11
C3
C4
C5
C6
C7
C8

Contidos
Temas Subtemas
Primeira sesión: Desenvolvemento histórico do dereito romano. Fontes do dereito romano. Carácter jurisprudencial do dereito romano.

Segunda sesión: Recepción do dereito romano e tradición romanística na cultura xurídica europea.

Terceira sesión: Procedemento das accións.

Cuarta sesión: Institucións. A propiedade.

Quinta sesión: Adquisición da propiedade.

Sexta sesión: Concorrencia de dereitos reais.

Sétima sesión: Obrigacións. Estipulaciones. Documento constitutivo.

Oitava sesión: Obrigacións re contractae.

Novena sesión: Obrigacións consensu contractae

Décima sesión: Garantías persoais. Garantías reais

Undécima sesión: Obrigacións nadas de actos ilícitos.

Duodécima sesión: A Familia.

Décimo terceira sesión: Sucesión.

Décimo cuarta sesión: Formas de sucesión.

Décimo quinta sesión: Legados. Fideicomisos.

Décimo sexta sesión: Casuismo xurisprudencial
Primeira sesión: Concepto de dereito romano. Autoridade e potestade nas fontes do Dereito. Xurisprudencia arcaica, clásica, postclásica. O Corpus Iuris.
Segunda sesión: Renacemento xurídico medieval. Dereitos nacionais na Idade Moderna. Movemento Codificador. Positivismo xurídico Os valores xurídico-culturais na formación do dereito común europeo.
Terceira sesión: Accións da lei. Procedemento formulario. Procedemento cognitorio. A arbitraxe.
Cuarta sesión As cousas e a súa clasificación. Posesión. A acción reivindicatoria. Expropiación e limitacións da propiedade.
Quinta sesión: Modos de adquirir.
Sexta sesión: Copropiedade. Servidumes. Usufructo.
Sétima sesión: Obrigacións e accións. A forma promisoria. A novación. A obligatio litteris contracta. O novo negocio literal.
Oitava sesión: Mutuo. Daciones crediticias. Comodato. Depósito.
Novena sesión: Compravenda. Arrendamento. Sociedade. Mandato. Xestión de negocios alleos. Novos negocios típicos.
Décima sesión: Fianza. Outras formas de garantía persoal e reforzo das obrigacións. Fiducia.Pignus datum. Hipoteca.
Undécima sesión: Delitos e crimes. Furto. Lesións. Danos. Lesións. Rapina. Delitos varios de dereito pretorio. Cuasidelitos.
Duodécima sesión: Parentesco. Matrimonio. Dote. Patria potestade. Tutela. Curatela.
Décimo terceira sesión: Herdanza civil. Bonorum possessio. Vocación, delación, adquisición da herdanza.
Décimo cuarta sesión: Sucesión intestada. Sucesión testamentaria. Sucesión contra o testamento.
Décimo quinta sesión: Obxecto e forma dos legados. Limitacións legais dos legados. Ineficacia dos legados. Adquisición dos legados. Forma e clases de fideicomisos. Senadoconsultos Trebeliano e Pegasiano.
Décimo sexta sesión: Metodoloxía do caso. Problema do caso. Criterio normativo. Desenvolvemento jurisprudencial.


Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Eventos científicos e/ou divulgativos A4 5 10 15
Lecturas A1 A5 A6 A10 0 5 5
Traballos tutelados A11 B9 B1 B2 C1 3 10 13
Presentación oral A3 A7 A8 A9 A12 A13 B12 C1 C3 2 2 4
Proba obxectiva B6 0 30 30
Sesión maxistral A2 30 30 60
Mapa conceptual C3 2 4 6
Solución de problemas A14 A15 B7 B8 B10 B11 C4 C5 C6 C7 C8 6 4 10
 
Atención personalizada 7 0 7
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Eventos científicos e/ou divulgativos Eventos científicos e/ou divulgativos Asistencia a Conferencias e Cursos tanto da materia como de outras relacionadas presenciais e on-line, suxerindo a realización de reseñas do tratado nas mesmas.
Lecturas Realización de lecturas relativas tanto ás materias tratadas no programa da materia, como a cuestións xerais relativas a cultura xurídica en xeral.
Traballos tutelados Realización de esquemas de partes da materia que poidan resultar útiles para unha mellor comprensión e estudo posterior das mesmas. Con posibilidade de, en caso de atoparse interesados en determinados temas, ampliar os coñecementos sobre os mesmos.
Presentación oral Intervencións en clase expoñendo partes do temario por grupos, e someténdose posteriormente ás posibles preguntas dos demais compañeiros e o profesor, sobre a parte exposta.
Proba obxectiva Exámen parcial liberatorio escrito das partes indicadas da materia, con preguntas concretas a través das que o profesor poida comprobar a correcta asimilación por parte dos alumnos dos contidos da materia.
Nos mesmos termos descritos, exame final da parte restante pendente.
Sesión maxistral Lección maxistral impartida polo profesor con posibilidade de intervención dos alumnos formulando preguntas sobre os temas cuxa lectura se suxeriu previamente.
Mapa conceptual Realizar sipnosis das partes da materia de xeito que se mostren as relacions internas das partes materiais e procesais
Solución de problemas Formulación e realización de casos prácticos conectados coas materias teóricas previamente estudadas, con participación activa dos alumnos nas sesións establecidas ao efecto.

Atención personalizada
Metodoloxías
Eventos científicos e/ou divulgativos
Lecturas
Presentación oral
Traballos tutelados
Proba obxectiva
Sesión maxistral
Solución de problemas
Descrición
- Tutorías personalizadas coa finalidade de resolver as posibles dúbidas particulares xurdidas ao ler, comprender e estudar a materia.
- Seguimento das capacidades e progresos dos alumnos a través da corrección dos resumos das conferencias e traballos presentados.
- Atención e resolución dos problemas expostos na resolución de casos prácticos.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Eventos científicos e/ou divulgativos A4 Asistencia a Conferencias e Cursos tanto da materia como a outras relacionadas coa mesma, suxerindo a realización de reseñas ou resumenes do tratado nas mesmas. 2.5
Lecturas A1 A5 A6 A10 Realización de lecturas relativas tanto ás materias tratadas no programa da materia, como a cuestións xerais relativas a cultura xurídica en xeral. 2.5
Presentación oral A3 A7 A8 A9 A12 A13 B12 C1 C3 Intervencións en clase expoñendo partes do temario por grupos, e someténdose posteriormente ás posibles preguntas dos demais compañeiros e o profesor, sobre a parte exposta. 12.5
Traballos tutelados A11 B9 B1 B2 C1 Realización de esquemas e resumenes de partes da materia que poidan resultar útiles para unha mellor comprensión e estudo posterior das mesmas. Con posibilidade de, en caso de atoparse interesados en determinados temas, ampliar os coñecementos sobre os mesmos. 5
Proba obxectiva B6 Exámen parcial liberatorio escrito das partes indicadas da materia, con preguntas concretas a través das que o profesor poida comprobar a correcta asimilación por parte dos alumnos dos contidos da materia.
Nos mesmos termos descritos, exame final da parte restante pendente.
70
Sesión maxistral A2 Asintindo as leccions maxistrais impartidas polo profesor con posibilidade de intervención dos alumnos formulando preguntas sobre os temas cuxa lectura se suxeriu previamente. 2.5
Solución de problemas A14 A15 B7 B8 B10 B11 C4 C5 C6 C7 C8 Formulación e realización de casos prácticos conectados coas materias teóricas previamente estudadas, con participación activa dos alumnos nas sesións establecidas ao efecto. 5
 
Observacións avaliación
Realización de probas parciais a determinar segundo a marcha do curso e exámen final da materia
Aspectos e criterios de avaliación:
Coñecemento dos contidos da materia. Capacidade para resolver problemas xurídicos mediante a
aplicación dos coñecementos adquiridos. Asistencia e participación nas actividades do curso.
Capacidade de síntese e análise das lecturas realizadas.

Evaluación por "proxectos":
Para os alumnos que teñan xustificada alguna exención de docencia presencial temos prevista a elaboración de proxectos de formación na materia diseñados polo profesor específicamente para cada alumno e que elaborados correctamente poden representar hata o 40% da calificación final.

No mesmo senso, para os alumnos de 2ª ou ulterior oportunidade, temos prevista a realización dun proxecto formativo persoal, que ven a sustituir para istos alumnos a regular asistencia as aulas, e que elaborado de xeito correcto pode representar hata o 40% da calificación final da materia. Para acollerse a este sistema de evaluación deberán contactar co seu profesor da materia.

Fontes de información
Bibliografía básica (). .
García Camiñas (2012). Cuestiones de jurisprudencia romana. Santiago de Compostela. Andavira editora
Fernandez Barreiro-García Camiñas-Rodríguez Montero (2011). Derecho jurisprudencial romano. Método del caso. Santiago de Compostela. Andavira Editora
Paricio y Fernández Barreiro (2011). Fundamentos de Derecho privado romano. Madrid. Marcial Pons
Paricio y Fernández Barreiro (2014). Historia del derecho romano y su recepción europea. Madrid. Marcial Pons
Rodríguez Montero (2015). Responsabilidad contractual y extracontractual en Derecho romano. Santiago de Compostela. Andavira editora

Bibliografía complementaria Alvaro d´Ors (1989). Derecho privado romano. Pamplona Eunsa
Kaser (1982). Derecho privado romano. Madrid. Edit. Reus
Schulz (1960). Derecho romano clásico. Barcelona. Bosch
Murga (1989). Derecho romano clásico II. El proceso. Zaragoza. Universidad de Zaragoza
Gutiérrez-Alviz (1982). Diccionario de Derecho romano. Madrid. Reus S.A.
Stein (2001). El Derecho romano en la Historia de Europa. Madrid. Siglo XXI Editores
AA.VV. (1968). El Digesto de Justiniano (3 tomos). Pamplona. Edit. Aranzadi
Torrent Ruiz (2007). Fundamentos del Derecho europeo. Madrid. Edisofer
AA.VV. (1985). Gayo Instituciones. Madrid. Edit. Civitas
Fuenteseca (1987). Historia del Derecho romano. Madrid
Kunkel (1982). Historia del Derecho romano. Barcelona. Ariel
Alföldy (1992). Historia social de Roma. Madrid. Alianza Editorial
Schulz (1990). Principios de Derecho romano. Madrid. Edit. Civitas
AA.VV. (2002). Textos de Derecho romano. Pamplona. Thomson-Aranzadi
Ademais da Bibliografía complementaria específica sinalada, para unha maior información sobre os temas tratados no temario da materia, recoméndase aos alumnos interesados acudir ás obras e artigos doctrinales indicados ao final de cada lección nos libros sinalados na Bibliografía básica da materia dos autores Paricio e Fernández Barreiro. Tamén se pode consultar máis información nos links sinalados nas súas respectivas páxinas web polos profesores da materia.

Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Historia do Dereito/612001103
Comunicación oral e escrita/612G01004

Materias que continúan o temario
España na configuración histórico-xurídica de Europa/612G01002
Dereito de obrigas e danos/612G01016
Dereito da Contratación/612G01024
Dereitos Reais/612G01027
Teoría e práctica da argumentación xurídica/612G01041
Técnica xurisprudencial romana/612G01043

Observacións

Iniciar o estudo da materia coa bibliografía básica, previa lectura da Guía docente da materia. Sería moi convinte chegar cos materias teorícos xa traballados



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías