Datos Identificativos

2020/21

Asignatura (*)

Dereito de familia

Código

612G01013

Titulación

Grao en Dereito

Descriptores

Ciclo

Período

Curso

Tipo

Créditos

Grao

1º cuadrimestre

Segundo

Obrigatoria

Idioma

Castelán

Modalidade docente

Presencial

Prerrequisitos

Departamento

Dereito Privado

Coordinación

Garcia Presas, Inmaculada

Correo electrónico

i.garcia.presas@udc.es

Profesorado

Garcia Presas, Inmaculada

Sande García, Pablo

Correo electrónico

i.garcia.presas@udc.es

p.sande.garcia@udc.es

Web

Descrición xeral

A asignatura Dereito de Familia se ubica no primero cuadrimestre do segundo curso do grao en Dereito da Facultade de Dereito da Universidade de A Coruña. A localización de esta materia neste punto do plano de estudio concibese como unha proxeción específica no ámbito das relacións de familia dos coñecementos previamente adquiridos sobre o Dereito da persona en xeral. O estudo simultáneo e no mesmo curso do Dereito das obrigas resulta útil para comprender os aspectos patrimoniais do Dereito de Familia. Nesta sede, o Dereito de familia trata de acercar ao estudante a realidade social e xurídica da familia para que coñeza íntegramente a dimensión dos problemas que xurden nas relacións familiares e a resposta que ofrece o ordenamento xurídico dende a perspectiva dos dereitos e liberdades da persoa no marco do Estado Social que consagra a vixente Constitución española. Esta materia pretende fomentar as capacidades que permitan os estudantes adquirir o coñecemento das principais solucións xurídicas, a súa lóxica interna e a técnica que se utiliza coa finalidade de situarlos en condicións de resolver os conflictos e controversias que poidan xurdir no marco das relacións de familia. Para alcanzar os fines e obxetivos propostos nesta asignatura, se abordará o estudo do matrimonio como regulación xurídica paradigmática das relacións de parella, hoy extendida a persoas do mismo sexo, así como a diferencia entre os efeitos personais e patrimoniais do matrimonio e o sentido das institucións relativas as crisis matrimoniais . Respecto a transformación do modelo tradicional de familia, se acercará ao estudante a análise de outras realidades familiares e o sue tratamento xurídico, diferenciando os argumentos de oportunidade política e os estrictamente xurídicos. En canto as relacións paterno-filiais, se pergiue que os estudantes asuman unha percepción real dos conflictos de intereses a que responden as normas que regulan esta materia, dende a perspectiva dos dereitos do menor e o seu interese preferente e prevalente. Se examinan igualmente neste contexto, as institucións de garda legal, as cuales se ubican nesta sede non solo polo remarcable carácter familiar que presentan, sino tamén para non recargar en exceso os contidos que se comprendenno primeiro curso de Dereito Civil relativo a persoa.

Plan de continxencia

1. Modificacións nos contidos
Non hai modificacións.

2. Metodoloxías
*Metodoloxías docentes que se manteñen
Se manteñen as mesmas.

*Metodoloxías docentes que se modifican
Non hai modificacións.

3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado
Correo electrónico: Diariamente, según necesidades dos alumnos.
Moodle: Para levar a cabo as actividades que indique o profesor da asignatura.
Microsoft Teams: Para impartir as clases, si así o considera o profesor da asignatura, e levar a cabo as actividades que éste establece.

4. Modificacións na avaliación
Non hai modificacións.

*Observacións de avaliación:
Se manteñen as mesmas que figuran na guía docente.

5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía
Non hai modificacións.

Competencias do título

Código	Competencias do título
A1	Coñecemento das principais institucións xurídicas.
A2	Coñecer a función do Dereito como sistema regulador das relacións sociais.
A3	Percepción do carácter sistemático do ordenamento xurídico.
A4	Percepción do carácter interdisciplinar dos problemas xurídicos.
A5	Coñecemento dos principios e valores constitucionais.
A6	Comprensión das distintas manifestacións do dereito na súa evolución histórica e na súa realidade actual.
A7	Coñecemento das estruturas xurídico-políticas de ámbito nacional e internacional.
A8	Coñecementos básicos de argumentación xurídica.
A9	Capacidade para o manexo de fontes xurídicas (legais, xurisprudenciais e doutrinais).
A10	Capacidade de interpretar e analizar críticamente o ordenamento xurídico.
A11	Capacidade de comprender e de redactar documentos xurídicos.
A13	Dominio das novas tecnoloxías aplicadas ao dereito.
A14	Capacidade de elaboración de normas.
A15	Capacidade de negociación e mediación.
B2	Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo
B3	Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética
B4	Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado
B5	Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía
B6	Aprender a aprender.
B7	Resolver problemas de forma efectiva, valorando a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.
B8	Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo, entendendo, tamén, a importancia da cultura emprendedora.
B9	Traballar de forma autónoma con iniciativa tendo en conta a importancia da aprendizaxe ao longo de toda a vida.
B10	Traballar de forma colaborativa.
B11	Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional.
B13	Capacidade para utilizar a rede informática (internet) na obtención de información e na comunicación de datos e, en xeral, capacidade para empregar as ferramentas básicas das TIC necesarias para o exercicio da súa profesión.
C4	Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C7	Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8	Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe

Resultados de aprendizaxe	Competencias do título
Coñecer a función do Dereito de Familia como sistema regulador das relacións familiares tanto no ámbito personal como patrimonial.	A1 A2 A3 A4 A7	B6 B8 B9 B10 B2 B3 B5
Coñecer os dereitos, principios e valores constitucionais que resultan de aplicación á familia a ás relacións entre familiares.	A1 A2 A3 A4 A5 A8	B6 B8 B9 B10 B2 B3 B5
Comprender a evolución social e xurídica do modelo de familia comparando a súa realidade histórica e actual.	A1 A2 A3 A4 A5 A6	B6 B8 B9 B10 B2 B3 B5	C8
Manexar as leis, a xurisprudenza e a doctrina existente en materia de Dereito de Familia.	A9 A14	B6 B10
Interpretar e analizar críticamente as normas integrantes do Dereito de Familia no seu correspondente entorno casuístico.	A10	B4	C4 C7
Utilizar os métodos alternativos de solución de conflitos familiares.	A8 A15
Resolver de xeito efetivo os conflitos de familia fomentando o mantemento das relacións intersubxetivas entre familiares.		B7
Afrontar os conflitos de familia cumplindo coas exixencias éticas propias da profesión e asumindo a responsabilide derivada da actuación profesional.		B11
Comprender e redactar os documentos xurídicos cuxo otorgamento exixen as relacións de familia.	A11
Dominar as novas tecnoloxías aplicables ao Dereito de Familia.	A13	B13

Contidos

Temas	Subtemas
A FAMILIA E O DEREITO DE FAMILIA	Composición da Familia Dereito de Familia, Código e Constitución. Caracteres do Dereito de Familia. Evolución da Familia.
A OBRIGA DE ALIMENTOS	Natureza e caracteres. Suxeitos Obxeto e contido Nacemento e extinción
O MATRIMONIO	Concepto e natureza A evolución da regulación do matrimonio en España. O matrimonio entre persoas do mesmo sexo. A promesa de matrimonio. As parellas de feito
REQUISITOS DO MATRIMONIO	O expediente matrimonial. A capacidade matrimonial. O consentemento matrimonial. A forma do matrimonio. A inscrición do matrimonio no Rexistro Civil.
OS EFECTOS DO MATRIMONIO	Os efectos personais e patrimoniais do matrimonio. O principio de igualdade xurídica entre os cónxuxes. Os deberes conxugais O domicilio conxugal
A NULIDADE, SEPARACIÓN E O DIVORCIO	As crises matrimoniais A nulidade do matrimonio A separación matrimonial A disolución do matrimonio. O divorcio. A mediación familiar
EFECTOS COMUNES A NULIDADE, SEPARACIÓN E DIVORCIO	Medidas previas a presentación da demanda Medidas provisionais derivadas da admisión da demanda Medidas definitivas O contido das medidas definitivas
O MATRIMONIO E A SUA ECONOMIA	Os aspectos patrimoniais do matrimonio O réxime económico matrimonial primario As capitulacións matrimoniais Oas doazóns por razón do matrimonio
A SOCIEDADE DE GANANCIAIS	Concepto e natureza. Comienzo Masas patrimoniais: bens gananciais e privativos A autonomía da vontade na determinación dos bens da sociedade de gananciais. A proba da pertenza dos bens. A presunción de ganancialidade
A SOCIEDADE DE GANANCIAIS (PARTE SEGUNDA)	Cargas da sociedade de gananciais Réxime de responsabilidade dos bens gananciais Xestión e disposición dos bens gananciais Actos anómalos e irregulares O deber de información
A SOCIEDADE DE GANANCIAIS (PARTE TERCERA)	Causas de disolución da sociedade de gananciais Comunidade posterior a disolución Liquidación e división da sociedade de gananciais As atribucións preferentes Liquidación en caso de pluralidade de sociedades Os bens gananciais e o Rexistro da Propiedade
O RÉXIME DE SEPARACIÓN DE BENS	Vixencia Publicidade Principios inspiradores. O deber de contribución as cargas do matrimonio. A presunción muciana de carácter concursal.
O RÉXIME DE PARTICIPACIÓN	Concepto e características. Regulación aplicable ao réxime de participación. Vixencia e extinción. Normas de liquidación.
A FILIACIÓN	Concepto, clases e efectos. Determinación da filiación matrimonial. Determinación da filiación non matrimonial. Accións de filiación. Accións de impugnación. Filiación derivada de técnicas de reproducción asistida.
A PATRIA POTESTADE	Concepto, natureza e caracteres. Elementos subxetivos. Contido. Modificación, suspensión e extinción. Prórroga da patria potestade.
AS INSTITUCIÓNS DE GARDA	Descripción do sistema. A tutela. A curatela. O defensor xudicial Agarda de feito
A TUTELA AUTOMÁTICA E A GARDA ADMINISTRATIVA DE MENORES	A garda administrativa. O desamparo: concepto e características. A tutela automática.
O ACOLLEMENTO	Tipos. Procedemento. Extinción.
A ADOPCIÓN	Características xerais Adoptantes. Adoptado. Procedemento. Efectos. Extinción.

Planificación

Metodoloxías / probas	Competencias	Horas presenciais	Horas non presenciais / traballo autónomo	Horas totais
Actividades iniciais	A8 A10 A12 B10 B11 B12 B2 B4 C4	6	3	9
Discusión dirixida	A1 A2 A3 A4 A5 A6 A9 A15 B6 B7 B8 B9 B3 C7	3	3	6
Lecturas	A1 A2 A3 A4 A6 A9 A11 B3 B5	3	3	6
Prácticas a través de TIC	A9 A13 B6 B13 B5	2	4	6
Sesión maxistral	A1 A2 A4 A5 A6 A7 B2 B3	21	20	41
Estudo de casos	A1 A2 A3 A4 A6 A9 A10 B7 B10 B11 B12 B2 B3	12	16	28
Proba obxectiva	A1 A2 A3 A5 A6 A12	2	20	22
Traballos tutelados	A1 A2 A3 A4 A6 A10 A11 A14 B9 B10 B2 B3 B4 B5 C8	2	19	21

Atención personalizada		11	0	11

*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías

Metodoloxías	Descrición
Actividades iniciais	Esta actividade consistirá na explicación por parte do profesor e durante a primeira aula do curso, da Guía Docente, de xeito que os estudantes poidan ter una idea clara da forma na que vaise desenrrolar o cuadrimestre.
Discusión dirixida	Esta actividade será realizada de xeito presencial e consistirá na posta en común de opinións sobre unha materia ou ben na resolución común de problemas actuais que estean directamente relacionados con obxecto de estudo.
Lecturas	Lecturas de libros, artigos ou sentencias en sesións presenciales ou non presenciais.
Prácticas a través de TIC	Trátase de que os estudantes manexen as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e comunicación precisas para o exercicio da sua profesión e para a aprendizaxe. Esta actividade require atención personalizada en traballo presencial e traballo no presencial.
Sesión maxistral	As sesións maxistrais constituirán un apoio ao estudo do manual recomendado, co obxecto de facilitar a comprensión dos conceptos, figuras e cuestións esenciais da asignatura.
Estudo de casos	Se propondrán casos prácticos que deberá resolver o alumno. O obxetivo dos casos será colocar ao alumno en situacións parecidas as que sobreveñen na práctica cotidián das distintas profesións xurídicas.
Proba obxectiva	Cando remate o cuatrimestre realizarase un examen escrito de preguntas para desenrrolar ou ben un examen tipo test, a elección do profesor. O examen versará sobre os contidos da materia expostos e explicados durante o cuatrimestre.
Traballos tutelados	O profesor suxerirá o desenrrolo de traballos tutelados, individuais ou en grupo, sobre un tema concreto. Estos traballos deberán ser expostos oralmente na clase, si o profesor así o especifica. Esta actividade precisa de traballo non presencial e atención personalizada.

Atención personalizada

Metodoloxías

Prácticas a través de TIC

Traballos tutelados

Estudo de casos

Descrición

No referente as practicas mediante TICS, preténdese que cada un dos estudantes poida realizar a sua labor nun posto informático, en donde despois de impartir unhas explicacións xerais sobre o manexo da ferramenta tecnolóxica, o profesor encargará a realización de concretas actividades que serán supervisadas persoalmente. Durante a actividade do estudo de casos, parte do traballo do alumno debe desenrrolarse co profesor presente; de tal modo que se poidan plantexar consultas personalizadas ao mesmo.
Se prevé que o estudo final e global dos distintos contidos da asignatura plantee dúbidas razoables, que deberán ser resoltas persoalmente polo profesor. Mediante a realización dos traballos tutelados, a atención personalizada do profesor é necesaria para encauzar e orientar o tema a tratar, ensinar sobre os aspectos metodolóxicos, seleccionar a biliografía, resolver as dúbidas que vaian surxindo e asesorar en todas aquelas cuestións que requiran os estudantes.

Avaliación

Metodoloxías	Competencias	Descrición	Cualificación
Proba obxectiva	A1 A2 A3 A5 A6 A12	Consistirá nun examen escrito de preguntas para desenrrolar, ou ben nun examen tipo test, según decida o profesor da asignatura.	70
Traballos tutelados	A1 A2 A3 A4 A6 A10 A11 A14 B9 B10 B2 B3 B4 B5 C8	Traballos tutelados que se entregarán por escrito e o profesor poderá pedir que se expoñan oralmente na clase. Esta actividade poderá ser sustituida pola realización doutra actividade proposta polo profesor da asignatura.	15
Estudo de casos	A1 A2 A3 A4 A6 A9 A10 B7 B10 B11 B12 B2 B3	Resolución de casos prácticos. Esta actividade poderá ser sustituida pola realización doutra actividade proposta polo profesor da asignatura.	15

Observacións avaliación
- Os alumnos que se someten ó sistema de evaluación continua deben aprobar o examen para que se teña en conta a nota que alcanzan fora de examen xa que, para sumar a nota de fora de examen (sobre 3 puntos), é imprescindible aprobar o examen (3,5 puntos sobre 7). - A nota de fora de examen se garda ata a segunda convocatoria. - Os alumnos que teñan solicitado e concedido o "recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia" poderán realizar o examen sobre 10 puntos (en vez de 7). Tres dos dez puntos consistirán en preguntas sobre a materia que foi evaluada con actividades de fóra de examen, materia que é exenta de examen para os alumnos que se someten ó sistema de evaluación continua xa que non teñen concedido o recoñecemento de tempo parcial. No grao en Dereito, turno de tarde, a avaliación farase según as regras concretas que o profesor da materia explicará ó principio do curso.

Fontes de información

Bibliografía básica	ABAD ARENAS, E. (2018). Acogimiento de menores. Editorial Juruá FLORIT FERNÁNDEZ, C. (2020). Alimentos debidos a los hijos. Editorial Juruá SILLERO CROVETTO, B (2016). Crisis matrimoniales. Nulidad, Separación y Divorcio. Editorial Juruá LASARTE ÁLVAREZ, C. (2019). Derecho de Familia. Principios de Derecho Civil VI.. Marcial Pons GARCÍA PRESAS, I. (2015). Guarda y Custodia de los hijos. Editorial Juruá GARCÍA PRESAS, I. (2019). Los criterios de atribución del uso de la vivienda familiar tras la crisis de pareja. Editorial Reus BERCOVITZ RODRIGUEZ-CANO, R. (2019). Manual de Derecho Civil. Derecho de Familia.. Madrid. Bercal. ABAD ARENAS, E. (2019). Matrimonio. Especial consideración a los forzosos, precoces e infantiles . Editorial Juruá

Bibliografía complementaria

Recomendacións

Materias que se recomenda ter cursado previamente

Dereito da persoa/612G01007

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Dereito de obrigas e danos/612G01016

Materias que continúan o temario

Dereito da Contratación/612G01024

Dereitos Reais/612G01027

Dereito de Sucesións/612G01034

Observacións
Se aconsella aos estudantes seguir o sistema de avaliación continua asistindo regularmente as aulas (teóricas e prácticas) e realizando os traballos non presenciais que sexan encargados polo profesor. Só os alumnos que soliciten e se lle conceda o "recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia" poderán realizar o examen sobre 10 puntos.

(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías